ACT ACTGNT4th13a.PTX ELISMAR 19-02-2008 GREEK NEW TESTAMENT WITH APPARATUS
UTF-8
ΠΡΑΞΕΙΣ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ
ΠΡΑΞΕΙΣ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ
1
The Promise of the Holy Spirit
1 * Τὸν μὲν πρῶτον λόγον ἐποιησάμην περὶ πάντων, ὦ Θεόφιλε, ὧν ἤρξατο ὁ Ἰησοῦς ποιεῖν τε καὶ διδάσκειν, 2 * ἄχρι ἧς ἡμέρας1 ἐντειλάμενος τοῖς ἀποστόλοις διὰ πνεύματος ἁγίου οὓς ἐξελέξατο ἀνελήμφθη1·a 3 * οἷς καὶ παρέστησεν ἑαυτὸν ζῶντα μετὰ τὸ παθεῖν αὐτὸν ἐν πολλοῖς τεκμηρίοις, δι᾽ ἡμερῶν τεσσεράκοντα ὀπτανόμενος αὐτοῖς καὶ λέγων τὰ περὶ τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ·b 4 * καὶ συναλιζόμενος παρήγγειλεν αὐτοῖς ἀπὸ Ἱεροσολύμων μὴ χωρίζεσθαι ἀλλὰ περιμένειν τὴν ἐπαγγελίαν τοῦ πατρὸς ἣν ἠκούσατέ μου, 5 * ὅτι Ἰωάννης μὲν ἐβάπτισεν ὕδατι, ὑμεῖς δὲ ἐν πνεύματι βαπτισθήσεσθε ἁγίῳ οὐ μετὰ πολλὰς ταύτας ἡμέρας.c
The Ascension of Jesus
6 * Οἱ μὲν οὖν συνελθόντες ἠρώτων αὐτὸν λέγοντες, Κύριε, εἰ ἐν τῷ χρόνῳ τούτῳ ἀποκαθιστάνεις τὴν βασιλείαν τῷ Ἰσραήλ; 7 * εἶπεν δὲ πρὸς αὐτούς, Οὐχ ὑμῶν ἐστιν γνῶναι χρόνους ἢ καιροὺς οὓς ὁ πατὴρ ἔθετο ἐν τῇ ἰδίᾳ ἐξουσίᾳ, 8 * ἀλλὰ λήμψεσθε δύναμιν ἐπελθόντος τοῦ ἁγίου πνεύματος ἐφ᾽ ὑμᾶς καὶ ἔσεσθέ μου μάρτυρες ἔν τε Ἰερουσαλὴμ καὶ [ἐν] πάσῃ τῇ Ἰουδαίᾳ καὶ Σαμαρείᾳ καὶ ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς.d 9 * καὶ ταῦτα εἰπὼν βλεπόντων αὐτῶν ἐπήρθη καὶ νεφέλη ὑπέλαβεν αὐτὸν ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν.e 10 * καὶ ὡς ἀτενίζοντες ἦσαν εἰς τὸν οὐρανὸν πορευομένου αὐτοῦ, καὶ ἰδοὺ ἄνδρες δύο παρειστήκεισαν αὐτοῖς ἐν ἐσθήσεσι λευκαῖς, 11 * οἳ καὶ εἶπαν, Ἄνδρες Γαλιλαῖοι, τί ἑστήκατε [ἐμ]βλέποντες εἰς τὸν οὐρανόν; οὗτος ὁ Ἰησοῦς ὁ ἀναλημφθεὶς ἀφ᾽ ὑμῶν εἰς τὸν οὐρανὸν2 οὕτως ἐλεύσεται ὃν τρόπον ἐθεάσασθε αὐτὸν πορευόμενον εἰς τὸν οὐρανόν.f
The Choice of Judas' Successor
12 * Τότε ὑπέστρεψαν εἰς Ἰερουσαλὴμ ἀπὸ ὄρους τοῦ καλουμένου Ἐλαιῶνος, ὅ ἐστιν ἐγγὺς Ἰερουσαλὴμ σαββάτου ἔχον ὁδόν.g 13 * καὶ ὅτε εἰσῆλθον, εἰς τὸ ὑπερῷον ἀνέβησαν οὗ ἦσαν καταμένοντες, ὅ τε Πέτρος καὶ Ἰωάννης καὶ Ἰάκωβος καὶ Ἀνδρέας, Φίλιππος καὶ Θωμᾶς, Βαρθολομαῖος καὶ Μαθθαῖος, Ἰάκωβος Ἁλφαίου καὶ Σίμων ὁ ζηλωτὴς καὶ Ἰούδας Ἰακώβου. 14 οὗτοι πάντες ἦσαν προσκαρτεροῦντες ὁμοθυμαδὸν τῇ προσευχῇ σὺν γυναιξὶν καὶ Μαριὰμ τῇ μητρὶ τοῦ Ἰησοῦ καὶ τοῖς ἀδελφοῖς αὐτοῦ.h
15 Καὶ ἐν ταῖς ἡμέραις ταύταις ἀναστὰς Πέτρος ἐν μέσῳ τῶν ἀδελφῶν εἶπεν· ἦν τε ὄχλος ὀνομάτων ἐπὶ τὸ αὐτὸ ὡσεὶ ἑκατὸν εἴκοσι·i 16 * Ἄνδρες ἀδελφοί, ἔδει πληρωθῆναι τὴν γραφὴν ἣν προεῖπεν τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον διὰ στόματος Δαυὶδ περὶ Ἰούδα τοῦ γενομένου ὁδηγοῦ τοῖς συλλαβοῦσιν Ἰησοῦν, 17 ὅτι κατηριθμημένος ἦν ἐν ἡμῖν καὶ ἔλαχεν τὸν κλῆρον τῆς διακονίας ταύτης.k 18 * Οὗτος μὲν οὖν ἐκτήσατο χωρίον ἐκ μισθοῦ τῆς ἀδικίας καὶ πρηνὴς γενόμενος ἐλάκησεν μέσος καὶ ἐξεχύθη πάντα τὰ σπλάγχνα αὐτοῦ· 19 καὶ γνωστὸν ἐγένετο πᾶσι τοῖς κατοικοῦσιν Ἰερουσαλήμ, ὥστε κληθῆναι τὸ χωρίον ἐκεῖνο τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ αὐτῶν Ἁκελδαμάχ, τοῦτ᾽ ἔστιν Χωρίον Αἵματος.l 20 *m Γέγραπται γὰρ ἐν βίβλῳ ψαλμῶν,
Γενηθήτω ἡ ἔπαυλις αὐτοῦ ἔρημος
καὶ μὴ ἔστω ὁ κατοικῶν ἐν αὐτῇ,
καί,
Τὴν ἐπισκοπὴν αὐτοῦ λαβέτω ἕτερος.n
21 * δεῖ οὖν τῶν συνελθόντων ἡμῖν ἀνδρῶν ἐν παντὶ χρόνῳ ᾧ εἰσῆλθεν καὶ ἐξῆλθεν ἐφ᾽ ἡμᾶς ὁ κύριος Ἰησοῦς, 22 * ἀρξάμενος ἀπὸ τοῦ βαπτίσματος Ἰωάννου ἕως τῆς ἡμέρας ἧς ἀνελήμφθη ἀφ᾽ ἡμῶν, μάρτυρα τῆς ἀναστάσεως αὐτοῦ σὺν ἡμῖν γενέσθαι ἕνα τούτων.o 23 καὶ ἔστησαν3 δύο, Ἰωσὴφ τὸν καλούμενον Βαρσαββᾶν ὃς ἐπεκλήθη Ἰοῦστος, καὶ Μαθθίαν. 24 καὶ προσευξάμενοι εἶπαν, Σὺ κύριε καρδιογνῶστα πάντων, ἀνάδειξον ὃν ἐξελέξω ἐκ τούτων τῶν δύο ἕνα 25 λαβεῖν τὸν τόπον4 τῆς διακονίας ταύτης καὶ ἀποστολῆς ἀφ᾽ ἧς παρέβη Ἰούδας πορευθῆναι εἰς τὸν τόπον τὸν ἴδιον.p 26 * καὶ ἔδωκαν κλήρους αὐτοῖς5 καὶ ἔπεσεν ὁ κλῆρος ἐπὶ Μαθθίαν καὶ συγκατεψηφίσθη μετὰ τῶν ἕνδεκα ἀποστόλων.q
2
The Coming of the Holy Spirit
1 * Καὶ ἐν τῷ συμπληροῦσθαι τὴν ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς ἦσαν πάντες ὁμοῦ ἐπὶ τὸ αὐτό. 2 καὶ ἐγένετο ἄφνω ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἦχος ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας καὶ ἐπλήρωσεν ὅλον τὸν οἶκον οὗ ἦσαν καθήμενοι 3 * καὶ ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρὸς καὶ ἐκάθισεν ἐφ᾽ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν, 4 * καὶ ἐπλήσθησαν πάντες πνεύματος ἁγίου καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ πνεῦμα ἐδίδου ἀποφθέγγεσθαι αὐτοῖς.a
5 Ἦσαν δὲ εἰς Ἰερουσαλὴμ κατοικοῦντες Ἰουδαῖοι, ἄνδρες εὐλαβεῖς1 ἀπὸ παντὸς ἔθνους τῶν ὑπὸ τὸν οὐρανόν. 6 γενομένης δὲ τῆς φωνῆς ταύτης συνῆλθεν τὸ πλῆθος καὶ συνεχύθη, ὅτι ἤκουον εἷς ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ λαλούντων αὐτῶν. 7 * ἐξίσταντο δὲ καὶ ἐθαύμαζον λέγοντες, Οὐχ ἰδοὺ ἅπαντες οὗτοί εἰσιν οἱ λαλοῦντες Γαλιλαῖοι; 8 καὶ πῶς ἡμεῖς ἀκούομεν ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ ἡμῶν ἐν ᾗ ἐγεννήθημεν; 9 Πάρθοι καὶ Μῆδοι καὶ Ἐλαμῖται καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν Μεσοποταμίαν, Ἰουδαίαν τε καὶ Καππαδοκίαν, Πόντον καὶ τὴν Ἀσίαν, 10 Φρυγίαν τε καὶ Παμφυλίαν, Αἴγυπτον καὶ τὰ μέρη τῆς Λιβύης τῆς κατὰ Κυρήνην, καὶ οἱ ἐπιδημοῦντες Ῥωμαῖοι, 11 Ἰουδαῖοί τε καὶ προσήλυτοι, Κρῆτες καὶ Ἄραβες, ἀκούομεν λαλούντων αὐτῶν ταῖς ἡμετέραις γλώσσαις τὰ μεγαλεῖα τοῦ θεοῦ.b 12 ἐξίσταντο δὲ πάντες καὶ διηπόρουν, ἄλλος πρὸς ἄλλον λέγοντες, Τί θέλει τοῦτο εἶναι; 13 ἕτεροι δὲ διαχλευάζοντες ἔλεγον ὅτι Γλεύκους μεμεστωμένοι εἰσίν.c
Peter's Speech at Pentecost
14 Σταθεὶς δὲ ὁ Πέτρος σὺν τοῖς ἕνδεκα ἐπῆρεν τὴν φωνὴν αὐτοῦ καὶ ἀπεφθέγξατο αὐτοῖς,d Ἄνδρες Ἰουδαῖοι καὶ οἱ κατοικοῦντες Ἰερουσαλὴμ πάντες, τοῦτο ὑμῖν γνωστὸν ἔστω καὶ ἐνωτίσασθε τὰ ῥήματά μου. 15 οὐ γὰρ ὡς ὑμεῖς ὑπολαμβάνετε οὗτοι μεθύουσιν, ἔστιν γὰρ ὥρα τρίτη τῆς ἡμέρας, 16 ἀλλὰ τοῦτό ἐστιν τὸ εἰρημένον διὰ τοῦ προφήτου Ἰωήλ2·
17 * Καὶ ἔσται ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις, λέγει ὁ θεός,
ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ πνεύματός μου ἐπὶ πᾶσαν σάρκα,
καὶ προφητεύσουσιν οἱ υἱοὶ ὑμῶν καὶ αἱ θυγατέρες ὑμῶν
καὶ οἱ νεανίσκοι ὑμῶν ὁράσεις ὄψονται
καὶ οἱ πρεσβύτεροι ὑμῶν ἐνυπνίοις ἐνυπνιασθήσονται·
18 καί γε ἐπὶ τοὺς δούλους μου καὶ ἐπὶ τὰς δούλας μου
ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις3 ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ πνεύματός μου,
καὶ προφητεύσουσιν4.
19 καὶ δώσω τέρατα ἐν τῷ οὐρανῷ ἄνω
καὶ σημεῖα ἐπὶ τῆς γῆς κάτω,
αἷμα καὶ πῦρ καὶ ἀτμίδα καπνοῦ5 ·
20 ὁ ἥλιος μεταστραφήσεται εἰς σκότος
καὶ ἡ σελήνη εἰς αἷμα,
πρὶν ἐλθεῖν ἡμέραν κυρίου τὴν μεγάλην καὶ ἐπιφανῆ.
21 * καὶ ἔσται πᾶς ὃς ἂν ἐπικαλέσηται τὸ ὄνομα κυρίου σωθήσεται.e
22 * Ἄνδρες Ἰσραηλῖται, ἀκούσατε τοὺς λόγους τούτους· Ἰησοῦν τὸν Ναζωραῖον, ἄνδρα ἀποδεδειγμένον ἀπὸ τοῦ θεοῦ εἰς ὑμᾶς δυνάμεσι καὶ τέρασι καὶ σημείοις οἷς ἐποίησεν δι᾽ αὐτοῦ ὁ θεὸς ἐν μέσῳ ὑμῶν καθὼς αὐτοὶ οἴδατε, 23 * τοῦτον τῇ ὡρισμένῃ βουλῇ καὶ προγνώσει τοῦ θεοῦ ἔκδοτον διὰ χειρὸς ἀνόμων προσπήξαντες ἀνείλατε, 24 * ὃν ὁ θεὸς ἀνέστησεν λύσας τὰς ὠδῖνας τοῦ θανάτου6, καθότι οὐκ ἦν δυνατὸν κρατεῖσθαι αὐτὸν ὑπ᾽ αὐτοῦ. 25 * Δαυὶδ γὰρ λέγει εἰς αὐτόν,
Προορώμην τὸν κύριον ἐνώπιόν μου διὰ παντός,
ὅτι ἐκ δεξιῶν μού ἐστιν ἵνα μὴ σαλευθῶ.
26 διὰ τοῦτο ηὐφράνθη ἡ καρδία μου καὶ ἠγαλλιάσατο ἡ γλῶσσά μου,
ἔτι δὲ καὶ ἡ σάρξ μου κατασκηνώσει ἐπ᾽ ἐλπίδι,
27 * ὅτι οὐκ ἐγκαταλείψεις τὴν ψυχήν μου εἰς ᾅδην
οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν.
28 ἐγνώρισάς μοι ὁδοὺς ζωῆς,
πληρώσεις με εὐφροσύνης μετὰ τοῦ προσώπου σου.f
29 * Ἄνδρες ἀδελφοί, ἐξὸν εἰπεῖν μετὰ παρρησίας πρὸς ὑμᾶς περὶ τοῦ πατριάρχου Δαυὶδ ὅτι καὶ ἐτελεύτησεν καὶ ἐτάφη, καὶ τὸ μνῆμα αὐτοῦ ἔστιν ἐν ἡμῖν ἄχρι τῆς ἡμέρας ταύτης. 30 * προφήτης οὖν ὑπάρχων, καὶ εἰδὼς ὅτι ὅρκῳ ὤμοσεν αὐτῷ ὁ θεὸς ἐκ καρποῦ τῆς ὀσφύος αὐτοῦ καθίσαι7 ἐπὶ τὸν θρόνον αὐτοῦ, 31 * προϊδὼν ἐλάλησεν περὶ τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ ὅτι
οὔτε ἐγκατελείφθη εἰς ᾅδην
οὔτε ἡ σὰρξ αὐτοῦ εἶδεν διαφθοράν.
32 * τοῦτον τὸν Ἰησοῦν ἀνέστησεν ὁ θεός, οὗ πάντες ἡμεῖς ἐσμεν μάρτυρες· 33 * τῇ δεξιᾷ οὖν τοῦ θεοῦ ὑψωθείς, τήν τε ἐπαγγελίαν τοῦ πνεύματος τοῦ ἁγίου λαβὼν παρὰ τοῦ πατρός, ἐξέχεεν τοῦτο ὃ ὑμεῖς [καὶ] βλέπετε καὶ ἀκούετε. 34 * οὐ γὰρ Δαυὶδ ἀνέβη εἰς τοὺς οὐρανούς, λέγει δὲ αὐτός,
Εἶπεν [ὁ] κύριος τῷ κυρίῳ μου,
Κάθου ἐκ δεξιῶν μου,
35 ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου.g
36 * ἀσφαλῶς οὖν γινωσκέτω πᾶς οἶκος Ἰσραὴλ ὅτι καὶ κύριον αὐτὸν καὶ Χριστὸν ἐποίησεν ὁ θεός, τοῦτον τὸν Ἰησοῦν ὃν ὑμεῖς ἐσταυρώσατε.h
37 * Ἀκούσαντες δὲ κατενύγησαν τὴν καρδίαν εἶπόν τε πρὸς τὸν Πέτρον καὶ τοὺς λοιποὺς8 ἀποστόλους, Τί ποιήσωμεν, ἄνδρες ἀδελφοί; 38 * Πέτρος δὲ πρὸς αὐτούς, Μετανοήσατε, [φησίν,] καὶ βαπτισθήτω ἕκαστος ὑμῶν ἐπὶ τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς ἄφεσιν τῶν ἁμαρτιῶν ὑμῶν καὶ λήμψεσθε τὴν δωρεὰνi τοῦ ἁγίου πνεύματος. 39 * ὑμῖν γάρ ἐστιν ἡ ἐπαγγελία καὶ τοῖς τέκνοις ὑμῶν καὶ πᾶσιν τοῖς εἰς μακράν, ὅσους ἂν προσκαλέσηται κύριος ὁ θεὸς ἡμῶν.k 40 * ἑτέροις τε λόγοις πλείοσιν διεμαρτύρατο καὶ παρεκάλει αὐτοὺς λέγων, Σώθητε ἀπὸ τῆς γενεᾶς τῆς σκολιᾶς ταύτης.l 41 * οἱ μὲν οὖν ἀποδεξάμενοι τὸν λόγον αὐτοῦ ἐβαπτίσθησαν καὶ προσετέθησαν ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ψυχαὶ ὡσεὶ τρισχίλιαι.m 42 * ἦσαν δὲ προσκαρτεροῦντες τῇ διδαχῇ τῶν ἀποστόλων καὶ τῇ κοινωνίᾳ, τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου καὶ ταῖς προσευχαῖς.n
Life among the Believers
43 * Ἐγίνετο δὲ πάσῃ ψυχῇ φόβος, πολλά τε τέρατα καὶ σημεῖα διὰ τῶν ἀποστόλων ἐγίνετο9.o 44 * πάντες δὲ οἱ πιστεύοντες ἦσαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ καὶ10 εἶχον ἅπαντα κοινὰ 45 * καὶ τὰ κτήματα καὶ τὰς ὑπάρξεις ἐπίπρασκον καὶ διεμέριζον αὐτὰ πᾶσιν καθότι ἄν τις χρείαν εἶχεν·p 46 * καθ᾽ ἡμέραν τε προσκαρτεροῦντες ὁμοθυμαδὸν ἐν τῷ ἱερῷ, κλῶντές τε κατ᾽ οἶκον ἄρτον, μετελάμβανον τροφῆς ἐν ἀγαλλιάσει καὶ ἀφελότητι καρδίας 47 * αἰνοῦντες τὸν θεὸν καὶ ἔχοντες χάριν πρὸς ὅλον τὸν λαόν. ὁ δὲ κύριος προσετίθει τοὺς σῳζομένους καθ᾽ ἡμέραν ἐπὶ τὸ αὐτό.q
3
The Lame Man Healed at the Gate of the Temple
1 * Πέτρος δὲ1 καὶ Ἰωάννης ἀνέβαινον εἰς τὸ ἱερὸν ἐπὶ τὴν ὥραν τῆς προσευχῆς τὴν ἐνάτην.a 2 * καί τις ἀνὴρ χωλὸς ἐκ κοιλίας μητρὸς αὐτοῦ ὑπάρχων ἐβαστάζετο, ὃν ἐτίθουν καθ᾽ ἡμέραν πρὸς τὴν θύραν τοῦ ἱεροῦ τὴν λεγομένην Ὡραίαν τοῦ αἰτεῖν ἐλεημοσύνην παρὰ τῶν εἰσπορευομένων εἰς τὸ ἱερόν· 3 ὃς ἰδὼν Πέτρον καὶ Ἰωάννην μέλλοντας εἰσιέναι εἰς τὸ ἱερόν, ἠρώτα ἐλεημοσύνην λαβεῖν. 4 * ἀτενίσας δὲ Πέτρος εἰς αὐτὸν σὺν τῷ Ἰωάννῃ εἶπεν, Βλέψον εἰς ἡμᾶς. 5 ὁ δὲ ἐπεῖχεν αὐτοῖς προσδοκῶν τι παρ᾽ αὐτῶν λαβεῖν. 6 * εἶπεν δὲ Πέτρος, Ἀργύριον καὶ χρυσίον οὐχ ὑπάρχει μοι, ὃ δὲ ἔχω τοῦτό σοι δίδωμι· ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Ναζωραίου [ἔγειρε καὶ] περιπάτει2.b 7 καὶ πιάσας αὐτὸν τῆς δεξιᾶς χειρὸς ἤγειρεν αὐτόν· παραχρῆμα δὲ ἐστερεώθησαν αἱ βάσεις αὐτοῦ καὶ τὰ σφυδρά, 8 * καὶ ἐξαλλόμενος ἔστη καὶ περιεπάτει καὶ εἰσῆλθεν σὺν αὐτοῖς εἰς τὸ ἱερὸν περιπατῶν καὶ ἁλλόμενος καὶ αἰνῶν τὸν θεόν.c 9 καὶ εἶδεν πᾶς ὁ λαὸς αὐτὸν περιπατοῦντα καὶ αἰνοῦντα τὸν θεόν· 10 * ἐπεγίνωσκον δὲ αὐτὸν ὅτι αὐτὸς ἦν ὁ πρὸς τὴν ἐλεημοσύνην καθήμενος ἐπὶ τῇ Ὡραίᾳ Πύλῃ τοῦ ἱεροῦ καὶ ἐπλήσθησαν θάμβους καὶ ἐκστάσεως ἐπὶ τῷ συμβεβηκότι αὐτῷ.d
Peter's Speech in Solomon's Portico
11 * Κρατοῦντος δὲ αὐτοῦ τὸν Πέτρον καὶ τὸν Ἰωάννην συνέδραμεν πᾶς ὁ λαὸς πρὸς αὐτοὺς ἐπὶ τῇ στοᾷ τῇ καλουμένῃ Σολομῶντος ἔκθαμβοι.e 12 ἰδὼν δὲ ὁ Πέτρος ἀπεκρίνατο πρὸς τὸν λαόν, Ἄνδρες Ἰσραηλῖται, τί θαυμάζετε ἐπὶ τούτῳ ἢ ἡμῖν τί ἀτενίζετε ὡς ἰδίᾳ δυνάμει ἢ εὐσεβείᾳ πεποιηκόσιν τοῦ περιπατεῖν αὐτόν;f 13 * ὁ θεὸς Ἀβραὰμ καὶ [ὁ θεὸς] Ἰσαὰκ καὶ [ὁ θεὸς] Ἰακώβ, ὁ θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν, ἐδόξασεν τὸν παῖδα αὐτοῦ Ἰησοῦν ὃν ὑμεῖς μὲν παρεδώκατε καὶ ἠρνήσασθε κατὰ πρόσωπον Πιλάτου, κρίναντος ἐκείνου ἀπολύειν· 14 * ὑμεῖς δὲ τὸν ἅγιον καὶ δίκαιον ἠρνήσασθε3 καὶ ᾐτήσασθε ἄνδρα φονέα χαρισθῆναι ὑμῖν, 15 * τὸν δὲ ἀρχηγὸν τῆς ζωῆς ἀπεκτείνατε ὃν ὁ θεὸς ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν, οὗ ἡμεῖς μάρτυρές ἐσμεν. 16 καὶ ἐπὶ τῇ πίστει τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ τοῦτον ὃν θεωρεῖτε καὶ οἴδατε, ἐστερέωσεν τὸ ὄνομα αὐτοῦ, καὶ ἡ πίστις ἡ δι᾽ αὐτοῦ ἔδωκεν αὐτῷ τὴν ὁλοκληρίαν ταύτην ἀπέναντι πάντων ὑμῶν.g 17 * καὶ νῦν, ἀδελφοί, οἶδα ὅτι κατὰ ἄγνοιαν ἐπράξατε ὥσπερ καὶ οἱ ἄρχοντες ὑμῶν· 18 * ὁ δὲ θεός, ἃ προκατήγγειλεν διὰ στόματος πάντων τῶν προφητῶν παθεῖν τὸν Χριστὸν αὐτοῦ, ἐπλήρωσεν οὕτως.h 19 * μετανοήσατε οὖν καὶ ἐπιστρέψατε εἰς τὸ ἐξαλειφθῆναι ὑμῶν τὰς ἁμαρτίας, 20 ὅπως ἂν ἔλθωσιν καιροὶ ἀναψύξεως ἀπὸ προσώπου τοῦ κυρίου καὶ ἀποστείλῃ τὸν προκεχειρισμένον ὑμῖν Χριστὸν Ἰησοῦν, 21 ὃν δεῖ οὐρανὸν μὲν δέξασθαι ἄχρι χρόνων ἀποκαταστάσεως πάντων ὧν ἐλάλησεν ὁ θεὸς διὰ στόματος τῶν ἁγίων ἀπ᾽ αἰῶνος αὐτοῦ προφητῶν4. 22 * Μωϋσῆς μὲν εἶπεν5 ὅτι Προφήτην ὑμῖν ἀναστήσει κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν6 ἐκ τῶν ἀδελφῶν ὑμῶν ὡς ἐμέ· αὐτοῦ ἀκούσεσθε κατὰ πάντα ὅσα ἂν λαλήσῃ πρὸς ὑμᾶς. 23 * ἔσται δὲ πᾶσα ψυχὴ ἥτις ἐὰν μὴ ἀκούσῃ τοῦ προφήτου ἐκείνου ἐξολεθρευθήσεται ἐκ τοῦ λαοῦ.i 24 * καὶ πάντες δὲ οἱ προφῆται ἀπὸ Σαμουὴλ καὶ τῶν καθεξῆς ὅσοι ἐλάλησαν καὶ κατήγγειλαν τὰς ἡμέρας ταύτας.k 25 * ὑμεῖς ἐστε οἱ υἱοὶ τῶν προφητῶν καὶ τῆς διαθήκης ἧς διέθετο ὁ θεὸς πρὸς τοὺς πατέρας ὑμῶν7 λέγων πρὸς Ἀβραάμ, Καὶ ἐν τῷ σπέρματί σου [ἐν]ευλογηθήσονται πᾶσαι αἱ πατριαὶ τῆς γῆς. 26 * ὑμῖν πρῶτον ἀναστήσας ὁ θεὸς τὸν παῖδα αὐτοῦ ἀπέστειλεν αὐτὸν εὐλογοῦντα ὑμᾶς ἐν τῷ ἀποστρέφειν ἕκαστον ἀπὸ τῶν πονηριῶν ὑμῶν.l
4
Peter and John before the Council
1 ** Λαλούντων δὲ αὐτῶν πρὸς τὸν λαὸν ἐπέστησαν αὐτοῖς οἱ ἱερεῖς1 καὶ ὁ στρατηγὸς τοῦ ἱεροῦ καὶ οἱ Σαδδουκαῖοι, 2 * διαπονούμενοι διὰ τὸ διδάσκειν αὐτοὺς τὸν λαὸν καὶ καταγγέλλειν ἐν τῷ Ἰησοῦ τὴν ἀνάστασιν τὴν ἐκ νεκρῶν, 3 * καὶ ἐπέβαλον αὐτοῖς τὰς χεῖρας καὶ ἔθεντο εἰς τήρησιν εἰς τὴν αὔριον· ἦν γὰρ ἑσπέρα ἤδη. 4 * πολλοὶ δὲ τῶν ἀκουσάντων τὸν λόγον ἐπίστευσαν, καὶ ἐγενήθη [ὁ] ἀριθμὸς τῶν ἀνδρῶν [ὡς] χιλιάδες πέντε.a
5 Ἐγένετο δὲ ἐπὶ τὴν αὔριον συναχθῆναι αὐτῶν τοὺς ἄρχοντας καὶ τοὺς πρεσβυτέρους καὶ τοὺς γραμματεῖς ἐν Ἰερουσαλήμ, 6 καὶ Ἅννας ὁ ἀρχιερεὺς καὶ Καϊάφας καὶ Ἰωάννης2 καὶ Ἀλέξανδρος καὶ ὅσοι ἦσαν ἐκ γένους ἀρχιερατικοῦ, 7 * καὶ στήσαντες αὐτοὺς ἐν τῷ μέσῳ ἐπυνθάνοντο, Ἐν ποίᾳ δυνάμει ἢ ἐν ποίῳ ὀνόματι ἐποιήσατε τοῦτο ὑμεῖς;b 8 * τότε Πέτρος πλησθεὶς πνεύματος ἁγίου εἶπεν πρὸς αὐτούς, Ἄρχοντες τοῦ λαοῦ καὶ πρεσβύτεροι3, 9 εἰ ἡμεῖς σήμερον ἀνακρινόμεθα ἐπὶ εὐεργεσίᾳ ἀνθρώπου ἀσθενοῦς ἐν τίνι οὗτος σέσωται, 10 * γνωστὸν ἔστω πᾶσιν ὑμῖν καὶ παντὶ τῷ λαῷ Ἰσραὴλ ὅτι ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Ναζωραίου ὃν ὑμεῖς ἐσταυρώσατε, ὃν ὁ θεὸς ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν, ἐν τούτῳ οὗτος παρέστηκεν ἐνώπιον ὑμῶν ὑγιής4. 11 * οὗτός ἐστιν
ὁ λίθος, ὁ ἐξουθενηθεὶς ὑφ᾽ ὑμῶν τῶν οἰκοδόμων,
ὁ γενόμενος εἰς κεφαλὴν γωνίας.c
12 * καὶ οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία5, οὐδὲ γὰρ ὄνομά ἐστιν ἕτερον ὑπὸ τὸν οὐρανὸν τὸ δεδομένον ἐν ἀνθρώποις ἐν ᾧ δεῖ σωθῆναι ἡμᾶς.d 13 Θεωροῦντες δὲ τὴν τοῦ Πέτρου παρρησίαν καὶ Ἰωάννου καὶ καταλαβόμενοι ὅτι ἄνθρωποι ἀγράμματοί εἰσιν καὶ ἰδιῶται, ἐθαύμαζον ἐπεγίνωσκόν τε αὐτοὺς ὅτι σὺν τῷ Ἰησοῦ ἦσαν, 14 τόν τε ἄνθρωπον βλέποντες σὺν αὐτοῖς ἑστῶτα τὸν τεθεραπευμένον οὐδὲν εἶχον ἀντειπεῖν.e 15 * κελεύσαντες δὲ αὐτοὺς ἔξω τοῦ συνεδρίου ἀπελθεῖν συνέβαλλον πρὸς ἀλλήλους 16 * λέγοντες, Τί ποιήσωμεν τοῖς ἀνθρώποις τούτοις; ὅτι μὲν γὰρ γνωστὸν σημεῖον γέγονεν δι᾽ αὐτῶν πᾶσιν τοῖς κατοικοῦσιν Ἰερουσαλὴμ φανερὸν καὶ οὐ δυνάμεθα ἀρνεῖσθαι· 17 * ἀλλ᾽ ἵνα μὴ ἐπὶ πλεῖον διανεμηθῇ εἰς τὸν λαὸν ἀπειλησώμεθα αὐτοῖς μηκέτι λαλεῖν ἐπὶ τῷ ὀνόματι τούτῳ μηδενὶ ἀνθρώπων.f 18 καὶ καλέσαντες αὐτοὺς παρήγγειλαν τὸ καθόλου μὴ φθέγγεσθαι μηδὲ διδάσκειν ἐπὶ τῷ ὀνόματι τοῦ Ἰησοῦ.g 19 * ὁ δὲ Πέτρος καὶ Ἰωάννης ἀποκριθέντες εἶπον πρὸς αὐτούς, Εἰ δίκαιόν ἐστιν ἐνώπιον τοῦ θεοῦ ὑμῶν ἀκούειν μᾶλλον ἢ τοῦ θεοῦ, κρίνατε· 20 οὐ δυνάμεθα γὰρ ἡμεῖς ἃ εἴδαμεν καὶ ἠκούσαμεν μὴ λαλεῖν.h 21 οἱ δὲ προσαπειλησάμενοι ἀπέλυσαν αὐτούς, μηδὲν εὑρίσκοντες τὸ πῶς κολάσωνται αὐτούς, διὰ τὸν λαόν, ὅτι πάντες ἐδόξαζον τὸν θεὸν ἐπὶ τῷ γεγονότι· 22 ἐτῶν γὰρ ἦν πλειόνων τεσσεράκοντα ὁ ἄνθρωπος ἐφ᾽ ὃν γεγόνει τὸ σημεῖον τοῦτο τῆς ἰάσεως.i
The Believers Pray for Boldness
23 Ἀπολυθέντες δὲ ἦλθον πρὸς τοὺς ἰδίους καὶ ἀπήγγειλαν ὅσα πρὸς αὐτοὺς οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι εἶπαν. 24 * οἱ δὲ ἀκούσαντες ὁμοθυμαδὸν ἦραν φωνὴν πρὸς τὸν θεὸν καὶ εἶπαν, Δέσποτα, σὺ6 ὁ ποιήσας τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ τὴν θάλασσαν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς, 25 * ὁ τοῦ πατρὸς ἡμῶν διὰ πνεύματος ἁγίου στόματος Δαυὶδ παιδός σου εἰπών7,
Ἱνατί ἐφρύαξαν ἔθνη
καὶ λαοὶ ἐμελέτησαν κενά;
26 παρέστησαν οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς
καὶ οἱ ἄρχοντες συνήχθησαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ
κατὰ τοῦ κυρίου καὶ κατὰ τοῦ Χριστοῦ αὐτοῦ.k
27 * συνήχθησαν γὰρ ἐπ᾽ ἀληθείας ἐν τῇ πόλει ταύτῃ ἐπὶ τὸν ἅγιον παῖδά σου Ἰησοῦν ὃν ἔχρισας, Ἡρῴδης τε καὶ Πόντιος Πιλᾶτος σὺν ἔθνεσιν καὶ λαοῖς Ἰσραήλ, 28 * ποιῆσαι ὅσα ἡ χείρ σου καὶ ἡ βουλή [σου] προώρισεν γενέσθαι. 29 * καὶ τὰ νῦν, κύριε, ἔπιδε ἐπὶ τὰς ἀπειλὰς αὐτῶν καὶ δὸς τοῖς δούλοις σου μετὰ παρρησίας πάσης λαλεῖν τὸν λόγον σου, 30 ἐν τῷ τὴν χεῖρά [σου] ἐκτείνειν σε εἰς ἴασιν καὶ σημεῖα καὶ τέρατα γίνεσθαι διὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ ἁγίου παιδός σου Ἰησοῦ.l 31 * καὶ δεηθέντων αὐτῶν ἐσαλεύθη ὁ τόπος ἐν ᾧ ἦσαν συνηγμένοι, καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες τοῦ ἁγίου πνεύματος καὶ ἐλάλουν τὸν λόγον τοῦ θεοῦ μετὰ παρρησίας.m
All Things in Common
32 * Τοῦ δὲ πλήθους τῶν πιστευσάντων ἦν καρδία καὶ ψυχὴ μία, καὶ οὐδὲ εἷς τι τῶν ὑπαρχόντων αὐτῷ ἔλεγεν ἴδιον εἶναι ἀλλ᾽ ἦν αὐτοῖς ἅπαντα κοινά.n 33 * καὶ δυνάμει μεγάλῃ ἀπεδίδουν τὸ μαρτύριον οἱ ἀπόστολοι τῆς ἀναστάσεως τοῦ κυρίου Ἰησοῦ8, χάρις τε μεγάλη ἦν ἐπὶ πάντας αὐτούς.o 34 * οὐδὲ γὰρ ἐνδεής τις ἦν ἐν αὐτοῖς· ὅσοι γὰρ κτήτορες χωρίων ἢ οἰκιῶν ὑπῆρχον, πωλοῦντες ἔφερον τὰς τιμὰς τῶν πιπρασκομένων 35 καὶ ἐτίθουν παρὰ τοὺς πόδας τῶν ἀποστόλων, διεδίδετο δὲ ἑκάστῳ καθότι ἄν τις χρείαν εἶχεν.p 36 Ἰωσὴφ δὲ ὁ ἐπικληθεὶς Βαρναβᾶς ἀπὸ τῶν ἀποστόλων, ὅ ἐστιν μεθερμηνευόμενον υἱὸς παρακλήσεως, Λευίτης, Κύπριος τῷ γένει, 37 ὑπάρχοντος αὐτῷ ἀγροῦ πωλήσας ἤνεγκεν τὸ χρῆμα καὶ ἔθηκεν πρὸς τοὺς πόδας τῶν ἀποστόλων.q
5
Ananias and Sapphira
1 Ἀνὴρ δέ τις Ἁνανίας ὀνόματι σὺν Σαπφίρῃ τῇ γυναικὶ αὐτοῦ ἐπώλησεν κτῆμα 2 * καὶ ἐνοσφίσατο ἀπὸ τῆς τιμῆς, συνειδυίης καὶ τῆς γυναικός, καὶ ἐνέγκας μέρος τι παρὰ τοὺς πόδας τῶν ἀποστόλων ἔθηκεν. 3 * εἶπεν δὲ ὁ Πέτρος, Ἁνανία, διὰ τί ἐπλήρωσεν1 ὁ Σατανᾶς τὴν καρδίαν σου, ψεύσασθαί σε τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον καὶ νοσφίσασθαι ἀπὸ τῆς τιμῆς τοῦ χωρίου; 4 οὐχὶ μένον σοὶ ἔμενεν καὶ πραθὲν ἐν τῇ σῇ ἐξουσίᾳ ὑπῆρχεν; τί ὅτι ἔθου ἐν τῇ καρδίᾳ σου τὸ πρᾶγμα τοῦτο; οὐκ ἐψεύσω ἀνθρώποις ἀλλὰ τῷ θεῷ.a 5 * ἀκούων δὲ ὁ Ἁνανίας τοὺς λόγους τούτους πεσὼν ἐξέψυξεν, καὶ ἐγένετο φόβος μέγας ἐπὶ πάντας τοὺς ἀκούοντας. 6 ἀναστάντες δὲ οἱ νεώτεροι συνέστειλαν αὐτὸν καὶ ἐξενέγκαντες ἔθαψαν.b
7 Ἐγένετο δὲ ὡς ὡρῶν τριῶν διάστημα καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ μὴ εἰδυῖα τὸ γεγονὸς εἰσῆλθεν. 8 ἀπεκρίθη δὲ πρὸς αὐτὴν Πέτρος, Εἰπέ μοι, εἰ τοσούτου τὸ χωρίον ἀπέδοσθε; ἡ δὲ εἶπεν, Ναί, τοσούτου. 9 * ὁ δὲ Πέτρος πρὸς αὐτήν, Τί ὅτι συνεφωνήθη ὑμῖν πειράσαι τὸ πνεῦμα κυρίου; ἰδοὺ οἱ πόδες τῶν θαψάντων τὸν ἄνδρα σου ἐπὶ τῇ θύρᾳ καὶ ἐξοίσουσίν σε.c 10 ἔπεσεν δὲ παραχρῆμα πρὸς τοὺς πόδας αὐτοῦ καὶ ἐξέψυξεν· εἰσελθόντες δὲ οἱ νεανίσκοι εὗρον αὐτὴν νεκρὰν καὶ ἐξενέγκαντες ἔθαψαν πρὸς τὸν ἄνδρα αὐτῆς,d 11 * καὶ ἐγένετο φόβος μέγας ἐφ᾽ ὅλην τὴν ἐκκλησίαν καὶ ἐπὶ πάντας τοὺς ἀκούοντας ταῦτα.e
Many Signs and Wonders Performed
12 * Διὰ δὲ τῶν χειρῶν τῶν ἀποστόλων ἐγίνετο σημεῖα καὶ τέρατα πολλὰ ἐν τῷ λαῷ. καὶ ἦσαν ὁμοθυμαδὸν ἅπαντες ἐν τῇ Στοᾷ Σολομῶντος, 13 * τῶν δὲ λοιπῶν οὐδεὶς ἐτόλμα κολλᾶσθαι αὐτοῖς, ἀλλ᾽ ἐμεγάλυνεν αὐτοὺς ὁ λαός. 14 * μᾶλλον δὲ προσετίθεντο πιστεύοντες τῷ κυρίῳ, πλήθη ἀνδρῶν τε καὶ γυναικῶν, 15 * ὥστε καὶ εἰς τὰς πλατείας ἐκφέρειν τοὺς ἀσθενεῖς καὶ τιθέναι ἐπὶ κλιναρίων καὶ κραβάττων, ἵνα ἐρχομένου Πέτρου κἂν ἡ σκιὰ ἐπισκιάσῃ τινὶ αὐτῶν. 16 συνήρχετο δὲ καὶ τὸ πλῆθος τῶν πέριξ πόλεων Ἰερουσαλὴμ2 φέροντες ἀσθενεῖς καὶ ὀχλουμένους ὑπὸ πνευμάτων ἀκαθάρτων, οἵτινες ἐθεραπεύοντο ἅπαντες.f
Persecution of the Apostles
17 * Ἀναστὰς δὲ3 ὁ ἀρχιερεὺς καὶ πάντες οἱ σὺν αὐτῷ, ἡ οὖσα αἵρεσις τῶν Σαδδουκαίων, ἐπλήσθησαν ζήλου 18 * καὶ ἐπέβαλον τὰς χεῖρας ἐπὶ τοὺς ἀποστόλους καὶ ἔθεντο αὐτοὺς ἐν τηρήσει δημοσίᾳ.g 19 * ἄγγελος δὲ κυρίου διὰ νυκτὸς ἀνοίξας τὰς θύρας τῆς φυλακῆς ἐξαγαγών τε αὐτοὺς εἶπεν, 20 Πορεύεσθε καὶ σταθέντες λαλεῖτε ἐν τῷ ἱερῷ τῷ λαῷ πάντα τὰ ῥήματα τῆς ζωῆς ταύτης. 21 * ἀκούσαντες δὲ εἰσῆλθον ὑπὸ τὸν ὄρθρον εἰς τὸ ἱερὸν καὶ ἐδίδασκον.h Παραγενόμενος δὲ ὁ ἀρχιερεὺς καὶ οἱ σὺν αὐτῷ συνεκάλεσαν τὸ συνέδριον καὶ πᾶσαν τὴν γερουσίαν τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ καὶ ἀπέστειλαν εἰς τὸ δεσμωτήριον ἀχθῆναι αὐτούς. 22 οἱ δὲ παραγενόμενοι ὑπηρέται οὐχ εὗρον αὐτοὺς ἐν τῇ φυλακῇ· ἀναστρέψαντες δὲ ἀπήγγειλαν 23 λέγοντες ὅτι Τὸ δεσμωτήριον εὕρομεν κεκλεισμένον ἐν πάσῃ ἀσφαλείᾳ καὶ τοὺς φύλακας ἑστῶτας ἐπὶ τῶν θυρῶν, ἀνοίξαντες δὲ ἔσω οὐδένα εὕρομεν.i 24 * ὡς δὲ ἤκουσαν τοὺς λόγους τούτους ὅ τε στρατηγὸς τοῦ ἱεροῦ καὶ οἱ ἀρχιερεῖς, διηπόρουν περὶ αὐτῶν τί ἂν γένοιτο τοῦτο.k 25 παραγενόμενος δέ τις ἀπήγγειλεν αὐτοῖς ὅτι Ἰδοὺ οἱ ἄνδρες οὓς ἔθεσθε ἐν τῇ φυλακῇ εἰσὶν ἐν τῷ ἱερῷ ἑστῶτες καὶ διδάσκοντες τὸν λαόν.l 26 * τότε ἀπελθὼν ὁ στρατηγὸς σὺν τοῖς ὑπηρέταις ἦγεν αὐτοὺς οὐ μετὰ βίας, ἐφοβοῦντο γὰρ τὸν λαὸν μὴ λιθασθῶσιν.m
27 Ἀγαγόντες δὲ αὐτοὺς ἔστησαν ἐν τῷ συνεδρίῳ. καὶ ἐπηρώτησεν αὐτοὺς ὁ ἀρχιερεὺς 28 * λέγων, [Οὐ] παραγγελίᾳ4 παρηγγείλαμεν ὑμῖν μὴ διδάσκειν ἐπὶ τῷ ὀνόματι τούτῳ, καὶ ἰδοὺ πεπληρώκατε τὴν Ἰερουσαλὴμ τῆς διδαχῆς ὑμῶν καὶ βούλεσθε ἐπαγαγεῖν ἐφ᾽ ἡμᾶς τὸ αἷμα τοῦ ἀνθρώπου τούτου.n 29 * ἀποκριθεὶς δὲ Πέτρος καὶ οἱ ἀπόστολοι εἶπαν5, Πειθαρχεῖν δεῖ θεῷ μᾶλλον ἢ ἀνθρώποις. 30 * ὁ θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν ἤγειρεν Ἰησοῦν ὃν ὑμεῖς διεχειρίσασθε κρεμάσαντες ἐπὶ ξύλου· 31 * τοῦτον ὁ θεὸς ἀρχηγὸν καὶ σωτῆρα ὕψωσεν τῇ δεξιᾷ αὐτοῦ [τοῦ] δοῦναι μετάνοιαν τῷ Ἰσραὴλ καὶ ἄφεσιν ἁμαρτιῶν. 32 * καὶ ἡμεῖς ἐσμεν μάρτυρες6 τῶν ῥημάτων τούτων καὶ τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ὃ ἔδωκεν ὁ θεὸς τοῖς πειθαρχοῦσιν αὐτῷ.o
33 * Οἱ δὲ ἀκούσαντες διεπρίοντο καὶ ἐβούλοντο7 ἀνελεῖν αὐτούς.p 34 * ἀναστὰς δέ τις ἐν τῷ συνεδρίῳ Φαρισαῖος ὀνόματι Γαμαλιήλ, νομοδιδάσκαλος τίμιος παντὶ τῷ λαῷ, ἐκέλευσεν ἔξω βραχὺ τοὺς ἀνθρώπους ποιῆσαι 35 εἶπέν τε πρὸς αὐτούς, Ἄνδρες Ἰσραηλῖται, προσέχετε ἑαυτοῖς ἐπὶ τοῖς ἀνθρώποις τούτοις τί μέλλετε πράσσειν. 36 * πρὸ γὰρ τούτων τῶν ἡμερῶν ἀνέστη Θευδᾶς λέγων εἶναί τινα ἑαυτόν, ᾧ προσεκλίθη ἀνδρῶν ἀριθμὸς ὡς τετρακοσίων· ὃς ἀνῃρέθη, καὶ πάντες ὅσοι ἐπείθοντο αὐτῷ διελύθησαν καὶ ἐγένοντο εἰς οὐδέν. 37 * μετὰ τοῦτον ἀνέστη Ἰούδας ὁ Γαλιλαῖος ἐν ταῖς ἡμέραις τῆς ἀπογραφῆς καὶ ἀπέστησεν λαὸν8 ὀπίσω αὐτοῦ· κἀκεῖνος ἀπώλετο καὶ πάντες ὅσοι ἐπείθοντο αὐτῷ διεσκορπίσθησαν. 38 καὶ τὰ νῦν λέγω ὑμῖν, ἀπόστητε ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων τούτων καὶ ἄφετε αὐτούς· ὅτι ἐὰν ᾖ ἐξ ἀνθρώπων ἡ βουλὴ αὕτη ἢ τὸ ἔργον τοῦτο, καταλυθήσεται, 39 * εἰ δὲ ἐκ θεοῦ ἐστιν, οὐ δυνήσεσθε καταλῦσαι αὐτούς,9 μήποτε καὶ θεομάχοι εὑρεθῆτε.q ἐπείσθησαν δὲ αὐτῷ 40 * καὶ προσκαλεσάμενοι τοὺς ἀποστόλους δείραντες παρήγγειλαν μὴ λαλεῖν ἐπὶ τῷ ὀνόματι τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἀπέλυσαν.r 41 * Οἱ μὲν οὖν ἐπορεύοντο χαίροντες ἀπὸ προσώπου τοῦ συνεδρίου, ὅτι κατηξιώθησαν ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος ἀτιμασθῆναι,s 42 * πᾶσάν τε ἡμέραν ἐν τῷ ἱερῷ καὶ κατ᾽ οἶκον οὐκ ἐπαύοντο διδάσκοντες καὶ εὐαγγελιζόμενοι τὸν Χριστὸνt Ἰησοῦν.u
6
The Appointment of the Seven
1 * Ἐν δὲ ταῖς ἡμέραις ταύταις πληθυνόντων τῶν μαθητῶν ἐγένετο γογγυσμὸς τῶν Ἑλληνιστῶν πρὸς τοὺς Ἑβραίους, ὅτιa παρεθεωροῦντο ἐν τῇ διακονίᾳ τῇ καθημερινῇ αἱ χῆραι αὐτῶν. 2 προσκαλεσάμενοι δὲ οἱ δώδεκα τὸ πλῆθος τῶν μαθητῶν εἶπαν, Οὐκ ἀρεστόν ἐστιν ἡμᾶς καταλείψαντας τὸν λόγον τοῦ θεοῦ διακονεῖν τραπέζαις. 3 * ἐπισκέψασθε δέ1, ἀδελφοί, ἄνδρας ἐξ ὑμῶν μαρτυρουμένους ἑπτά, πλήρεις πνεύματος καὶ σοφίας, οὓς καταστήσομεν ἐπὶ τῆς χρείας ταύτης, 4 ἡμεῖς δὲ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ διακονίᾳ τοῦ λόγου προσκαρτερήσομεν.b 5 * καὶ ἤρεσεν ὁ λόγος ἐνώπιον παντὸς τοῦ πλήθους καὶ ἐξελέξαντο Στέφανον, ἄνδρα πλήρης πίστεως καὶ πνεύματος ἁγίου, καὶ Φίλιππον καὶ Πρόχορον καὶ Νικάνορα καὶ Τίμωνα καὶ Παρμενᾶν καὶ Νικόλαον προσήλυτον Ἀντιοχέα, 6 * οὓς ἔστησαν ἐνώπιον τῶν ἀποστόλων, καὶ προσευξάμενοι ἐπέθηκαν αὐτοῖς τὰς χεῖρας.c
7 * Καὶ ὁ λόγος τοῦ θεοῦ2 ηὔξανεν καὶ ἐπληθύνετο ὁ ἀριθμὸς τῶν μαθητῶν ἐν Ἰερουσαλὴμ σφόδρα, πολύς τε ὄχλος τῶν ἱερέων ὑπήκουον τῇ πίστει.d
The Arrest of Stephen
8 * Στέφανος δὲ πλήρης χάριτος καὶ δυνάμεως ἐποίει τέρατα καὶ σημεῖα μεγάλα ἐν τῷ λαῷ. 9 ἀνέστησαν δέ τινες τῶν ἐκ τῆς συναγωγῆς τῆς λεγομένης Λιβερτίνων καὶ Κυρηναίων καὶ Ἀλεξανδρέων καὶ τῶν ἀπὸ Κιλικίας καὶ Ἀσίας συζητοῦντες τῷ Στεφάνῳ, 10 * καὶ οὐκ ἴσχυον ἀντιστῆναι τῇ σοφίᾳ καὶ τῷ πνεύματι ᾧ ἐλάλει.e 11 * τότε ὑπέβαλον ἄνδρας λέγοντας ὅτι Ἀκηκόαμεν αὐτοῦ λαλοῦντος ῥήματα βλάσφημα εἰς Μωϋσῆν καὶ τὸν θεόν·f 12 συνεκίνησάν τε τὸν λαὸν καὶ τοὺς πρεσβυτέρους καὶ τοὺς γραμματεῖς καὶ ἐπιστάντες συνήρπασαν αὐτὸν καὶ ἤγαγον εἰς τὸ συνέδριον, 13 * ἔστησάν τε μάρτυρας ψευδεῖς λέγοντας, Ὁ ἄνθρωπος οὗτος οὐ παύεται λαλῶν ῥήματα κατὰ τοῦ τόπου τοῦ ἁγίου [τούτου] καὶ τοῦ νόμου· 14 * ἀκηκόαμεν γὰρ αὐτοῦ λέγοντος ὅτι Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος οὗτος καταλύσει τὸν τόπον τοῦτον καὶ ἀλλάξει τὰ ἔθη ἃ παρέδωκεν ἡμῖν Μωϋσῆς. 15 καὶ ἀτενίσαντες εἰς αὐτὸν πάντες οἱ καθεζόμενοι ἐν τῷ συνεδρίῳ εἶδον τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡσεὶ πρόσωπον ἀγγέλου.g
7
Stephen's Speech
1 Εἶπεν δὲ ὁ ἀρχιερεύς, Εἰ ταῦτα οὕτως ἔχει; 2 * ὁ δὲ ἔφη,a Ἄνδρες ἀδελφοὶ καὶ πατέρες, ἀκούσατε. Ὁ θεὸς τῆς δόξης ὤφθη τῷ πατρὶ ἡμῶν Ἀβραὰμ ὄντι ἐν τῇ Μεσοποταμίᾳ πρὶν ἢ κατοικῆσαι αὐτὸν ἐν Χαρρὰν 3 * καὶ εἶπεν πρὸς αὐτόν, Ἔξελθε ἐκ τῆς γῆς σου καὶ [ἐκ] τῆς συγγενείας σου, καὶ δεῦρο εἰς τὴν γῆν ἣν ἄν σοι δείξω.b 4 * τότε ἐξελθὼν ἐκ γῆς Χαλδαίων κατῴκησεν ἐν Χαρράν. κἀκεῖθεν μετὰ τὸ ἀποθανεῖν τὸν πατέρα αὐτοῦ μετῴκισεν αὐτὸν εἰς τὴν γῆν ταύτην εἰς ἣν ὑμεῖς νῦν κατοικεῖτε, 5 * καὶ οὐκ ἔδωκεν αὐτῷ κληρονομίαν ἐν αὐτῇ οὐδὲ βῆμα ποδὸς καὶ ἐπηγγείλατο δοῦναι αὐτῷ εἰς κατάσχεσιν αὐτὴν καὶ τῷ σπέρματι αὐτοῦ μετ᾽ αὐτόν, οὐκ ὄντος αὐτῷ τέκνου. 6 * ἐλάλησεν δὲ οὕτως ὁ θεὸς ὅτι ἔσται τὸ σπέρμα αὐτοῦ πάροικον ἐν γῇ ἀλλοτρίᾳ καὶ δουλώσουσιν αὐτὸ καὶ κακώσουσιν ἔτη τετρακόσια· 7 * καὶ τὸ ἔθνος ᾧ ἐὰν δουλεύσουσιν κρινῶ ἐγώ, ὁ θεὸς εἶπεν, καὶ μετὰ ταῦτα ἐξελεύσονται καὶ λατρεύσουσίν μοι ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ. 8 * καὶ ἔδωκεν αὐτῷ διαθήκην περιτομῆς· καὶ οὕτως ἐγέννησεν τὸν Ἰσαὰκ καὶ περιέτεμεν αὐτὸν τῇ ἡμέρᾳ τῇ ὀγδόῃ, καὶ Ἰσαὰκ τὸν Ἰακώβ, καὶ Ἰακὼβ τοὺς δώδεκα πατριάρχας.c
9 * Καὶ οἱ πατριάρχαι ζηλώσαντες τὸν Ἰωσὴφ ἀπέδοντο εἰς Αἴγυπτον. καὶ ἦν ὁ θεὸς μετ᾽ αὐτοῦ 10 * καὶ ἐξείλατο αὐτὸν ἐκ πασῶν τῶν θλίψεων αὐτοῦ καὶ ἔδωκεν αὐτῷ χάριν καὶ σοφίαν ἐναντίον Φαραὼ βασιλέως Αἰγύπτου καὶ κατέστησεν αὐτὸν ἡγούμενον ἐπ᾽ Αἴγυπτον καὶ [ἐφ᾽] ὅλον τὸν οἶκον αὐτοῦ.d 11 * ἦλθεν δὲ λιμὸς ἐφ᾽ ὅλην τὴν Αἴγυπτον καὶ Χανάαν καὶ θλῖψις μεγάλη, καὶ οὐχ ηὕρισκον χορτάσματα οἱ πατέρες ἡμῶν. 12 * ἀκούσας δὲ Ἰακὼβ ὄντα σιτία εἰς Αἴγυπτον ἐξαπέστειλεν τοὺς πατέρας ἡμῶν πρῶτον. 13 * καὶ ἐν τῷ δευτέρῳ ἀνεγνωρίσθη Ἰωσὴφ τοῖς ἀδελφοῖς αὐτοῦ καὶ φανερὸν ἐγένετο τῷ Φαραὼ τὸ γένος [τοῦ] Ἰωσήφ. 14 * ἀποστείλας δὲ Ἰωσὴφ μετεκαλέσατο Ἰακὼβ τὸν πατέρα αὐτοῦ καὶ πᾶσαν τὴν συγγένειαν ἐν ψυχαῖς ἑβδομήκοντα πέντε. 15 * καὶ κατέβη Ἰακὼβ εἰς Αἴγυπτον καὶ ἐτελεύτησεν αὐτὸς καὶ οἱ πατέρες ἡμῶν, 16 * καὶ μετετέθησαν εἰς Συχὲμ καὶ ἐτέθησαν ἐν τῷ μνήματι ᾧ ὠνήσατο Ἀβραὰμ τιμῆς ἀργυρίου παρὰ τῶν υἱῶν Ἑμμὼρ ἐν Συχέμ1.e
17 * Καθὼς δὲ ἤγγιζεν ὁ χρόνος τῆς ἐπαγγελίας ἧς ὡμολόγησεν2 ὁ θεὸς τῷ Ἀβραάμ, ηὔξησεν ὁ λαὸς καὶ ἐπληθύνθη ἐν Αἰγύπτῳ 18 ἄχρι οὗ ἀνέστη βασιλεὺς ἕτερος [ἐπ᾽ Αἴγυπτον]3 ὃς οὐκ ᾔδει τὸν Ἰωσήφ. 19 * οὗτος κατασοφισάμενος τὸ γένος ἡμῶν ἐκάκωσεν τοὺς πατέρας [ἡμῶν]4 τοῦ ποιεῖν τὰ βρέφη ἔκθετα αὐτῶν εἰς τὸ μὴ ζῳογονεῖσθαι.f 20 * ἐν ᾧ καιρῷ ἐγεννήθη Μωϋσῆς καὶ ἦν ἀστεῖος τῷ θεῷ· ὃς ἀνετράφη μῆνας τρεῖς ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ πατρός, 21 * ἐκτεθέντος δὲ αὐτοῦ ἀνείλατο αὐτὸν ἡ θυγάτηρ Φαραὼ καὶ ἀνεθρέψατο αὐτὸν ἑαυτῇ εἰς υἱόν. 22 καὶ ἐπαιδεύθη Μωϋσῆς [ἐν] πάσῃ σοφίᾳ Αἰγυπτίων, ἦν δὲ δυνατὸς ἐν λόγοις καὶ ἔργοις αὐτοῦ.g
23 * Ὡς δὲ ἐπληροῦτο αὐτῷ τεσσερακονταετὴς χρόνος, ἀνέβη ἐπὶ τὴν καρδίαν αὐτοῦ ἐπισκέψασθαι τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ τοὺς υἱοὺς Ἰσραήλ. 24 καὶ ἰδών τινα ἀδικούμενον ἠμύνατο καὶ ἐποίησεν ἐκδίκησιν τῷ καταπονουμένῳ πατάξας τὸν Αἰγύπτιον. 25 ἐνόμιζεν δὲ συνιέναι τοὺς ἀδελφοὺς [αὐτοῦ] ὅτι ὁ θεὸς διὰ χειρὸς αὐτοῦ δίδωσιν σωτηρίαν αὐτοῖς· οἱ δὲ οὐ συνῆκαν. 26 * τῇ τε ἐπιούσῃ ἡμέρᾳ ὤφθη αὐτοῖς μαχομένοις καὶ συνήλλασσεν αὐτοὺς εἰς εἰρήνην εἰπών, Ἄνδρες, ἀδελφοί ἐστε· ἱνατί ἀδικεῖτε ἀλλήλους; 27 * ὁ δὲ ἀδικῶν τὸν πλησίον ἀπώσατο αὐτὸν εἰπών, Τίς σε κατέστησεν ἄρχοντα καὶ δικαστὴν ἐφ᾽ ἡμῶν; 28 μὴ ἀνελεῖν με σὺ θέλεις ὃν τρόπον ἀνεῖλες ἐχθὲς τὸν Αἰγύπτιον; 29 * ἔφυγεν δὲ Μωϋσῆς ἐν τῷ λόγῳ τούτῳ καὶ ἐγένετο πάροικος ἐν γῇ Μαδιάμ, οὗ ἐγέννησεν υἱοὺς δύο.h
30 * Καὶ πληρωθέντων ἐτῶν τεσσεράκοντα ὤφθη αὐτῷ ἐν τῇ ἐρήμῳ τοῦ ὄρους Σινᾶ ἄγγελος ἐν φλογὶ πυρὸς βάτου. 31 * ὁ δὲ Μωϋσῆς ἰδὼν ἐθαύμαζεν τὸ ὅραμα, προσερχομένου δὲ αὐτοῦ κατανοῆσαι ἐγένετο φωνὴ κυρίου, 32 Ἐγὼ ὁ θεὸς τῶν πατέρων σου, ὁ θεὸς Ἀβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακώβ. ἔντρομος δὲ γενόμενος Μωϋσῆς οὐκ ἐτόλμα κατανοῆσαι. 33 εἶπεν δὲ αὐτῷ ὁ κύριος, Λῦσον τὸ ὑπόδημα τῶν ποδῶν σου, ὁ γὰρ τόπος ἐφ᾽ ᾧ ἕστηκας γῆ ἁγία ἐστίν. 34 ἰδὼν εἶδον τὴν κάκωσιν τοῦ λαοῦ μου τοῦ ἐν Αἰγύπτῳ καὶ τοῦ στεναγμοῦ αὐτῶν ἤκουσα, καὶ κατέβην ἐξελέσθαι αὐτούς· καὶ νῦν δεῦρο ἀποστείλω σε εἰς Αἴγυπτον.i 35 * Τοῦτον τὸν Μωϋσῆν, ὃν ἠρνήσαντο εἰπόντες, Τίς σε κατέστησεν ἄρχοντα καὶ δικαστήν; τοῦτον ὁ θεὸς [καὶ] ἄρχοντα καὶ λυτρωτὴν ἀπέσταλκεν σὺν χειρὶ ἀγγέλου τοῦ ὀφθέντος αὐτῷ ἐν τῇ βάτῳ. 36 * οὗτος ἐξήγαγεν αὐτοὺς ποιήσας τέρατα καὶ σημεῖα ἐν γῇ Αἰγύπτῳ καὶ ἐν Ἐρυθρᾷ Θαλάσσῃ καὶ ἐν τῇ ἐρήμῳ ἔτη τεσσεράκοντα.k 37 * οὗτός ἐστιν ὁ Μωϋσῆς ὁ εἴπας τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ, Προφήτην ὑμῖν ἀναστήσει ὁ θεὸς ἐκ τῶν ἀδελφῶν ὑμῶν ὡς ἐμέ. 38 * οὗτός ἐστιν ὁ γενόμενος ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ ἐν τῇ ἐρήμῳ μετὰ τοῦ ἀγγέλου τοῦ λαλοῦντος αὐτῷ ἐν τῷ ὄρει Σινᾶ καὶ τῶν πατέρων ἡμῶν, ὃς ἐδέξατο λόγια ζῶντα δοῦναι ἡμῖν5,l 39 * ᾧ οὐκ ἠθέλησαν ὑπήκοοι γενέσθαι οἱ πατέρες ἡμῶν, ἀλλὰ ἀπώσαντο καὶ ἐστράφησαν ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν εἰς Αἴγυπτον 40 * εἰπόντες τῷ Ἀαρών, Ποίησον ἡμῖν θεοὺς οἳ προπορεύσονται ἡμῶν· ὁ γὰρ Μωϋσῆς οὗτος, ὃς ἐξήγαγεν ἡμᾶς ἐκ γῆς Αἰγύπτου, οὐκ οἴδαμεν τί ἐγένετο αὐτῷ. 41 * καὶ ἐμοσχοποίησαν ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις καὶ ἀνήγαγον θυσίαν τῷ εἰδώλῳ καὶ εὐφραίνοντο ἐν τοῖς ἔργοις τῶν χειρῶν αὐτῶν. 42 ** ἔστρεψεν δὲ ὁ θεὸς καὶ παρέδωκεν αὐτοὺς λατρεύειν τῇ στρατιᾷ τοῦ οὐρανοῦ καθὼς γέγραπται ἐν βίβλῳ τῶν προφητῶν,
Μὴ σφάγια καὶ θυσίας προσηνέγκατέ μοι
ἔτη τεσσεράκοντα ἐν τῇ ἐρήμῳ, οἶκος Ἰσραήλ;
43 καὶ ἀνελάβετε τὴν σκηνὴν τοῦ Μόλοχ
καὶ τὸ ἄστρον τοῦ θεοῦ [ὑμῶν] Ῥαιφάν,
τοὺς τύπους οὓς ἐποιήσατε προσκυνεῖν αὐτοῖς,
καὶ μετοικιῶ ὑμᾶς ἐπέκεινα Βαβυλῶνος.m
44 * Ἡ σκηνὴ τοῦ μαρτυρίου ἦν τοῖς πατράσιν ἡμῶν ἐν τῇ ἐρήμῳ καθὼς διετάξατο ὁ λαλῶν τῷ Μωϋσῇ ποιῆσαι αὐτὴν κατὰ τὸν τύπον ὃν ἑωράκει· 45 ** ἣν καὶ εἰσήγαγον διαδεξάμενοι οἱ πατέρες ἡμῶν μετὰ Ἰησοῦ ἐν τῇ κατασχέσει τῶν ἐθνῶν, ὧν ἐξῶσεν ὁ θεὸς ἀπὸ προσώπου τῶν πατέρων ἡμῶν ἕως τῶν ἡμερῶν Δαυίδ, 46 ὃς εὗρεν χάριν ἐνώπιον τοῦ θεοῦ καὶ ᾐτήσατο εὑρεῖν σκήνωμα τῷ οἴκῳ6 Ἰακώβ. 47 * Σολομῶν δὲ οἰκοδόμησεν αὐτῷ οἶκον.n 48 ἀλλ᾽ οὐχ ὁ ὕψιστος ἐν χειροποιήτοις κατοικεῖ, καθὼς ὁ προφήτης λέγει,
49 * Ὁ οὐρανός μοι θρόνος,
ἡ δὲ γῆ ὑποπόδιον τῶν ποδῶν μου·
ποῖον οἶκον οἰκοδομήσετέ μοι, λέγει κύριος,
ἢ τίς τόπος τῆς καταπαύσεώς μου;
50 οὐχὶ ἡ χείρ μου ἐποίησεν ταῦτα πάντα;o
51 * Σκληροτράχηλοι καὶ ἀπερίτμητοι καρδίαις καὶ τοῖς ὠσίν, ὑμεῖς ἀεὶ τῷ πνεύματι τῷ ἁγίῳ ἀντιπίπτετε ὡς οἱ πατέρες ὑμῶν καὶ ὑμεῖς. 52 * τίνα τῶν προφητῶν οὐκ ἐδίωξαν οἱ πατέρες ὑμῶν; καὶ ἀπέκτειναν τοὺς προκαταγγείλαντας περὶ τῆς ἐλεύσεως τοῦ δικαίου, οὗ νῦν ὑμεῖς προδόται καὶ φονεῖς ἐγένεσθε, 53 * οἵτινες ἐλάβετε τὸν νόμον εἰς διαταγὰς ἀγγέλων καὶ οὐκ ἐφυλάξατε.p
The Stoning of Stephen
54 * Ἀκούοντες δὲ ταῦτα διεπρίοντο ταῖς καρδίαις αὐτῶν καὶ ἔβρυχον τοὺς ὀδόντας ἐπ᾽ αὐτόν.q 55 * ὑπάρχων δὲ πλήρης πνεύματος ἁγίου ἀτενίσας εἰς τὸν οὐρανὸν εἶδεν δόξαν θεοῦ καὶ Ἰησοῦν ἑστῶτα ἐκ δεξιῶν τοῦ θεοῦ 56 * καὶ εἶπεν, Ἰδοὺ θεωρῶ τοὺς οὐρανοὺς διηνοιγμένους καὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐκ δεξιῶν ἑστῶτα τοῦ θεοῦ.r 57 κράξαντες δὲ φωνῇ μεγάλῃ συνέσχον τὰ ὦτα αὐτῶν καὶ ὥρμησαν ὁμοθυμαδὸν ἐπ᾽ αὐτὸν 58 * καὶ ἐκβαλόντες ἔξω τῆς πόλεως ἐλιθοβόλουν. καὶ οἱ μάρτυρες ἀπέθεντο τὰ ἱμάτια αὐτῶν παρὰ τοὺς πόδας νεανίου καλουμένου Σαύλου, 59 * καὶ ἐλιθοβόλουν τὸν Στέφανον ἐπικαλούμενον καὶ λέγοντα, Κύριε Ἰησοῦ, δέξαι τὸ πνεῦμά μου. 60 * θεὶς δὲ τὰ γόνατα ἔκραξεν φωνῇ μεγάλῃ, Κύριε, μὴ στήσῃς αὐτοῖς ταύτην τὴν ἁμαρτίαν.s καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐκοιμήθη.t
8
1 * Σαῦλος δὲ ἦν συνευδοκῶν τῇ ἀναιρέσει αὐτοῦ.a
Saul Persecutes the Church
Ἐγένετο δὲ ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ διωγμὸς μέγας ἐπὶ τὴν ἐκκλησίαν τὴν ἐν Ἱεροσολύμοις, πάντες δὲ διεσπάρησαν κατὰ τὰς χώρας τῆς Ἰουδαίας καὶ Σαμαρείας πλὴν τῶν ἀποστόλων.b 2 * συνεκόμισαν δὲ τὸν Στέφανον ἄνδρες εὐλαβεῖς καὶ ἐποίησαν κοπετὸν μέγαν ἐπ᾽ αὐτῷ.c 3 * Σαῦλος δὲ ἐλυμαίνετο τὴν ἐκκλησίαν κατὰ τοὺς οἴκους εἰσπορευόμενος, σύρων τε ἄνδρας καὶ γυναῖκας παρεδίδου εἰς φυλακήν.d
The Gospel Preached in Samaria
4 * Οἱ μὲν οὖν διασπαρέντες διῆλθον εὐαγγελιζόμενοι τὸν λόγον.e 5 Φίλιππος δὲ κατελθὼν εἰς [τὴν]1 πόλιν τῆς Σαμαρείας ἐκήρυσσεν αὐτοῖς τὸν Χριστόν. 6 προσεῖχον δὲ οἱ ὄχλοι τοῖς λεγομένοις ὑπὸ τοῦ Φιλίππου ὁμοθυμαδὸν ἐν τῷ ἀκούειν αὐτοὺς καὶ βλέπειν τὰ σημεῖα ἃ ἐποίει. 7 * πολλοὶ γὰρ τῶν ἐχόντων πνεύματα ἀκάθαρτα βοῶντα φωνῇ μεγάλῃ ἐξήρχοντο, πολλοὶ δὲ παραλελυμένοι καὶ χωλοὶ ἐθεραπεύθησαν· 8 ἐγένετο δὲ πολλὴ χαρὰ ἐν τῇ πόλει ἐκείνῃ.f
9 Ἀνὴρ δέ τις ὀνόματι Σίμων προϋπῆρχεν ἐν τῇ πόλει μαγεύων καὶ ἐξιστάνων τὸ ἔθνος τῆς Σαμαρείας, λέγων εἶναί τινα ἑαυτὸν μέγαν, 10 ᾧ προσεῖχον πάντες ἀπὸ μικροῦ ἕως μεγάλου λέγοντες, Οὗτός ἐστιν ἡ δύναμις τοῦ θεοῦ ἡ καλουμένη2 Μεγάλη.g 11 προσεῖχον δὲ αὐτῷ διὰ τὸ ἱκανῷ χρόνῳ ταῖς μαγείαις ἐξεστακέναι αὐτούς. 12 ὅτε δὲ ἐπίστευσαν τῷ Φιλίππῳ εὐαγγελιζομένῳ περὶ τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ καὶ τοῦ ὀνόματος Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἐβαπτίζοντο ἄνδρες τε καὶ γυναῖκες. 13 ὁ δὲ Σίμων καὶ αὐτὸς ἐπίστευσεν καὶ βαπτισθεὶς ἦν προσκαρτερῶν τῷ Φιλίππῳ, θεωρῶν τε σημεῖα καὶ δυνάμεις μεγάλας γινομένας ἐξίστατο.h
14 Ἀκούσαντες δὲ οἱ ἐν Ἱεροσολύμοις ἀπόστολοι ὅτι δέδεκται ἡ Σαμάρεια τὸν λόγον τοῦ θεοῦ, ἀπέστειλαν πρὸς αὐτοὺς Πέτρον καὶ Ἰωάννην, 15 οἵτινες καταβάντες προσηύξαντο περὶ αὐτῶν ὅπως λάβωσιν πνεῦμα ἅγιον· 16 οὐδέπω γὰρ ἦν ἐπ᾽ οὐδενὶ αὐτῶν ἐπιπεπτωκός, μόνον δὲ βεβαπτισμένοι ὑπῆρχον εἰς τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ. 17 * τότε ἐπετίθεσαν τὰς χεῖρας ἐπ᾽ αὐτοὺς καὶ ἐλάμβανον πνεῦμα ἅγιον.i 18 ἰδὼν δὲ ὁ Σίμων ὅτι διὰ τῆς ἐπιθέσεως τῶν χειρῶν τῶν ἀποστόλων δίδοται τὸ πνεῦμα3, προσήνεγκεν αὐτοῖς χρήματα 19 λέγων, Δότε κἀμοὶ τὴν ἐξουσίαν ταύτην ἵνα ᾧ ἐὰν ἐπιθῶ τὰς χεῖρας λαμβάνῃ πνεῦμα ἅγιον. 20 Πέτρος δὲ εἶπεν πρὸς αὐτόν, Τὸ ἀργύριόν σου σὺν σοὶ εἴη εἰς ἀπώλειαν ὅτι τὴν δωρεὰν τοῦ θεοῦ ἐνόμισας διὰ χρημάτων κτᾶσθαι· 21 * οὐκ ἔστιν σοι μερὶς οὐδὲ κλῆρος ἐν τῷ λόγῳ τούτῳ, ἡ γὰρ καρδία σου οὐκ ἔστιν εὐθεῖα ἔναντι τοῦ θεοῦ. 22 μετανόησον οὖν ἀπὸ τῆς κακίας σου ταύτης καὶ δεήθητι τοῦ κυρίου, εἰ ἄρα ἀφεθήσεταί σοι ἡ ἐπίνοια τῆς καρδίας σου, 23 * εἰς γὰρ χολὴν πικρίας καὶ σύνδεσμον ἀδικίας ὁρῶ σε ὄντα. 24 * ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Σίμων εἶπεν, Δεήθητε ὑμεῖς ὑπὲρ ἐμοῦ πρὸς τὸν κύριον ὅπως μηδὲν ἐπέλθῃ ἐπ᾽ ἐμὲ ὧν εἰρήκατε4.k
25 Οἱ μὲν οὖν διαμαρτυράμενοι καὶ λαλήσαντες τὸν λόγον τοῦ κυρίου ὑπέστρεφον εἰς Ἱεροσόλυμα, πολλάς τε κώμας τῶν Σαμαριτῶν εὐηγγελίζοντο.l
Philip and the Ethiopian Eunuch
26 Ἄγγελος δὲ κυρίου ἐλάλησεν πρὸς Φίλιππον λέγων, Ἀνάστηθι καὶ πορεύου κατὰ μεσημβρίαν ἐπὶ τὴν ὁδὸν τὴν καταβαίνουσαν ἀπὸ Ἰερουσαλὴμ εἰς Γάζαν,m αὕτη ἐστὶν ἔρημος.n 27 καὶ ἀναστὰς ἐπορεύθη. καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ Αἰθίοψ εὐνοῦχος δυνάστης Κανδάκης βασιλίσσης Αἰθιόπων, ὃς ἦν ἐπὶ πάσης τῆς γάζης αὐτῆς, ὃς ἐληλύθει προσκυνήσων εἰς Ἰερουσαλήμ, 28 ἦν τε ὑποστρέφων καὶ καθήμενος ἐπὶ τοῦ ἅρματος αὐτοῦ καὶ ἀνεγίνωσκεν τὸν προφήτην Ἠσαΐαν.o 29 εἶπεν δὲ τὸ πνεῦμα τῷ Φιλίππῳ, Πρόσελθε καὶ κολλήθητι τῷ ἅρματι τούτῳ. 30 προσδραμὼν δὲ ὁ Φίλιππος ἤκουσεν αὐτοῦ ἀναγινώσκοντος Ἠσαΐαν τὸν προφήτην καὶ εἶπεν, Ἆρά γε γινώσκεις ἃ ἀναγινώσκεις; 31 * ὁ δὲ εἶπεν, Πῶς γὰρ ἂν δυναίμην ἐὰν μή τις ὁδηγήσει με;p παρεκάλεσέν τε τὸν Φίλιππον ἀναβάντα καθίσαι σὺν αὐτῷ.q 32 * ἡ δὲ περιοχὴ τῆς γραφῆς ἣν ἀνεγίνωσκεν ἦν αὕτη·
Ὡς πρόβατον ἐπὶ σφαγὴν ἤχθη
καὶ ὡς ἀμνὸς ἐναντίον τοῦ κείραντος αὐτὸν ἄφωνος,
οὕτως οὐκ ἀνοίγει τὸ στόμα αὐτοῦ.
33 Ἐν τῇ ταπεινώσει [αὐτοῦ] ἡ κρίσις αὐτοῦ ἤρθη·
τὴν γενεὰν αὐτοῦ τίς διηγήσεται;
ὅτι αἴρεται ἀπὸ τῆς γῆς ἡ ζωὴ αὐτοῦ.r
34 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ εὐνοῦχος τῷ Φιλίππῳ εἶπεν, Δέομαί σου, περὶ τίνος ὁ προφήτης λέγει τοῦτο; περὶ ἑαυτοῦ ἢ περὶ ἑτέρου τινός; 35 ἀνοίξας δὲ ὁ Φίλιππος τὸ στόμα αὐτοῦ καὶ ἀρξάμενος ἀπὸ τῆς γραφῆς ταύτης εὐηγγελίσατο αὐτῷ τὸν Ἰησοῦν.s 36 * ὡς δὲ ἐπορεύοντο κατὰ τὴν ὁδόν, ἦλθον ἐπί τι ὕδωρ, καί φησιν ὁ εὐνοῦχος, Ἰδοὺ ὕδωρ, τί κωλύει με βαπτισθῆναι;5t 38 καὶ ἐκέλευσεν στῆναι τὸ ἅρμα καὶ κατέβησαν ἀμφότεροι εἰς τὸ ὕδωρ, ὅ τε Φίλιππος καὶ ὁ εὐνοῦχος, καὶ ἐβάπτισεν αὐτόν. 39 * ὅτε δὲ ἀνέβησαν ἐκ τοῦ ὕδατος, πνεῦμα6 κυρίου ἥρπασεν τὸν Φίλιππον καὶ οὐκ εἶδεν αὐτὸν οὐκέτι ὁ εὐνοῦχος, ἐπορεύετο γὰρ τὴν ὁδὸν αὐτοῦ χαίρων. 40 * Φίλιππος δὲ εὑρέθη εἰς Ἄζωτον· καὶ διερχόμενος εὐηγγελίζετο τὰς πόλεις πάσας ἕως τοῦ ἐλθεῖν αὐτὸν εἰς Καισάρειαν.u
9
The Conversion of Saul
(Ac 22.6-16; 26.12-18)
1 ** Ὁ δὲ Σαῦλος ἔτι ἐμπνέων ἀπειλῆς καὶ φόνου εἰς τοὺς μαθητὰς τοῦ κυρίου, προσελθὼν τῷ ἀρχιερεῖ 2 ᾐτήσατο παρ᾽ αὐτοῦ ἐπιστολὰς εἰς Δαμασκὸν πρὸς τὰς συναγωγάς, ὅπως ἐάν τινας εὕρῃ τῆς ὁδοῦ ὄντας, ἄνδρας τε καὶ γυναῖκας, δεδεμένους ἀγάγῃ εἰς Ἰερουσαλήμ.a 3 ἐν δὲ τῷ πορεύεσθαι ἐγένετο αὐτὸν ἐγγίζειν τῇ Δαμασκῷ, ἐξαίφνης τε αὐτὸν περιήστραψεν φῶς ἐκ τοῦ οὐρανοῦ 4 καὶ πεσὼν ἐπὶ τὴν γῆν ἤκουσεν φωνὴν λέγουσαν αὐτῷ, Σαοὺλ Σαούλ, τί με διώκεις; 5 * εἶπεν δέ, Τίς εἶ, κύριε; ὁ δέ, Ἐγώ εἰμι Ἰησοῦς ὃν σὺ διώκεις· 6 ἀλλὰ ἀνάστηθι καὶ εἴσελθε εἰς τὴν πόλιν καὶ λαληθήσεταί σοι ὅ τί σε δεῖ ποιεῖν.b 7 * οἱ δὲ ἄνδρες οἱ συνοδεύοντες αὐτῷ εἱστήκεισαν ἐνεοί, ἀκούοντες μὲν τῆς φωνῆς μηδένα δὲ θεωροῦντες. 8 * ἠγέρθη δὲ Σαῦλος ἀπὸ τῆς γῆς, ἀνεῳγμένων δὲ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτοῦ οὐδὲν ἔβλεπεν· χειραγωγοῦντες δὲ αὐτὸν εἰσήγαγον εἰς Δαμασκόν. 9 καὶ ἦν ἡμέρας τρεῖς μὴ βλέπων καὶ οὐκ ἔφαγεν οὐδὲ ἔπιεν.c
10 Ἦν δέ τις μαθητὴς ἐν Δαμασκῷ ὀνόματι Ἁνανίας, καὶ εἶπεν πρὸς αὐτὸν ἐν ὁράματι ὁ κύριος, Ἁνανία. ὁ δὲ εἶπεν, Ἰδοὺ ἐγώ, κύριε. 11 * ὁ δὲ κύριος πρὸς αὐτόν, Ἀναστὰς πορεύθητι ἐπὶ τὴν ῥύμην τὴν καλουμένην Εὐθεῖαν καὶ ζήτησον ἐν οἰκίᾳ Ἰούδα Σαῦλον ὀνόματι Ταρσέα· ἰδοὺ γὰρ προσεύχεται 12 * καὶ εἶδεν ἄνδρα [ἐν ὁράματι]1 Ἁνανίαν ὀνόματι εἰσελθόντα καὶ ἐπιθέντα αὐτῷ [τὰς] χεῖρας ὅπως ἀναβλέψῃ.d 13 * ἀπεκρίθη δὲ Ἁνανίας, Κύριε, ἤκουσα ἀπὸ πολλῶν περὶ τοῦ ἀνδρὸς τούτου ὅσα κακὰ τοῖς ἁγίοις σου ἐποίησεν ἐν Ἰερουσαλήμ· 14 * καὶ ὧδε ἔχει ἐξουσίαν παρὰ τῶν ἀρχιερέων δῆσαι πάντας τοὺς ἐπικαλουμένους τὸ ὄνομά σου. 15 * εἶπεν δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ κύριος, Πορεύου, ὅτι σκεῦος ἐκλογῆς ἐστίν μοι οὗτος τοῦ βαστάσαι τὸ ὄνομά μου ἐνώπιον ἐθνῶν τε καὶ βασιλέων υἱῶν τε Ἰσραήλ· 16 * ἐγὼ γὰρ ὑποδείξω αὐτῷ ὅσα δεῖ αὐτὸν ὑπὲρ τοῦ ὀνόματός μου παθεῖν.e 17 Ἀπῆλθεν δὲ Ἁνανίας καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὴν οἰκίαν καὶ ἐπιθεὶς ἐπ᾽ αὐτὸν τὰς χεῖρας εἶπεν, Σαοὺλ ἀδελφέ, ὁ κύριος ἀπέσταλκέν με, Ἰησοῦς ὁ ὀφθείς σοι ἐν τῇ ὁδῷ ᾗ ἤρχου, ὅπως ἀναβλέψῃς καὶ πλησθῇς πνεύματος ἁγίου.f 18 καὶ εὐθέως ἀπέπεσαν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν ὡς λεπίδες, ἀνέβλεψέν τε καὶ ἀναστὰς ἐβαπτίσθη 19 καὶ λαβὼν τροφὴν ἐνίσχυσεν.g
Saul Preaches at Damascus
Ἐγένετο δὲ μετὰ τῶν ἐν Δαμασκῷ μαθητῶν ἡμέρας τινὰςh 20 καὶ εὐθέως ἐν ταῖς συναγωγαῖς ἐκήρυσσεν τὸν Ἰησοῦν ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ.i 21 * ἐξίσταντο δὲ πάντες οἱ ἀκούοντες καὶ ἔλεγον, Οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ πορθήσας εἰς Ἰερουσαλὴμ τοὺς ἐπικαλουμένους τὸ ὄνομα τοῦτο, καὶ ὧδε εἰς τοῦτο ἐληλύθει ἵνα δεδεμένους αὐτοὺς ἀγάγῃ ἐπὶ τοὺς ἀρχιερεῖς;k 22 * Σαῦλος δὲ μᾶλλον ἐνεδυναμοῦτο καὶ συνέχυννεν [τοὺς] Ἰουδαίους τοὺς κατοικοῦντας ἐν Δαμασκῷ συμβιβάζων ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ Χριστός.l
Saul Escapes from the Jews
23 * Ὡς δὲ ἐπληροῦντο ἡμέραι ἱκαναί, συνεβουλεύσαντο οἱ Ἰουδαῖοι ἀνελεῖν αὐτόν· 24 * ἐγνώσθη δὲ τῷ Σαύλῳ ἡ ἐπιβουλὴ αὐτῶν. παρετηροῦντο δὲ καὶ τὰς πύλας ἡμέρας τε καὶ νυκτὸς ὅπως αὐτὸν ἀνέλωσιν· 25 * λαβόντες δὲ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ νυκτὸς διὰ τοῦ τείχους καθῆκαν αὐτὸν χαλάσαντες ἐν σπυρίδι.m
Saul at Jerusalem
26 * Παραγενόμενος δὲ εἰς Ἰερουσαλὴμ ἐπείραζεν κολλᾶσθαι τοῖς μαθηταῖς, καὶ πάντες ἐφοβοῦντο αὐτὸν μὴ πιστεύοντες ὅτι ἐστὶν μαθητής. 27 * Βαρναβᾶς δὲ ἐπιλαβόμενος αὐτὸν ἤγαγεν πρὸς τοὺς ἀποστόλους καὶ διηγήσατο αὐτοῖς πῶς ἐν τῇ ὁδῷ εἶδεν τὸν κύριον καὶ ὅτι ἐλάλησεν αὐτῷ καὶ πῶς ἐν Δαμασκῷ ἐπαρρησιάσατο ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Ἰησοῦ. 28 καὶ ἦν μετ᾽ αὐτῶν εἰσπορευόμενος καὶ ἐκπορευόμενος εἰς Ἰερουσαλήμ, παρρησιαζόμενος ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ κυρίου, 29 ἐλάλει τε καὶ συνεζήτει πρὸς τοὺς Ἑλληνιστάς2, οἱ δὲ ἐπεχείρουν ἀνελεῖν αὐτόν. 30 * ἐπιγνόντες δὲ οἱ ἀδελφοὶ κατήγαγον αὐτὸν εἰς Καισάρειαν καὶ ἐξαπέστειλαν αὐτὸν εἰς Ταρσόν.n
31 Ἡ μὲν οὖν ἐκκλησία3 καθ᾽ ὅλης τῆς Ἰουδαίας καὶ Γαλιλαίας καὶ Σαμαρείας εἶχεν3 εἰρήνηνo οἰκοδομουμένηp καὶ πορευομένη3 τῷ φόβῳ τοῦ κυρίουq καὶ τῇ παρακλήσει τοῦ ἁγίου πνεύματος ἐπληθύνετο.3r
The Healing of Aeneas
32 Ἐγένετο δὲ Πέτρον διερχόμενον διὰ πάντων κατελθεῖν καὶ πρὸς τοὺς ἁγίους τοὺς κατοικοῦντας Λύδδα. 33 εὗρεν δὲ ἐκεῖ ἄνθρωπόν τινα ὀνόματι Αἰνέαν ἐξ ἐτῶν ὀκτὼ κατακείμενον ἐπὶ κραβάττου, ὃς ἦν παραλελυμένος. 34 καὶ εἶπεν αὐτῷ ὁ Πέτρος, Αἰνέα, ἰᾶταί σε Ἰησοῦς Χριστός· ἀνάστηθι καὶ στρῶσον σεαυτῷ.s καὶ εὐθέως ἀνέστη. 35 καὶ εἶδαν αὐτὸν πάντες οἱ κατοικοῦντες Λύδδα καὶ τὸν Σαρῶνα, οἵτινες ἐπέστρεψαν ἐπὶ τὸν κύριον.f
Dorcas Restored to Life
36 Ἐν Ἰόππῃ δέ τις ἦν μαθήτρια ὀνόματι Ταβιθά, ἣ διερμηνευομένη λέγεται Δορκάς· αὕτη ἦν πλήρης ἔργων ἀγαθῶν καὶ ἐλεημοσυνῶν ὧν ἐποίει. 37 ἐγένετο δὲ ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἀσθενήσασαν αὐτὴν ἀποθανεῖν· λούσαντες δὲ ἔθηκαν [αὐτὴν] ἐν ὑπερῴῳ. 38 ἐγγὺς δὲ οὔσης Λύδδας τῇ Ἰόππῃ οἱ μαθηταὶ ἀκούσαντες ὅτι Πέτρος ἐστὶν ἐν αὐτῇ ἀπέστειλαν δύο ἄνδρας πρὸς αὐτὸν παρακαλοῦντες, Μὴ ὀκνήσῃς διελθεῖν ἕως ἡμῶν.u 39 * ἀναστὰς δὲ Πέτρος συνῆλθεν αὐτοῖς· ὃν παραγενόμενον ἀνήγαγον εἰς τὸ ὑπερῷον καὶ παρέστησαν αὐτῷ πᾶσαι αἱ χῆραι κλαίουσαι καὶ ἐπιδεικνύμεναι χιτῶνας καὶ ἱμάτια ὅσα ἐποίει μετ᾽ αὐτῶν οὖσα ἡ Δορκάς.v 40 * ἐκβαλὼν δὲ ἔξω πάντας ὁ Πέτρος καὶ θεὶς τὰ γόνατα προσηύξατο καὶ ἐπιστρέψας πρὸς τὸ σῶμα εἶπεν, Ταβιθά, ἀνάστηθι.w ἡ δὲ ἤνοιξεν τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῆς, καὶ ἰδοῦσα τὸν Πέτρον ἀνεκάθισεν. 41 δοὺς δὲ αὐτῇ χεῖρα ἀνέστησεν αὐτήν· φωνήσας δὲ τοὺς ἁγίους καὶ τὰς χήρας παρέστησεν αὐτὴν ζῶσαν. 42 γνωστὸν δὲ ἐγένετο καθ᾽ ὅλης τῆς Ἰόππης καὶ ἐπίστευσαν πολλοὶ ἐπὶ τὸν κύριον.x 43 * Ἐγένετο δὲ ἡμέρας ἱκανὰς μεῖναι ἐν Ἰόππῃ παρά τινι Σίμωνι βυρσεῖ.y
10
Peter and Cornelius
1 ** Ἀνὴρ δέ τις ἐν Καισαρείᾳ ὀνόματι Κορνήλιος, ἑκατοντάρχης ἐκ σπείρης τῆς καλουμένης Ἰταλικῆς, 2 εὐσεβὴς καὶ φοβούμενος τὸν θεὸν σὺν παντὶ τῷ οἴκῳ αὐτοῦ, ποιῶν ἐλεημοσύνας πολλὰς τῷ λαῷ καὶ δεόμενος τοῦ θεοῦ διὰ παντός,a 3 * εἶδεν ἐν ὁράματι φανερῶς ὡσεὶ περὶ ὥραν ἐνάτην τῆς ἡμέρας ἄγγελον τοῦ θεοῦ εἰσελθόντα πρὸς αὐτὸν καὶ εἰπόντα αὐτῷ, Κορνήλιε. 4 ὁ δὲ ἀτενίσας αὐτῷ καὶ ἔμφοβος γενόμενος εἶπεν, Τί ἐστιν, κύριε; εἶπεν δὲ αὐτῷ, Αἱ προσευχαί σου καὶ αἱ ἐλεημοσύναι σου ἀνέβησαν εἰς μνημόσυνον ἔμπροσθεν τοῦ θεοῦ. 5 * καὶ νῦν πέμψον ἄνδρας εἰς Ἰόππην καὶ μετάπεμψαι Σίμωνά τινα1 ὃς ἐπικαλεῖται Πέτρος· 6 * οὗτος ξενίζεται παρά τινι Σίμωνι βυρσεῖ, ᾧ ἐστιν οἰκία παρὰ θάλασσαν.b 7 ὡς δὲ ἀπῆλθεν ὁ ἄγγελος ὁ λαλῶν αὐτῷ, φωνήσας δύο τῶν οἰκετῶν καὶ στρατιώτην εὐσεβῆ τῶν προσκαρτερούντων αὐτῷ 8 καὶ ἐξηγησάμενος ἅπαντα αὐτοῖς ἀπέστειλεν αὐτοὺς εἰς τὴν Ἰόππην.c
9 Τῇ δὲ ἐπαύριον, ὁδοιπορούντων ἐκείνων καὶ τῇ πόλει ἐγγιζόντων, ἀνέβη Πέτρος ἐπὶ τὸ δῶμα προσεύξασθαι περὶ ὥραν ἕκτην. 10 ἐγένετο δὲ πρόσπεινος καὶ ἤθελεν γεύσασθαι. παρασκευαζόντων δὲ αὐτῶν ἐγένετο ἐπ᾽ αὐτὸν ἔκστασις 11 * καὶ θεωρεῖ τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγμένον καὶ καταβαῖνον σκεῦός τι ὡς ὀθόνην μεγάλην τέσσαρσιν ἀρχαῖς καθιέμενον2 ἐπὶ τῆς γῆς, 12 ἐν ᾧ ὑπῆρχεν πάντα τὰ τετράποδα καὶ ἑρπετὰ τῆς γῆς3 καὶ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ. 13 καὶ ἐγένετο φωνὴ πρὸς αὐτόν, Ἀναστάς, Πέτρε, θῦσον καὶ φάγε. 14 * ὁ δὲ Πέτρος εἶπεν, Μηδαμῶς, κύριε, ὅτι οὐδέποτε ἔφαγον πᾶν κοινὸν καὶ ἀκάθαρτον. 15 * καὶ φωνὴ πάλιν ἐκ δευτέρου πρὸς αὐτόν, Ἃ ὁ θεὸς ἐκαθάρισεν, σὺ μὴ κοίνου. 16 τοῦτο δὲ ἐγένετο ἐπὶ τρὶς καὶ εὐθὺς ἀνελήμφθη4 τὸ σκεῦος εἰς τὸν οὐρανόν.d
17 Ὡς δὲ ἐν ἑαυτῷ διηπόρει ὁ Πέτρος τί ἂν εἴη τὸ ὅραμα ὃ εἶδεν, ἰδοὺ οἱ ἄνδρες οἱ ἀπεσταλμένοι ὑπὸ τοῦ Κορνηλίου διερωτήσαντες τὴν οἰκίαν τοῦ Σίμωνος ἐπέστησαν ἐπὶ τὸν πυλῶνα, 18 * καὶ φωνήσαντες ἐπυνθάνοντο εἰ Σίμων ὁ ἐπικαλούμενος Πέτρος ἐνθάδε ξενίζεται.e 19 * τοῦ δὲ Πέτρου διενθυμουμένου περὶ τοῦ ὁράματος εἶπεν [αὐτῷ] τὸ πνεῦμα, Ἰδοὺ ἄνδρες τρεῖς5 ζητοῦντές σε, 20 ἀλλὰ ἀναστὰς κατάβηθι καὶ πορεύου σὺν αὐτοῖς μηδὲν διακρινόμενος ὅτι ἐγὼ ἀπέσταλκα αὐτούς.f 21 καταβὰς δὲ Πέτρος πρὸς τοὺς ἄνδρας εἶπεν, Ἰδοὺ ἐγώ εἰμι ὃν ζητεῖτε· τίς ἡ αἰτία δι᾽ ἣν πάρεστε; 22 * οἱ δὲ εἶπαν, Κορνήλιος ἑκατοντάρχης, ἀνὴρ δίκαιος καὶ φοβούμενος τὸν θεόν, μαρτυρούμενός τε ὑπὸ ὅλου τοῦ ἔθνους τῶν Ἰουδαίων, ἐχρηματίσθη ὑπὸ ἀγγέλου ἁγίου μεταπέμψασθαί σε εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ καὶ ἀκοῦσαι ῥήματα παρὰ σοῦ. 23 * εἰσκαλεσάμενος οὖν αὐτοὺς ἐξένισεν.g
Τῇ δὲ ἐπαύριον ἀναστὰς ἐξῆλθεν σὺν αὐτοῖς καί τινες τῶν ἀδελφῶν τῶν ἀπὸ Ἰόππης συνῆλθον αὐτῷ.h 24 τῇ δὲ ἐπαύριον εἰσῆλθεν6 εἰς τὴν Καισάρειαν. ὁ δὲ Κορνήλιος ἦν προσδοκῶν αὐτοὺς συγκαλεσάμενος τοὺς συγγενεῖς αὐτοῦ καὶ τοὺς ἀναγκαίους φίλους.i 25 * ὡς δὲ ἐγένετο τοῦ εἰσελθεῖν τὸν Πέτρον, συναντήσας αὐτῷ ὁ Κορνήλιος πεσὼν ἐπὶ τοὺς πόδας προσεκύνησεν. 26 * ὁ δὲ Πέτρος ἤγειρεν αὐτὸν λέγων, Ἀνάστηθι· καὶ ἐγὼ αὐτὸς ἄνθρωπός εἰμι.k 27 καὶ συνομιλῶν αὐτῷ εἰσῆλθεν καὶ εὑρίσκει συνεληλυθότας πολλούς, 28 * ἔφη τε πρὸς αὐτούς, Ὑμεῖς ἐπίστασθε ὡς ἀθέμιτόν ἐστιν ἀνδρὶ Ἰουδαίῳ κολλᾶσθαι ἢ προσέρχεσθαι ἀλλοφύλῳ· κἀμοὶ ὁ θεὸς ἔδειξεν μηδένα κοινὸν ἢ ἀκάθαρτον λέγειν ἄνθρωπον· 29 διὸ καὶ ἀναντιρρήτως ἦλθον μεταπεμφθείς. πυνθάνομαι οὖν τίνι λόγῳ μετεπέμψασθέ με;l 30 ** καὶ ὁ Κορνήλιος ἔφη, Ἀπὸ τετάρτης ἡμέρας μέχρι ταύτης τῆς ὥρας ἤμην τὴν ἐνάτην7 προσευχόμενος ἐν τῷ οἴκῳ μου, καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ἔστη ἐνώπιόν μου ἐν ἐσθῆτι λαμπρᾷ 31 καὶ φησίν, Κορνήλιε, εἰσηκούσθη σου ἡ προσευχὴ καὶ αἱ ἐλεημοσύναι σου ἐμνήσθησαν ἐνώπιον τοῦ θεοῦ. 32 * πέμψον οὖν εἰς Ἰόππην καὶ μετακάλεσαι Σίμωνα ὃς ἐπικαλεῖται Πέτρος, οὗτος ξενίζεται ἐν οἰκίᾳ Σίμωνος βυρσέως παρὰ θάλασσαν8. 33 ἐξαυτῆς οὖν ἔπεμψα πρὸς σέ, σύ τε καλῶς ἐποίησας παραγενόμενος. νῦν οὖν πάντες ἡμεῖς ἐνώπιον τοῦ θεοῦ πάρεσμεν ἀκοῦσαι πάντα τὰ προστεταγμένα σοι ὑπὸ τοῦ κυρίου9.m
Peter Speaks in Cornelius' House
34 * Ἀνοίξας δὲ Πέτρος τὸ στόμα εἶπεν, Ἐπ᾽ ἀληθείας καταλαμβάνομαι ὅτι οὐκ ἔστιν προσωπολήμπτης ὁ θεός, 35 * ἀλλ᾽ ἐν παντὶ ἔθνει ὁ φοβούμενος αὐτὸν καὶ ἐργαζόμενος δικαιοσύνην δεκτὸς αὐτῷ ἐστιν.n 36 * τὸν λόγον [ὃν]10 ἀπέστειλεν τοῖς υἱοῖς Ἰσραὴλ εὐαγγελιζόμενος εἰρήνην διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ, οὗτός ἐστιν πάντων κύριος, 37 * ὑμεῖς οἴδατε τὸ γενόμενον ῥῆμα καθ᾽ ὅλης τῆς Ἰουδαίας, ἀρξάμενος11 ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας μετὰ τὸ βάπτισμα ὃ ἐκήρυξεν Ἰωάννης, 38 * Ἰησοῦν τὸν ἀπὸ Ναζαρέθ, ὡς ἔχρισεν αὐτὸν ὁ θεὸς πνεύματι ἁγίῳ καὶ δυνάμει, ὃς διῆλθεν εὐεργετῶν καὶ ἰώμενος πάντας τοὺς καταδυναστευομένους ὑπὸ τοῦ διαβόλου, ὅτι ὁ θεὸς ἦν μετ᾽ αὐτοῦ.p 39 * καὶ ἡμεῖς μάρτυρες πάντων ὧν ἐποίησεν ἔν τε τῇ χώρᾳ τῶν Ἰουδαίων καὶ [ἐν] Ἰερουσαλήμ. ὃν καὶ ἀνεῖλαν κρεμάσαντες ἐπὶ ξύλου, 40 * τοῦτον ὁ θεὸς ἤγειρεν [ἐν] τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ12 καὶ ἔδωκεν αὐτὸν ἐμφανῆ γενέσθαι, 41 * οὐ παντὶ τῷ λαῷ, ἀλλὰ μάρτυσιν τοῖς προκεχειροτονημένοις ὑπὸ τοῦ θεοῦ, ἡμῖν, οἵτινες συνεφάγομεν καὶ συνεπίομεν αὐτῷ μετὰ τὸ ἀναστῆναι αὐτὸν ἐκ νεκρῶν· 42 * καὶ παρήγγειλεν ἡμῖν κηρύξαι τῷ λαῷ καὶ διαμαρτύρασθαι ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ ὡρισμένος ὑπὸ τοῦ θεοῦ κριτὴς ζώντων καὶ νεκρῶν. 43 * τούτῳ πάντες οἱ προφῆται μαρτυροῦσιν ἄφεσιν ἁμαρτιῶν λαβεῖν διὰ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ πάντα τὸν πιστεύοντα εἰς αὐτόν.q
Gentiles Receive the Holy Spirit
44 * Ἔτι λαλοῦντος τοῦ Πέτρου τὰ ῥήματα ταῦτα ἐπέπεσεν τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἐπὶ πάντας τοὺς ἀκούοντας τὸν λόγον. 45 καὶ ἐξέστησαν οἱ ἐκ περιτομῆς πιστοὶ ὅσοι συνῆλθαν τῷ Πέτρῳ, ὅτι καὶ ἐπὶ τὰ ἔθνη ἡ δωρεὰ τοῦ ἁγίου πνεύματος ἐκκέχυται· 46 * ἤκουον γὰρ αὐτῶν λαλούντων γλώσσαις καὶ μεγαλυνόντων τὸν θεόν. τότε ἀπεκρίθη Πέτρος, 47 * Μήτι τὸ ὕδωρ δύναται κωλῦσαί τις τοῦ μὴ βαπτισθῆναι τούτους, οἵτινες τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἔλαβον ὡς καὶ ἡμεῖς; 48 * προσέταξεν δὲ αὐτοὺς ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ βαπτισθῆναι13. τότε ἠρώτησαν αὐτὸν ἐπιμεῖναι ἡμέρας τινάς.r
11
Peter's Report to the Church at Jerusalem
1 Ἤκουσαν δὲ οἱ ἀπόστολοι καὶ οἱ ἀδελφοὶ οἱ ὄντες κατὰ τὴν Ἰουδαίαν ὅτι καὶ τὰ ἔθνη ἐδέξαντο τὸν λόγον τοῦ θεοῦ. 2 ὅτε δὲ ἀνέβη Πέτρος εἰς Ἰερουσαλήμ, διεκρίνοντο πρὸς αὐτὸν οἱ ἐκ περιτομῆς1 3 * λέγοντες ὅτι Εἰσῆλθες πρὸς ἄνδρας ἀκροβυστίαν ἔχοντας καὶ συνέφαγες αὐτοῖς.a 4 ἀρξάμενος δὲ Πέτρος ἐξετίθετο αὐτοῖς καθεξῆς λέγων,b 5 * Ἐγὼ ἤμην ἐν πόλει Ἰόππῃ προσευχόμενος καὶ εἶδον ἐν ἐκστάσει ὅραμα, καταβαῖνον σκεῦός τι ὡς ὀθόνην μεγάλην τέσσαρσιν ἀρχαῖς καθιεμένην ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, καὶ ἦλθεν ἄχρι ἐμοῦ. 6 εἰς ἣν ἀτενίσας κατενόουν καὶ εἶδον τὰ τετράποδα τῆς γῆς καὶ τὰ θηρία καὶ τὰ ἑρπετὰ καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ. 7 ἤκουσα δὲ καὶ φωνῆς λεγούσης μοι, Ἀναστάς, Πέτρε, θῦσον καὶ φάγε. 8 εἶπον δέ, Μηδαμῶς, κύριε, ὅτι κοινὸν ἢ ἀκάθαρτον οὐδέποτε εἰσῆλθεν εἰς τὸ στόμα μου. 9 ἀπεκρίθη δὲ φωνὴ ἐκ δευτέρου ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, Ἃ ὁ θεὸς ἐκαθάρισεν, σὺ μὴ κοίνου. 10 τοῦτο δὲ ἐγένετο ἐπὶ τρίς, καὶ ἀνεσπάσθη πάλιν ἅπαντα εἰς τὸν οὐρανόν.c 11 καὶ ἰδοὺ ἐξαυτῆς τρεῖς ἄνδρες ἐπέστησαν ἐπὶ τὴν οἰκίαν ἐν ᾗ ἦμεν2, ἀπεσταλμένοι ἀπὸ Καισαρείας πρός με. 12 * εἶπεν δὲ τὸ πνεῦμά μοι συνελθεῖν αὐτοῖς μηδὲν διακρίναντα3. ἦλθον δὲ σὺν ἐμοὶ καὶ οἱ ἓξ ἀδελφοὶ οὗτοι καὶ εἰσήλθομεν εἰς τὸν οἶκον τοῦ ἀνδρός. 13 * ἀπήγγειλεν δὲ ἡμῖν πῶς εἶδεν [τὸν] ἄγγελον ἐν τῷ οἴκῳ αὐτοῦ σταθέντα καὶ εἰπόντα, Ἀπόστειλον εἰς Ἰόππην καὶ μετάπεμψαι Σίμωνα τὸν ἐπικαλούμενον Πέτρον, 14 * ὃς λαλήσει ῥήματα πρὸς σὲ ἐν οἷς σωθήσῃ σὺ καὶ πᾶς ὁ οἶκός σου.d 15 * ἐν δὲ τῷ ἄρξασθαί με λαλεῖν ἐπέπεσεν τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἐπ᾽ αὐτοὺς ὥσπερ καὶ ἐφ᾽ ἡμᾶς ἐν ἀρχῇ. 16 * ἐμνήσθην δὲ τοῦ ῥήματος τοῦ κυρίου ὡς ἔλεγεν, Ἰωάννης μὲν ἐβάπτισεν ὕδατι, ὑμεῖς δὲ βαπτισθήσεσθε ἐν πνεύματι ἁγίῳ. 17 εἰ οὖν τὴν ἴσην δωρεὰν ἔδωκεν αὐτοῖς ὁ θεὸς4 ὡς καὶ ἡμῖν πιστεύσασιν ἐπὶ τὸν κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, ἐγὼ τίς ἤμην δυνατὸς κωλῦσαι τὸν θεόν5;e 18 * ἀκούσαντες δὲ ταῦτα ἡσύχασαν καὶ ἐδόξασαν τὸν θεὸν λέγοντες, Ἄρα καὶ τοῖς ἔθνεσιν ὁ θεὸς τὴν μετάνοιαν εἰς ζωὴν ἔδωκεν.f
The Church at Antioch
19 * Οἱ μὲν οὖν διασπαρέντες ἀπὸ τῆς θλίψεως τῆς γενομένης ἐπὶ Στεφάνῳ διῆλθον ἕως Φοινίκης καὶ Κύπρου καὶ Ἀντιοχείας μηδενὶ λαλοῦντες τὸν λόγον εἰ μὴ μόνον Ἰουδαίοις. 20 * ἦσαν δέ τινες ἐξ αὐτῶν ἄνδρες Κύπριοι καὶ Κυρηναῖοι, οἵτινες ἐλθόντες εἰς Ἀντιόχειαν ἐλάλουν καὶ πρὸς τοὺς Ἑλληνιστὰς6 εὐαγγελιζόμενοι τὸν κύριον Ἰησοῦν. 21 * καὶ ἦν χεὶρ κυρίου μετ᾽ αὐτῶν, πολύς τε ἀριθμὸς ὁ πιστεύσας ἐπέστρεψεν ἐπὶ τὸν κύριον.g 22 ἠκούσθη δὲ ὁ λόγος εἰς τὰ ὦτα τῆς ἐκκλησίας τῆς οὔσης ἐν Ἰερουσαλὴμ περὶ αὐτῶν καὶ ἐξαπέστειλαν Βαρναβᾶν [διελθεῖν]7 ἕως Ἀντιοχείας. 23 * ὃς παραγενόμενος καὶ ἰδὼν τὴν χάριν [τὴν] τοῦ θεοῦ, ἐχάρη καὶ παρεκάλει πάντας τῇ προθέσει τῆς καρδίας προσμένειν τῷ κυρίῳ8, 24 * ὅτι ἦν ἀνὴρ ἀγαθὸς καὶ πλήρης πνεύματος ἁγίου καὶ πίστεως. καὶ προσετέθη ὄχλος ἱκανὸς τῷ κυρίῳ.h 25 * ἐξῆλθεν δὲ εἰς Ταρσὸν ἀναζητῆσαι Σαῦλον, 26 καὶ εὑρὼν ἤγαγεν εἰς Ἀντιόχειαν. ἐγένετο δὲ αὐτοῖς καὶ ἐνιαυτὸν ὅλον συναχθῆναι ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ καὶ διδάξαι ὄχλον ἱκανόν, χρηματίσαι τε πρώτως ἐν Ἀντιοχείᾳ τοὺς μαθητὰς Χριστιανούς.i
27 * Ἐν ταύταις δὲ ταῖς ἡμέραις κατῆλθον ἀπὸ Ἱεροσολύμων προφῆται εἰς Ἀντιόχειαν. 28 * ἀναστὰς δὲ εἷς ἐξ αὐτῶν ὀνόματι Ἅγαβος ἐσήμανεν9 διὰ τοῦ πνεύματος λιμὸν μεγάλην μέλλειν ἔσεσθαι ἐφ᾽ ὅλην τὴν οἰκουμένην, ἥτις ἐγένετο ἐπὶ Κλαυδίου. 29 τῶν δὲ μαθητῶν, καθὼς εὐπορεῖτό τις, ὥρισαν ἕκαστος αὐτῶν εἰς διακονίαν πέμψαι τοῖς κατοικοῦσιν ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ ἀδελφοῖς· 30 * ὃ καὶ ἐποίησαν ἀποστείλαντες πρὸς τοὺς πρεσβυτέρους διὰ χειρὸς Βαρναβᾶ καὶ Σαύλου.k
12
James Killed and Peter Imprisoned
1 Κατ᾽ ἐκεῖνον δὲ τὸν καιρὸν ἐπέβαλεν Ἡρῴδης ὁ βασιλεὺς τὰς χεῖρας κακῶσαί τινας τῶν ἀπὸ τῆς ἐκκλησίας. 2 ἀνεῖλεν δὲ Ἰάκωβον τὸν ἀδελφὸν Ἰωάννου μαχαίρῃ.a 3 ἰδὼν δὲ ὅτι ἀρεστόν ἐστιν τοῖς Ἰουδαίοις, προσέθετο συλλαβεῖν καὶ Πέτρον, – ἦσαν δὲ [αἱ] ἡμέραι τῶν ἀζύμων – 4 * ὃν καὶ πιάσας ἔθετο εἰς φυλακὴν παραδοὺς τέσσαρσιν τετραδίοις στρατιωτῶν φυλάσσειν αὐτόν, βουλόμενος μετὰ τὸ πάσχα ἀναγαγεῖν αὐτὸν τῷ λαῷ.b 5 * ὁ μὲν οὖν Πέτρος ἐτηρεῖτο ἐν τῇ φυλακῇ· προσευχὴ δὲ ἦν ἐκτενῶς γινομένη ὑπὸ τῆς ἐκκλησίας πρὸς τὸν θεὸν περὶ αὐτοῦ.c
Peter Delivered from Prison
6 * Ὅτε δὲ ἤμελλεν προαγαγεῖν αὐτὸν ὁ Ἡρῴδης, τῇ νυκτὶ ἐκείνῃ ἦν ὁ Πέτρος κοιμώμενος μεταξὺ δύο στρατιωτῶν δεδεμένος ἁλύσεσιν δυσὶν φύλακές τε πρὸ τῆς θύρας ἐτήρουν τὴν φυλακήν. 7 καὶ ἰδοὺ ἄγγελος κυρίου ἐπέστη καὶ φῶς ἔλαμψεν ἐν τῷ οἰκήματι· πατάξας δὲ τὴν πλευρὰν τοῦ Πέτρου ἤγειρεν αὐτὸν λέγων, Ἀνάστα ἐν τάχει. καὶ ἐξέπεσαν αὐτοῦ αἱ ἁλύσεις ἐκ τῶν χειρῶν. 8 εἶπεν δὲ ὁ ἄγγελος πρὸς αὐτόν, Ζῶσαι καὶ ὑπόδησαι τὰ σανδάλιά σου. ἐποίησεν δὲ οὕτως. καὶ λέγει αὐτῷ, Περιβαλοῦ τὸ ἱμάτιόν σου καὶ ἀκολούθει μοι. 9 καὶ ἐξελθὼν ἠκολούθει καὶ οὐκ ᾔδει ὅτι ἀληθές ἐστιν τὸ γινόμενον διὰ τοῦ ἀγγέλου· ἐδόκει δὲ ὅραμα βλέπειν. 10 * διελθόντες δὲ πρώτην φυλακὴν καὶ δευτέραν ἦλθαν ἐπὶ τὴν πύλην τὴν σιδηρᾶν τὴν φέρουσαν εἰς τὴν πόλιν, ἥτις αὐτομάτη ἠνοίγη αὐτοῖς καὶ ἐξελθόντες1 προῆλθον ῥύμην μίαν, καὶ εὐθέως ἀπέστη ὁ ἄγγελος ἀπ᾽ αὐτοῦ.d 11 καὶ ὁ Πέτρος ἐν ἑαυτῷ γενόμενος εἶπεν, Νῦν οἶδα ἀληθῶς ὅτι ἐξαπέστειλεν [ὁ] κύριος τὸν ἄγγελον αὐτοῦ καὶ ἐξείλατό με ἐκ χειρὸς Ἡρῴδου καὶ πάσης τῆς προσδοκίας τοῦ λαοῦ τῶν Ἰουδαίων.e 12 * συνιδών τε ἦλθεν ἐπὶ τὴν οἰκίαν τῆς Μαρίας τῆς μητρὸς Ἰωάννου τοῦ ἐπικαλουμένου Μάρκου, οὗ ἦσαν ἱκανοὶ συνηθροισμένοι καὶ προσευχόμενοι.f 13 κρούσαντος δὲ αὐτοῦ τὴν θύραν τοῦ πυλῶνος προσῆλθεν παιδίσκη ὑπακοῦσαι ὀνόματι Ῥόδη, 14 καὶ ἐπιγνοῦσα τὴν φωνὴν τοῦ Πέτρου ἀπὸ τῆς χαρᾶς οὐκ ἤνοιξεν τὸν πυλῶνα, εἰσδραμοῦσα δὲ ἀπήγγειλεν ἑστάναι τὸν Πέτρον πρὸ τοῦ πυλῶνος. 15 * οἱ δὲ πρὸς αὐτὴν εἶπαν, Μαίνῃ. ἡ δὲ διϊσχυρίζετο οὕτως ἔχειν. οἱ δὲ ἔλεγον, Ὁ ἄγγελός ἐστιν αὐτοῦ.g 16 ὁ δὲ Πέτρος ἐπέμενεν κρούων· ἀνοίξαντες δὲ εἶδαν αὐτὸν καὶ ἐξέστησαν. 17 * κατασείσας δὲ αὐτοῖς τῇ χειρὶ σιγᾶν διηγήσατο [αὐτοῖς] πῶς ὁ κύριος αὐτὸν ἐξήγαγεν ἐκ τῆς φυλακῆς εἶπέν τε, Ἀπαγγείλατε Ἰακώβῳ καὶ τοῖς ἀδελφοῖς ταῦτα. καὶ ἐξελθὼν ἐπορεύθη εἰς ἕτερον τόπον.h
18 * Γενομένης δὲ ἡμέρας ἦν τάραχος οὐκ ὀλίγος ἐν τοῖς στρατιώταις τί ἄρα ὁ Πέτρος ἐγένετο. 19 Ἡρῴδης δὲ ἐπιζητήσας αὐτὸν καὶ μὴ εὑρών, ἀνακρίνας τοὺς φύλακας ἐκέλευσεν ἀπαχθῆναι,i καὶ κατελθὼν ἀπὸ τῆς Ἰουδαίας εἰς Καισάρειαν διέτριβεν.k
The Death of Herod
20 * Ἦν δὲ θυμομαχῶν Τυρίοις καὶ Σιδωνίοις· ὁμοθυμαδὸν δὲ παρῆσαν πρὸς αὐτὸν καὶ πείσαντες Βλάστον, τὸν ἐπὶ τοῦ κοιτῶνος τοῦ βασιλέως, ᾐτοῦντο εἰρήνην διὰ τὸ τρέφεσθαι αὐτῶν τὴν χώραν ἀπὸ τῆς βασιλικῆς.l 21 τακτῇ δὲ ἡμέρᾳ ὁ Ἡρῴδης ἐνδυσάμενος ἐσθῆτα βασιλικὴν [καὶ] καθίσας ἐπὶ τοῦ βήματος ἐδημηγόρει πρὸς αὐτούς, 22 * ὁ δὲ δῆμος ἐπεφώνει, Θεοῦ φωνὴ καὶ οὐκ ἀνθρώπου.m 23 * παραχρῆμα δὲ ἐπάταξεν αὐτὸν ἄγγελος κυρίου ἀνθ᾽ ὧν οὐκ ἔδωκεν τὴν δόξαν τῷ θεῷ, καὶ γενόμενος σκωληκόβρωτος2 ἐξέψυξεν.n
24 * Ὁ δὲ λόγος τοῦ θεοῦ ηὔξανεν καὶ ἐπληθύνετο.o 25 * Βαρναβᾶς δὲ καὶ Σαῦλος ὑπέστρεψαν εἰς Ἰερουσαλὴμ3 πληρώσαντες τὴν διακονίαν, συμπαραλαβόντες Ἰωάννην τὸν ἐπικληθέντα Μᾶρκον.p
13
Barnabas and Saul Commissioned
1 * Ἦσαν δὲ ἐν Ἀντιοχείᾳ κατὰ τὴν οὖσαν ἐκκλησίαν προφῆται καὶ διδάσκαλοι ὅ τε Βαρναβᾶς καὶ Συμεὼν ὁ καλούμενος Νίγερ καὶ Λούκιος ὁ Κυρηναῖος, Μαναήν τε Ἡρῴδου τοῦ τετραάρχου σύντροφος καὶ Σαῦλος. 2 * λειτουργούντων δὲ αὐτῶν τῷ κυρίῳ καὶ νηστευόντων εἶπεν τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον, Ἀφορίσατε δή μοι τὸν Βαρναβᾶν καὶ Σαῦλον εἰς τὸ ἔργον ὃ προσκέκλημαι αὐτούς.a 3 * τότε νηστεύσαντες καὶ προσευξάμενοι καὶ ἐπιθέντες τὰς χεῖρας αὐτοῖς ἀπέλυσαν.b
The Apostles Preach in Cyprus
4 * Αὐτοὶ μὲν οὖν ἐκπεμφθέντες ὑπὸ τοῦ ἁγίου πνεύματος κατῆλθον εἰς Σελεύκειαν, ἐκεῖθέν τε ἀπέπλευσαν εἰς Κύπρονc 5 * καὶ γενόμενοι ἐν Σαλαμῖνι κατήγγελλον τὸν λόγον τοῦ θεοῦ ἐν ταῖς συναγωγαῖς τῶν Ἰουδαίων. εἶχον δὲ καὶ Ἰωάννην ὑπηρέτην.d 6 διελθόντες δὲ ὅλην τὴν νῆσον ἄχρι Πάφου εὗρον ἄνδρα τινὰ μάγον ψευδοπροφήτην Ἰουδαῖον ᾧ ὄνομα Βαριησοῦ 7 ὃς ἦν σὺν τῷ ἀνθυπάτῳ Σεργίῳ Παύλῳ, ἀνδρὶ συνετῷ. οὗτος προσκαλεσάμενος Βαρναβᾶν καὶ Σαῦλον ἐπεζήτησεν ἀκοῦσαι τὸν λόγον τοῦ θεοῦ. 8 * ἀνθίστατο δὲ αὐτοῖς Ἐλύμας ὁ μάγος, οὕτως γὰρ μεθερμηνεύεται τὸ ὄνομα αὐτοῦ, ζητῶν διαστρέψαι τὸν ἀνθύπατον ἀπὸ τῆς πίστεως. 9 Σαῦλος δέ, ὁ καὶ Παῦλος, πλησθεὶς πνεύματος ἁγίου ἀτενίσας εἰς αὐτὸν 10 * εἶπεν, Ὦ πλήρης παντὸς δόλου καὶ πάσης ῥᾳδιουργίας, υἱὲ διαβόλου, ἐχθρὲ πάσης δικαιοσύνης, οὐ παύσῃ διαστρέφων τὰς ὁδοὺς [τοῦ] κυρίου τὰς εὐθείας; 11 * καὶ νῦν ἰδοὺ χεὶρ κυρίου ἐπὶ σὲ καὶ ἔσῃ τυφλὸς μὴ βλέπων τὸν ἥλιον ἄχρι καιροῦ.e παραχρῆμά τε ἔπεσεν ἐπ᾽ αὐτὸν ἀχλὺς καὶ σκότος καὶ περιάγων ἐζήτει χειραγωγούς. 12 τότε ἰδὼν ὁ ἀνθύπατος τὸ γεγονὸς ἐπίστευσεν ἐκπλησσόμενος ἐπὶ τῇ διδαχῇ τοῦ κυρίου.f
Paul and Barnabas at Antioch of Pisidia
13 * Ἀναχθέντες δὲ ἀπὸ τῆς Πάφου οἱ περὶ Παῦλον ἦλθον εἰς Πέργην τῆς Παμφυλίας, Ἰωάννης δὲ ἀποχωρήσας ἀπ᾽ αὐτῶν ὑπέστρεψεν εἰς Ἱεροσόλυμα.g 14 αὐτοὶ δὲ διελθόντες ἀπὸ τῆς Πέργης παρεγένοντο εἰς Ἀντιόχειαν τὴν Πισιδίαν, καὶ [εἰσ]ελθόντες εἰς τὴν συναγωγὴν τῇ ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων ἐκάθισαν. 15 * μετὰ δὲ τὴν ἀνάγνωσιν τοῦ νόμου καὶ τῶν προφητῶν ἀπέστειλαν οἱ ἀρχισυνάγωγοι πρὸς αὐτοὺς λέγοντες, Ἄνδρες ἀδελφοί, εἴ τίς ἐστιν ἐν ὑμῖν λόγος παρακλήσεως πρὸς τὸν λαόν, λέγετε.h 16 * ἀναστὰς δὲ Παῦλος καὶ κατασείσας τῇ χειρὶ εἶπεν·i
Ἄνδρες Ἰσραηλῖται καὶ οἱ φοβούμενοι τὸν θεόν, ἀκούσατε. 17 * ὁ θεὸς τοῦ λαοῦ τούτου Ἰσραὴλ ἐξελέξατο τοὺς πατέρας ἡμῶν καὶ τὸν λαὸν ὕψωσεν ἐν τῇ παροικίᾳ ἐν γῇ Αἰγύπτου καὶ μετὰ βραχίονος ὑψηλοῦ ἐξήγαγεν αὐτοὺς ἐξ αὐτῆς, 18 * καὶ ὡς τεσσερακονταετῆ χρόνον ἐτροποφόρησεν1 αὐτοὺς ἐν τῇ ἐρήμῳ 19 * καὶ καθελὼν ἔθνη ἑπτὰ ἐν γῇ Χανάαν κατεκληρονόμησεν τὴν γῆν αὐτῶν2k 20 * ὡς ἔτεσιν τετρακοσίοις καὶ πεντήκοντα.l καὶ μετὰ ταῦτα3 ἔδωκεν κριτὰς ἕως Σαμουὴλ [τοῦ] προφήτου.m 21 * κἀκεῖθεν ᾐτήσαντο βασιλέα καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς ὁ θεὸς τὸν Σαοὺλ υἱὸν Κίς, ἄνδρα ἐκ φυλῆς Βενιαμίν, ἔτη τεσσεράκοντα, 22 * καὶ μεταστήσας αὐτὸν ἤγειρεν τὸν Δαυὶδ αὐτοῖς εἰς βασιλέα ᾧ καὶ εἶπεν μαρτυρήσας, Εὗρον Δαυὶδ τὸν τοῦ Ἰεσσαί, ἄνδρα κατὰ τὴν καρδίαν μου, ὃς ποιήσει πάντα τὰ θελήματά μου.n 23 * τούτου ὁ θεὸς ἀπὸ τοῦ σπέρματος κατ᾽ ἐπαγγελίαν ἤγαγεν4 τῷ Ἰσραὴλ σωτῆρα Ἰησοῦν, 24 * προκηρύξαντος Ἰωάννου πρὸ προσώπου τῆς εἰσόδου αὐτοῦ βάπτισμα μετανοίας παντὶ τῷ λαῷ Ἰσραήλ. 25 * ὡς δὲ ἐπλήρου Ἰωάννης τὸν δρόμον, ἔλεγεν, Τί ἐμὲ5 ὑπονοεῖτε εἶναι; οὐκ εἰμὶ ἐγώ· ἀλλ᾽ ἰδοὺ ἔρχεται μετ᾽ ἐμὲ οὗ οὐκ εἰμὶ ἄξιος τὸ ὑπόδημα τῶν ποδῶν λῦσαι.o
26 * Ἄνδρες ἀδελφοί, υἱοὶ γένους Ἀβραὰμ καὶ οἱ ἐν ὑμῖν φοβούμενοι τὸν θεόν, ἡμῖν6 ὁ λόγος τῆς σωτηρίας ταύτης ἐξαπεστάλη. 27 * οἱ γὰρ κατοικοῦντες ἐν Ἰερουσαλὴμ καὶ οἱ ἄρχοντες αὐτῶν τοῦτον ἀγνοήσαντες καὶ τὰς φωνὰς τῶν προφητῶν τὰς κατὰ πᾶν σάββατον ἀναγινωσκομένας κρίναντες7 ἐπλήρωσαν, 28 * καὶ μηδεμίαν αἰτίαν θανάτου εὑρόντες ᾐτήσαντο Πιλᾶτον ἀναιρεθῆναι αὐτόν. 29 * ὡς δὲ ἐτέλεσαν πάντα τὰ περὶ αὐτοῦ γεγραμμένα, καθελόντες ἀπὸ τοῦ ξύλου ἔθηκαν εἰς μνημεῖον. 30 * ὁ δὲ θεὸς ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν, 31 * ὃς ὤφθη ἐπὶ ἡμέρας πλείους τοῖς συναναβᾶσιν αὐτῷ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας εἰς Ἰερουσαλήμ, οἵτινες [νῦν] εἰσιν μάρτυρες αὐτοῦ πρὸς τὸν λαόν.p 32 * καὶ ἡμεῖς ὑμᾶς εὐαγγελιζόμεθα τὴν πρὸς τοὺς πατέρας ἐπαγγελίαν γενομένην, 33 * ὅτι ταύτην ὁ θεὸς ἐκπεπλήρωκεν τοῖς τέκνοις [αὐτῶν] ἡμῖν8 ἀναστήσας Ἰησοῦν ὡς καὶ ἐν τῷ ψαλμῷ γέγραπται τῷ δευτέρῳ9,
Υἱός μου εἶ σύ,
ἐγὼ σήμερον γεγέννηκά σε.q
34 * ὅτι δὲ ἀνέστησεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν μηκέτι μέλλοντα ὑποστρέφειν εἰς διαφθοράν, οὕτως εἴρηκεν ὅτι
Δώσω ὑμῖν τὰ ὅσια Δαυὶδ τὰ πιστά.r
35 * διότι καὶ ἐν ἑτέρῳ λέγει,
Οὐ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν.s
36 * Δαυὶδ μὲν γὰρ ἰδίᾳ γενεᾷ ὑπηρετήσας τῇ τοῦ θεοῦ βουλῇ ἐκοιμήθη καὶ προσετέθη πρὸς τοὺς πατέρας αὐτοῦ καὶ εἶδεν διαφθοράν· 37 ὃν δὲ ὁ θεὸς ἤγειρεν, οὐκ εἶδεν διαφθοράν.t 38 * γνωστὸν οὖν ἔστω ὑμῖν, ἄνδρες ἀδελφοί, ὅτι διὰ τούτου ὑμῖν ἄφεσις ἁμαρτιῶν καταγγέλλεται, [καὶ] ἀπὸ πάντων ὧν οὐκ ἠδυνήθητε ἐν νόμῳ Μωϋσέως δικαιωθῆναι, 39 * ἐν τούτῳ πᾶς ὁ πιστεύων δικαιοῦται.u 40 βλέπετε οὖν μὴ ἐπέλθῃ10 τὸ εἰρημένον ἐν τοῖς προφήταις,
41 * Ἴδετε, οἱ καταφρονηταί,
καὶ θαυμάσατε καὶ ἀφανίσθητε,
ὅτι ἔργον ἐργάζομαι ἐγὼ ἐν ταῖς ἡμέραις ὑμῶν,
ἔργον ὃ οὐ μὴ πιστεύσητε ἐάν τις ἐκδιηγῆται ὑμῖν.v
42 Ἐξιόντων δὲ αὐτῶν11 παρεκάλουν εἰς τὸ μεταξὺ σάββατον12 λαληθῆναι αὐτοῖς τὰ ῥήματα ταῦτα. 43 * λυθείσης δὲ τῆς συναγωγῆς ἠκολούθησαν πολλοὶ τῶν Ἰουδαίων καὶ τῶν σεβομένων προσηλύτων τῷ Παύλῳ καὶ τῷ Βαρναβᾷ13, οἵτινες προσλαλοῦντες αὐτοῖς ἔπειθον αὐτοὺς προσμένειν τῇ χάριτι τοῦ θεοῦ14.w
44 Τῷ δὲ ἐρχομένῳ σαββάτῳ σχεδὸν πᾶσα ἡ πόλις συνήχθη ἀκοῦσαι τὸν λόγον τοῦ κυρίου15. 45 * ἰδόντες δὲ οἱ Ἰουδαῖοι τοὺς ὄχλους ἐπλήσθησαν ζήλου καὶ ἀντέλεγον τοῖς ὑπὸ Παύλου λαλουμένοις βλασφημοῦντες16. 46 * παρρησιασάμενοί τε ὁ Παῦλος καὶ ὁ Βαρναβᾶς εἶπαν, Ὑμῖν ἦν ἀναγκαῖον πρῶτον λαληθῆναι τὸν λόγον τοῦ θεοῦ· ἐπειδὴ ἀπωθεῖσθε αὐτὸν καὶ οὐκ ἀξίους κρίνετε ἑαυτοὺς τῆς αἰωνίου ζωῆς, ἰδοὺ στρεφόμεθα εἰς τὰ ἔθνη. 47 * οὕτως γὰρ ἐντέταλται ἡμῖν ὁ κύριος,
Τέθεικά σε εἰς φῶς ἐθνῶν
τοῦ εἶναί σε εἰς σωτηρίαν ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς.x
48 * ἀκούοντα δὲ τὰ ἔθνη ἔχαιρον καὶ ἐδόξαζον τὸν λόγον τοῦ κυρίου17 καὶ ἐπίστευσαν ὅσοι ἦσαν τεταγμένοι εἰς ζωὴν αἰώνιον·y 49 διεφέρετο δὲ ὁ λόγος τοῦ κυρίου δι᾽ ὅλης τῆς χώρας.z 50 * οἱ δὲ Ἰουδαῖοι παρώτρυναν τὰς σεβομένας γυναῖκας τὰς εὐσχήμονας καὶ τοὺς πρώτους τῆς πόλεως καὶ ἐπήγειραν διωγμὸν ἐπὶ τὸν Παῦλον καὶ Βαρναβᾶν καὶ ἐξέβαλον αὐτοὺς ἀπὸ τῶν ὁρίων αὐτῶν. 51 * οἱ δὲ ἐκτιναξάμενοι τὸν κονιορτὸν τῶν ποδῶν ἐπ᾽ αὐτοὺς ἦλθον εἰς Ἰκόνιον, 52 οἵ τε μαθηταὶ ἐπληροῦντο χαρᾶς καὶ πνεύματος ἁγίου.aa
14
Paul and Barnabas at Iconium
1 Ἐγένετο δὲ ἐν Ἰκονίῳ κατὰ τὸ αὐτὸ εἰσελθεῖν αὐτοὺς εἰς τὴν συναγωγὴν τῶν Ἰουδαίων καὶ λαλῆσαι οὕτως ὥστε πιστεῦσαι Ἰουδαίων τε καὶ Ἑλλήνων πολὺ πλῆθος.a 2 * οἱ δὲ ἀπειθήσαντες Ἰουδαῖοι ἐπήγειραν καὶ ἐκάκωσαν τὰς ψυχὰς τῶν ἐθνῶν κατὰ τῶν ἀδελφῶν.b 3 * ἱκανὸν μὲν οὖν χρόνον διέτριψαν παρρησιαζόμενοι ἐπὶ τῷ κυρίῳ τῷ μαρτυροῦντι [ἐπὶ] τῷ λόγῳ τῆς χάριτος αὐτοῦ, διδόντι σημεῖα καὶ τέρατα γίνεσθαι διὰ τῶν χειρῶν αὐτῶν.c 4 ἐσχίσθη δὲ τὸ πλῆθος τῆς πόλεως, καὶ οἱ μὲν ἦσαν σὺν τοῖς Ἰουδαίοις, οἱ δὲ σὺν τοῖς ἀποστόλοις.d 5 * ὡς δὲ ἐγένετο ὁρμὴ τῶν ἐθνῶν τε καὶ Ἰουδαίων σὺν τοῖς ἄρχουσιν αὐτῶν ὑβρίσαι καὶ λιθοβολῆσαι αὐτούς, 6 * συνιδόντες κατέφυγον εἰς τὰς πόλεις τῆς Λυκαονίας Λύστραν καὶ Δέρβην καὶ τὴν περίχωρον, 7 κἀκεῖ εὐαγγελιζόμενοι ἦσαν.e
Paul and Barnabas at Lystra
8 * Καί τις ἀνὴρ ἀδύνατος ἐν Λύστροις τοῖς ποσὶν ἐκάθητο, χωλὸς ἐκ κοιλίας μητρὸς αὐτοῦ ὃς οὐδέποτε περιεπάτησεν. 9 * οὗτος ἤκουσεν τοῦ Παύλου λαλοῦντος· ὃς ἀτενίσας αὐτῷ καὶ ἰδὼν ὅτι ἔχει πίστιν τοῦ σωθῆναι, 10 εἶπεν μεγάλῃ φωνῇ, Ἀνάστηθι ἐπὶ τοὺς πόδας σου ὀρθός. καὶ ἥλατο καὶ περιεπάτει.f 11 * οἵ τε ὄχλοι ἰδόντες ὃ ἐποίησεν Παῦλος ἐπῆραν τὴν φωνὴν αὐτῶν Λυκαονιστὶ λέγοντες, Οἱ θεοὶ ὁμοιωθέντες ἀνθρώποις κατέβησαν πρὸς ἡμᾶς, 12 ἐκάλουν τε τὸν Βαρναβᾶν Δία, τὸν δὲ Παῦλον Ἑρμῆν, ἐπειδὴ αὐτὸς ἦν ὁ ἡγούμενος τοῦ λόγου. 13 ὅ τε ἱερεὺς τοῦ Διὸς τοῦ ὄντος πρὸ τῆς πόλεως ταύρους καὶ στέμματα ἐπὶ τοὺς πυλῶνας ἐνέγκας σὺν τοῖς ὄχλοις ἤθελεν θύειν.g 14 ἀκούσαντες δὲ οἱ ἀπόστολοι Βαρναβᾶς καὶ Παῦλος διαρρήξαντες τὰ ἱμάτια αὐτῶν ἐξεπήδησαν εἰς τὸν ὄχλον κράζοντες 15 * καὶ λέγοντες,h Ἄνδρες, τί ταῦτα ποιεῖτε; καὶ ἡμεῖς ὁμοιοπαθεῖς ἐσμεν ὑμῖν ἄνθρωποι εὐαγγελιζόμενοι ὑμᾶς ἀπὸ τούτων τῶν ματαίων ἐπιστρέφειν ἐπὶ θεὸν ζῶντα, ὃς ἐποίησεν τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ τὴν θάλασσαν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς· 16 * ὃς ἐν ταῖς παρῳχημέναις γενεαῖς εἴασεν πάντα τὰ ἔθνη πορεύεσθαι ταῖς ὁδοῖς αὐτῶν· 17 * καίτοι οὐκ ἀμάρτυρον αὐτὸν ἀφῆκεν ἀγαθουργῶν, οὐρανόθεν ὑμῖν ὑετοὺς διδοὺς καὶ καιροὺς καρποφόρους, ἐμπιπλῶν τροφῆς καὶ εὐφροσύνης τὰς καρδίας ὑμῶν.i 18 καὶ ταῦτα λέγοντες μόλις κατέπαυσαν τοὺς ὄχλους τοῦ μὴ θύειν αὐτοῖς.k
19 * Ἐπῆλθαν δὲ ἀπὸ Ἀντιοχείας καὶ Ἰκονίου Ἰουδαῖοι καὶ πείσαντες τοὺς ὄχλους καὶ λιθάσαντες τὸν Παῦλον ἔσυρον ἔξω τῆς πόλεως νομίζοντες αὐτὸν τεθνηκέναι. 20 κυκλωσάντων δὲ τῶν μαθητῶν αὐτὸν ἀναστὰς εἰσῆλθεν εἰς τὴν πόλιν.l καὶ τῇ ἐπαύριον ἐξῆλθεν σὺν τῷ Βαρναβᾷ εἰς Δέρβην.m
The Return to Antioch in Syria
21 Εὐαγγελισάμενοί τε τὴν πόλιν ἐκείνην καὶ μαθητεύσαντες ἱκανοὺς ὑπέστρεψαν εἰς τὴν Λύστραν καὶ εἰς Ἰκόνιον καὶ εἰς Ἀντιόχειαν 22 * ἐπιστηρίζοντες τὰς ψυχὰς τῶν μαθητῶν, παρακαλοῦντες ἐμμένειν τῇ πίστει καὶ ὅτι διὰ πολλῶν θλίψεων δεῖ ἡμᾶς εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ.n 23 * χειροτονήσαντες δὲ αὐτοῖς κατ᾽ ἐκκλησίαν πρεσβυτέρους, προσευξάμενοι μετὰ νηστειῶν παρέθεντο αὐτοὺς τῷ κυρίῳ εἰς ὃν πεπιστεύκεισαν.o 24 καὶ διελθόντες τὴν Πισιδίαν ἦλθον εἰς τὴν Παμφυλίαν 25 καὶ λαλήσαντες ἐν Πέργῃ τὸν λόγον1 κατέβησαν εἰς Ἀττάλειανp 26 * κἀκεῖθεν ἀπέπλευσαν εἰς Ἀντιόχειαν, ὅθεν ἦσαν παραδεδομένοι τῇ χάριτι τοῦ θεοῦ εἰς τὸ ἔργον ὃ ἐπλήρωσαν.q 27 * παραγενόμενοι δὲ καὶ συναγαγόντες τὴν ἐκκλησίαν ἀνήγγελλον ὅσα ἐποίησεν ὁ θεὸς μετ᾽ αὐτῶν καὶ ὅτι ἤνοιξεν τοῖς ἔθνεσιν θύραν πίστεως. 28 διέτριβον δὲ χρόνον οὐκ ὀλίγον σὺν τοῖς μαθηταῖς.r
15
The Council at Jerusalem
1 * Καί τινες κατελθόντες ἀπὸ τῆς Ἰουδαίας ἐδίδασκον τοὺς ἀδελφοὺς ὅτι, Ἐὰν μὴ περιτμηθῆτε τῷ ἔθει τῷ Μωϋσέως, οὐ δύνασθε σωθῆναι. 2 * γενομένης δὲ στάσεως καὶ ζητήσεως οὐκ ὀλίγης τῷ Παύλῳ καὶ τῷ Βαρναβᾷ πρὸς αὐτούς, ἔταξαν ἀναβαίνειν Παῦλον καὶ Βαρναβᾶν καί τινας ἄλλους ἐξ αὐτῶν1 πρὸς τοὺς ἀποστόλους καὶ πρεσβυτέρους εἰς Ἰερουσαλὴμ περὶ τοῦ ζητήματος τούτου.a 3 Οἱ μὲν οὖν προπεμφθέντες ὑπὸ τῆς ἐκκλησίας διήρχοντο τήν τε Φοινίκην καὶ Σαμάρειαν ἐκδιηγούμενοι τὴν ἐπιστροφὴν τῶν ἐθνῶν καὶ ἐποίουν χαρὰν μεγάλην πᾶσιν τοῖς ἀδελφοῖς.b 4 * παραγενόμενοι δὲ εἰς Ἰερουσαλὴμ παρεδέχθησαν ἀπὸ τῆς ἐκκλησίας καὶ τῶν ἀποστόλων καὶ τῶν πρεσβυτέρων, ἀνήγγειλάν τε ὅσα ὁ θεὸς ἐποίησεν μετ᾽ αὐτῶν.c 5 ἐξανέστησαν δέ τινες τῶν ἀπὸ τῆς αἱρέσεως τῶν Φαρισαίων πεπιστευκότες λέγοντες ὅτι δεῖ περιτέμνειν αὐτοὺς παραγγέλλειν τε τηρεῖν τὸν νόμον Μωϋσέως.d
6 Συνήχθησάν τε οἱ ἀπόστολοι καὶ οἱ πρεσβύτεροι2 ἰδεῖν περὶ τοῦ λόγου τούτου.e 7 * πολλῆς δὲ ζητήσεως γενομένης ἀναστὰς Πέτρος3 εἶπεν πρὸς αὐτούς,f Ἄνδρες ἀδελφοί, ὑμεῖς ἐπίστασθε ὅτι ἀφ᾽ ἡμερῶν ἀρχαίων ἐν ὑμῖν ἐξελέξατο ὁ θεὸς διὰ τοῦ στόματός μου ἀκοῦσαι τὰ ἔθνη τὸν λόγον τοῦ εὐαγγελίου καὶ πιστεῦσαι. 8 καὶ ὁ καρδιογνώστης θεὸς ἐμαρτύρησεν αὐτοῖς δοὺς τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον καθὼς καὶ ἡμῖν 9 * καὶ οὐθὲν διέκρινεν μεταξὺ ἡμῶν τε καὶ αὐτῶν τῇ πίστει καθαρίσας τὰς καρδίας αὐτῶν. 10 * νῦν οὖν τί πειράζετε τὸν θεὸν ἐπιθεῖναι ζυγὸν ἐπὶ τὸν τράχηλον τῶν μαθητῶν ὃν οὔτε οἱ πατέρες ἡμῶν οὔτε ἡμεῖς ἰσχύσαμεν βαστάσαι; 11 * ἀλλὰ διὰ τῆς χάριτος τοῦ κυρίου Ἰησοῦ πιστεύομεν σωθῆναι καθ᾽ ὃν τρόπον κἀκεῖνοι.g
12 * Ἐσίγησεν δὲ4 πᾶν τὸ πλῆθος καὶ ἤκουον Βαρναβᾶ καὶ Παύλου ἐξηγουμένων ὅσα ἐποίησεν ὁ θεὸς σημεῖα καὶ τέρατα ἐν τοῖς ἔθνεσιν δι᾽ αὐτῶν.h 13 Μετὰ δὲ τὸ σιγῆσαι αὐτοὺς ἀπεκρίθη Ἰάκωβος λέγων,i Ἄνδρες ἀδελφοί, ἀκούσατέ μου. 14 * Συμεὼν ἐξηγήσατο καθὼς πρῶτον ὁ θεὸς ἐπεσκέψατο λαβεῖν ἐξ ἐθνῶν λαὸν τῷ ὀνόματι αὐτοῦ. 15 καὶ τούτῳ συμφωνοῦσιν οἱ λόγοι τῶν προφητῶν καθὼς γέγραπται,
16 * Μετὰ ταῦτα ἀναστρέψω
καὶ ἀνοικοδομήσω τὴν σκηνὴν Δαυὶδ τὴν πεπτωκυῖαν
καὶ τὰ κατεσκαμμένα αὐτῆς ἀνοικοδομήσω
καὶ ἀνορθώσω αὐτήν,
17 ὅπως ἂν ἐκζητήσωσιν οἱ κατάλοιποι τῶν ἀνθρώπων τὸν κύριον
καὶ πάντα τὰ ἔθνη ἐφ᾽ οὓς ἐπικέκληται τὸ ὄνομά μου ἐπ᾽ αὐτούς,k
λέγει κύριος ποιῶν ταῦτα 18 * γνωστὰ ἀπ᾽ αἰῶνος5.l
19 * διὸ ἐγὼ κρίνω μὴ παρενοχλεῖν τοῖς ἀπὸ τῶν ἐθνῶν ἐπιστρέφουσιν ἐπὶ τὸν θεόν, 20 * ἀλλὰ ἐπιστεῖλαι αὐτοῖς τοῦ ἀπέχεσθαι τῶν ἀλισγημάτων τῶν εἰδώλων καὶ τῆς πορνείας6 καὶ τοῦ πνικτοῦ7 καὶ τοῦ αἵματος8. 21 * Μωϋσῆς γὰρ ἐκ γενεῶν ἀρχαίων κατὰ πόλιν τοὺς κηρύσσοντας αὐτὸν ἔχει ἐν ταῖς συναγωγαῖς κατὰ πᾶν σάββατον ἀναγινωσκόμενος.m
The Reply of the Council
22 Τότε ἔδοξε τοῖς ἀποστόλοις καὶ τοῖς πρεσβυτέροις σὺν ὅλῃ τῇ ἐκκλησίᾳ ἐκλεξαμένους ἄνδρας ἐξ αὐτῶν πέμψαι εἰς Ἀντιόχειαν σὺν τῷ Παύλῳ καὶ Βαρναβᾷ, Ἰούδαν τὸν καλούμενον Βαρσαββᾶν καὶ Σιλᾶν, ἄνδρας ἡγουμένους ἐν τοῖς ἀδελφοῖς, 23 γράψαντες διὰ χειρὸς αὐτῶν,n Οἱ ἀπόστολοι καὶ οἱ πρεσβύτεροι ἀδελφοὶ9 τοῖς κατὰ τὴν Ἀντιόχειαν καὶ Συρίαν καὶ Κιλικίαν ἀδελφοῖς τοῖς ἐξ ἐθνῶν χαίρειν.o 24 * Ἐπειδὴ ἠκούσαμεν ὅτι τινὲς ἐξ ἡμῶν [ἐξελθόντες]10 ἐτάραξαν ὑμᾶς λόγοις ἀνασκευάζοντες τὰς ψυχὰς ὑμῶν11 οἷς οὐ διεστειλάμεθα, 25 ἔδοξεν ἡμῖν γενομένοις ὁμοθυμαδὸν ἐκλεξαμένοις12 ἄνδρας πέμψαι πρὸς ὑμᾶς σὺν τοῖς ἀγαπητοῖς ἡμῶν Βαρναβᾷ καὶ Παύλῳ, 26 ἀνθρώποις παραδεδωκόσι τὰς ψυχὰς αὐτῶν ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. 27 ἀπεστάλκαμεν οὖν Ἰούδαν καὶ Σιλᾶν καὶ αὐτοὺς διὰ λόγου ἀπαγγέλλοντας τὰ αὐτά. 28 * ἔδοξεν γὰρ τῷ πνεύματι τῷ ἁγίῳ καὶ ἡμῖν μηδὲν πλέον ἐπιτίθεσθαι ὑμῖν βάρος πλὴν τούτων τῶν ἐπάναγκες, 29 * ἀπέχεσθαι εἰδωλοθύτων καὶ αἵματος καὶ πνικτῶν13 καὶ πορνείας14, ἐξ ὧν διατηροῦντες ἑαυτοὺς εὖ πράξετε15. Ἔρρωσθε.p
30 Οἱ μὲν οὖν ἀπολυθέντες κατῆλθον εἰς Ἀντιόχειαν, καὶ συναγαγόντες τὸ πλῆθος ἐπέδωκαν τὴν ἐπιστολήν. 31 ἀναγνόντες δὲ ἐχάρησαν ἐπὶ τῇ παρακλήσει. 32 * Ἰούδας τε καὶ Σιλᾶς καὶ αὐτοὶ προφῆται ὄντες διὰ λόγου πολλοῦ παρεκάλεσαν τοὺς ἀδελφοὺς καὶ ἐπεστήριξαν, 33 ποιήσαντες δὲ χρόνον ἀπελύθησαν μετ᾽ εἰρήνης ἀπὸ τῶν ἀδελφῶν πρὸς τοὺς ἀποστείλαντας αὐτούς.16q 35 Παῦλος δὲ καὶ Βαρναβᾶς διέτριβον ἐν Ἀντιοχείᾳ διδάσκοντες καὶ εὐαγγελιζόμενοι μετὰ καὶ ἑτέρων πολλῶν τὸν λόγον τοῦ κυρίου.r
Paul and Barnabas Separate
36 Μετὰ δέ τινας ἡμέρας εἶπεν πρὸς Βαρναβᾶν Παῦλος, Ἐπιστρέψαντες δὴ ἐπισκεψώμεθα τοὺς ἀδελφοὺς κατὰ πόλιν πᾶσαν ἐν αἷς κατηγγείλαμεν τὸν λόγον τοῦ κυρίου πῶς ἔχουσιν.s 37 * Βαρναβᾶς δὲ ἐβούλετο συμπαραλαβεῖν καὶ τὸν Ἰωάννην τὸν καλούμενον Μᾶρκον· 38 * Παῦλος δὲ ἠξίου, τὸν ἀποστάντα ἀπ᾽ αὐτῶν ἀπὸ Παμφυλίας καὶ μὴ συνελθόντα αὐτοῖς εἰς τὸ ἔργον μὴ συμπαραλαμβάνειν τοῦτον.t 39 * ἐγένετο δὲ παροξυσμὸς ὥστε ἀποχωρισθῆναι αὐτοὺς ἀπ᾽ ἀλλήλων, τόν τε Βαρναβᾶν παραλαβόντα τὸν Μᾶρκον ἐκπλεῦσαι εἰς Κύπρον,u 40 * Παῦλος δὲ ἐπιλεξάμενος Σιλᾶν ἐξῆλθεν παραδοθεὶς τῇ χάριτι τοῦ κυρίου17 ὑπὸ τῶν ἀδελφῶν.v 41 διήρχετο δὲ τὴν Συρίαν καὶ [τὴν] Κιλικίαν ἐπιστηρίζων τὰς ἐκκλησίας18.w
16
Timothy Accompanies Paul and Silas
1 * Κατήντησεν δὲ [καὶ] εἰς Δέρβην καὶ εἰς Λύστραν. καὶ ἰδοὺ μαθητής τις ἦν ἐκεῖ ὀνόματι Τιμόθεος, υἱὸς γυναικὸς Ἰουδαίας πιστῆς, πατρὸς δὲ Ἕλληνος, 2 * ὃς ἐμαρτυρεῖτο ὑπὸ τῶν ἐν Λύστροις καὶ Ἰκονίῳ ἀδελφῶν. 3 * τοῦτον ἠθέλησεν ὁ Παῦλος σὺν αὐτῷ ἐξελθεῖν, καὶ λαβὼν περιέτεμεν αὐτὸν διὰ τοὺς Ἰουδαίους τοὺς ὄντας ἐν τοῖς τόποις ἐκείνοις· ᾔδεισαν γὰρ ἅπαντες ὅτι Ἕλλην ὁ πατὴρ αὐτοῦ ὑπῆρχεν.a 4 * ὡς δὲ διεπορεύοντο τὰς πόλεις, παρεδίδοσαν αὐτοῖς φυλάσσειν τὰ δόγματα τὰ κεκριμένα ὑπὸ τῶν ἀποστόλων καὶ πρεσβυτέρων τῶν ἐν Ἱεροσολύμοις.b 5 * αἱ μὲν οὖν ἐκκλησίαι ἐστερεοῦντο τῇ πίστει καὶ ἐπερίσσευον τῷ ἀριθμῷ καθ᾽ ἡμέραν.c
Paul's Vision of the Man of Macedonia
6 Διῆλθον δὲ τὴν Φρυγίαν καὶ Γαλατικὴν χώραν κωλυθέντες ὑπὸ τοῦ ἁγίου πνεύματος λαλῆσαι τὸν λόγον ἐν τῇ Ἀσίᾳ· 7 ἐλθόντες δὲ κατὰ τὴν Μυσίαν ἐπείραζον εἰς τὴν Βιθυνίαν πορευθῆναι, καὶ οὐκ εἴασεν αὐτοὺς τὸ πνεῦμα Ἰησοῦ1· 8 παρελθόντες δὲ τὴν Μυσίαν κατέβησαν εἰς Τρῳάδα.d 9 καὶ ὅραμα διὰ [τῆς] νυκτὸς τῷ Παύλῳ ὤφθη, ἀνὴρ Μακεδών τις ἦν ἑστὼς καὶ παρακαλῶν αὐτὸν καὶ λέγων, Διαβὰς εἰς Μακεδονίαν βοήθησον ἡμῖν. 10 ὡς δὲ τὸ ὅραμα εἶδεν, εὐθέως ἐζητήσαμεν ἐξελθεῖν εἰς Μακεδονίαν συμβιβάζοντες ὅτι προσκέκληται ἡμᾶς ὁ θεὸς2 εὐαγγελίσασθαι αὐτούς.e
The Conversion of Lydia
11 Ἀναχθέντες δὲ3 ἀπὸ Τρῳάδος εὐθυδρομήσαμεν εἰς Σαμοθρᾴκην, τῇ δὲ ἐπιούσῃ εἰς Νέαν Πόλιν 12 κἀκεῖθεν εἰς Φιλίππους, ἥτις ἐστὶν πρώτη[ς] μερίδος τῆς4 Μακεδονίας πόλις, κολωνία.f ἦμεν δὲ ἐν ταύτῃ τῇ πόλει διατρίβοντες ἡμέρας τινάς.g 13 τῇ τε ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων ἐξήλθομεν ἔξω τῆς πύλης παρὰ ποταμὸν οὗ ἐνομίζομεν προσευχὴν5 εἶναι, καὶ καθίσαντες ἐλαλοῦμεν ταῖς συνελθούσαις γυναιξίν.h 14 καί τις γυνὴ ὀνόματι Λυδία, πορφυρόπωλις πόλεως Θυατείρων σεβομένη τὸν θεόν, ἤκουεν, ἧς ὁ κύριος διήνοιξεν τὴν καρδίαν προσέχειν τοῖς λαλουμένοις ὑπὸ τοῦ Παύλου. 15 * ὡς δὲ ἐβαπτίσθη καὶ ὁ οἶκος αὐτῆς, παρεκάλεσεν λέγουσα, Εἰ κεκρίκατέ με πιστὴν τῷ κυρίῳ εἶναι, εἰσελθόντες εἰς τὸν οἶκόν μου μένετε· καὶ παρεβιάσατο ἡμᾶς.i
The Imprisonment at Philippi
16 * Ἐγένετο δὲ πορευομένων ἡμῶν εἰς τὴν προσευχὴν παιδίσκην τινὰ ἔχουσαν πνεῦμα πύθωνα ὑπαντῆσαι ἡμῖν, ἥτις ἐργασίαν πολλὴν παρεῖχεν τοῖς κυρίοις αὐτῆς μαντευομένη. 17 * αὕτη κατακολουθοῦσα τῷ Παύλῳ καὶ ἡμῖν ἔκραζεν λέγουσα, Οὗτοι οἱ ἄνθρωποι δοῦλοι τοῦ θεοῦ τοῦ ὑψίστου εἰσίν, οἵτινες καταγγέλλουσιν ὑμῖν6 ὁδὸν σωτηρίας.k 18 * τοῦτο δὲ ἐποίει ἐπὶ πολλὰς ἡμέρας. διαπονηθεὶς δὲ Παῦλος καὶ ἐπιστρέψας τῷ πνεύματι εἶπεν, Παραγγέλλω σοι ἐν ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐξελθεῖν ἀπ᾽ αὐτῆς·l καὶ ἐξῆλθεν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ.m 19 ἰδόντες δὲ οἱ κύριοι αὐτῆς ὅτι ἐξῆλθεν ἡ ἐλπὶς τῆς ἐργασίας αὐτῶν, ἐπιλαβόμενοι τὸν Παῦλον καὶ τὸν Σιλᾶν εἵλκυσαν εἰς τὴν ἀγορὰν ἐπὶ τοὺς ἄρχοντας 20 * καὶ προσαγαγόντες αὐτοὺς τοῖς στρατηγοῖς εἶπαν, Οὗτοι οἱ ἄνθρωποι ἐκταράσσουσιν ἡμῶν τὴν πόλιν, Ἰουδαῖοι ὑπάρχοντες, 21 καὶ καταγγέλλουσιν ἔθη ἃ οὐκ ἔξεστιν ἡμῖν παραδέχεσθαι οὐδὲ ποιεῖν Ῥωμαίοις οὖσιν.n 22 ** καὶ συνεπέστη ὁ ὄχλος κατ᾽ αὐτῶνo καὶ οἱ στρατηγοὶ περιρήξαντες αὐτῶν τὰ ἱμάτια ἐκέλευον ῥαβδίζειν,p 23 πολλάς τε ἐπιθέντες αὐτοῖς πληγὰς ἔβαλον εἰς φυλακὴν παραγγείλαντες τῷ δεσμοφύλακι ἀσφαλῶς τηρεῖν αὐτούς. 24 ὃς παραγγελίαν τοιαύτην λαβὼν ἔβαλεν αὐτοὺς εἰς τὴν ἐσωτέραν φυλακὴν καὶ τοὺς πόδας ἠσφαλίσατο αὐτῶν εἰς τὸ ξύλον.q
25 Κατὰ δὲ τὸ μεσονύκτιον Παῦλος καὶ Σιλᾶς προσευχόμενοι ὕμνουν τὸν θεόν, ἐπηκροῶντο δὲ αὐτῶν οἱ δέσμιοι. 26 ἄφνω δὲ σεισμὸς ἐγένετο μέγας ὥστε σαλευθῆναι τὰ θεμέλια τοῦ δεσμωτηρίου· ἠνεῴχθησαν δὲ παραχρῆμα αἱ θύραι πᾶσαι καὶ πάντων τὰ δεσμὰ ἀνέθη. 27 * ἔξυπνος δὲ γενόμενος ὁ δεσμοφύλαξ καὶ ἰδὼν ἀνεῳγμένας τὰς θύρας τῆς φυλακῆς, σπασάμενος [τὴν] μάχαιραν ἤμελλεν ἑαυτὸν ἀναιρεῖν νομίζων ἐκπεφευγέναι τοὺς δεσμίους. 28 ἐφώνησεν δὲ μεγάλῃ φωνῇ [ὁ] Παῦλος λέγων, Μηδὲν πράξῃς σεαυτῷ κακόν, ἅπαντες γάρ ἐσμεν ἐνθάδε.r 29 αἰτήσας δὲ φῶτα εἰσεπήδησεν καὶ ἔντρομος γενόμενος προσέπεσεν τῷ Παύλῳ καὶ [τῷ] Σιλᾷ 30 * καὶ προαγαγὼν αὐτοὺς ἔξω ἔφη, Κύριοι, τί με δεῖ ποιεῖν ἵνα σωθῶ; 31 οἱ δὲ εἶπαν, Πίστευσον ἐπὶ τὸν κύριον Ἰησοῦν καὶ σωθήσῃ σὺ καὶ ὁ οἶκός σου.s 32 καὶ ἐλάλησαν αὐτῷ τὸν λόγον τοῦ κυρίου7 σὺν πᾶσιν τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ. 33 * καὶ παραλαβὼν αὐτοὺς ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ τῆς νυκτὸς ἔλουσεν ἀπὸ τῶν πληγῶν, καὶ ἐβαπτίσθη αὐτὸς καὶ οἱ αὐτοῦ πάντες παραχρῆμα, 34 ἀναγαγών τε αὐτοὺς εἰς τὸν οἶκον παρέθηκεν τράπεζαν καὶ ἠγαλλιάσατο πανοικεὶ πεπιστευκὼς τῷ θεῷ.t
35 Ἡμέρας δὲ γενομένης ἀπέστειλαν οἱ στρατηγοὶ8 τοὺς ῥαβδούχους λέγοντες, Ἀπόλυσον τοὺς ἀνθρώπους ἐκείνους9. 36 ἀπήγγειλεν δὲ ὁ δεσμοφύλαξ τοὺς λόγους [τούτους] πρὸς τὸν Παῦλον ὅτι Ἀπέσταλκαν οἱ στρατηγοὶ ἵνα ἀπολυθῆτε· νῦν οὖν ἐξελθόντες πορεύεσθε ἐν εἰρήνῃ10. 37 * ὁ δὲ Παῦλος ἔφη πρὸς αὐτούς, Δείραντες ἡμᾶς δημοσίᾳ ἀκατακρίτους, ἀνθρώπους Ῥωμαίους ὑπάρχοντας, ἔβαλαν εἰς φυλακήν, καὶ νῦν λάθρᾳ ἡμᾶς ἐκβάλλουσιν; οὐ γάρ, ἀλλὰ ἐλθόντες αὐτοὶ ἡμᾶς ἐξαγαγέτωσαν.u 38 ἀπήγγειλαν δὲ τοῖς στρατηγοῖς οἱ ῥαβδοῦχοι τὰ ῥήματα ταῦτα. ἐφοβήθησαν δὲ ἀκούσαντες ὅτι Ῥωμαῖοί εἰσιν, 39 * καὶ ἐλθόντες παρεκάλεσαν αὐτοὺς καὶ ἐξαγαγόντες ἠρώτων ἀπελθεῖν ἀπὸ τῆς πόλεως11. 40 ἐξελθόντες δὲ ἀπὸ τῆς φυλακῆς εἰσῆλθον πρὸς τὴν Λυδίαν καὶ ἰδόντες παρεκάλεσαν τοὺς ἀδελφοὺς καὶ ἐξῆλθαν.v
17
The Uproar in Thessalonica
1 * Διοδεύσαντες δὲ τὴν Ἀμφίπολιν καὶ τὴν Ἀπολλωνίαν ἦλθον εἰς Θεσσαλονίκην ὅπου ἦν συναγωγὴ τῶν Ἰουδαίων. 2 * κατὰ δὲ τὸ εἰωθὸς τῷ Παύλῳ εἰσῆλθεν πρὸς αὐτοὺς καὶ ἐπὶ σάββατα τρία διελέξατο αὐτοῖςa ἀπὸ τῶν γραφῶν,b 3 * διανοίγων καὶ παρατιθέμενος ὅτι τὸν Χριστὸν ἔδει παθεῖν καὶ ἀναστῆναι ἐκ νεκρῶν καὶ ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ Χριστὸς [ὁ] Ἰησοῦς1 ὃν ἐγὼ καταγγέλλω ὑμῖν.c 4 * καί τινες ἐξ αὐτῶν ἐπείσθησαν καὶ προσεκληρώθησαν τῷ Παύλῳ καὶ τῷ Σιλᾷ, τῶν τε σεβομένων Ἑλλήνων2 πλῆθος πολύ, γυναικῶν τε3 τῶν πρώτων οὐκ ὀλίγαι.d 5 * Ζηλώσαντες δὲ οἱ Ἰουδαῖοι καὶ προσλαβόμενοι τῶν ἀγοραίων ἄνδρας τινὰς πονηροὺς καὶ ὀχλοποιήσαντες ἐθορύβουν τὴν πόλιν καὶ ἐπιστάντες τῇ οἰκίᾳ Ἰάσονος ἐζήτουν αὐτοὺς προαγαγεῖν εἰς τὸν δῆμον· 6 * μὴ εὑρόντες δὲ αὐτοὺς ἔσυρον Ἰάσονα καί τινας ἀδελφοὺς ἐπὶ τοὺς πολιτάρχας βοῶντες ὅτι Οἱ τὴν οἰκουμένην ἀναστατώσαντες οὗτοι καὶ ἐνθάδε πάρεισιν, 7 * οὓς ὑποδέδεκται Ἰάσων· καὶ οὗτοι πάντες ἀπέναντι τῶν δογμάτων Καίσαρος πράσσουσι βασιλέα ἕτερον λέγοντες εἶναι Ἰησοῦν.e 8 ἐτάραξαν δὲ τὸν ὄχλον καὶ τοὺς πολιτάρχας ἀκούοντας ταῦτα, 9 καὶ λαβόντες τὸ ἱκανὸν παρὰ τοῦ Ἰάσονος καὶ τῶν λοιπῶν ἀπέλυσαν αὐτούς.f
The Apostles at Beroea
10 Οἱ δὲ ἀδελφοὶ εὐθέως διὰ νυκτὸς ἐξέπεμψαν τόν τε Παῦλον καὶ τὸν Σιλᾶν εἰς Βέροιαν, οἵτινες παραγενόμενοι εἰς τὴν συναγωγὴν τῶν Ἰουδαίων ἀπῄεσαν. 11 * οὗτοι δὲ ἦσαν εὐγενέστεροι τῶν ἐν Θεσσαλονίκῃ, οἵτινες ἐδέξαντο τὸν λόγον μετὰ πάσης προθυμίας καθ᾽ ἡμέραν ἀνακρίνοντες τὰς γραφὰς εἰ ἔχοι ταῦτα οὕτως. 12 * πολλοὶ μὲν οὖν ἐξ αὐτῶν ἐπίστευσαν καὶ τῶν Ἑλληνίδων γυναικῶν τῶν εὐσχημόνων καὶ ἀνδρῶν οὐκ ὀλίγοι.g 13 * Ὡς δὲ ἔγνωσαν οἱ ἀπὸ τῆς Θεσσαλονίκης Ἰουδαῖοι ὅτι καὶ ἐν τῇ Βεροίᾳ κατηγγέλη ὑπὸ τοῦ Παύλου ὁ λόγος τοῦ θεοῦ, ἦλθον κἀκεῖ σαλεύοντες καὶ ταράσσοντες τοὺς ὄχλους4. 14 εὐθέως δὲ τότε τὸν Παῦλον ἐξαπέστειλαν οἱ ἀδελφοὶ πορεύεσθαι ἕως ἐπὶ τὴν θάλασσαν, ὑπέμεινάν τε ὅ τε Σιλᾶς καὶ ὁ Τιμόθεος ἐκεῖ.h 15 οἱ δὲ καθιστάνοντες τὸν Παῦλον ἤγαγον ἕως Ἀθηνῶν, καὶ λαβόντες ἐντολὴν πρὸς τὸν Σιλᾶν καὶ τὸν Τιμόθεον ἵνα ὡς τάχιστα ἔλθωσιν πρὸς αὐτὸν ἐξῄεσαν.i
Paul at Athens
16 Ἐν δὲ ταῖς Ἀθήναις ἐκδεχομένου αὐτοὺς τοῦ Παύλου παρωξύνετο τὸ πνεῦμα αὐτοῦ ἐν αὐτῷ θεωροῦντος κατείδωλον οὖσαν τὴν πόλιν. 17 * διελέγετο μὲν οὖν ἐν τῇ συναγωγῇ τοῖς Ἰουδαίοις καὶ τοῖς σεβομένοις καὶ ἐν τῇ ἀγορᾷ κατὰ πᾶσαν ἡμέραν πρὸς τοὺς παρατυγχάνοντας. 18 τινὲς δὲ καὶ τῶν Ἐπικουρείων καὶ Στοϊκῶν φιλοσόφων συνέβαλλον αὐτῷ, καί τινες ἔλεγον, Τί ἂν θέλοι ὁ σπερμολόγος οὗτος λέγειν; οἱ δέ, Ξένων δαιμονίων δοκεῖ καταγγελεὺς εἶναι, ὅτι τὸν Ἰησοῦν καὶ τὴνk ἀνάστασιν εὐηγγελίζετο.l 19 ἐπιλαβόμενοί τε αὐτοῦ ἐπὶ τὸν Ἄρειον Πάγον ἤγαγον λέγοντες, Δυνάμεθα γνῶναι τίς ἡ καινὴ αὕτη ἡ ὑπὸ σοῦ λαλουμένη διδαχή; 20 ξενίζοντα γάρ τινα εἰσφέρεις εἰς τὰς ἀκοὰς ἡμῶν· βουλόμεθα οὖν γνῶναι τίνα θέλει ταῦτα εἶναι.m 21 Ἀθηναῖοι δὲ πάντες καὶ οἱ ἐπιδημοῦντες ξένοι εἰς οὐδὲν ἕτερον ηὐκαίρουν ἢ λέγειν τι ἢ ἀκούειν τι καινότερον.n
22 Σταθεὶς δὲ [ὁ] Παῦλος ἐν μέσῳ τοῦ Ἀρείου Πάγου ἔφη,o Ἄνδρες Ἀθηναῖοι, κατὰ πάντα ὡς δεισιδαιμονεστέρους ὑμᾶς θεωρῶ. 23 διερχόμενος γὰρ καὶ ἀναθεωρῶν τὰ σεβάσματα ὑμῶν εὗρον καὶ βωμὸν ἐν ᾧ ἐπεγέγραπτο, Ἀγνώστῳ θεῷ. ὃ οὖν ἀγνοοῦντες εὐσεβεῖτε, τοῦτο ἐγὼ καταγγέλλω ὑμῖν.p 24 * ὁ θεὸς ὁ ποιήσας τὸν κόσμον καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτῷ, οὗτος οὐρανοῦ καὶ γῆς ὑπάρχων κύριος οὐκ ἐν χειροποιήτοις ναοῖς κατοικεῖ 25 * οὐδὲ ὑπὸ χειρῶν ἀνθρωπίνων θεραπεύεται προσδεόμενός τινος, αὐτὸς διδοὺς πᾶσι ζωὴν καὶ πνοὴν καὶ τὰ πάντα·q 26 * ἐποίησέν τε ἐξ ἑνὸς5 πᾶν ἔθνος ἀνθρώπων κατοικεῖν ἐπὶ παντὸς προσώπου τῆς γῆς, ὁρίσας προστεταγμένους καιροὺς καὶ τὰς ὁροθεσίας τῆς κατοικίας αὐτῶν 27 * ζητεῖν τὸν θεόν6, εἰ ἄρα γε ψηλαφήσειαν αὐτὸν καὶ εὕροιεν, καί γε οὐ μακρὰν ἀπὸ ἑνὸς ἑκάστου ἡμῶν ὑπάρχοντα.r
28 * Ἐν αὐτῷ γὰρ ζῶμεν καὶ κινούμεθα καὶ ἐσμέν, ὡς καί τινες τῶν καθ᾽ ὑμᾶς ποιητῶν7 εἰρήκασιν,
Τοῦ γὰρ καὶ γένος ἐσμέν.s
29 * γένος οὖν ὑπάρχοντες τοῦ θεοῦ οὐκ ὀφείλομεν νομίζειν χρυσῷ ἢ ἀργύρῳ ἢ λίθῳ, χαράγματι τέχνης καὶ ἐνθυμήσεως ἀνθρώπου, τὸ θεῖον εἶναι ὅμοιον.t 30 * τοὺς μὲν οὖν χρόνους τῆς ἀγνοίας ὑπεριδὼν ὁ θεός, τὰ νῦν παραγγέλλει τοῖς ἀνθρώποις πάντας πανταχοῦ μετανοεῖν, 31 * καθότι ἔστησεν ἡμέραν ἐν ᾗ μέλλει κρίνειν τὴν οἰκουμένην ἐν δικαιοσύνῃ, ἐν ἀνδρὶ8 ᾧ ὥρισεν, πίστιν παρασχὼν πᾶσιν ἀναστήσας αὐτὸν ἐκ νεκρῶν.u
32 Ἀκούσαντες δὲ ἀνάστασιν νεκρῶν οἱ μὲν ἐχλεύαζον, οἱ δὲ εἶπαν, Ἀκουσόμεθά σου περὶ τούτου καὶ πάλιν.v 33 οὕτως ὁ Παῦλος ἐξῆλθεν ἐκ μέσου αὐτῶν. 34 τινὲς δὲ ἄνδρες κολληθέντες αὐτῷ ἐπίστευσαν, ἐν οἷς καὶ Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης καὶ γυνὴ ὀνόματι Δάμαρις καὶ ἕτεροι σὺν αὐτοῖς.w
18
Paul at Corinth
1 Μετὰ ταῦτα χωρισθεὶς ἐκ1 τῶν Ἀθηνῶν ἦλθεν εἰς Κόρινθον. 2 * καὶ εὑρών τινα Ἰουδαῖον ὀνόματι Ἀκύλαν, Ποντικὸν τῷ γένει προσφάτως ἐληλυθότα ἀπὸ τῆς Ἰταλίας καὶ Πρίσκιλλαν γυναῖκα αὐτοῦ, διὰ τὸ διατεταχέναι Κλαύδιον χωρίζεσθαι πάντας τοὺς Ἰουδαίους ἀπὸ τῆς Ῥώμης, προσῆλθεν αὐτοῖς 3 * καὶ διὰ τὸ ὁμότεχνον εἶναι ἔμενεν παρ᾽ αὐτοῖς, καὶ ἠργάζετο2· ἦσαν γὰρ σκηνοποιοὶ τῇ τέχνῃ.a 4 διελέγετο δὲ ἐν τῇ συναγωγῇ κατὰ πᾶν σάββατον ἔπειθέν τε Ἰουδαίους καὶ Ἕλληνας.b
5 * Ὡς δὲ κατῆλθον ἀπὸ τῆς Μακεδονίας ὅ τε Σιλᾶς καὶ ὁ Τιμόθεοςσυνείχετο τῷ λόγῳ3 ὁ Παῦλος διαμαρτυρόμενος τοῖς Ἰουδαίοις εἶναι τὸν Χριστὸν Ἰησοῦν. 6 * ἀντιτασσομένων δὲ αὐτῶν καὶ βλασφημούντων ἐκτιναξάμενος τὰ ἱμάτια εἶπεν πρὸς αὐτούς, Τὸ αἷμα ὑμῶν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν ὑμῶν· καθαρὸς ἐγὼ ἀπὸ τοῦ νῦν εἰς τὰ ἔθνη πορεύσομαι.c 7 καὶ μεταβὰς ἐκεῖθεν εἰσῆλθεν εἰς οἰκίαν τινὸς ὀνόματι Τιτίου Ἰούστου4 σεβομένου τὸν θεόν, οὗ ἡ οἰκία ἦν συνομοροῦσα τῇ συναγωγῇ. 8 * Κρίσπος δὲ ὁ ἀρχισυνάγωγος ἐπίστευσεν τῷ κυρίῳ σὺν ὅλῳ τῷ οἴκῳ αὐτοῦ, καὶ πολλοὶ τῶν Κορινθίων ἀκούοντες ἐπίστευον καὶ ἐβαπτίζοντο5.d 9 * εἶπεν δὲ ὁ κύριος ἐν νυκτὶ δι᾽ ὁράματος τῷ Παύλῳ, Μὴ φοβοῦ, ἀλλὰ λάλει καὶ μὴ σιωπήσῃς, 10 διότι ἐγώ εἰμι μετὰ σοῦ καὶ οὐδεὶς ἐπιθήσεταί σοι τοῦ κακῶσαί σε, διότι λαός ἐστί μοι πολὺς ἐν τῇ πόλει ταύτῃ. 11 Ἐκάθισεν δὲ ἐνιαυτὸν καὶ μῆνας ἓξ διδάσκων ἐν αὐτοῖς τὸν λόγον τοῦ θεοῦ.e
12 Γαλλίωνος δὲ ἀνθυπάτου ὄντος τῆς Ἀχαΐας κατεπέστησαν ὁμοθυμαδὸν οἱ Ἰουδαῖοι τῷ Παύλῳ καὶ ἤγαγον αὐτὸν ἐπὶ τὸ βῆμα 13 λέγοντες ὅτι Παρὰ τὸν νόμον ἀναπείθει οὗτος τοὺς ἀνθρώπους σέβεσθαι τὸν θεόν. 14 * μέλλοντος δὲ τοῦ Παύλου ἀνοίγειν τὸ στόμα εἶπεν ὁ Γαλλίων πρὸς τοὺς Ἰουδαίους, Εἰ μὲν ἦν ἀδίκημά τι ἢ ῥᾳδιούργημα πονηρόν, ὦ Ἰουδαῖοι, κατὰ λόγον ἂν ἀνεσχόμην ὑμῶν, 15 * εἰ δὲ ζητήματά ἐστιν περὶ λόγου καὶ ὀνομάτων καὶ νόμου τοῦ καθ᾽ ὑμᾶς, ὄψεσθε αὐτοί· κριτὴς ἐγὼ τούτων οὐ βούλομαι εἶναι.f 16 καὶ ἀπήλασεν αὐτοὺς ἀπὸ τοῦ βήματος. 17 ἐπιλαβόμενοι δὲ πάντες6 Σωσθένην τὸν ἀρχισυνάγωγον ἔτυπτον ἔμπροσθεν τοῦ βήματος· καὶ οὐδὲν τούτων τῷ Γαλλίωνι ἔμελεν.g
Paul's Return to Antioch
18 * Ὁ δὲ Παῦλος ἔτι προσμείνας ἡμέρας ἱκανὰς τοῖς ἀδελφοῖς ἀποταξάμενος ἐξέπλει εἰς τὴν Συρίαν, καὶ σὺν αὐτῷ Πρίσκιλλα καὶ Ἀκύλας, κειράμενος ἐν Κεγχρεαῖς τὴν κεφαλήν, εἶχεν γὰρ εὐχήν.h 19 * κατήντησαν7 δὲ εἰς Ἔφεσον, κἀκείνους κατέλιπεν αὐτοῦ, αὐτὸς δὲ εἰσελθὼν εἰς τὴν συναγωγὴν διελέξατο τοῖς Ἰουδαίοις. 20 ἐρωτώντων δὲ αὐτῶν ἐπὶ πλείονα χρόνον μεῖναι οὐκ ἐπένευσεν, 21 * ἀλλὰ ἀποταξάμενος καὶ εἰπών,8 Πάλιν ἀνακάμψω πρὸς ὑμᾶς τοῦ θεοῦ θέλοντος,i ἀνήχθη ἀπὸ τῆς Ἐφέσου,k 22 καὶ κατελθὼν εἰς Καισάρειαν, ἀναβὰς καὶ ἀσπασάμενος τὴν ἐκκλησίαν κατέβη εἰς Ἀντιόχειαν.l 23 καὶ ποιήσας χρόνον τινὰ ἐξῆλθεν διερχόμενος καθεξῆς τὴν Γαλατικὴν χώραν καὶ Φρυγίαν, ἐπιστηρίζων πάντας τοὺς μαθητάς.m
Apollos Preaches at Ephesus
24 Ἰουδαῖος δέ τις Ἀπολλῶς ὀνόματι, Ἀλεξανδρεὺς τῷ γένει, ἀνὴρ λόγιος, κατήντησεν εἰς Ἔφεσον, δυνατὸς ὢν ἐν ταῖς γραφαῖς. 25 * οὗτος ἦν κατηχημένος τὴν ὁδὸν τοῦ κυρίου καὶ ζέων τῷ πνεύματι ἐλάλει καὶ ἐδίδασκεν ἀκριβῶς τὰ περὶ τοῦ Ἰησοῦ9, ἐπιστάμενος μόνον τὸ βάπτισμα Ἰωάννου· 26 * οὗτός τε ἤρξατο παρρησιάζεσθαι ἐν τῇ συναγωγῇ. ἀκούσαντες δὲ αὐτοῦ Πρίσκιλλα καὶ Ἀκύλας προσελάβοντο αὐτὸν καὶ ἀκριβέστερον αὐτῷ ἐξέθεντο τὴν ὁδὸν [τοῦ θεοῦ]10.n 27 * βουλομένου δὲ αὐτοῦ διελθεῖν εἰς τὴν Ἀχαΐαν, προτρεψάμενοι οἱ ἀδελφοὶ ἔγραψαν τοῖς μαθηταῖς ἀποδέξασθαι αὐτόν, ὃς παραγενόμενος συνεβάλετο πολὺ τοῖς πεπιστευκόσιν διὰ τῆς χάριτος· 28 * εὐτόνως γὰρ τοῖς Ἰουδαίοις διακατηλέγχετο δημοσίᾳ ἐπιδεικνὺς διὰ τῶν γραφῶν εἶναι τὸν Χριστὸν Ἰησοῦν.o
19
Paul at Ephesus
1 Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ τὸν Ἀπολλῶ εἶναι ἐν Κορίνθῳ Παῦλον διελθόντα τὰ ἀνωτερικὰ μέρη [κατ]ελθεῖν εἰς Ἔφεσον1 καὶ εὑρεῖν τινας μαθητὰς 2 * εἶπέν τε πρὸς αὐτούς, Εἰ πνεῦμα ἅγιον ἐλάβετε πιστεύσαντες; οἱ δὲ πρὸς αὐτόν, Ἀλλ᾽ οὐδ᾽ εἰ πνεῦμα ἅγιον ἔστιν ἠκούσαμεν. 3 εἶπέν τε, Εἰς τί οὖν ἐβαπτίσθητε; οἱ δὲ εἶπαν, Εἰς τὸ Ἰωάννου βάπτισμα. 4 * εἶπεν δὲ Παῦλος, Ἰωάννης ἐβάπτισεν βάπτισμα μετανοίας τῷ λαῷ λέγων εἰς τὸν ἐρχόμενον μετ᾽ αὐτὸν ἵνα πιστεύσωσιν, τοῦτ᾽ ἔστιν εἰς τὸν Ἰησοῦν.a 5 ἀκούσαντες δὲ ἐβαπτίσθησαν εἰς τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ, 6 * καὶ ἐπιθέντος αὐτοῖς τοῦ Παύλου [τὰς] χεῖρας ἦλθε τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἐπ᾽ αὐτούς, ἐλάλουν τε γλώσσαις καὶ ἐπροφήτευον. 7 ἦσαν δὲ οἱ πάντες ἄνδρες ὡσεὶ δώδεκα.b
8 * Εἰσελθὼν δὲ εἰς τὴν συναγωγὴν ἐπαρρησιάζετο ἐπὶ μῆνας τρεῖς διαλεγόμενος καὶ πείθων [τὰ] περὶ τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ. 9 * ὡς δέ τινες ἐσκληρύνοντο καὶ ἠπείθουν κακολογοῦντες τὴν ὁδὸν ἐνώπιον τοῦ πλήθους, ἀποστὰς ἀπ᾽ αὐτῶν ἀφώρισεν τοὺς μαθητὰς καθ᾽ ἡμέραν διαλεγόμενος ἐν τῇ σχολῇ Τυράννου2. 10 τοῦτο δὲ ἐγένετο ἐπὶ ἔτη δύο, ὥστε πάντας τοὺς κατοικοῦντας τὴν Ἀσίαν ἀκοῦσαι τὸν λόγον τοῦ κυρίου, Ἰουδαίους τε καὶ Ἕλληνας.c
The Sons of Sceva
11 * Δυνάμεις τε οὐ τὰς τυχούσας ὁ θεὸς ἐποίει διὰ τῶν χειρῶν Παύλου, 12 * ὥστε καὶ ἐπὶ τοὺς ἀσθενοῦντας ἀποφέρεσθαι ἀπὸ τοῦ χρωτὸς αὐτοῦ σουδάρια ἢ σιμικίνθια καὶ ἀπαλλάσσεσθαι ἀπ᾽ αὐτῶν τὰς νόσους, τά τε πνεύματα τὰ πονηρὰ ἐκπορεύεσθαι.e 13 * ἐπεχείρησαν δέ τινες καὶ τῶν περιερχομένων Ἰουδαίων ἐξορκιστῶν ὀνομάζειν ἐπὶ τοὺς ἔχοντας τὰ πνεύματα τὰ πονηρὰ τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ λέγοντες, Ὁρκίζω ὑμᾶς τὸν Ἰησοῦν ὃν Παῦλος κηρύσσει. 14 ἦσαν δέ τινος Σκευᾶ Ἰουδαίου ἀρχιερέως ἑπτὰ υἱοὶ τοῦτο ποιοῦντες. 15 * ἀποκριθὲν δὲ τὸ πνεῦμα τὸ πονηρὸν εἶπεν αὐτοῖς, Τὸν [μὲν] Ἰησοῦν γινώσκω καὶ τὸν Παῦλον ἐπίσταμαι, ὑμεῖς δὲ τίνες ἐστέ; 16 καὶ ἐφαλόμενος ὁ ἄνθρωπος ἐπ᾽ αὐτοὺς ἐν ᾧ ἦν τὸ πνεῦμα τὸ πονηρόν, κατακυριεύσας ἀμφοτέρων ἴσχυσεν κατ᾽ αὐτῶν ὥστε γυμνοὺς καὶ τετραυματισμένους ἐκφυγεῖν ἐκ τοῦ οἴκου ἐκείνου.e 17 * τοῦτο δὲ ἐγένετο γνωστὸν πᾶσιν Ἰουδαίοις τε καὶ Ἕλλησιν τοῖς κατοικοῦσιν τὴν Ἔφεσον καὶ ἐπέπεσεν φόβος ἐπὶ πάντας αὐτοὺς καὶ ἐμεγαλύνετο τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ.f 18 πολλοί τε τῶν πεπιστευκότων ἤρχοντο ἐξομολογούμενοι καὶ ἀναγγέλλοντες τὰς πράξεις αὐτῶν. 19 ἱκανοὶ δὲ τῶν τὰ περίεργα πραξάντων συνενέγκαντες τὰς βίβλους κατέκαιον ἐνώπιον πάντων, καὶ συνεψήφισαν τὰς τιμὰς αὐτῶν καὶ εὗρον ἀργυρίου μυριάδας πέντε.g 20 * Οὕτως κατὰ κράτος τοῦ κυρίου ὁ λόγος ηὔξανεν καὶ ἴσχυεν3.h
The Riot at Ephesus
21 * Ὡς δὲ ἐπληρώθη ταῦτα, ἔθετο ὁ Παῦλος ἐν τῷ πνεύματι διελθὼν τὴν Μακεδονίαν καὶ Ἀχαΐαν πορεύεσθαι εἰς Ἱεροσόλυμα εἰπὼν ὅτι Μετὰ τὸ γενέσθαι με ἐκεῖ δεῖ με καὶ Ῥώμην ἰδεῖν. 22 ἀποστείλας δὲ εἰς τὴν Μακεδονίαν δύο τῶν διακονούντων αὐτῷ, Τιμόθεον καὶ Ἔραστον, αὐτὸς ἐπέσχεν χρόνον εἰς τὴν Ἀσίαν.i
23 * Ἐγένετο δὲ κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον τάραχος οὐκ ὀλίγος περὶ τῆς ὁδοῦ. 24 * Δημήτριος γάρ τις ὀνόματι, ἀργυροκόπος, ποιῶν ναοὺς ἀργυροῦς Ἀρτέμιδος παρείχετο τοῖς τεχνίταις οὐκ ὀλίγην ἐργασίαν, 25 οὓς συναθροίσας καὶ τοὺς περὶ τὰ τοιαῦτα ἐργάτας εἶπεν, Ἄνδρες, ἐπίστασθε ὅτι ἐκ ταύτης τῆς ἐργασίας ἡ εὐπορία ἡμῖν ἐστιν 26 * καὶ θεωρεῖτε καὶ ἀκούετε ὅτι οὐ μόνον Ἐφέσου ἀλλὰ σχεδὸν πάσης τῆς Ἀσίας ὁ Παῦλος οὗτος πείσας μετέστησεν ἱκανὸν ὄχλον λέγων ὅτι οὐκ εἰσὶν θεοὶ οἱ διὰ χειρῶν γινόμενοι. 27 οὐ μόνον δὲ τοῦτο κινδυνεύει ἡμῖν τὸ μέρος εἰς ἀπελεγμὸν ἐλθεῖν ἀλλὰ καὶ τὸ τῆς μεγάλης θεᾶς Ἀρτέμιδος ἱερὸν εἰς οὐθὲν λογισθῆναι, μέλλειν τε καὶ καθαιρεῖσθαι τῆς μεγαλειότητος αὐτῆς ἣν ὅλη ἡ Ἀσία καὶ ἡ οἰκουμένη σέβεται.k
28 Ἀκούσαντες δὲ καὶ γενόμενοι πλήρεις θυμοῦ4 ἔκραζον λέγοντες, Μεγάλη ἡ Ἄρτεμις Ἐφεσίων.l 29 καὶ ἐπλήσθη ἡ πόλις τῆς συγχύσεως, ὥρμησάν τε ὁμοθυμαδὸν εἰς τὸ θέατρον συναρπάσαντες Γάϊον καὶ Ἀρίσταρχον Μακεδόνας, συνεκδήμους Παύλου.m 30 Παύλου δὲ βουλομένου εἰσελθεῖν εἰς τὸν δῆμον οὐκ εἴων αὐτὸν οἱ μαθηταί· 31 τινὲς δὲ καὶ τῶν Ἀσιαρχῶν, ὄντες αὐτῷ φίλοι, πέμψαντες πρὸς αὐτὸν παρεκάλουν μὴ δοῦναι ἑαυτὸν εἰς τὸ θέατρον.n 32 ἄλλοι μὲν οὖν ἄλλο τι ἔκραζον· ἦν γὰρ ἡ ἐκκλησία συγκεχυμένη καὶ οἱ πλείους οὐκ ᾔδεισαν τίνος ἕνεκα συνεληλύθεισαν. 33 * ἐκ δὲ τοῦ ὄχλου συνεβίβασαν5 Ἀλέξανδρον, προβαλόντων αὐτὸν τῶν Ἰουδαίων· ὁ δὲ Ἀλέξανδρος κατασείσας τὴν χεῖρα ἤθελεν ἀπολογεῖσθαι τῷ δήμῳ. 34 ἐπιγνόντες δὲ ὅτι Ἰουδαῖός ἐστιν, φωνὴ ἐγένετο μία ἐκ πάντων ὡς ἐπὶ ὥρας δύο κραζόντων, Μεγάλη ἡ Ἄρτεμις Ἐφεσίων.o 35 καταστείλας δὲ ὁ γραμματεὺς τὸν ὄχλον φησίν, Ἄνδρες Ἐφέσιοι, τίς γάρ ἐστιν ἀνθρώπων ὃς οὐ γινώσκει τὴν Ἐφεσίων πόλιν νεωκόρον οὖσαν τῆς μεγάλης Ἀρτέμιδος καὶ τοῦ διοπετοῦς; 36 ἀναντιρρήτων οὖν ὄντων τούτων δέον ἐστὶν ὑμᾶς κατεσταλμένους ὑπάρχειν καὶ μηδὲν προπετὲς πράσσειν. 37 ἠγάγετε γὰρ τοὺς ἄνδρας τούτους οὔτε ἱεροσύλους οὔτε βλασφημοῦντας τὴν θεὸν ἡμῶν6. 38 εἰ μὲν οὖν Δημήτριος καὶ οἱ σὺν αὐτῷ τεχνῖται ἔχουσι πρός τινα λόγον, ἀγοραῖοι ἄγονται καὶ ἀνθύπατοί εἰσιν, ἐγκαλείτωσαν ἀλλήλοις. 39 εἰ δέ τι περαιτέρω7 ἐπιζητεῖτε, ἐν τῇ ἐννόμῳ ἐκκλησίᾳ ἐπιλυθήσεται. 40 καὶ γὰρ κινδυνεύομεν ἐγκαλεῖσθαι στάσεως περὶ τῆς σήμερον, μηδενὸς αἰτίου ὑπάρχοντος περὶ οὗ [οὐ]8 δυνησόμεθα ἀποδοῦναι λόγον περὶ τῆς συστροφῆς ταύτης. καὶ ταῦτα εἰπὼν ἀπέλυσεν τὴν ἐκκλησίαν.p
20
Paul's Journey to Macedonia and Greece
1 Μετὰ δὲ τὸ παύσασθαι τὸν θόρυβον μεταπεμψάμενος ὁ Παῦλος τοὺς μαθητὰς καὶ παρακαλέσας, ἀσπασάμενος ἐξῆλθεν πορεύεσθαι εἰς Μακεδονίαν.a 2 διελθὼν δὲ τὰ μέρη ἐκεῖνα καὶ παρακαλέσας αὐτοὺς λόγῳ πολλῷ ἦλθεν εἰς τὴν Ἑλλάδα 3 ποιήσας τε μῆνας τρεῖς· γενομένης ἐπιβουλῆς αὐτῷ ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων μέλλοντι ἀνάγεσθαι εἰς τὴν Συρίαν, ἐγένετο γνώμης τοῦ ὑποστρέφειν διὰ Μακεδονίας. 4 συνείπετο δὲ αὐτῷ1 Σώπατρος Πύρρου2 Βεροιαῖος, Θεσσαλονικέων δὲ Ἀρίσταρχος καὶ Σεκοῦνδος, καὶ Γάϊος Δερβαῖος3 καὶ Τιμόθεος, Ἀσιανοὶ δὲ Τύχικος καὶ Τρόφιμος. 5 οὗτοι δὲ προελθόντες ἔμενον ἡμᾶς ἐν Τρῳάδι,b 6 ἡμεῖς δὲ ἐξεπλεύσαμεν μετὰ τὰς ἡμέρας τῶν ἀζύμων ἀπὸ Φιλίππων καὶ ἤλθομεν πρὸς αὐτοὺς εἰς τὴν Τρῳάδα ἄχρι ἡμερῶν πέντε, ὅπου διετρίψαμεν ἡμέρας ἑπτά.c
Paul's Farewell Visit to Troas
7 * Ἐν δὲ τῇ μιᾷ τῶν σαββάτων συνηγμένων ἡμῶν κλάσαι ἄρτον, ὁ Παῦλος διελέγετο αὐτοῖς μέλλων ἐξιέναι τῇ ἐπαύριον, παρέτεινέν τε τὸν λόγον μέχρι μεσονυκτίου. 8 ἦσαν δὲ λαμπάδες ἱκαναὶ ἐν τῷ ὑπερῴῳ οὗ ἦμεν συνηγμένοι. 9 καθεζόμενος δέ τις νεανίας ὀνόματι Εὔτυχος ἐπὶ τῆς θυρίδος, καταφερόμενος ὕπνῳ βαθεῖ διαλεγομένου τοῦ Παύλου ἐπὶ πλεῖον, κατενεχθεὶς ἀπὸ τοῦ ὕπνου ἔπεσεν ἀπὸ τοῦ τριστέγου κάτω καὶ ἤρθη νεκρός. 10 * καταβὰς δὲ ὁ Παῦλος ἐπέπεσεν αὐτῷ καὶ συμπεριλαβὼν εἶπεν, Μὴ θορυβεῖσθε, ἡ γὰρ ψυχὴ αὐτοῦ ἐν αὐτῷ ἐστιν.d 11 ἀναβὰς δὲ καὶ κλάσας τὸν ἄρτον καὶ γευσάμενος ἐφ᾽ ἱκανόν τε ὁμιλήσας ἄχρι αὐγῆς, οὕτως ἐξῆλθεν. 12 ἤγαγον δὲ τὸν παῖδα ζῶντα καὶ παρεκλήθησαν οὐ μετρίως.e
The Voyage from Troas to Miletus
13 Ἡμεῖς δὲ προελθόντες ἐπὶ τὸ πλοῖον ἀνήχθημεν ἐπὶ τὴν Ἆσσον ἐκεῖθεν μέλλοντες ἀναλαμβάνειν τὸν Παῦλον· οὕτως γὰρ διατεταγμένος ἦν μέλλων αὐτὸς πεζεύειν. 14 ὡς δὲ συνέβαλλεν ἡμῖν εἰς τὴν Ἆσσον, ἀναλαβόντες αὐτὸν ἤλθομεν εἰς Μιτυλήνην, 15 κἀκεῖθεν ἀποπλεύσαντες τῇ ἐπιούσῃ κατηντήσαμεν ἄντικρυς Χίου, τῇ δὲ ἑτέρᾳ παρεβάλομεν εἰς Σάμον, τῇ δὲ4 ἐχομένῃ ἤλθομεν εἰς Μίλητον. 16 κεκρίκει γὰρ ὁ Παῦλος παραπλεῦσαι τὴν Ἔφεσον, ὅπως μὴ γένηται αὐτῷ χρονοτριβῆσαι ἐν τῇ Ἀσίᾳ· ἔσπευδεν γὰρ εἰ δυνατὸν εἴη αὐτῷ τὴν ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς γενέσθαι εἰς Ἱεροσόλυμα.f
Paul Speaks to the Ephesian Elders
17 * Ἀπὸ δὲ τῆς Μιλήτου πέμψας εἰς Ἔφεσον μετεκαλέσατο τοὺς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας. 18 * ὡς δὲ παρεγένοντο πρὸς αὐτὸν εἶπεν αὐτοῖς,g Ὑμεῖς ἐπίστασθε, ἀπὸ πρώτης ἡμέρας ἀφ᾽ ἧς ἐπέβην εἰς τὴν Ἀσίαν, πῶς μεθ᾽ ὑμῶν τὸν πάντα χρόνον ἐγενόμην, 19 * δουλεύων τῷ κυρίῳ μετὰ πάσης ταπεινοφροσύνης καὶ δακρύων καὶ πειρασμῶν τῶν συμβάντων μοι ἐν ταῖς ἐπιβουλαῖς τῶν Ἰουδαίων, 20 ὡς οὐδὲν ὑπεστειλάμην τῶν συμφερόντων τοῦ μὴ ἀναγγεῖλαι ὑμῖν καὶ διδάξαι ὑμᾶς δημοσίᾳ καὶ κατ᾽ οἴκους, 21 διαμαρτυρόμενος Ἰουδαίοις τε καὶ Ἕλλησιν τὴν εἰς θεὸν μετάνοιαν καὶ πίστιν εἰς τὸν κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν5.h 22 * καὶ νῦν ἰδοὺ δεδεμένος ἐγὼ τῷ πνεύματι πορεύομαι εἰς Ἰερουσαλὴμ τὰ ἐν αὐτῇ συναντήσοντά μοι μὴ εἰδώς, 23 * πλὴν ὅτι τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον κατὰ πόλιν διαμαρτύρεταί μοι λέγον ὅτι δεσμὰ καὶ θλίψεις με μένουσιν. 24 * ἀλλ᾽ οὐδενὸς λόγου ποιοῦμαι τὴν ψυχὴν τιμίαν ἐμαυτῷ ὡς τελειῶσαι τὸν δρόμον μου καὶ τὴν διακονίαν ἣν ἔλαβον παρὰ τοῦ κυρίου Ἰησοῦ, διαμαρτύρασθαι τὸ εὐαγγέλιον τῆς χάριτος τοῦ θεοῦ.i
25 Καὶ νῦν ἰδοὺ ἐγὼ οἶδα ὅτι οὐκέτι ὄψεσθε τὸ πρόσωπόν μου ὑμεῖς πάντες ἐν οἷς διῆλθον κηρύσσων τὴν βασιλείαν. 26 * διότι μαρτύρομαι ὑμῖν ἐν τῇ σήμερον ἡμέρᾳ ὅτι καθαρός εἰμι ἀπὸ τοῦ αἵματος πάντων· 27 οὐ γὰρ ὑπεστειλάμην τοῦ μὴ ἀναγγεῖλαι πᾶσαν τὴν βουλὴν τοῦ θεοῦ ὑμῖν.k 28 * προσέχετε ἑαυτοῖς καὶ παντὶ τῷ ποιμνίῳ, ἐν ᾧ ὑμᾶς τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἔθετο ἐπισκόπους ποιμαίνειν τὴν ἐκκλησίαν τοῦ θεοῦ6, ἣν περιεποιήσατο διὰ τοῦ αἵματος τοῦ ἰδίου7.l 29 * ἐγὼ οἶδα ὅτι εἰσελεύσονται μετὰ τὴν ἄφιξίν μου λύκοι βαρεῖς εἰς ὑμᾶς μὴ φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου, 30 * καὶ ἐξ ὑμῶν αὐτῶν ἀναστήσονται ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα τοῦ ἀποσπᾶν τοὺς μαθητὰς ὀπίσω αὐτῶν. 31 * διὸ γρηγορεῖτε μνημονεύοντες ὅτι τριετίαν νύκτα καὶ ἡμέραν οὐκ ἐπαυσάμην μετὰ δακρύων νουθετῶν ἕνα ἕκαστον.m 32 * καὶ τὰ νῦν παρατίθεμαι ὑμᾶς τῷ θεῷ8 καὶ τῷ λόγῳ τῆς χάριτος αὐτοῦ, τῷ δυναμένῳ οἰκοδομῆσαι καὶ δοῦναι τὴν κληρονομίαν ἐν τοῖς ἡγιασμένοις πᾶσιν.n 33 * ἀργυρίου ἢ χρυσίου ἢ ἱματισμοῦ οὐδενὸς ἐπεθύμησα· 34 * αὐτοὶ γινώσκετε ὅτι ταῖς χρείαις μου καὶ τοῖς οὖσιν μετ᾽ ἐμοῦ ὑπηρέτησαν αἱ χεῖρες αὗται. 35 * πάντα ὑπέδειξα ὑμῖν ὅτι οὕτως κοπιῶντας δεῖ ἀντιλαμβάνεσθαι τῶν ἀσθενούντων, μνημονεύειν τε τῶν λόγων τοῦ κυρίου Ἰησοῦ ὅτι αὐτὸς εἶπεν, Μακάριόν ἐστιν μᾶλλον διδόναι ἢ λαμβάνειν.o
36 * Καὶ ταῦτα εἰπὼν θεὶς τὰ γόνατα αὐτοῦ σὺν πᾶσιν αὐτοῖς προσηύξατο. 37 * ἱκανὸς δὲ κλαυθμὸς ἐγένετο πάντων καὶ ἐπιπεσόντες ἐπὶ τὸν τράχηλον τοῦ Παύλου κατεφίλουν αὐτόν, 38 * ὀδυνώμενοι μάλιστα ἐπὶ τῷ λόγῳ ᾧ εἰρήκει, ὅτι οὐκέτι μέλλουσιν τὸ πρόσωπον αὐτοῦ θεωρεῖν. προέπεμπον δὲ αὐτὸν εἰς τὸ πλοῖον.p
21
Paul's Journey to Jerusalem
1 Ὡς δὲ ἐγένετο ἀναχθῆναι ἡμᾶς ἀποσπασθέντας ἀπ᾽ αὐτῶν, εὐθυδρομήσαντες ἤλθομεν εἰς τὴν Κῶ, τῇ δὲ ἑξῆς εἰς τὴν Ῥόδον κἀκεῖθεν εἰς Πάταρα1, 2 καὶ εὑρόντες πλοῖον διαπερῶν εἰς Φοινίκην ἐπιβάντες ἀνήχθημεν. 3 ἀναφάναντες δὲ τὴν Κύπρον καὶ καταλιπόντες αὐτὴν εὐώνυμον ἐπλέομεν εἰς Συρίαν καὶ κατήλθομεν εἰς Τύρον· ἐκεῖσε γὰρ τὸ πλοῖον ἦν ἀποφορτιζόμενον τὸν γόμον. 4 * ἀνευρόντες δὲ τοὺς μαθητὰς ἐπεμείναμεν αὐτοῦ ἡμέρας ἑπτά, οἵτινες τῷ Παύλῳ ἔλεγον διὰ τοῦ πνεύματος μὴ ἐπιβαίνειν εἰς Ἱεροσόλυμα. 5 * ὅτε δὲ ἐγένετο ἡμᾶς ἐξαρτίσαι τὰς ἡμέρας, ἐξελθόντες ἐπορευόμεθα προπεμπόντων ἡμᾶς πάντων σὺν γυναιξὶ καὶ τέκνοις ἕως ἔξω τῆς πόλεως, καὶ θέντες τὰ γόνατα ἐπὶ τὸν αἰγιαλὸν προσευξάμενοι 6 ἀπησπασάμεθα ἀλλήλους καὶ ἀνέβημεν εἰς τὸ πλοῖον, ἐκεῖνοι δὲ ὑπέστρεψαν εἰς τὰ ἴδια.a
7 Ἡμεῖς δὲ τὸν πλοῦν διανύσαντες ἀπὸ Τύρου κατηντήσαμεν εἰς Πτολεμαΐδα καὶ ἀσπασάμενοι τοὺς ἀδελφοὺς ἐμείναμεν ἡμέραν μίαν παρ᾽ αὐτοῖς.b 8 * τῇ δὲ ἐπαύριον ἐξελθόντες ἤλθομεν2 εἰς Καισάρειαν καὶ εἰσελθόντες εἰς τὸν οἶκον Φιλίππου τοῦ εὐαγγελιστοῦ, ὄντος ἐκ τῶν ἑπτά, ἐμείναμεν παρ᾽ αὐτῷ. 9 * τούτῳ δὲ ἦσαν θυγατέρες τέσσαρες παρθένοι προφητεύουσαι.c 10 * ἐπιμενόντων δὲ ἡμέρας πλείους κατῆλθέν τις ἀπὸ τῆς Ἰουδαίας προφήτης ὀνόματι Ἅγαβος, 11 * καὶ ἐλθὼν πρὸς ἡμᾶς καὶ ἄρας τὴν ζώνην τοῦ Παύλου, δήσας ἑαυτοῦ τοὺς πόδας καὶ τὰς χεῖρας εἶπεν, Τάδε λέγει τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον, Τὸν ἄνδρα οὗ ἐστιν ἡ ζώνη αὕτη, οὕτως δήσουσιν ἐν Ἰερουσαλὴμ οἱ Ἰουδαῖοι καὶ παραδώσουσιν εἰς χεῖρας ἐθνῶν.d 12 * ὡς δὲ ἠκούσαμεν ταῦτα, παρεκαλοῦμεν ἡμεῖς τε καὶ οἱ ἐντόπιοι τοῦ μὴ ἀναβαίνειν αὐτὸν εἰς Ἰερουσαλήμ. 13 * τότε ἀπεκρίθη ὁ Παῦλος3, Τί ποιεῖτε κλαίοντες καὶ συνθρύπτοντές μου τὴν καρδίαν; ἐγὼ γὰρ οὐ μόνον δεθῆναι ἀλλὰ καὶ ἀποθανεῖν εἰς Ἰερουσαλὴμ ἑτοίμως ἔχω ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος τοῦ κυρίου Ἰησοῦ. 14 * μὴ πειθομένου δὲ αὐτοῦ ἡσυχάσαμεν εἰπόντες, Τοῦ κυρίου τὸ θέλημα γινέσθω.e
15 Μετὰ δὲ τὰς ἡμέρας ταύτας ἐπισκευασάμενοι ἀνεβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα· 16 συνῆλθον δὲ καὶ τῶν μαθητῶν ἀπὸ Καισαρείας σὺν ἡμῖν, ἄγοντες παρ᾽ ᾧ ξενισθῶμεν Μνάσωνί τινι Κυπρίῳ, ἀρχαίῳ μαθητῇ.f
Paul Visits James
17 Γενομένων δὲ ἡμῶν4 εἰς Ἱεροσόλυμα ἀσμένως ἀπεδέξαντο ἡμᾶς οἱ ἀδελφοί.g 18 * τῇ δὲ ἐπιούσῃ εἰσῄει ὁ Παῦλος σὺν ἡμῖν πρὸς Ἰάκωβον, πάντες τε παρεγένοντο οἱ πρεσβύτεροι. 19 * καὶ ἀσπασάμενος αὐτοὺς ἐξηγεῖτο καθ᾽ ἓν ἕκαστον, ὧν ἐποίησεν ὁ θεὸς ἐν τοῖς ἔθνεσιν διὰ τῆς διακονίας αὐτοῦ.h 20 * οἱ δὲ ἀκούσαντες ἐδόξαζον τὸν θεὸν εἶπόν τε αὐτῷ, Θεωρεῖς, ἀδελφέ, πόσαι μυριάδες εἰσὶν ἐν τοῖς Ἰουδαίοις τῶν πεπιστευκότων καὶ πάντες ζηλωταὶ τοῦ νόμου ὑπάρχουσιν· 21 * κατηχήθησαν δὲ περὶ σοῦ ὅτι ἀποστασίαν διδάσκεις ἀπὸ Μωϋσέως τοὺς κατὰ τὰ ἔθνη πάντας Ἰουδαίους λέγων μὴ περιτέμνειν αὐτοὺς τὰ τέκνα μηδὲ τοῖς ἔθεσιν περιπατεῖν. 22 τί οὖν ἐστιν; πάντως ἀκούσονται5 ὅτι ἐλήλυθας. 23 * τοῦτο οὖν ποίησον ὅ σοι λέγομεν· εἰσὶν ἡμῖν ἄνδρες τέσσαρες εὐχὴν ἔχοντες ἐφ᾽ ἑαυτῶν. 24 τούτους παραλαβὼν ἁγνίσθητι σὺν αὐτοῖς καὶ δαπάνησον ἐπ᾽ αὐτοῖς ἵνα ξυρήσονται τὴν κεφαλήν, καὶ γνώσονται πάντες ὅτι ὧν κατήχηνται περὶ σοῦ οὐδέν ἐστιν ἀλλὰ στοιχεῖς καὶ αὐτὸς φυλάσσων τὸν νόμον. 25 * περὶ δὲ τῶν πεπιστευκότων ἐθνῶν ἡμεῖς ἐπεστείλαμεν6 κρίναντες φυλάσσεσθαι αὐτοὺς7 τό τε εἰδωλόθυτον καὶ αἷμα καὶ πνικτὸν καὶ πορνείαν8.i 26 * τότε ὁ Παῦλος παραλαβὼν τοὺς ἄνδραςk τῇ ἐχομένῃ ἡμέρᾳ σὺν αὐτοῖς ἁγνισθείς, εἰσῄει εἰς τὸ ἱερὸν διαγγέλλων τὴν ἐκπλήρωσιν τῶν ἡμερῶν τοῦ ἁγνισμοῦ ἕως οὗ προσηνέχθη ὑπὲρ ἑνὸς ἑκάστου αὐτῶν ἡ προσφορά.l
Paul Arrested in the Temple
27 Ὡς δὲ ἔμελλον αἱ ἑπτὰ ἡμέραι συντελεῖσθαι, οἱ ἀπὸ τῆς Ἀσίας Ἰουδαῖοι θεασάμενοι αὐτὸν ἐν τῷ ἱερῷ συνέχεον πάντα τὸν ὄχλον καὶ ἐπέβαλον ἐπ᾽ αὐτὸν τὰς χεῖρας 28 * κράζοντες, Ἄνδρες Ἰσραηλῖται, βοηθεῖτε· οὗτός ἐστιν ὁ ἄνθρωπος ὁ κατὰ τοῦ λαοῦ καὶ τοῦ νόμου καὶ τοῦ τόπου τούτου πάντας πανταχῇ διδάσκων, ἔτι τε καὶ Ἕλληνας εἰσήγαγεν εἰς τὸ ἱερὸν καὶ κεκοίνωκεν τὸν ἅγιον τόπον τοῦτον.m 29 ἦσαν γὰρ προεωρακότες Τρόφιμον τὸν Ἐφέσιον ἐν τῇ πόλει σὺν αὐτῷ, ὃν ἐνόμιζον ὅτι εἰς τὸ ἱερὸν εἰσήγαγεν ὁ Παῦλος.n 30 ἐκινήθη τε ἡ πόλις ὅλη καὶ ἐγένετο συνδρομὴ τοῦ λαοῦ, καὶ ἐπιλαβόμενοι τοῦ Παύλου εἷλκον αὐτὸν ἔξω τοῦ ἱεροῦ καὶ εὐθέως ἐκλείσθησαν αἱ θύραι.o 31 ζητούντων τε αὐτὸν ἀποκτεῖναι ἀνέβη φάσις τῷ χιλιάρχῳ τῆς σπείρης ὅτι ὅλη συγχύννεται Ἰερουσαλήμ. 32 ὃς ἐξαυτῆς παραλαβὼν στρατιώτας καὶ ἑκατοντάρχας κατέδραμεν ἐπ᾽ αὐτούς, οἱ δὲ ἰδόντες τὸν χιλίαρχον καὶ τοὺς στρατιώτας ἐπαύσαντο τύπτοντες τὸν Παῦλον.p 33 * τότε ἐγγίσας ὁ χιλίαρχος ἐπελάβετο αὐτοῦ καὶ ἐκέλευσεν δεθῆναι ἁλύσεσι δυσί, καὶ ἐπυνθάνετο τίς εἴη καὶ τί ἐστιν πεποιηκώς. 34 ἄλλοι δὲ ἄλλο τι ἐπεφώνουν ἐν τῷ ὄχλῳ. μὴ δυναμένου δὲ αὐτοῦ γνῶναι τὸ ἀσφαλὲς διὰ τὸν θόρυβον ἐκέλευσεν ἄγεσθαι αὐτὸν εἰς τὴν παρεμβολήν. 35 ὅτε δὲ ἐγένετο ἐπὶ τοὺς ἀναβαθμούς, συνέβη βαστάζεσθαι αὐτὸν ὑπὸ τῶν στρατιωτῶν διὰ τὴν βίαν τοῦ ὄχλου, 36 * ἠκολούθει γὰρ τὸ πλῆθος τοῦ λαοῦ κράζοντες, Αἶρε αὐτόν.q
Paul Defends Himself
37 Μέλλων τε εἰσάγεσθαι εἰς τὴν παρεμβολὴν ὁ Παῦλος λέγει τῷ χιλιάρχῳ, Εἰ ἔξεστίν μοι εἰπεῖν τι πρὸς σέ; ὁ δὲ ἔφη, Ἑλληνιστὶ γινώσκεις; 38 * οὐκ ἄρα σὺ εἶ ὁ Αἰγύπτιος ὁ πρὸ τούτων τῶν ἡμερῶν ἀναστατώσας καὶ ἐξαγαγὼν εἰς τὴν ἔρημον τοὺς τετρακισχιλίους ἄνδρας τῶν σικαρίων; 39 * εἶπεν δὲ ὁ Παῦλος, Ἐγὼ ἄνθρωπος μέν εἰμι Ἰουδαῖος, Ταρσεὺς τῆς Κιλικίας, οὐκ ἀσήμου πόλεως πολίτης· δέομαι δέ σου, ἐπίτρεψόν μοι λαλῆσαι πρὸς τὸν λαόν.r 40 * ἐπιτρέψαντος δὲ αὐτοῦ ὁ Παῦλος ἑστὼς ἐπὶ τῶν ἀναβαθμῶν κατέσεισεν τῇ χειρὶ τῷ λαῷ. πολλῆς δὲ σιγῆς γενομένης προσεφώνησεν τῇ Ἑβραΐδι διαλέκτῳ λέγων,s
22
1 * Ἄνδρες ἀδελφοὶ καὶ πατέρες, ἀκούσατέ μου τῆς πρὸς ὑμᾶς νυνὶ ἀπολογίας.a 2 ἀκούσαντες δὲ ὅτι τῇ Ἑβραΐδι διαλέκτῳ προσεφώνει αὐτοῖς, μᾶλλον παρέσχον ἡσυχίαν.b καὶ φησίν·c 3 * Ἐγώ εἰμι ἀνὴρ Ἰουδαῖος, γεγεννημένος ἐν Ταρσῷ τῆς Κιλικίας, ἀνατεθραμμένος δὲ ἐν τῇ πόλει ταύτῃd, παρὰ τοὺς πόδας Γαμαλιὴλe πεπαιδευμένος κατὰ ἀκρίβειαν τοῦ πατρῴου νόμου, ζηλωτὴς ὑπάρχων τοῦ θεοῦ καθὼς πάντες ὑμεῖς ἐστε σήμερον· 4 * ὃς ταύτην τὴν ὁδὸν ἐδίωξα ἄχρι θανάτου δεσμεύων καὶ παραδιδοὺς εἰς φυλακὰς ἄνδρας τε καὶ γυναῖκας, 5 ὡς καὶ ὁ ἀρχιερεὺς μαρτυρεῖ μοι καὶ πᾶν τὸ πρεσβυτέριον, παρ᾽ ὧν καὶ ἐπιστολὰς δεξάμενος πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς εἰς Δαμασκὸν ἐπορευόμην, ἄξων καὶ τοὺς ἐκεῖσε ὄντας δεδεμένους εἰς Ἰερουσαλὴμ ἵνα τιμωρηθῶσιν.f
Paul Tells of His Conversion
(Ac 9.1-19; 26.12-18)
6 Ἐγένετο δέ μοι πορευομένῳ καὶ ἐγγίζοντι τῇ Δαμασκῷ περὶ μεσημβρίαν ἐξαίφνης ἐκ τοῦ οὐρανοῦ περιαστράψαι φῶς ἱκανὸν περὶ ἐμέ, 7 ἔπεσά τε εἰς τὸ ἔδαφος καὶ ἤκουσα φωνῆς λεγούσης μοι, Σαοὺλ Σαούλ, τί με διώκεις; 8 ἐγὼ δὲ ἀπεκρίθην, Τίς εἶ, κύριε; εἶπέν τε πρός με, Ἐγώ εἰμι Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος, ὃν σὺ διώκεις. 9 * οἱ δὲ σὺν ἐμοὶ ὄντες τὸ μὲν φῶς ἐθεάσαντο1 τὴν δὲ φωνὴν οὐκ ἤκουσαν τοῦ λαλοῦντός μοι. 10 εἶπον δέ, Τί ποιήσω, κύριε; ὁ δὲ κύριος εἶπεν πρός με, Ἀναστὰς πορεύου εἰς Δαμασκὸν κἀκεῖ σοι λαληθήσεται περὶ πάντων ὧν τέτακταί σοι ποιῆσαι. 11 ὡς δὲ οὐκ ἐνέβλεπον ἀπὸ τῆς δόξης τοῦ φωτὸς ἐκείνου, χειραγωγούμενος ὑπὸ τῶν συνόντων μοι ἦλθον εἰς Δαμασκόν.g
12 Ἁνανίας δέ τις, ἀνὴρ εὐλαβὴς κατὰ τὸν νόμον, μαρτυρούμενος ὑπὸ πάντων τῶν κατοικούντων Ἰουδαίων2, 13 ἐλθὼν πρός με καὶ ἐπιστὰς εἶπέν μοι, Σαοὺλ ἀδελφέ, ἀνάβλεψον. κἀγὼ αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἀνέβλεψα εἰς αὐτόν. 14 ὁ δὲ εἶπεν, Ὁ θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν προεχειρίσατό σε γνῶναι τὸ θέλημα αὐτοῦ καὶ ἰδεῖν τὸν δίκαιον καὶ ἀκοῦσαι φωνὴν ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ, 15 ὅτι ἔσῃ μάρτυς αὐτῷ πρὸς πάντας ἀνθρώπους ὧν ἑώρακας καὶ ἤκουσας. 16 * καὶ νῦν τί μέλλεις; ἀναστὰς βάπτισαι καὶ ἀπόλουσαι τὰς ἁμαρτίας σου ἐπικαλεσάμενος τὸ ὄνομα αὐτοῦ.h
Paul Sent to the Gentiles
17 Ἐγένετο δέ μοι ὑποστρέψαντι εἰς Ἰερουσαλὴμ καὶ προσευχομένου μου ἐν τῷ ἱερῷ γενέσθαι με ἐν ἐκστάσει 18 * καὶ ἰδεῖν αὐτὸν λέγοντά μοι, Σπεῦσον καὶ ἔξελθε ἐν τάχει ἐξ Ἰερουσαλήμ, διότι οὐ παραδέξονταί σου μαρτυρίαν περὶ ἐμοῦ. 19 * κἀγὼ εἶπον, Κύριε, αὐτοὶ ἐπίστανται ὅτι ἐγὼ ἤμην φυλακίζων καὶ δέρων κατὰ τὰς συναγωγὰς τοὺς πιστεύοντας ἐπὶ σέ, 20 * καὶ ὅτε ἐξεχύννετο τὸ αἷμα Στεφάνου τοῦ μάρτυρός σου, καὶ αὐτὸς ἤμην ἐφεστὼς καὶ συνευδοκῶν καὶ φυλάσσων τὰ ἱμάτια τῶν ἀναιρούντων αὐτόν. 21 * καὶ εἶπεν πρός με, Πορεύου, ὅτι ἐγὼ εἰς ἔθνη μακρὰν ἐξαποστελῶ σε.i
Paul and the Roman Tribune
22 * Ἤκουον δὲ αὐτοῦ ἄχρι τούτου τοῦ λόγου καὶ ἐπῆραν τὴν φωνὴν αὐτῶν λέγοντες, Αἶρε ἀπὸ τῆς γῆς τὸν τοιοῦτον, οὐ γὰρ καθῆκεν αὐτὸν ζῆν.k 23 κραυγαζόντων τε αὐτῶν καὶ ῥιπτούντων τὰ ἱμάτια καὶ κονιορτὸν βαλλόντων εἰς τὸν ἀέρα, 24 ἐκέλευσεν ὁ χιλίαρχος εἰσάγεσθαι αὐτὸν εἰς τὴν παρεμβολήν, εἴπας μάστιξιν ἀνετάζεσθαι αὐτὸν ἵνα ἐπιγνῷ δι᾽ ἣν αἰτίαν οὕτως ἐπεφώνουν αὐτῷ. 25 * ὡς δὲ προέτειναν αὐτὸν τοῖς ἱμᾶσιν, εἶπεν πρὸς τὸν ἑστῶτα ἑκατόνταρχον ὁ Παῦλος, Εἰ ἄνθρωπον Ῥωμαῖον καὶ ἀκατάκριτον ἔξεστιν ὑμῖν μαστίζειν; 26 ἀκούσας δὲ ὁ ἑκατοντάρχης προσελθὼν τῷ χιλιάρχῳ ἀπήγγειλεν λέγων, Τί3 μέλλεις ποιεῖν; ὁ γὰρ ἄνθρωπος οὗτος Ῥωμαῖός ἐστιν. 27 προσελθὼν δὲ ὁ χιλίαρχος εἶπεν αὐτῷ, Λέγε μοι, σὺ Ῥωμαῖος εἶ; ὁ δὲ ἔφη, Ναί. 28 ἀπεκρίθη δὲ ὁ χιλίαρχος, Ἐγὼ πολλοῦ κεφαλαίου τὴν πολιτείαν ταύτην ἐκτησάμην. ὁ δὲ Παῦλος ἔφη, Ἐγὼ δὲ καὶ γεγέννημαι. 29 * εὐθέως οὖν ἀπέστησαν ἀπ᾽ αὐτοῦ οἱ μέλλοντες αὐτὸν ἀνετάζειν, καὶ ὁ χιλίαρχος δὲ ἐφοβήθη ἐπιγνοὺς ὅτι Ῥωμαῖός ἐστιν καὶ ὅτι αὐτὸν ἦν δεδεκώς.l
Paul before the Council
30 Τῇ δὲ ἐπαύριον βουλόμενος γνῶναι τὸ ἀσφαλές, τὸ τί κατηγορεῖται ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων, ἔλυσεν αὐτὸν καὶ ἐκέλευσεν συνελθεῖν τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ πᾶν τὸ συνέδριον, καὶ καταγαγὼν τὸν Παῦλον ἔστησεν εἰς αὐτούς.m
23
1 * ἀτενίσας δὲ ὁ Παῦλος τῷ συνεδρίῳ εἶπεν, Ἄνδρες ἀδελφοί, ἐγὼ πάσῃ συνειδήσει ἀγαθῇ πεπολίτευμαι τῷ θεῷ ἄχρι ταύτης τῆς ἡμέρας.a 2 * ὁ δὲ ἀρχιερεὺς Ἁνανίας ἐπέταξεν τοῖς παρεστῶσιν αὐτῷ τύπτειν αὐτοῦ τὸ στόμα. 3 * τότε ὁ Παῦλος πρὸς αὐτὸν εἶπεν, Τύπτειν σε μέλλει ὁ θεός, τοῖχε κεκονιαμένε· καὶ σὺ κάθῃ κρίνων με κατὰ τὸν νόμον καὶ παρανομῶν κελεύεις με τύπτεσθαι; 4 οἱ δὲ παρεστῶτες εἶπαν, Τὸν ἀρχιερέα τοῦ θεοῦ λοιδορεῖς; 5 * ἔφη τε ὁ Παῦλος, Οὐκ ᾔδειν, ἀδελφοί, ὅτι ἐστὶν ἀρχιερεύς· γέγραπται γὰρ ὅτι Ἄρχοντα τοῦ λαοῦ σου οὐκ ἐρεῖς κακῶς.b
6 * Γνοὺς δὲ ὁ Παῦλος ὅτι τὸ ἓν μέρος ἐστὶν Σαδδουκαίων τὸ δὲ ἕτερον Φαρισαίων ἔκραζεν ἐν τῷ συνεδρίῳ, Ἄνδρες ἀδελφοί, ἐγὼ Φαρισαῖός εἰμι, υἱὸς Φαρισαίων, περὶ ἐλπίδος καὶ ἀναστάσεως νεκρῶν [ἐγὼ] κρίνομαι.c 7 τοῦτο δὲ αὐτοῦ εἰπόντος ἐγένετο στάσις τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων καὶ ἐσχίσθη τὸ πλῆθος. 8 * Σαδδουκαῖοι μὲν γὰρ λέγουσιν μὴ εἶναι ἀνάστασιν μήτε ἄγγελον μήτε πνεῦμα, Φαρισαῖοι δὲ ὁμολογοῦσιν τὰ ἀμφότερα.d 9 * ἐγένετο δὲ κραυγὴ μεγάλη, καὶ ἀναστάντες τινὲς τῶν γραμματέων τοῦ μέρους τῶν Φαρισαίων διεμάχοντο λέγοντες, Οὐδὲν κακὸν εὑρίσκομεν ἐν τῷ ἀνθρώπῳ τούτῳ· εἰ δὲ πνεῦμα ἐλάλησεν αὐτῷ ἢ ἄγγελος;e 10 Πολλῆς δὲ γινομένης στάσεως φοβηθεὶς ὁ χιλίαρχος μὴ διασπασθῇ ὁ Παῦλος ὑπ᾽ αὐτῶν ἐκέλευσεν τὸ στράτευμα καταβὰν ἁρπάσαι αὐτὸν ἐκ μέσου αὐτῶν ἄγειν τε εἰς τὴν παρεμβολήν.f
11 * Τῇ δὲ ἐπιούσῃ νυκτὶ ἐπιστὰς αὐτῷ ὁ κύριος εἶπεν, Θάρσει· ὡς γὰρ διεμαρτύρω τὰ περὶ ἐμοῦ εἰς Ἰερουσαλήμ, οὕτω σε δεῖ καὶ εἰς Ῥώμην μαρτυρῆσαι.g
The Plot against Paul's Life
12 Γενομένης δὲ ἡμέρας ποιήσαντες συστροφὴν οἱ Ἰουδαῖοι1 ἀνεθεμάτισαν ἑαυτοὺς λέγοντες μήτε φαγεῖν μήτε πιεῖν ἕως οὗ ἀποκτείνωσιν τὸν Παῦλον. 13 ἦσαν δὲ πλείους τεσσεράκοντα οἱ ταύτην τὴν συνωμοσίαν ποιησάμενοι, 14 * οἵτινες προσελθόντες τοῖς ἀρχιερεῦσιν καὶ τοῖς πρεσβυτέροις εἶπαν, Ἀναθέματι ἀνεθεματίσαμεν ἑαυτοὺς μηδενὸς γεύσασθαι ἕως οὗ ἀποκτείνωμεν τὸν Παῦλον. 15 νῦν οὖν ὑμεῖς ἐμφανίσατε τῷ χιλιάρχῳ σὺν τῷ συνεδρίῳ ὅπως καταγάγῃ αὐτὸν εἰς ὑμᾶς ὡς μέλλοντας διαγινώσκειν ἀκριβέστερον τὰ περὶ αὐτοῦ· ἡμεῖς δὲ πρὸ τοῦ ἐγγίσαι αὐτὸν ἕτοιμοί ἐσμεν τοῦ ἀνελεῖν αὐτόν.h 16 Ἀκούσας δὲ ὁ υἱὸς τῆς ἀδελφῆς Παύλου τὴν ἐνέδραν, παραγενόμενος καὶ εἰσελθὼν εἰς τὴν παρεμβολὴν ἀπήγγειλεν τῷ Παύλῳ. 17 προσκαλεσάμενος δὲ ὁ Παῦλος ἕνα τῶν ἑκατονταρχῶν ἔφη, Τὸν νεανίαν τοῦτον ἀπάγαγε πρὸς τὸν χιλίαρχον, ἔχει γὰρ ἀπαγγεῖλαί τι αὐτῷ. 18 ὁ μὲν οὖν παραλαβὼν αὐτὸν ἤγαγεν πρὸς τὸν χιλίαρχον καὶ φησίν, Ὁ δέσμιος Παῦλος προσκαλεσάμενός με ἠρώτησεν τοῦτον τὸν νεανίσκον ἀγαγεῖν πρὸς σὲ ἔχοντά τι λαλῆσαί σοι. 19 ἐπιλαβόμενος δὲ τῆς χειρὸς αὐτοῦ ὁ χιλίαρχος καὶ ἀναχωρήσας κατ᾽ ἰδίαν ἐπυνθάνετο, Τί ἐστιν ὃ ἔχεις ἀπαγγεῖλαί μοι; 20 εἶπεν δὲ ὅτι Οἱ Ἰουδαῖοι συνέθεντο τοῦ ἐρωτῆσαί σε ὅπως αὔριον τὸν Παῦλον καταγάγῃς εἰς τὸ συνέδριον ὡς μέλλον τι ἀκριβέστερον πυνθάνεσθαι περὶ αὐτοῦ. 21 σὺ οὖν μὴ πεισθῇς αὐτοῖς· ἐνεδρεύουσιν γὰρ αὐτὸν ἐξ αὐτῶν ἄνδρες πλείους τεσσεράκοντα, οἵτινες ἀνεθεμάτισαν ἑαυτοὺς μήτε φαγεῖν μήτε πιεῖν ἕως οὗ ἀνέλωσιν αὐτόν, καὶ νῦν εἰσιν ἕτοιμοι προσδεχόμενοι τὴν ἀπὸ σοῦ ἐπαγγελίαν. 22 ὁ μὲν οὖν χιλίαρχος ἀπέλυσε τὸν νεανίσκον παραγγείλας μηδενὶ ἐκλαλῆσαι ὅτι ταῦτα ἐνεφάνισας πρός με.i
Paul Sent to Felix the Governor
23 Καὶ προσκαλεσάμενος δύο [τινὰς] τῶν ἑκατονταρχῶν εἶπεν, Ἑτοιμάσατε στρατιώτας διακοσίους, ὅπως πορευθῶσιν ἕως Καισαρείας, καὶ ἱππεῖς ἑβδομήκοντα καὶ δεξιολάβους διακοσίους ἀπὸ τρίτης ὥρας τῆς νυκτός, 24 κτήνη τε παραστῆσαι ἵνα ἐπιβιβάσαντες τὸν Παῦλον διασώσωσι πρὸς Φήλικα τὸν ἡγεμόνα,k 25 γράψας ἐπιστολὴν ἔχουσαν τὸν τύπον τοῦτον·l 26 Κλαύδιος Λυσίας τῷ κρατίστῳ ἡγεμόνι Φήλικι χαίρειν.m 27 * Τὸν ἄνδρα τοῦτον συλλημφθέντα ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων καὶ μέλλοντα ἀναιρεῖσθαι ὑπ᾽ αὐτῶν ἐπιστὰς σὺν τῷ στρατεύματι ἐξειλάμην μαθὼν ὅτι Ῥωμαῖός ἐστιν. 28 * βουλόμενός τε ἐπιγνῶναι τὴν αἰτίαν δι᾽ ἣν ἐνεκάλουν αὐτῷ, κατήγαγον εἰς τὸ συνέδριον αὐτῶν 29 * ὃν εὗρον ἐγκαλούμενον περὶ ζητημάτων τοῦ νόμου αὐτῶν, μηδὲν δὲ ἄξιον θανάτου ἢ δεσμῶν ἔχοντα ἔγκλημα2. 30 * μηνυθείσης δέ μοι ἐπιβουλῆς εἰς τὸν ἄνδρα ἔσεσθαι ἐξαυτῆς3 ἔπεμψα πρὸς σὲ παραγγείλας καὶ τοῖς κατηγόροις λέγειν [τὰ] πρὸς αὐτὸν ἐπὶ σοῦ.4n
31 Οἱ μὲν οὖν στρατιῶται κατὰ τὸ διατεταγμένον αὐτοῖς ἀναλαβόντες τὸν Παῦλον ἤγαγον διὰ νυκτὸς εἰς τὴν Ἀντιπατρίδα, 32 τῇ δὲ ἐπαύριον ἐάσαντες τοὺς ἱππεῖς ἀπέρχεσθαι σὺν αὐτῷ ὑπέστρεψαν εἰς τὴν παρεμβολήν· 33 οἵτινες εἰσελθόντες εἰς τὴν Καισάρειαν καὶ ἀναδόντες τὴν ἐπιστολὴν τῷ ἡγεμόνι παρέστησαν καὶ τὸν Παῦλον αὐτῷ. 34 * ἀναγνοὺς δὲ καὶ ἐπερωτήσας ἐκ ποίας ἐπαρχείας ἐστίν, καὶ πυθόμενος ὅτι ἀπὸ Κιλικίας, 35 Διακούσομαί σου, ἔφη, ὅταν καὶ οἱ κατήγοροί σου παραγένωνται· κελεύσας ἐν τῷ πραιτωρίῳ τοῦ Ἡρῴδου φυλάσσεσθαι αὐτόν.o
24
The Case against Paul
1 * Μετὰ δὲ πέντε ἡμέρας κατέβη ὁ ἀρχιερεὺς Ἁνανίας μετὰ πρεσβυτέρων τινῶν καὶ ῥήτορος Τερτύλλου τινός, οἵτινες ἐνεφάνισαν τῷ ἡγεμόνι κατὰ τοῦ Παύλου.a 2 κληθέντος δὲ αὐτοῦ ἤρξατο κατηγορεῖν ὁ Τέρτυλλος λέγων,b Πολλῆς εἰρήνης τυγχάνοντες διὰ σοῦ καὶ διορθωμάτων γινομένων τῷ ἔθνει τούτῳ διὰ τῆς σῆς προνοίας,c 3 πάντῃ τε καὶ πανταχοῦd ἀποδεχόμεθα, κράτιστε Φῆλιξ, μετὰ πάσης εὐχαριστίας. 4 ἵνα δὲ μὴ ἐπὶ πλεῖόν σε ἐγκόπτω, παρακαλῶ ἀκοῦσαί σε ἡμῶν συντόμως τῇ σῇ ἐπιεικείᾳ.e 5 * εὑρόντες γὰρ τὸν ἄνδρα τοῦτον λοιμὸν καὶ κινοῦντα στάσεις πᾶσιν τοῖς Ἰουδαίοις τοῖς κατὰ τὴν οἰκουμένην πρωτοστάτην τε τῆς τῶν Ναζωραίων αἱρέσεως, 6 ὃς καὶ τὸ ἱερὸν ἐπείρασεν βεβηλῶσαι ὃν καὶ ἐκρατήσαμεν,1 8 παρ᾽ οὗ δυνήσῃ αὐτὸς ἀνακρίνας περὶ πάντων τούτων ἐπιγνῶναι ὧν ἡμεῖς κατηγοροῦμεν αὐτοῦ.f 9 συνεπέθεντο δὲ καὶ οἱ Ἰουδαῖοι φάσκοντες ταῦτα οὕτως ἔχειν.g
Paul Defends Himself before Felix
10 Ἀπεκρίθη τε ὁ Παῦλος νεύσαντος αὐτῷ τοῦ ἡγεμόνος λέγειν,h Ἐκ πολλῶν ἐτῶν ὄντα σε κριτὴν τῷ ἔθνει τούτῳ ἐπιστάμενος εὐθύμως τὰ περὶ ἐμαυτοῦ ἀπολογοῦμαι, 11 * δυναμένου σου ἐπιγνῶναι ὅτιi οὐ πλείους εἰσίν μοι ἡμέραι δώδεκα ἀφ᾽ ἧς ἀνέβην προσκυνήσων εἰς Ἰερουσαλήμ. 12 καὶ οὔτε ἐν τῷ ἱερῷ εὗρόν με πρός τινα διαλεγόμενον ἢ ἐπίστασιν ποιοῦντα ὄχλου οὔτε ἐν ταῖς συναγωγαῖς οὔτε κατὰ τὴν πόλιν, 13 οὐδὲ παραστῆσαι δύνανταί σοι περὶ ὧν νυνὶ κατηγοροῦσίν μου.k 14 * ὁμολογῶ δὲ τοῦτό σοι ὅτι κατὰ τὴν ὁδὸν ἣν λέγουσιν αἵρεσιν, οὕτως λατρεύω τῷ πατρῴῳ θεῷ πιστεύων πᾶσι τοῖς κατὰ τὸν νόμον καὶ τοῖς ἐν τοῖς προφήταις γεγραμμένοις, 15 * ἐλπίδα ἔχων εἰς τὸν θεὸν ἣν καὶ αὐτοὶ οὗτοι προσδέχονται, ἀνάστασιν μέλλειν ἔσεσθαι δικαίων τε καὶ ἀδίκων. 16 * ἐν τούτῳ καὶ αὐτὸς ἀσκῶ ἀπρόσκοπον συνείδησιν ἔχειν πρὸς τὸν θεὸν καὶ τοὺς ἀνθρώπους διὰ παντός.l 17 * δι᾽ ἐτῶν δὲ πλειόνων ἐλεημοσύνας ποιήσων εἰς τὸ ἔθνος μου παρεγενόμην καὶ προσφοράς, 18 * ἐν αἷς εὗρόν με ἡγνισμένον ἐν τῷ ἱερῷ οὐ μετὰ ὄχλου οὐδὲ μετὰ θορύβου, 19 τινὲς δὲ ἀπὸ τῆς Ἀσίας Ἰουδαῖοι, οὓς ἔδει ἐπὶ σοῦ παρεῖναι καὶ κατηγορεῖν εἴ τι ἔχοιεν πρὸς ἐμέ. 20 ἢ αὐτοὶ οὗτοι εἰπάτωσαν τί εὗρον ἀδίκημα2 στάντος μου ἐπὶ τοῦ συνεδρίου, 21 * ἢ περὶ μιᾶς ταύτης φωνῆς ἧς ἐκέκραξα ἐν αὐτοῖς ἑστὼς ὅτι Περὶ ἀναστάσεως νεκρῶν ἐγὼ κρίνομαι σήμερον ἐφ᾽ ὑμῶν.m
22 Ἀνεβάλετο δὲ αὐτοὺς ὁ Φῆλιξ, ἀκριβέστερον εἰδὼς τὰ περὶ τῆς ὁδοῦ εἴπας, Ὅταν Λυσίας ὁ χιλίαρχος καταβῇ, διαγνώσομαι τὰ καθ᾽ ὑμᾶς· 23 * διαταξάμενος τῷ ἑκατοντάρχῃ τηρεῖσθαι αὐτὸν ἔχειν τε ἄνεσιν καὶ μηδένα κωλύειν τῶν ἰδίων αὐτοῦ ὑπηρετεῖν αὐτῷ.n
Paul Held in Custody
24 Μετὰ δὲ ἡμέρας τινὰς παραγενόμενος ὁ Φῆλιξ σὺν Δρουσίλλῃ τῇ ἰδίᾳ γυναικὶ οὔσῃ Ἰουδαίᾳ μετεπέμψατο τὸν Παῦλον καὶ ἤκουσεν αὐτοῦ περὶ τῆς εἰς Χριστὸν Ἰησοῦν3 πίστεως. 25 * διαλεγομένου δὲ αὐτοῦ περὶ δικαιοσύνης καὶ ἐγκρατείας καὶ τοῦ κρίματος τοῦ μέλλοντος, ἔμφοβος γενόμενος ὁ Φῆλιξ ἀπεκρίθη, Τὸ νῦν ἔχον πορεύου, καιρὸν δὲ μεταλαβὼν μετακαλέσομαί σε,o 26 ἅμα καὶ ἐλπίζων ὅτι χρήματα δοθήσεται αὐτῷ ὑπὸ τοῦ Παύλου· διὸ καὶ πυκνότερον αὐτὸν μεταπεμπόμενος ὡμίλει αὐτῷ.p
27 * Διετίας δὲ πληρωθείσης ἔλαβεν διάδοχον ὁ Φῆλιξ Πόρκιον Φῆστον, θέλων τε χάριτα καταθέσθαι τοῖς Ἰουδαίοις ὁ Φῆλιξ κατέλιπε τὸν Παῦλον δεδεμένον4.q
25
Paul Appeals to Caesar
1 Φῆστος οὖν ἐπιβὰς τῇ ἐπαρχείᾳ μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἀνέβη εἰς Ἱεροσόλυμα ἀπὸ Καισαρείας, 2 * ἐνεφάνισάν τε αὐτῷ οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρῶτοι τῶν Ἰουδαίων κατὰ τοῦ Παύλου καὶ παρεκάλουν αὐτὸν 3 * αἰτούμενοι χάριν κατ᾽ αὐτοῦ ὅπως μεταπέμψηται αὐτὸν εἰς Ἰερουσαλήμ, ἐνέδραν ποιοῦντες ἀνελεῖν αὐτὸν κατὰ τὴν ὁδόν. 4 ὁ μὲν οὖν Φῆστος ἀπεκρίθη τηρεῖσθαι τὸν Παῦλον εἰς Καισάρειαν, ἑαυτὸν δὲ μέλλειν ἐν τάχει ἐκπορεύεσθαι· 5 * Οἱ οὖν ἐν ὑμῖν, φησίν, δυνατοὶ συγκαταβάντες εἴ τί ἐστιν ἐν τῷ ἀνδρὶ ἄτοπον κατηγορείτωσαν αὐτοῦ.a
6 * Διατρίψας δὲ ἐν αὐτοῖς ἡμέρας οὐ πλείους ὀκτὼ ἢ δέκα, καταβὰς εἰς Καισάρειαν,b τῇ ἐπαύριον καθίσας ἐπὶ τοῦ βήματος ἐκέλευσεν τὸν Παῦλον ἀχθῆναι. 7 * παραγενομένου δὲ αὐτοῦ περιέστησαν αὐτὸν οἱ ἀπὸ Ἱεροσολύμων καταβεβηκότες Ἰουδαῖοι πολλὰ καὶ βαρέα αἰτιώματα καταφέροντες ἃ οὐκ ἴσχυον ἀποδεῖξαι, 8 τοῦ Παύλου ἀπολογουμένου ὅτι Οὔτε εἰς τὸν νόμον τῶν Ἰουδαίων οὔτε εἰς τὸ ἱερὸν οὔτε εἰς Καίσαρά τι ἥμαρτον.c 9 * ὁ Φῆστος δὲ θέλων τοῖς Ἰουδαίοις χάριν καταθέσθαι ἀποκριθεὶς τῷ Παύλῳ εἶπεν, Θέλεις εἰς Ἱεροσόλυμα ἀναβὰς ἐκεῖ περὶ τούτων κριθῆναι ἐπ᾽ ἐμοῦ; 10 εἶπεν δὲ ὁ Παῦλος, Ἐπὶ τοῦ βήματος Καίσαρος ἑστώς εἰμι, οὗ με δεῖ κρίνεσθαι. Ἰουδαίους οὐδὲν ἠδίκησα ὡς καὶ σὺ κάλλιον ἐπιγινώσκεις. 11 εἰ μὲν οὖν ἀδικῶ καὶ ἄξιον θανάτου πέπραχά τι, οὐ παραιτοῦμαι τὸ ἀποθανεῖν· εἰ δὲ οὐδέν ἐστιν ὧν οὗτοι κατηγοροῦσίν μου, οὐδείς με δύναται αὐτοῖς χαρίσασθαι· Καίσαρα ἐπικαλοῦμαι. 12 τότε ὁ Φῆστος συλλαλήσας μετὰ τοῦ συμβουλίου ἀπεκρίθη, Καίσαρα ἐπικέκλησαι, ἐπὶ Καίσαρα πορεύσῃ.d
Paul Brought before Agrippa and Bernice
13 Ἡμερῶν δὲ διαγενομένων τινῶν Ἀγρίππας ὁ βασιλεὺς καὶ Βερνίκη κατήντησαν εἰς Καισάρειαν ἀσπασάμενοι τὸν Φῆστον. 14 * ὡς δὲ πλείους ἡμέρας διέτριβον ἐκεῖ, ὁ Φῆστος τῷ βασιλεῖ ἀνέθετο τὰ κατὰ τὸν Παῦλον λέγων, Ἀνήρ τίς ἐστιν καταλελειμμένος ὑπὸ Φήλικος δέσμιος, 15 * περὶ οὗ γενομένου μου εἰς Ἱεροσόλυμα ἐνεφάνισαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τῶν Ἰουδαίων αἰτούμενοι κατ᾽ αὐτοῦ καταδίκην.e 16 πρὸς οὓς ἀπεκρίθην ὅτι οὐκ ἔστιν ἔθος Ῥωμαίοις χαρίζεσθαί τινα ἄνθρωπον πρὶν ἢ ὁ κατηγορούμενος κατὰ πρόσωπον ἔχοι τοὺς κατηγόρους τόπον τε ἀπολογίας λάβοι περὶ τοῦ ἐγκλήματος. 17 * συνελθόντων οὖν [αὐτῶν] ἐνθάδε ἀναβολὴν μηδεμίαν ποιησάμενος τῇ ἑξῆς καθίσας ἐπὶ τοῦ βήματος ἐκέλευσα ἀχθῆναι τὸν ἄνδρα· 18 * περὶ οὗ σταθέντες οἱ κατήγοροι οὐδεμίαν αἰτίαν ἔφερον ὧν ἐγὼ ὑπενόουν πονηρῶν1, 19 ζητήματα δέ τινα περὶ τῆς ἰδίας δεισιδαιμονίας εἶχον πρὸς αὐτὸν καὶ περί τινος Ἰησοῦ τεθνηκότος ὃν ἔφασκεν ὁ Παῦλος ζῆν. 20 * ἀπορούμενος δὲ ἐγὼ τὴν περὶ τούτων ζήτησιν ἔλεγον εἰ βούλοιτο πορεύεσθαι εἰς Ἱεροσόλυμα κἀκεῖ κρίνεσθαι περὶ τούτων. 21 * τοῦ δὲ Παύλου ἐπικαλεσαμένου τηρηθῆναι αὐτὸν εἰς τὴν τοῦ Σεβαστοῦ διάγνωσιν, ἐκέλευσα τηρεῖσθαι αὐτὸν ἕως οὗ ἀναπέμψω αὐτὸν πρὸς Καίσαρα. 22 * Ἀγρίππας δὲ πρὸς τὸν Φῆστον, Ἐβουλόμην καὶ αὐτὸς τοῦ ἀνθρώπου ἀκοῦσαι. Αὔριον, φησίν, ἀκούσῃ αὐτοῦ.f
23 * Τῇ οὖν ἐπαύριον ἐλθόντος τοῦ Ἀγρίππα καὶ τῆς Βερνίκης μετὰ πολλῆς φαντασίας καὶ εἰσελθόντων εἰς τὸ ἀκροατήριον σύν τε χιλιάρχοις καὶ ἀνδράσιν τοῖς κατ᾽ ἐξοχὴν τῆς πόλεως καὶ κελεύσαντος τοῦ Φήστου ἤχθη ὁ Παῦλος.g 24 * καί φησιν ὁ Φῆστος, Ἀγρίππα βασιλεῦ καὶ πάντες οἱ συμπαρόντες ἡμῖν ἄνδρες, θεωρεῖτε τοῦτον περὶ οὗ ἅπαν τὸ πλῆθος τῶν Ἰουδαίων ἐνέτυχόν μοι ἔν τε Ἱεροσολύμοις καὶ ἐνθάδε βοῶντες μὴ δεῖν αὐτὸν ζῆν μηκέτι. 25 ἐγὼ δὲ κατελαβόμην μηδὲν ἄξιον αὐτὸν θανάτου πεπραχέναι, αὐτοῦ δὲ τούτου ἐπικαλεσαμένου τὸν Σεβαστὸν ἔκρινα πέμπειν. 26 περὶ οὗ ἀσφαλές τι γράψαι τῷ κυρίῳ οὐκ ἔχω, διὸ προήγαγον αὐτὸν ἐφ᾽ ὑμῶν καὶ μάλιστα ἐπὶ σοῦ, βασιλεῦ Ἀγρίππα, ὅπως τῆς ἀνακρίσεως γενομένης σχῶ τί γράψω· 27 ἄλογον γάρ μοι δοκεῖ πέμποντα δέσμιον μὴ καὶ τὰς κατ᾽ αὐτοῦ αἰτίας σημᾶναι.h
26
Paul Defends Himself before Agrippa
1 Ἀγρίππας δὲ πρὸς τὸν Παῦλον ἔφη, Ἐπιτρέπεταί σοι περὶ σεαυτοῦ λέγειν.a τότε ὁ Παῦλος ἐκτείνας τὴν χεῖρα ἀπελογεῖτο,b 2 Περὶ πάντων ὧν ἐγκαλοῦμαι ὑπὸ Ἰουδαίων, βασιλεῦ Ἀγρίππα, ἥγημαι ἐμαυτὸν μακάριον ἐπὶ σοῦ μέλλων σήμερον ἀπολογεῖσθαι 3 μάλιστα γνώστην ὄντα σε πάντων τῶν κατὰ Ἰουδαίους ἐθῶν τε καὶ ζητημάτων, διὸ δέομαι μακροθύμως ἀκοῦσαί μου.c 4 Τὴν μὲν οὖν βίωσίν μου [τὴν] ἐκ νεότητος τὴν ἀπ᾽ ἀρχῆς γενομένην ἐν τῷ ἔθνει μου ἔν τε Ἱεροσολύμοις ἴσασι πάντες [οἱ] Ἰουδαῖοι 5 * προγινώσκοντές με ἄνωθεν, ἐὰν θέλωσι μαρτυρεῖν, ὅτι κατὰ τὴν ἀκριβεστάτην αἵρεσιν τῆς ἡμετέρας θρησκείας ἔζησα Φαρισαῖος. 6 * καὶ νῦν ἐπ᾽ ἐλπίδι τῆς εἰς τοὺς πατέρας ἡμῶν ἐπαγγελίας γενομένης ὑπὸ τοῦ θεοῦ ἕστηκα κρινόμενος, 7 εἰς ἣν τὸ δωδεκάφυλον ἡμῶν ἐν ἐκτενείᾳ νύκτα καὶ ἡμέραν λατρεῦον ἐλπίζει καταντῆσαι, περὶ ἧς ἐλπίδος ἐγκαλοῦμαι ὑπὸ Ἰουδαίων, βασιλεῦ. 8 τί ἄπιστον κρίνεται παρ᾽ ὑμῖν εἰ ὁ θεὸς νεκροὺς ἐγείρει;d 9 * ἐγὼ μὲν οὖν ἔδοξα ἐμαυτῷ πρὸς τὸ ὄνομα Ἰησοῦ τοῦ Ναζωραίου δεῖν πολλὰ ἐναντία πρᾶξαι, 10 ὃ καὶ ἐποίησα ἐν Ἱεροσολύμοις, καὶ πολλούς τε τῶν ἁγίων ἐγὼ ἐν φυλακαῖς κατέκλεισα τὴν παρὰ τῶν ἀρχιερέων ἐξουσίαν λαβὼν ἀναιρουμένων τε αὐτῶν κατήνεγκα ψῆφον. 11 καὶ κατὰ πάσας τὰς συναγωγὰς πολλάκις τιμωρῶν αὐτοὺς ἠνάγκαζον βλασφημεῖν περισσῶς τε ἐμμαινόμενος αὐτοῖς ἐδίωκον ἕως καὶ εἰς τὰς ἔξω πόλεις.e
Paul Tells of His Conversion
(Ac 9.1-19; 22.6-16)
12 Ἐν οἷς πορευόμενος εἰς τὴν Δαμασκὸν μετ᾽ ἐξουσίας καὶ ἐπιτροπῆς τῆς τῶν ἀρχιερέων 13 ἡμέρας μέσης κατὰ τὴν ὁδὸν εἶδον, βασιλεῦ, οὐρανόθεν ὑπὲρ τὴν λαμπρότητα τοῦ ἡλίου περιλάμψαν με φῶς καὶ τοὺς σὺν ἐμοὶ πορευομένους. 14 πάντων τε καταπεσόντων ἡμῶν εἰς τὴν γῆν ἤκουσα φωνὴν λέγουσαν πρός με τῇ Ἑβραΐδι διαλέκτῳ, Σαοὺλ Σαούλ, τί με διώκεις; σκληρόν σοι πρὸς κέντρα λακτίζειν. 15 ἐγὼ δὲ εἶπα, Τίς εἶ, κύριε; ὁ δὲ κύριος εἶπεν, Ἐγώ εἰμι Ἰησοῦς ὃν σὺ διώκεις. 16 * ἀλλὰ ἀνάστηθι καὶ στῆθι ἐπὶ τοὺς πόδας σου· εἰς τοῦτο γὰρ ὤφθην σοι, προχειρίσασθαί σε ὑπηρέτην καὶ μάρτυρα ὧν τε εἶδές [με]1 ὧν τε ὀφθήσομαί σοι, 17 * ἐξαιρούμενός σε ἐκ τοῦ λαοῦ καὶ ἐκ τῶν ἐθνῶν εἰς οὓς ἐγὼ ἀποστέλλω σε 18 * ἀνοῖξαι ὀφθαλμοὺς αὐτῶν, τοῦ ἐπιστρέψαι ἀπὸ σκότους εἰς φῶς καὶ τῆς ἐξουσίας τοῦ Σατανᾶ ἐπὶ τὸν θεόν, τοῦ λαβεῖν αὐτοὺς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ κλῆρον ἐν τοῖς ἡγιασμένοις πίστει τῇ εἰς ἐμέ.f
Paul's Testimony to Jews and Gentiles
19 Ὅθεν, βασιλεῦ Ἀγρίππα, οὐκ ἐγενόμην ἀπειθὴς τῇ οὐρανίῳ ὀπτασίᾳ 20 * ἀλλὰ τοῖς ἐν Δαμασκῷ πρῶτόν τε καὶ Ἱεροσολύμοις, πᾶσάν τε τὴν χώραν τῆς Ἰουδαίας καὶ τοῖς ἔθνεσιν ἀπήγγελλον μετανοεῖν καὶ ἐπιστρέφειν ἐπὶ τὸν θεόν, ἄξια τῆς μετανοίας ἔργα πράσσοντας. 21 * ἕνεκα τούτων με Ἰουδαῖοι συλλαβόμενοι [ὄντα] ἐν τῷ ἱερῷ ἐπειρῶντο διαχειρίσασθαι. 22 * ἐπικουρίας οὖν τυχὼν τῆς ἀπὸ τοῦ θεοῦ ἄχρι τῆς ἡμέρας ταύτης ἕστηκα μαρτυρόμενος μικρῷ τε καὶ μεγάλῳ οὐδὲν ἐκτὸς λέγων ὧν τε οἱ προφῆται ἐλάλησαν μελλόντων γίνεσθαι καὶ Μωϋσῆς, 23 * εἰ παθητὸς ὁ Χριστός, εἰ πρῶτος ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶν φῶς μέλλει καταγγέλλειν τῷ τε λαῷ καὶ τοῖς ἔθνεσιν.g
Paul Appeals to Agrippa to Believe
24 Ταῦτα δὲ αὐτοῦ ἀπολογουμένου ὁ Φῆστος μεγάλῃ τῇ φωνῇ φησιν, Μαίνῃ, Παῦλε· τὰ πολλά σε γράμματα εἰς μανίαν περιτρέπει. 25 ὁ δὲ Παῦλος, Οὐ μαίνομαι, φησίν, κράτιστε Φῆστε, ἀλλὰ ἀληθείας καὶ σωφροσύνης ῥήματα ἀποφθέγγομαι. 26 * ἐπίσταται γὰρ περὶ τούτων ὁ βασιλεὺς πρὸς ὃν καὶ παρρησιαζόμενος λαλῶ, λανθάνειν γὰρ αὐτόν [τι] τούτων οὐ πείθομαι οὐθέν· οὐ γάρ ἐστιν ἐν γωνίᾳ πεπραγμένον τοῦτο. 27 πιστεύεις, βασιλεῦ Ἀγρίππα, τοῖς προφήταις; οἶδα ὅτι πιστεύεις. 28 ὁ δὲ Ἀγρίππας πρὸς τὸν Παῦλον, Ἐν ὀλίγῳ με πείθεις Χριστιανὸν ποιῆσαι2. 29 ὁ δὲ Παῦλος, Εὐξαίμην ἂν τῷ θεῷ καὶ ἐν ὀλίγῳ καὶ ἐν μεγάλῳ οὐ μόνον σὲ ἀλλὰ καὶ πάντας τοὺς ἀκούοντάς μου σήμερον γενέσθαι τοιούτους ὁποῖος καὶ ἐγώ εἰμι παρεκτὸς τῶν δεσμῶν τούτων.h
30 Ἀνέστη τε ὁ βασιλεὺς καὶ ὁ ἡγεμὼν ἥ τε Βερνίκη καὶ οἱ συγκαθήμενοι αὐτοῖς, 31 * καὶ ἀναχωρήσαντες ἐλάλουν πρὸς ἀλλήλους λέγοντες ὅτι Οὐδὲν θανάτου ἢ δεσμῶν ἄξιόν [τι] πράσσει ὁ ἄνθρωπος οὗτος. 32 * Ἀγρίππας δὲ τῷ Φήστῳ ἔφη, Ἀπολελύσθαι ἐδύνατο ὁ ἄνθρωπος οὗτος εἰ μὴ ἐπεκέκλητο Καίσαρα.i
27
Paul Sails for Rome
1 * Ὡς δὲ ἐκρίθη τοῦ ἀποπλεῖν ἡμᾶς εἰς τὴν Ἰταλίαν, παρεδίδουν τόν τε Παῦλον καί τινας ἑτέρους δεσμώτας ἑκατοντάρχῃ ὀνόματι Ἰουλίῳ σπείρης Σεβαστῆς. 2 * ἐπιβάντες δὲ πλοίῳ Ἀδραμυττηνῷ μέλλοντι πλεῖν εἰς τοὺς κατὰ τὴν Ἀσίαν τόπους ἀνήχθημεν ὄντος σὺν ἡμῖν Ἀριστάρχου Μακεδόνος Θεσσαλονικέως.a 3 * τῇ τε ἑτέρᾳ κατήχθημεν εἰς Σιδῶνα, φιλανθρώπως τε ὁ Ἰούλιος τῷ Παύλῳ χρησάμενος ἐπέτρεψεν πρὸς τοὺς φίλους πορευθέντι ἐπιμελείας τυχεῖν.b 4 κἀκεῖθεν ἀναχθέντες ὑπεπλεύσαμεν τὴν Κύπρον διὰ τὸ τοὺς ἀνέμους εἶναι ἐναντίους, 5 τό τε πέλαγος τὸ κατὰ τὴν Κιλικίαν καὶ Παμφυλίαν διαπλεύσαντες κατήλθομεν1 εἰς Μύρα τῆς Λυκίας.c 6 κἀκεῖ εὑρὼν ὁ ἑκατοντάρχης πλοῖον Ἀλεξανδρῖνον πλέον εἰς τὴν Ἰταλίαν ἐνεβίβασεν ἡμᾶς εἰς αὐτό.d 7 ἐν ἱκαναῖς δὲ ἡμέραις βραδυπλοοῦντες καὶ μόλις γενόμενοι κατὰ τὴν Κνίδον, μὴ προσεῶντος ἡμᾶς τοῦ ἀνέμου ὑπεπλεύσαμεν τὴν Κρήτην κατὰ Σαλμώνην, 8 μόλις τε παραλεγόμενοι αὐτὴν ἤλθομεν εἰς τόπον τινὰ καλούμενον Καλοὺς Λιμένας ᾧ ἐγγὺς πόλις ἦν Λασαία.e
9 ** Ἱκανοῦ δὲ χρόνου διαγενομένου καὶ ὄντος ἤδη ἐπισφαλοῦς τοῦ πλοὸς διὰ τὸ καὶ τὴν νηστείαν ἤδη παρεληλυθέναι παρῄνει ὁ Παῦλος 10 * λέγων αὐτοῖς, Ἄνδρες, θεωρῶ ὅτι μετὰ ὕβρεως καὶ πολλῆς ζημίας οὐ μόνον τοῦ φορτίου καὶ τοῦ πλοίου ἀλλὰ καὶ τῶν ψυχῶν ἡμῶν μέλλειν ἔσεσθαι τὸν πλοῦν.f 11 ὁ δὲ ἑκατοντάρχης τῷ κυβερνήτῃ καὶ τῷ ναυκλήρῳ μᾶλλον ἐπείθετο ἢ τοῖς ὑπὸ Παύλου λεγομένοις. 12 ἀνευθέτου δὲ τοῦ λιμένος ὑπάρχοντος πρὸς παραχειμασίαν οἱ πλείονες ἔθεντο βουλὴν ἀναχθῆναι ἐκεῖθεν, εἴ πως δύναιντο καταντήσαντες εἰς Φοίνικα παραχειμάσαι λιμένα τῆς Κρήτης βλέποντα κατὰ λίβα καὶ κατὰ χῶρον.g
The Storm at Sea
13 Ὑποπνεύσαντος δὲ νότου δόξαντες τῆς προθέσεως κεκρατηκέναι, ἄραντες ἆσσον παρελέγοντο τὴν Κρήτην.h 14 μετ᾽ οὐ πολὺ δὲ ἔβαλεν κατ᾽ αὐτῆς ἄνεμος τυφωνικὸς ὁ καλούμενος Εὐρακύλων2· 15 συναρπασθέντος δὲ τοῦ πλοίου καὶ μὴ δυναμένου ἀντοφθαλμεῖν τῷ ἀνέμῳ ἐπιδόντες ἐφερόμεθα. 16 νησίον δέ τι ὑποδραμόντες καλούμενον Καῦδα3 ἰσχύσαμεν μόλις περικρατεῖς γενέσθαι τῆς σκάφης, 17 ἣν ἄραντες βοηθείαις ἐχρῶντο ὑποζωννύντες τὸ πλοῖον, φοβούμενοί τε μὴ εἰς τὴν Σύρτιν ἐκπέσωσιν, χαλάσαντες τὸ σκεῦος, οὕτως ἐφέροντο. 18 σφοδρῶς δὲ χειμαζομένων ἡμῶν τῇ ἑξῆς ἐκβολὴν ἐποιοῦντο 19 καὶ τῇ τρίτῃ αὐτόχειρες τὴν σκευὴν τοῦ πλοίου ἔρριψαν. 20 μήτε δὲ ἡλίου μήτε ἄστρων ἐπιφαινόντων ἐπὶ πλείονας ἡμέρας, χειμῶνός τε οὐκ ὀλίγου ἐπικειμένου, λοιπὸν περιῃρεῖτο ἐλπὶς πᾶσα τοῦ σῴζεσθαι ἡμᾶς.i
21 Πολλῆς τε ἀσιτίας ὑπαρχούσης τότε σταθεὶς ὁ Παῦλος ἐν μέσῳ αὐτῶν εἶπεν, Ἔδει μέν, ὦ ἄνδρες, πειθαρχήσαντάς μοι μὴ ἀνάγεσθαι ἀπὸ τῆς Κρήτης κερδῆσαί τε τὴν ὕβριν ταύτην καὶ τὴν ζημίαν. 22 * καὶ τὰ νῦν παραινῶ ὑμᾶς εὐθυμεῖν· ἀποβολὴ γὰρ ψυχῆς οὐδεμία ἔσται ἐξ ὑμῶν πλὴν τοῦ πλοίου. 23 παρέστη γάρ μοι ταύτῃ τῇ νυκτὶ τοῦ θεοῦ, οὗ εἰμι [ἐγὼ] ᾧ καὶ λατρεύω, ἄγγελος 24 * λέγων, Μὴ φοβοῦ, Παῦλε, Καίσαρί σε δεῖ παραστῆναι, καὶ ἰδοὺ κεχάρισταί σοι ὁ θεὸς πάντας τοὺς πλέοντας μετὰ σοῦ. 25 διὸ εὐθυμεῖτε, ἄνδρες· πιστεύω γὰρ τῷ θεῷ ὅτι οὕτως ἔσται καθ᾽ ὃν τρόπον λελάληταί μοι. 26 * εἰς νῆσον δέ τινα δεῖ ἡμᾶς ἐκπεσεῖν.k
27 Ὡς δὲ τεσσαρεσκαιδεκάτη νὺξ ἐγένετο διαφερομένων ἡμῶν ἐν τῷ Ἀδρίᾳ, κατὰ μέσον τῆς νυκτὸς ὑπενόουν οἱ ναῦται προσάγειν τινὰ αὐτοῖς χώραν. 28 καὶ βολίσαντες εὗρον ὀργυιὰς εἴκοσι, βραχὺ δὲ διαστήσαντες καὶ πάλιν βολίσαντες εὗρον ὀργυιὰς δεκαπέντε· 29 φοβούμενοί τε μή που κατὰ τραχεῖς τόπους ἐκπέσωμεν, ἐκ πρύμνης ῥίψαντες ἀγκύρας τέσσαρας ηὔχοντο ἡμέραν γενέσθαι.l 30 τῶν δὲ ναυτῶν ζητούντων φυγεῖν ἐκ τοῦ πλοίου καὶ χαλασάντων τὴν σκάφην εἰς τὴν θάλασσαν προφάσει ὡς ἐκ πρῴρης ἀγκύρας μελλόντων ἐκτείνειν, 31 * εἶπεν ὁ Παῦλος τῷ ἑκατοντάρχῃ καὶ τοῖς στρατιώταις, Ἐὰν μὴ οὗτοι μείνωσιν ἐν τῷ πλοίῳ, ὑμεῖς σωθῆναι οὐ δύνασθε. 32 τότε ἀπέκοψαν οἱ στρατιῶται τὰ σχοινία τῆς σκάφης καὶ εἴασαν αὐτὴν ἐκπεσεῖν.m
33 Ἄχρι δὲ οὗ ἡμέρα ἤμελλεν γίνεσθαι, παρεκάλει ὁ Παῦλος ἅπαντας μεταλαβεῖν τροφῆς λέγων, Τεσσαρεσκαιδεκάτην σήμερον ἡμέραν προσδοκῶντες ἄσιτοι διατελεῖτε μηθὲν προσλαβόμενοι. 34 * διὸ παρακαλῶ ὑμᾶς μεταλαβεῖν τροφῆς· τοῦτο γὰρ πρὸς τῆς ὑμετέρας σωτηρίας ὑπάρχει, οὐδενὸς γὰρ ὑμῶν θρὶξ ἀπὸ τῆς κεφαλῆς ἀπολεῖται.n 35 * εἴπας δὲ ταῦτα καὶ λαβὼν ἄρτον εὐχαρίστησεν τῷ θεῷ ἐνώπιον πάντων καὶ κλάσας ἤρξατο ἐσθίειν4. 36 εὔθυμοι δὲ γενόμενοι πάντες καὶ αὐτοὶ προσελάβοντο τροφῆς. 37 ἤμεθα δὲ αἱ πᾶσαι ψυχαὶ ἐν τῷ πλοίῳ διακόσιαι ἑβδομήκοντα ἕξ5. 38 κορεσθέντες δὲ τροφῆς ἐκούφιζον τὸ πλοῖον ἐκβαλλόμενοι τὸν σῖτον εἰς τὴν θάλασσαν.o
The Shipwreck
39 Ὅτε δὲ ἡμέρα ἐγένετο, τὴν γῆν οὐκ ἐπεγίνωσκον, κόλπον δέ τινα κατενόουν ἔχοντα αἰγιαλὸν εἰς ὃν ἐβουλεύοντο εἰ δύναιντο ἐξῶσαι6 τὸ πλοῖον. 40 καὶ τὰς ἀγκύρας περιελόντες εἴων εἰς τὴν θάλασσαν, ἅμα ἀνέντες τὰς ζευκτηρίας τῶν πηδαλίων καὶ ἐπάραντες τὸν ἀρτέμωνα τῇ πνεούσῃ κατεῖχον εἰς τὸν αἰγιαλόν. 41 * περιπεσόντες δὲ εἰς τόπον διθάλασσον ἐπέκειλαν τὴν ναῦν καὶ ἡ μὲν πρῷρα ἐρείσασα ἔμεινεν ἀσάλευτος, ἡ δὲ πρύμνα ἐλύετο ὑπὸ τῆς βίας [τῶν κυμάτων]7.p 42 τῶν δὲ στρατιωτῶν βουλὴ ἐγένετο ἵνα τοὺς δεσμώτας ἀποκτείνωσιν, μή τις ἐκκολυμβήσας διαφύγῃ. 43 * ὁ δὲ ἑκατοντάρχης βουλόμενος διασῶσαι τὸν Παῦλον ἐκώλυσεν αὐτοὺς τοῦ βουλήματος, ἐκέλευσέν τε τοὺς δυναμένους κολυμβᾶν ἀπορίψαντας πρώτους ἐπὶ τὴν γῆν ἐξιέναι 44 καὶ τοὺς λοιποὺς οὓς μὲν ἐπὶ σανίσιν, οὓς δὲ ἐπί τινων τῶν ἀπὸ τοῦ πλοίου. καὶ οὕτως ἐγένετο πάντας διασωθῆναι ἐπὶ τὴν γῆν.q
28
Paul on the Island of Malta
1 Καὶ διασωθέντες τότε ἐπέγνωμεν ὅτι Μελίτη1 ἡ νῆσος καλεῖται.a 2 * οἵ τε βάρβαροι παρεῖχον οὐ τὴν τυχοῦσαν φιλανθρωπίαν ἡμῖν, ἅψαντες γὰρ πυρὰν προσελάβοντο πάντας ἡμᾶς διὰ τὸν ὑετὸν τὸν ἐφεστῶτα καὶ διὰ τὸ ψῦχος.b 3 συστρέψαντος δὲ τοῦ Παύλου φρυγάνων τι πλῆθος καὶ ἐπιθέντος ἐπὶ τὴν πυράν, ἔχιδνα ἀπὸ τῆς θέρμης ἐξελθοῦσα καθῆψεν τῆς χειρὸς αὐτοῦ. 4 ὡς δὲ εἶδον οἱ βάρβαροι κρεμάμενον τὸ θηρίον ἐκ τῆς χειρὸς αὐτοῦ, πρὸς ἀλλήλους ἔλεγον, Πάντως φονεύς ἐστιν ὁ ἄνθρωπος οὗτος ὃν διασωθέντα ἐκ τῆς θαλάσσης ἡ δίκη ζῆν οὐκ εἴασεν. 5 * ὁ μὲν οὖν ἀποτινάξας τὸ θηρίον εἰς τὸ πῦρ ἔπαθεν οὐδὲν κακόν, 6 * οἱ δὲ προσεδόκων αὐτὸν μέλλειν πίμπρασθαι ἢ καταπίπτειν ἄφνω νεκρόν. ἐπὶ πολὺ δὲ αὐτῶν προσδοκώντων καὶ θεωρούντων μηδὲν ἄτοπον εἰς αὐτὸν γινόμενον μεταβαλόμενοι ἔλεγον αὐτὸν εἶναι θεόν.c 7 Ἐν δὲ τοῖς περὶ τὸν τόπον ἐκεῖνον ὑπῆρχεν χωρία τῷ πρώτῳ τῆς νήσου ὀνόματι Ποπλίῳ, ὃς ἀναδεξάμενος ἡμᾶς τρεῖς ἡμέρας φιλοφρόνως ἐξένισεν. 8 ἐγένετο δὲ τὸν πατέρα τοῦ Ποπλίου πυρετοῖς καὶ δυσεντερίῳ συνεχόμενον κατακεῖσθαι, πρὸς ὃν ὁ Παῦλος εἰσελθὼν καὶ προσευξάμενος ἐπιθεὶς τὰς χεῖρας αὐτῷ ἰάσατο αὐτόν. 9 τούτου δὲ γενομένου καὶ οἱ λοιποὶ οἱ ἐν τῇ νήσῳ ἔχοντες ἀσθενείας προσήρχοντο καὶ ἐθεραπεύοντο, 10 οἳ καὶ πολλαῖς τιμαῖς ἐτίμησαν ἡμᾶς καὶ ἀναγομένοις ἐπέθεντο τὰ πρὸς τὰς χρείας.d
Paul Arrives at Rome
11 Μετὰ δὲ τρεῖς μῆνας ἀνήχθημεν ἐν πλοίῳ παρακεχειμακότι ἐν τῇ νήσῳ, Ἀλεξανδρίνῳ, παρασήμῳ Διοσκούροις. 12 καὶ καταχθέντες εἰς Συρακούσας ἐπεμείναμεν ἡμέρας τρεῖς, 13 ὅθεν περιελόντες2 κατηντήσαμεν εἰς Ῥήγιον. καὶ μετὰ μίαν ἡμέραν ἐπιγενομένου νότου δευτεραῖοι ἤλθομεν εἰς Ποτιόλους, 14 οὗ εὑρόντες ἀδελφοὺς παρεκλήθημεν παρ᾽ αὐτοῖς ἐπιμεῖναι ἡμέρας ἑπτά· καὶ οὕτως εἰς τὴν Ῥώμην ἤλθαμεν.e 15 κἀκεῖθεν οἱ ἀδελφοὶ ἀκούσαντες τὰ περὶ ἡμῶν ἦλθαν εἰς ἀπάντησιν ἡμῖν ἄχρι Ἀππίου Φόρου καὶ Τριῶν Ταβερνῶν, οὓς ἰδὼν ὁ Παῦλος εὐχαριστήσας τῷ θεῷ ἔλαβε θάρσος.f
16 * Ὅτε δὲ εἰσήλθομεν εἰς Ῥώμην, ἐπετράπη τῷ Παύλῳ3 μένειν καθ᾽ ἑαυτὸν σὺν τῷ φυλάσσοντι αὐτὸν στρατιώτῃ.g
Paul Preaches in Rome
17 * Ἐγένετο δὲ μετὰ ἡμέρας τρεῖς συγκαλέσασθαι αὐτὸν τοὺς ὄντας τῶν Ἰουδαίων πρώτους· συνελθόντων δὲ αὐτῶν ἔλεγεν πρὸς αὐτούς, Ἐγώ, ἄνδρες ἀδελφοί, οὐδὲν ἐναντίον ποιήσας τῷ λαῷ ἢ τοῖς ἔθεσι τοῖς πατρῴοις δέσμιος ἐξ Ἱεροσολύμων παρεδόθην εἰς τὰς χεῖρας τῶν Ῥωμαίων, 18 * οἵτινες ἀνακρίναντές με ἐβούλοντο ἀπολῦσαι διὰ τὸ μηδεμίαν αἰτίαν θανάτου ὑπάρχειν ἐν ἐμοί. 19 * ἀντιλεγόντων δὲ τῶν Ἰουδαίων ἠναγκάσθην ἐπικαλέσασθαι Καίσαρα οὐχ ὡς τοῦ ἔθνους μου ἔχων τι κατηγορεῖν4. 20 * διὰ ταύτην οὖν τὴν αἰτίαν παρεκάλεσα ὑμᾶς ἰδεῖν καὶ προσλαλῆσαι, ἕνεκεν γὰρ τῆς ἐλπίδος τοῦ Ἰσραὴλ τὴν ἅλυσιν ταύτην περίκειμαι.h 21 οἱ δὲ πρὸς αὐτὸν εἶπαν, Ἡμεῖς οὔτε γράμματα περὶ σοῦ ἐδεξάμεθα ἀπὸ τῆς Ἰουδαίας οὔτε παραγενόμενός τις τῶν ἀδελφῶν ἀπήγγειλεν ἢ ἐλάλησέν τι περὶ σοῦ πονηρόν. 22 * ἀξιοῦμεν δὲ παρὰ σοῦ ἀκοῦσαι ἃ φρονεῖς, περὶ μὲν γὰρ τῆς αἱρέσεως ταύτης γνωστὸν ἡμῖν ἐστιν ὅτι πανταχοῦ ἀντιλέγεται.i
23 Ταξάμενοι δὲ αὐτῷ ἡμέραν ἦλθον πρὸς αὐτὸν εἰς τὴν ξενίαν πλείονες οἷς ἐξετίθετο διαμαρτυρόμενος τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ, πείθων τε αὐτοὺς περὶ τοῦ Ἰησοῦ ἀπό τε τοῦ νόμου Μωϋσέως καὶ τῶν προφητῶν, ἀπὸ πρωῒ ἕως ἑσπέρας. 24 καὶ οἱ μὲν ἐπείθοντο τοῖς λεγομένοις, οἱ δὲ ἠπίστουν·k 25 ἀσύμφωνοι δὲ ὄντες πρὸς ἀλλήλους ἀπελύοντο εἰπόντος τοῦ Παύλου ῥῆμα ἕν, ὅτι Καλῶς τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἐλάλησεν διὰ Ἠσαΐου τοῦ προφήτου πρὸς τοὺς πατέρας ὑμῶν5 26 * λέγων,
Πορεύθητι πρὸς τὸν λαὸν τοῦτον καὶ εἰπόν,
Ἀκοῇ ἀκούσετε καὶ οὐ μὴ συνῆτε
καὶ βλέποντες βλέψετε καὶ οὐ μὴ ἴδητε·
27 ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου
καὶ τοῖς ὠσὶν βαρέως ἤκουσαν
καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν·
μήποτε ἴδωσιν τοῖς ὀφθαλμοῖς
καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσωσιν
καὶ τῇ καρδίᾳ συνῶσιν καὶ ἐπιστρέψωσιν,
καὶ ἰάσομαι αὐτούς.l
28 * γνωστὸν οὖν ἔστω ὑμῖν ὅτι τοῖς ἔθνεσιν ἀπεστάλη τοῦτο τὸ σωτήριον τοῦ θεοῦ· αὐτοὶ καὶ ἀκούσονται.6m
30 * Ἐνέμεινεν δὲ διετίαν ὅλην ἐν ἰδίῳ μισθώματι καὶ ἀπεδέχετο πάντας τοὺς εἰσπορευομένους πρὸς αὐτόν, 31 κηρύσσων τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ καὶ διδάσκων τὰ περὶ τοῦ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ μετὰ πάσης παρρησίας ἀκωλύτως7.
*1 Lk 1.3
*2 Mk 16.19; Lk 24.49-51
12 {A} ἡμέρας … ἀνελήμφθη P74 vid א A B Cvid E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz Lect itc, dem, e, p, ph, ro, w vg syrh arm eth geo slav Basil Chrysostom Severian Nestorius // ἡμέρας ἀνελήμφθη … καὶ ἐκέλευσεν κηρύσσειν τὸ εὐαγγέλιον D it(ar), d, (gig), (t) (vgmss) syrhmg (copsa, meg) Augustine Varimadum
12 {A} ἡμέρας … ἀνελήμφθη P74 vid א A B Cvid E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz Lect itc, dem, e, p, ph, ro, w vg syrh arm eth geo slav Basil Chrysostom Severian Nestorius // ἡμέρας ἀνελήμφθη … καὶ ἐκέλευσεν κηρύσσειν τὸ εὐαγγέλιον D it(ar), d, (gig), (t) (vgmss) syrhmg (copsa, meg) Augustine Varimadum
a2 SP: NA // P: Seg
*3 οἷς … τεκμηρίοις Lk 24.36-42; Jn 20.19-20, 26-27 λέγων … θεοῦ Mt 28.18-20; Lk 24.46-49; Jn 20.21-23
b3 P: Seg VP TOB
*4 παρήγγειλεν … πατρός Lk 24.49 τὴν ἐπαγγελίαν … μου Jn 14.16-17; 15.26; Ac 2.33
*5 Ἰωάννης … ἁγίῳ Mt 3.11; Mk 1.8; Lk 3.16; Jn 1.33
c5 NO P: TR AD NA M Seg // SP: WH // P: RSV NIV Lu REB NRSV
*6 Κύριε … Ἰσραήλ Lk 24.21
*7 Οὐχ … ἐξουσίᾳ Mk 13.32
*8 λήμψεσθε … ὑμᾶς Eph 3.16 ἔσεσθέ μου μάρτυρες Lk 24.48; Jn 15.27; Ac 2.32; 3.15; 5.32
d8 P: NA Seg FC NIV NJB TOB REB
*9 ταῦτα … ἐπήρθη Mk 16.19; Jn 6.62
e9 P: TEV FC NIV
*10 ἰδοὺ … λευκαῖς Lk 24.4
*11 οὗτος … πορευόμενον εἰς τὸν οὐρανόν Mt 26.64; Lk 21.27; Re 1.7
211 {A} εἰς τὸν οὐρανὸν א A B C E Ψ 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz Lect itar, c, dem, e, p, ph, ro, t, w syrp, h, pal copsa, bo, meg armmss eth geo slav Eusebius Ps-Ignatius Epiphanius Chrysostom Proclus Theodoret3/4; Jerome Augustine2/6 Quodvultdeus1/2 // omit D 2495 l 60 itd, gig vgmss copbomss armmss Theodoret1/4; Augustine4/6 Quodvultdeus1/2 Maximus Maximinus Leo Varimadum Vigilius Cassiodorus
f11 NO P: TR WH AD // P: NA M RSV Seg Lu NRSV
*12 Lk 24.50, 52
g12 SP: WH // P: TR
*13 Πέτρος … Ἰούδας Ἰακώβου Mt 10.24; Mk 3.16-19; Lk 6.14-16
h14 S: TR NA Seg Lu TOB // MS: WH
i15 P: Seg
*16 τὴν … Ἰησοῦν Ps 41.9
k17 End quotation: TR WH? TEV FC? NIV REB NRSV // P: TEV FC NIV
*18 Mt 27.3-8
l19 P: TEV FC NIV
*20 Γενηθήτω … αὐτῇ Ps 69.25 Τὴν … ἕτερος Ps 109.8
m20 Begin quotation: TR WH? TEV FC? NIV REB NRSV
n20 P: Seg TEV FC VP TOB
*21-22 τῶν … Ἰωάννου Lk 1.2; Jn 15.27
*22 τοῦ … Ἰωάννου Mt 3.13-15; Mk 1.9; Lk 3.21 ἕως … ἀνελήμφθη … ἡμῶν Mk 16.19; Ac 1.9
o22 SP: NA // P: TEV Seg FC NIV VP NJB TOB REB
323 {A} ἔστησαν א A B C D1 E Ψ 33 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 2344 Byz Lect itar, c, dem, e, p, ph, ro, sa, t, w vg syrp, h copsa, bo, meg arm eth geo slav Eusebius Basil Chrysostom // ἔστησεν D* l 156 itd, gig Augustine
425 {B} τόπον P74 A B C* D Ψ itar, c, d, dem, gig, p, ph, ro, sa, t, w vg syrhmg copsa, bo, meg Didymus; Augustine // κλῆρον (see 1.17) א A C3 E 33 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 2344 Byz Lect ite syrp, h arm geo slav Basil Chrysostom
p25 P: FC VP
*26 Pr 16.33
526 {B} αὐτοῖς א A B C D1 33 81 945 1175 1409 1739 2344 l 1178 itc, dem, ph, ro, w vg copsa, bo, meg eth geo slav // αὐτῶν D* E Ψ 181 307 453 610 614 1678 Byz Lect itar, d, e, gig, p, sa, r vgms syrh Basil Chrysostom; Augustine
q26 P: AD M RSV NRSV
*2.1 τὴν … πεντηκοστῆς Lv 23.15-21; Dt 16.9-11
*3-4 ὤφθησαν … ἁγίου Mt 3.11; Lk 3.16
*4 ἐπλήσθησαν … ἁγίου Ac 4.31; 10.44-45; 19.6 ἤρξαντο … γλώσσαις Mk 16.17; Ac 10.46; 19.6; 1 Cor 13.1
a2.4 NO P: TR AD Lu // SP: WH
15 {B} κατοικοῦντες Ἰουδαῖοι, ἄνδρες εὐλαβεῖς A B (C transpose κατοικοῦντες ἐν Ἰερουσαλήμ, but C* also ἄνδρες Ἰουδαῖοι) (D εὐλαβεῖς ἄνδρες) (E Ἰουδαῖοι κατοικοῦντες) Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 2344 Byz Lect itar, c, (d), dem, (e), gig, p, r, ro, t, w vg syrp, h, pal copsa, bo, meg arm (eth) geo slav (Eusebius) Chrysostom; Hilary Jerome (Augustine) // κατοικοῦντες ἄνδρες εὐλαβεῖς א l 884 itph vgms
*7 Οὐχ … Γαλιλαῖοι Ac 1.11
b11 P: FC VP
c13 SP: WH // P: TR AD NA M RSV REB NRSV
d14 P: M
216 {B} προφήτου Ἰωήλ א A B C E Ψ 076vid 096 33 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 2344 Byz [P] Lect itar, c, dem, e, (gig), p, ph, ro, t, w vg syrp, ph, pal cop(sa), bo, (meg) arm (eth) geo slav Basil Cyril-Jerusalem (Ps-Dionysius) Chrysostom Severian; Jerome (Gaudentius) // προφήτου D itd, r Irenaeuslat; Rebaptism Hilary Gregory-Elvira Augustine
*17-21 Jl 2.28-32 (3.1-5 lxx)
318 {A} ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις P74 א A B C E Ψ 076 33 36 81 181 307 453 610 614 (945 after πνεύματός μου) 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [P] Lect (l 165 l 1021 ἡμέραις ταύταις) itar, c, dem, e, p, ph, ro2, t, w vg syrp, h, pal copsa, bo(mss), meg arm (eth) geo slav Cyril-Jerusalem Chrysostom // omit D itd, gig, r, ro* vgms Asterius Didymus; Rebaptism Priscillian Jerome
418 {A} καὶ προφητεύσουσιν P74 א A B C E Ψ 076vid 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [P] Lect (l 680 προφητεύωσιν) itar, c, dem, e, gig, ph, r, ro, t, w vg syrp, h, pal copsa, bo, meg arm eth geo slav Asterius Cyril-Jerusalem Didymus Chrysostom // omit (see Jl 2.29) D itd, p Rebaptism Priscillian Jerome
519 {A} αἷμα καὶ πῦρ καὶ ἀτμίδα καπνοῦ P74 vid א A B C E Ψ 076 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [P] Lect itar, c, dem, e, ph, ro, t, w vg syrp, h, pal copsa, bo, meg arm eth geo slav Didymus Chrysostom Severian // omit D itd, gig, p, r Priscillian
*21 πᾶς … σωθήσεται Mt 27.35, 50; Mk 15.24, 37; Lk 23.33, 46; Jn 19.18, 30; Ac 3.15
e21 NO P: TR WH AD
*22 Ἰησοῦν … ὑμῶν Jn 3.2
*23 τοῦτον … ἔκδοτον Ac 4.28 διὰ … ἀνείλατε Mt 27.35, 50; Mk 15.24, 37; Lk 23.33, 46; Jn 19.18, 30; Ac 3.15
*24 ὃν … ἀνέστησεν Mt 28.6; Mk 16.6; Lk 24.5; Ac 3.15 ὠδῖνας τοῦ θανάτου 2 Sm 22.6; Ps 18.4; 116.3
624 {A} θανάτου P74 vid א A B C E Ψ 095vid 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [P] Lect (l 1441 τοῦ θανάτου τὰς ὠδῖνας) syrh, pal copsa arm eth geo slav Eusebius Athanasius Ps-Athanasius Gregory-Nyssa Chrysostom Cyril Theodotus-Ancyra; Greek mssacc. to Bede // ᾅδου (see 2.27, 31) D itar, c, d, dem, e, gig, p, ph, r, ro, t, w vg syrp copbo, meg Polycarp Irenaeuslat Epiphanius; Augustine
*25-28 Προορώμην … σου Ps 16.8-11
*27 οὐδὲ … διαφθοράν Ac 13.35
f28 NO P: TR WH AD NA
*29 περὶ … ἐτάφη 1 Kgs 2.10; Ac 13.36
*30 ὤμοσεν … θρόνον αὐτοῦ Ps 132.11; 2 Sm 7.12-13
730 {B} καθίσαι א A B C (D1 καὶ καθίσαι) 81 1175 itar, c, dem, gig, p, ph, r, ro, t, w vg syrp, pal copsa, bo arm eth Irenaeuslat Eusebius Cyril; Victorinus-Rome Jerome // τὸ κατὰ σάρκα ἀναστήσειν τὸν Χριστὸν καθίσαι (Ψ καὶ καθίσαι) (33 181 ἀναστῆσαι) 614 945 1409 2344 Byz [P] Lect (l 938 l 1364 Ἰησοῦν for Χριστόν, l 156 l 1178 καθήσεται) itd syrh Origen Chrysostom (Theodoret6/7) // κατὰ σάρκα ἀναστῆσαι τὸν Χριστὸν καθίσαι τε (D* καὶ καθίσαι) 36 307 453 610 1678 copmeg slav // ἀναστῆσαι τὸν Χριστὸν καὶ καθίσαι E ite geo Theodoret1/7; Greek msacc. to Bede // ἀναστήσειν τὸν Χριστὸν καθίσαι 1739 1891
*31 οὔτε ἐγκατελείφθη … διαφθοράν Ps 16.10
*32 οὗ … μάρτυρες Lk 24.48; Ac 1.8
*33 τῇ … ὑψωθείς Mk 16.19; Ac 7.55, 56; Ro 8.34; Col 3.1; He 1.3; 8.1; 10.12; 12.2; 1 Pe 3.22 τήν … πατρός Jn 14.16-17; 15.26; Ac 1.4
*34-35 Εἶπεν … ποδῶν σου Ps 110.1 (Mt 22.44; Mk 12.36; Lk 20.42-43; He 1.13)
g35 P: TEV Seg NIV VP NJB TOB
*36 Ac 5.30-31
h36 SP: WH // S: NJB TOB
*37 Τί ποιήσωμεν Lk 3.10, 12, 14
837 {A} λοιποὺς P74 vid א A B C E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz[P] l 1178 lAD itar, c, dem, e, p, ph, ro, t, w vg syrp, h copsa, bo, meg arm geo slav Hippolytus Basil Chrysostomlem // omit D itd, gig, r copbomss Hippolytusarm; Augustine
*38 Μετανοήσατε … ἁμαρτιῶν ὑμῶν Ac 3.19
i38 C: TEV FC (VP)
*39 τοῖς εἰς μακρὰν Is 57.19 ὅσους … κύριος Jl 2.32; Ro 10.13
k39 P: TEV FC NIV VP REB
*40 τῆς γενεᾶς … ταύτης Dt 32.5; Ps 78.8; Php 2.15
l40 P: Seg FC VP
*41 Ac 2.47; 4.4; 5.14; 6.7; 11.21, 24; 21.20
m41 P: TR NA M Seg Lu // S: NIV NJB TOB
*42 τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου Ac 2.46; 20.7
n42 NO P: TR AD Seg NIV Lu TOB // SP: WH // P: M RSV NJB REB NRSV
*43 Ἐγίνετο … φόβος Ac 5.5, 11; 19.17 πολλά … ἐγίνετο Ac 5.12; 6.8; 14.3; 15.12
943 {C} διὰ τῶν ἀποστόλων ἐγίνετο B D 81 945 1739 1891 Byz [P] Lectpt, AD (Lectpt ἐγένετο) itd, gig, p*, r syrh copsa (arm) (eth) Chrysostom // διὰ τῶν ἀποστόλων ἐγίνετο ἐν Ἰερουσαλήμ· φόβος τε ἦν μέγας ἐπὶ πάντας P74 vid א (A C ἐγένετο διὰ τῶν ἀποστόλων) (36 εἰς Ἰερουσαλήμ and πάντας αὐτούς) (1175 ἐγίνετο διὰ τῶν ἀποστόλων) (l 884 ἐγένετο) itar, c, dem, p2, ph, ro, t, w vgww, st (vgcl) (slav) // διὰ τῶν χειρῶν τῶν ἀποστόλων ἐγίνοντο εἰς Ἰερουσαλήμ· φόβος τε ἦν μέγας ἐπὶ πάντας αὐτούς (Ψ ἐν for εἰς) 307 453 610 1678 (copbo, meg) (geo)
o43 P: NJB
*44 Ac 4.32
1044 {A} ἦσαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ καὶ P74 א A C D E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [P] l 884 l 1178 itar, c, d, dem, e, ph, ro, t, w vg syrh arm eth geo slav Basil Chrysostom // ἐπὶ τὸ αὐτό B itp, r Origen; Speculum Salvian // omit itgig
*45 Ac 4.34-35
p45 P: NJB
*46 καθ᾽ … ἱερῷ Lk 24.53 κλῶντες … ἄρτον Ac 2.42
*47 ὁ … προσετίθει … αὐτό Ac 2.41; 4.4; 5.14; 6.7; 11.21, 24; 21.20
q47 P: AD M RSV NRSV
*3.1 ἐπὶ … προσευχῆς τὴν ἐνάτην Ac 10.3, 9, 30
12.47–3.1 {B} ἐπὶ τὸ αὐτό. Πέτρος δέ P74vid. 91vid א A B C 095 81 1175 itar, c, dem, gig, ph, ro, w vg copsa, bo arm eth // τῇ ἐκκλησίᾳ. Πέτρος δέ 1409 geo // τῇ ἐκκλησίᾳ. Ἐπὶ τὸ αὐτὸ δὲ Πέτρος E Ψ 33 36 (* omit δέ) (181 ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ) 453 610 614 1678 2344 Byz [P] (l 884 l 1178 finish lesson with ἐκκλησίᾳ) ite syrp, h slav Chrysostom; Greek msacc. to Bede // τῇ ἐκκλησίᾳ ἐπὶ τὸ αὐτό. Πέτρος δέ 307 945 1739 1891 // ἐπὶ τὸ αὐτὸ ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ. Ἐν δὲ ταῖς ἡμέραις ταύταις Πέτρος D itd (itp, r vgms omit τῇ ἐκκλησίᾳ) (copmeg)
a3.1 P: Seg
*2 χωλὸς … αὐτοῦ Jn 9.1; Ac 14.8
*4 ἀτενίσας … αὐτόν Ac 6.15; 13.9; 14.9; 23.1
*6 ἐν … περιπάτει Ac 3.16; 4.10; 16.18
26 {C} ἔγειρε καὶ περιπάτει A C E Ψ 095 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [P] Lect itar, c, dem, e, gig, h, p(*), r, ro, w vg syrp, h copbo, meg arm eth geo slav Irenaeuslat Origenlat Eusebius Basil Chrysostom Theodoret; Cyprian Lucifer Hilary Priscillian Ambrose Jerome Chromatius Maximus // περιπάτει א B D itd copsa
b6 P: FC VP
*8 ἐξαλλόμενος … περιεπάτει Ac 14.10 εἰσῆλθεν … ἱερόν Jn 5.14
c8 P: Seg
*10 ἐπεγίνωσκον … καθήμενος Jn 9.8
d10 NO P: AD Seg Lu // SP: WH // P: TR NA M RSV REB NRSV
*11 ἐπὶ … Σολομῶντος Jn 10.23; Ac 5.12xt*
e11 P: Seg Lu
f12 P: TOB
*13 ὁ θεὸς Ἀβραὰμ … ἡμῶν Ex 3.6, 15; Mt 22.32; Mk 12.26; Ac 7.32 ἐδόξασεν … Ἰησοῦν Is 52.13; Jn 13.32 ὃν … ἀπολύειν Lk 23.14-23; Jn 18.38-40; 19.12-15
*14 Mt 27.20-21; Mk 15.7,11-12
314 {A} ἠρνήσασθε P74 א A B C E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [P] Lect itar, c, dem, e, gig, h, p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, bo, meg arm eth geo slav Didymus Didymusdub Chrysostom Cyril Theodotus-Ancyra; Jerome Quodvultdeus // ἐβαρύνατε D itd Irenaeuslat
*15 τὸν … νεκρῶν Ac 4.10; 5.30 οὗ ἡμεῖς μάρτυρές ἐσμεν Lk 24.48; Ac 1.8; 2.32
g16 SP: NA // P: RSV TEV Seg FC NIV VP Lu NJB TOB REB NRSV
*17 Lk 23.34; 1 Tm 1.13
*18 Lk 24.27, 44 , 46
h18 P: Seg
*19 Ac 2.38
421 {B} ἀπ᾽ αἰῶνος αὐτοῦ προφητῶν P74 א* A B* C 81 307 453 1175 1739 (1891* ἁγίων αὐτοῦ προφητῶν) ite // τῶν ἀπ᾽ αἰῶνος αὐτοῦ προφητῶν א2 B 2 E 36 610 945 1409 1678 (l 60 προφητῶν αὐτοῦ) // αὐτοῦ προφητῶν ἀπ᾽ αἰῶνος (Ψ τῶν ἀπ᾽ αἰῶνος) (33vid τῶν ἀπ᾽ αἰῶνος προφητῶν) 181 (614 τῶν προφητῶν ἁγίων αὐτοῦ) 1891c Byz [P] Lect (l 165 τῶν ἀπ᾽ αἰῶνος) (itar, dem, c, ph, ro, w vg) (syrp, h) (eth) (slav) Origen(gr), lat 1/3 (Chrysostom) // τῶν προφητῶν D* (Dc αὐτοῦ προφητῶν) itd, gig, h, p arm geo Irenaeuslat Origenlat 2/3; Tertullian
*22 Dt 18.15-16 (Ac 7.37)
522 {B} εἶπεν P74 א A B C 36 81 307 453 610 1175 1678 l 60 itar, c, dem, ph, ro, w vg syrp copbo armmss geo Ambrose Chromatius // πρὸς τοὺς πατέρας εἶπεν 181 614 1409 Byz [P] Lect // εἶπεν πρὸς τοὺς πατέρας Ψ 945 1739 1891 Chrysostom // εἶπεν πρὸς τοὺς πατέρας ἡμῶν D (E ὑμῶν) 33vid 2344vid itd, (e), gig, h, p vgmss copsa, meg armmss eth slav Irenaeuslat; (Greek msacc. to Bede)
622 {C} ὁ θεὸς ὑμῶν א2 D 36 81 18 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 Byzpt Lectpt, AD itar, c, d, dem, gig, ph, ro, w vg arm geo slavms Irenaeuslat Origengr 3/4, lat Chrysostom Severian Cyril; Chromatius // ὁ θεὸς ἡμῶν א* C E Ψ 33 614 1409 2344vid Byzpt [P] Lectpt ite syrh copsamss eth slav Origen1/4 Ps-Clementines Ps-Justin; Ambrose Gaudentius // ὁ θεός B l 680 l 1178 ith, p copsams, bo Ps-Athanasius Eusebius Titus-Bostra Didymus; Quodvultdeus // omit syrp
*23 Dt 18.19; Lv 23.29
i23 P: NIV VP
*24 Lk 24.27
k24 P: NJB REB
*25 Καὶ ἐν … γῆς Gn 22.18; 26.4 (12.3; 18.18; Ga 3.8)
725 {C} ὑμῶν P74 א2 A B E 81 453 945 1175 1739 2344 l 1178 ite vgww, st copsamss, bomss armmss geo slavms Irenaeuslat Chrysostom // ἡμῶν א* C D Ψ 0165 36 181 307 610 614 1409 1678 1891 Byz [P] Lect itar, c, d, dem, gig, h, p, ph, ro, w vgcl syrp, h copsamss, bo, meg armmss eth slavms Irenaeuslatmss; Fulgentius
*26 ὑμῖν πρῶτον … αὐτόν Ac 13.46; Ro 1.16
l26 SP: WH // P: AD NA M RSV Seg REB NRSV
*4.1 οἱ ἱερεῖς … ἱεροῦ Lk 22.4, 52; Ac 5.24
*1-2 οἱ Σαδδουκαῖοι … νεκρῶν Mt 22.23; Mk 12.18; Lk 20.27; Ac 23.8
11 {B} ἱερεῖς א A D E Ψ 0165 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [P] Lect itar, c, d, dem, e, h, p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, bo, meg armmss geo slav Chrysostom // ἀρχιερεῖς B C armmss eth // ἱερεῖς καὶ ἀρχιερεῖς (but omit ὁ στρατηγὸς) itgig (Lucifer)
*2 καταγγέλλειν … νεκρῶν Ac 4.33; 17.18; 26.23
*3 ἐπέβαλον … τήρησιν Ac 5.18 ἦν γὰρ ἑσπέρα ἤδη Ac 3.1
*Ac 2.21, 47; 5.14; 6.7; 11.21, 24; 21.20
a4.4 NO P: TR AD // S: Seg
26 {A} Ἰωάννης P74 א A B 0165 36 81 307 453 610 1175 1678 itar, c, dem, h, pmg, ph, ro, w vg syrp, h copsa, bo, meg arm eth geo slav // Ἰωάννην E Ψ 33 181 614 945 1409 1739 1891 2344 Byz [P] Lect ite Chrysostom // Ἰωνάθας D it(d), (gig), (p) (vgms) Jerome
*7 Ἐν ποίᾳ δυνάμει … ὑμεῖς Mt 21.23; Mk 11.28; Lk 20.2
b7 SP: NA // P: TEV Seg FC NIV VP
*8 τότε … πλησθεὶς … αὐτούς Mt 10.19-20; Mk 13.11; Lk 12.11-12 πλησθεὶς … ἁγίου Ac 6.3, 5; 7.55; 9.17; 11.24; 13.9
38 {B} πρεσβύτεροι P74 א A B 0165 1175 1449* itar, c, ph vg copsa, bo eth Cyril // πρεσβύτεροι τοῦ Ἰσραήλ D E Ψ 33 36 181 307 453 610 614 945 1409c 1678 1739 1891 2344 Byz [P] Lect (l 593 οἱ πρεσβύτεροι) itd, e, gig, h, p(2), (w) (vgmss) syrp, h copmeg arm geo slav Irenaeuslat Chrysostom; Cyprian Ambrose Greek msacc. to Bede
*10 ἐν τῷ … Ναζωραίου Ac 3.6 ὃν ὑμεῖς ἐσταυρώσατε Ac 2.36; 5.30; 10.39 ὃν ὁ … νεκρῶν Ac 2.24, 32; 3.15; 5.30; 10.40; 13.30; 17.31
410 {A} ὑγιής P74 א A B D Ψ 0165 33 36 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [P] Lect itar, c, d, dem, gig, p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, bo arm eth geo slav Irenaeuslat Athanasius Chrysostom Cyril; Ambrose // σήμερον ὑγιής καὶ ἐν ἄλλῳ οὐδενί (see 4.12) E ite, (h) (vgmss) (syrhmg) (copmeg) (Cyprian) Greek msacc. to Bede
*11 ὁ λίθος … γωνίας Ps 118.22; Mt 21.42; Mk 12.10; Lk 20.17; 1 Pe 2.4, 7
c11 P: Seg
*12 οὐδὲ γὰρ ὄνομα … ἡμᾶς Mt 1.21
512 {A} καὶ οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία P74 א A B E Ψ 0165 33 (36 1678 ἔστιν οὐδενὶ ἄλλῳ) 181 (307 453 610 οὐδενὶ ἄλλῳ) 614 945 1175 1409 1739 1891 2344 Byz [P] itar, c, dem, e, gig, p2, ph, ro, w vg syrp, h copsa, bo, meg arm eth geo slav Didymusdub Chrysostom Cyril // καὶ οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενί D, itd, p* // omit ith Irenaeuslat; Cyprian Augustine
d12 P: TR AD NA M RSV TEV Seg FC NIV VP Lu NJB REB NRSV
e14 P: TOB
*Ac 5.34-35
*16 Τί … φανερόν Jn 11.47
*17-18 Ac 5.28
f17 SP: NA // P: TEV FC NIV VP NJB
g18 P: REB
*19 Ac 5.29
h20 P: FC NIV VP REB
i22 SP: WH // P: TR AD NA M RSV Seg REB NRSV
*24 ὁ ποιήσας … αὐτοῖς Ex 20.11; Ps 146.6
624 {B} σὺ P74 א A B 2495 itc, dem, ph, ro, w vg(cl) copbo (Hilary) (Augustine) // σὺ ὁ θεός D E Ψ 36 307 453 610 614 945 1175 1678 1739 1891 Byz [P] Lect ite, gig, p vgmss geo slav Hesychius (Chrysostom); Lucifer // σὺ εἶ ὁ θεός l 593 l 680 l 1154 l 1443 itd copsa, meg Irenaeuslat // κύριε ὁ θεός (see Ex 20.11; Ps 146.6) 33 181 2344 l 883 (arm) (eth)
*25-26 Ἱνατί … αὐτοῦ Ps 2.1-2
725 {C} ὁ τοῦ πατρὸς ἡμῶν διὰ πνεύματος ἁγίου στόματος Δαυὶδ παιδός σου εἰπών P74 א A B E Ψ 33 36 307 453 610 (945 ὁ διὰ τοῦ πατρὸς ἡμῶν ἐν πνεύματι ἁγίου …) 1175 1409vid (1678 omit τοῦ … ἡμῶν) 1739 1891 2344 l 60 l 1178 it(ar), (c), (dem), e, (gig), (p), (ph), (ro), (w) (vg) (eth) (geo) (Irenaeuslat) Athanasius Hesychius; (Hilary) (Augustine) // ὅς διὰ πνεύματος ἁγίου διὰ τοῦ στόματος λαλήσας Δαυὶδ παιδός σου D (itd) (syrp) (Didymusdub) // ὁ διὰ στόματος Δαυὶδ παιδός σου εἰπών 181 614 Byz [P] Lect (l 165 l 593 τοῦ παιδός) (itp) (arm) (geo) (slav) Chrysostom
k26 P: Seg VP NJB TOB
*27 τὸν … Ἰησοῦν Ac 3.13 ὃν ἔχρισας Is 61.1
*28 Ac 2.23
*29 μετὰ … λόγον σου Eph 6.19
l30 P: REV Seg FC NIV VP REB
*31 ἐπλήσθησαν … πνεύματος Ac 2.4
m31 P: AD NA M RSV NRSV
*32 οὐδὲ … κοινά Ac 2.44
n32 P: NJB
*33 ἀπεδίδουν … Ἰησοῦ Ac 4.2 χάρις … αὐτούς Ac 2.47
833 {C} τῆς ἀναστάσεως τοῦ κυρίου Ἰησοῦ P8 (B τῆς ἀναστάσεως after Ἰησοῦ ) Ψ 181 614 2344 Byz [P] itgig, p, t syrh copsa armmss eth Irenaeuslat Orsiesiuslat; Augustine // τῆς ἀναστάσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ syrp copbomss // τῆς ἀναστάσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ κυρίου א A 1175 1409 (36 307 453 610 1678 κυρίου ἡμῶν) itar, c, dem, ro, (w) vg(cl) copbo(mss) (Chrysostom) // τῆς ἀναστάσεως τοῦ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ D E 945 1739 1891 l 1178 itd, e, (ph), r (copmeg) armmss (geo) slav
o33 P: NJB
*34-35 Ac 2.45
p35 SP: NA // P: TR TEV Seg FC NIV TOB REB // S: NJB
q37 NO P: TR // P: WH AD NA M RSV REB NRSV
*5.2 ἐνέγκας … ἔθηκεν Ac 4.34-35, 37
*3 ἐπλήρωσεν … σου Jn 13.2
13 {B} ἐπλήρωσεν P8 א2 A B D E Ψ 0189 33vid 36 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [P] Lect itd, e, gig, p*, r, t syrp, h copsa, bo, meg arm eth geo slav Origengr, lat Marcellus Cyril-Jerusalem Gregory-Nyssa Didymus Didymusdub 1/2 Epiphanius2/4 Chrysostom; Cyprian Lucifer Ambrosiaster Ambrose Quodvultdeus Fulgentius Greek msacc. to Bede // ἐπείρασεν P74 itar, c, dem, p2, (ph), ro, w vg Didymusdub 1/2 Epiphanius2/4 Severian // ἐπήρωσεν א* // ἐπώρωσεν 2492
a5.4 P: FC NIV VP
*5 ἐγένετο … ἀκούοντας Ac 2.43; 5.11; 19.17
b6 NO P: TR AD M // SP: WH
*9 πειράσαι … κυρίου 1 Cor 10.9
c9 P: FC NIV VP
d10 P: REB
*11 Ac 2.43; 5.5; 19.17
e11 NO P: REB // P: AD NA M RSV NRSV
*12 Διὰ … τέρατα πολλά Ac 2.43; 6.8; 14.3; 15.12 ἐν τῇ Στοᾷ Σολομῶντος Jn 10.23; Ac 3.11
*13 ἐμεγάλυνεν … λαός Ac 2.47
*14 Ac 2.41, 47; 4.4; 6.7; 11.21, 24; 21.20
*15-16 Mk 6.53; Ac 19.11-12
216 {B} Ἰερουσαλήμ P74 א A B 0189 itar, dem, gig, p, ph, ro t, w vg syrp, h eth Lucifer // εἰς Ἰερουσαλήμ D E Ψ 36 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [P] Lect itc, d, e vgmss arm geo slav (Cyril-Jerusalem) Chrysostom
f16 P: TR WH AD NA M RSV REB NRSV
*17 Ac 4.1, 6
317 {A} Ἀναστὰς δέ P45, 74 א A B D Ψ 0189 33 36 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [P] Lect itc, d, dem, gig, ph, ro, w vg syrp copsa, bo arm geo slav Basil Chrysostom; Lucifer // Ἅννας δέ (itar vgms Ἀναστὰς δὲ Ἅννας) itp copmeg eth // καὶ ταῦτα βλέπων Ἀναστάς E ite Greek msacc. to Bede
*18 Ac 4.3
g18 P: NJB
*19 Ac 12.7-10
*21 ἀπέστειλαν … αὐτούς Ac 12.19
h21 SP: NA // P: RSV TEV Seg FC NIV VP TOB REB NRSV // S: NJB
i23 P: Seg FC VP
*24 ὅ … ἀρχιερεῖς Lk 22.4, 52; Ac 4.1
k24 P: NIV
l25 P: Seg FC VP
*26 ἐφοβοῦντο … λαόν Mt 14.5; 21.26, 46; Mk 11.32; 12.12; Lk 20.19; 22.2
m26 NO P: TR WH AD M Seg FC VP Lu
*28 μὴ … ὀνόματι τούτῳ Ac 4.18 βούλεσθε … τούτου Mt 27.25
428 {C} οὐ παραγγελίᾳ א2 D E (Ψ οὐχί) 36 181 307 453 310 614 945 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [P] Lect (l 591 l 883 l 1356 παραγγελίαν) ite, h, p, w syrp, h copsamss eth arm slav Basil Chrysostom Cyril1/3; Ambrosiaster Greek msacc. to Bede // παραγγελίᾳ P74 א* A B 1175 itar, c, d, dem, gig, ph, ro vg copsams, bo, meg geo Cyril2/3; Lucifer
n28 SP: NA // P: TEV Seg FC NIV VP
*29 Ac 4.19
529 {A} ἀποκριθεὶς δὲ Πέτρος καὶ οἱ ἀπόστολοι εἶπαν P74 א A B E Ψ 33vid (36 307 453 1409 1678 ὁ Πέτρος) 181 610 614 945 1175 1739 1891 2344 Byz [P] Lect (l 883 l 921 l 1021 l 1154 l 1977 lAD ὁ Πέτρος, l 60 l 597 οἱ λοιποὶ ἀπόστολοι) itar, c, dem, e, gig, (p), ph, ro, w vg syrh (copsa, bo, meg) arm (eth) geo (slav) Basil Chrysostom; Lucifer // ὁ δὲ Πέτρος εἶπεν πρὸς αὐτούς Dc (syrp) // ὁ δὲ Πέτρος εἶπεν πρὸς αὐτούς but transpose this phrase after ἀνθρώποις [sic] D* itd, (h)
*30 ὁ θεὸς … Ἰησοῦν Ac 2.24, 32; 3.15; 4.10; 10.40; 13.30; 17.31 ὃν ὑμεῖς διεχειρίσασθε … ἐπὶ ξύλου Ac 2.23, 36; 3.15; 4.10; 10.39
*31 ἀρχηγὸν καὶ σωτῆρα He 2.10 ὕψωσεν … αὐτοῦ Ac 2.33 τοῦ δοῦναι … ἁμαρτιῶν Lk 24.47; Ac 2.38
*32 ἡμεῖς … μάρτυρες … τούτων Lk 24.48; Jn 15.27; Ac 1.8; 2.32; 3.15 ἡμεῖς … πνεῦμα τὸ ἅγιον Jn 15.26
632 {B} ἐσμεν μάρτυρες P74 vid א D* 181 314 1175 l 60 l 591 (l 597 μὲν μάρτυρες) l 680 l 883 l 1441 itar, c, dem, ph, ro, w vg copsa, bo, meg armmss eth Didymusdub // μάρτυρές ἐσμεν A 1409 itd, gig, h, p2 vgmss Varimadum // ἐσμεν αὐτοῦ μάρτυρες D2 E (Ψ μὲν αὐτοῦ μάρτυρες ἐσμεν) 36 307 453 610 1678 2344 Byz [P] Lect ite, (p*) syrh armmss geo slav Chrysostom // ἐν αὐτῷ ἐσμεν μάρτυρες (B omit ἐσμεν) 945 1739 (1891 ἐσμεν ἐν αὐτῷ) copboms Irenaeuslat
o32 NO P: WH AD M Lu NJB
*33 Ac 7.54
733 {B} ἐβούλοντο A B E Ψ 36 614 l 422 copsa, bo, meg eth Chrysostom // ἐβουλεύοντο א D 181 307 453 610 945 1678 1739 1891 2344 Byz [P] l 156 l 617 l 1178 itar, c, d, dem, e, gig, h, p, ph, ro, w vg arm slav Lucifer // ἐβουλεύσαντο 1175 1409 geo
p33 P: M // S: P Lu NJB
*34 Φαρισαῖος … λαῷ Ac 22.3 ἐκέλευσεν … ποιῆσαι Ac 4.15
*36 Ac 21.38
*37 Lk 13.1-2
837 {A} λαόν P74 א A* B 1175 itar, c, d, dem, ph, ro vg copsamss Eusebius Cyril // λαὸν ἱκανόν A2 0140 36 307 453 610 945 1409 1678 1739 1891 Byz [P] l 156 l 617 l 422 l 1178 // ἱκανὸν λαόν E Ψ 33 181 614 2344 Chrysostom // λαὸν πολύν C3 (C* πολύ) D it(e), gig, (h), p, (w) eth geo slav Apollinaris
*39 Wsd 12.13-14
939 {A} αὐτούς P74 A B C2 Ψ 36 181 307 453 610 945 1175 1678 1739* 1891 l 1178 itp, ph, ro vgww, st copsams, bo arm eth geo slav // αὐτό C*vid 1409 1739c 2344 Byz [P] l 156 l 422 l 617 itc, dem, w vgcl syrp copsamss, bomss Chrysostom // αὐτοὺς οὔτε ὑμεῖς οὔτε οἱ ἄρχοντες ὑμῶν E itar, e, gig Greek msacc. to Bede // αὐτοὺς οὔτε ὑμεῖς οὔτε βασιλεῖς οὔτε τύραννοι· ἀτέχεσθε οὖν ἀπὸ τῶν ἀνδρῶν τούτων D itd, h vgms (syrh, with *) (copmeg) // αὐτούς· ἀτόσχεσθε οὖν ἀπὸ τῶν ἀνδρῶν τούτων 614
q39 SP: NA // P: RSV TEV Seg FC NIV VP NJB TOB REB NRSV
*40 παρήγγειλαν … Ἰησοῦ Ac 4.18
r40 SP: NA // P: Seg NIV
*41 Mt 5.10-12; 1 Pe 4.13
s41 P: NJB
*42 πᾶσάν … οἶκον Ac 2.46 διδάσκοντες … Ἰησοῦν Ac 17.3; 18.5, 28
t42 C: (RSV) Segmg (NIV) (NRSV) // Different text: TR AD
u42 P: AD M NRSV // MS: WH NJB
*6.1 τῇ διακονίᾳ τῇ καθημερινῇ Ac 2.45; 4.35
a6.1 Indirect: WH? TEV FC VP NJB? REB
*3 μαρτυρουμένους Ac 10.22; 16.2; 22.12; 1 Tm 3.7; 3 Jn 12 πλήρεις … σοφίας Ac 6.10
13 {C} δέ א B itw copsamss // οὖν C E Ψ 33 36 181 307 453 610 614 945 1409 1678 1739 1891 Byz [P] Lect itar, c, dem, e, gig, ph, ro, t vg syrp, h copbo slav Origenlat Didymuslat Chrysostom Marcus-Eremita // δὲ οὖν 1175 // δή A // omit P74 copsams arm eth geo Basil
b4 P: TEV Seg FC NIV VP
*5 ἄνδρα … πνεύματος ἁγίου Ac 11.24
*6 προσευξάμενοι … χεῖρας Ac 1.24; 13.3; 14.23
c6 NO P: TR AD Lu // SP: NA
*7 ὁ λόγος … ηὔξανεν Ac 12.24; 19.20 ἐπληθύνετο … σφόδρα Ac 2.41, 47; 4.4; 5.14; 11.21, 24; 16.5; 21.20
27 {B} θεοῦ P74 א A B C 33 36 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344vid Byz [P] Lect itar, dem, gig vgww, st syrp copsa, bo, meg arm slavms // κυρίου D E Ψ 614 itc, d, e, h, p, ph, ro, t, w vgcl syrh geo slavms Origenlat Chrysostom
d7 P: AD NA M RSV REB NRSV
*8 ἐποίει … μεγάλα Ac 2.43; 5.12; 14.3; 15.12
*10 Lk 21.15 τῇ σοφίᾳ … ἐλάλει Ac 6.3
e10 P: NIV Lu
*11 Mt 26.59-61; Mk 14.55-58
f11 P: NIV
*13 Ὁ ἄνθρωπος … ἁγίου τούτου Jr 26.11
*14 Ac 21.21
g15 NO P: M // P: TR WH AD NA RSV REB NRSV
*7.2 Ἄνδρες … ἀκούσατε Ac 22.1 Ὁ θεὸς τῆς δόξης Ps 29.3 Ὁ θεὸς … Χαρράν Gn 11.31–12.1
a7.2 P: M NRSV
*3 Gn 12.1
b3 P: NIV
*4 Gn 11.31–12.1, 5; 15.7
*5 οὐκ … ποδός Dt 2.5 ἐπηγγείλατο … αὐτόν Gn 12.7; 13.15; 15.2, 18; 17.8; 24.7; 48.4 οὐκ ὄντος αὐτῷ τέκνου Gn 16.7
*6-7 ἔσται τὸ σπέρμα … τούτῳ Gn 15.13-14
*7 ἐξελεύσονται … τούτῳ Ex 3.12
*8 ἔδωκεν … περιτομῆς Gn 17.10-14 οὕτως … ὀγδόῃ Gn 21.4
c8 NO P: TR WH AD Lu
*9 οἱ … Ἰωσὴφ Gn 37.11 ἀπέδοντο εἰς Αἴγυπτον Gn 37.28; 45.4 ἦν ὁ θεὸς μετ᾽ αὐτοῦ Gn 39.2, 3, 21, 23
*10 ἔδωκεν … Αἰγύπτου Gn 41, 37-39 κατέστησεν … αὐτοῦ Gn 41.40-44; Ps 105.21
d10 P: Seg NIV VP REB
*11 ἦλθεν … Χανάαν Gn 41.54; 42.5
*12 Gn 42.1-2
*13 ἐν … ἀδελφοῖς αὐτοῦ Gn 45.3-4 φανερὸν … Ἰωσήφ Gn 45.16
*14 Gn 45.9-11, 18-19 πᾶσαν … ἑβδομήκοντα πέντε Gn 46.27 lxx; Ex 1.5 lxx; Dt 10.22
*15 κατέβη … Αἴγυπτον Gn 46.5-6 ἐτελεύτησεν … ἡμῶν Gn 49.33; Ex 1.6
*16 Gn 23.2-20; 33.19; 49.29-30; 50.7-13; Jos 24.32
116 {C} ἐν Συχέμ א* B C 36 181 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 l 1178 copsa, bo, meg arm geo // τοῦ Συχέμ P74 D Ψ 614 2344 Byz [(P τοῦ χέμ)] itar, c, dem, ph, ro, w vg copmeg (eth) slav Chrysostom; Jerome // τοῦ ἐν Συχέμ א2 A E 1409 ite vgmss Greek msacc. to Bede // omit syrp
e16 NO P: TR WH AD // SP: NA
*17-18 ηὔξησεν … Ἰωσήφ Ex 1.7-8
217 {B} ὡμολόγησεν P74 א A B C 36* 307 453 610 1175 1678 itar, c, (dem), ph, ro, w vg syrhmg copsa eth // ὤμοσεν Ψ 36c 81 181 614 945 1409 1739 1891 2344 Byz [P] l 1178 itgig syr(p), h copbo, fay slav Chrysostom // ἐπηγγείλατο P45 D E itd, e, p vgmss copmeg Greek msacc. to Bede
318 {C} ἐπ᾽ Αἴγυπτον (see Ex 1.8 lxx) P33vid, 74 א A B C Ψ 36 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 l 1178 (itar, c, dem, ph, ro, w vg) vgmss syrp, hmg copsa, bo, fay, meg arm eth geo slav // omit P45 vid D E 81 614 2344 Byz [P] itd, e, gig, p syrh Chrysostom
*19 οὗτος … ἡμῶν Ex 1.10-11 τοῦ … ζῳογονεῖσθαι Ex 1.22
419 {C} ἡμῶν A C E Ψ 36 81 181 307 453 610 614 945 1678 1739 1891 2344 Byz [P] l 1178 itc, dem, e, gig, p, ph, ro, w vgcl syrp, h copsa, bo, fay, meg armmss eth geo slav Chrysostom // omit P74 א B D 1175 1409 itd vgww, st armmss
f19 P: Seg NIV
*20 Ex 2.2; He 11.23
*21 Ex 2.3-10
g22 NO P: TR WH AD M // SP: NA
*23-24 Ex 2.11-12
*26-28 Ex 2.13-14
*27 Τίς σε κατέστησεν … ἡμῶν Lk 12.14
*29 ἔφυγεν … Μαδιάμ Ex 2.15 ἐγένετο … υἱοὺς δύο Ex 2.21-22; 18.3-4
h29 NO P: TR WH AD // SP: NA
*30-31 ὤφθη … ὅραμα Ex 3.2-3
*31-34 προσερχομένου … Αἴγυπτον Ex 3.4-10
i34 SP: NA // P: M RSV TEV Seg FC NIV VP NJB TOB REB NRSV
*35 Τίς … δικαστήν Ex 2.14 ἀγγέλου … βάτῳ Ex 3.2
*36 ποιήσας … Αἰγύπτῳ Ex 7.3 Ἐρυθρᾷ Θαλάσσῃ Ex 14.21 ἐν τῇ ἐρήμῳ ἔτη τεσσεράκοντα Nu 14.33
k36 P: NIV
*37 Προφήτην … ἐμέ Dt 18.15 (Ac 3.22)
*38 μετὰ τοῦ ἀγγέλου … Σινᾶ Ac 7.53 ὃς ἐδέξατο … ἡμῖν Ex 19.1-6; 20.1-17; Dt 5.4-22; 9.10
538 {B} ἡμῖν A C D E Ψ 33 81 181 614 945 1175 1739 1891 2344vid Byz [P] l 1178 itar, c, d, dem, e, gig, ph, ro, w vg syrp, h arm eth Chrysostom Cyril // ὑμῖν P74 א B 36 307 453 610 1409 1678 l 1439 itp copsa, bo, meg geo slav Irenaeuslat
l38 P: TEV FC NIV VP REB
*39 ἐστράφησαν … Αἴγυπτον Nu 14.3
*40 Ποίησον … αὐτῷ Ex 32.1, 23
*41 Ex 32.4-6
*42 λατρεύειν … οὐρανοῦ Jr 7.18 lxx; 8.2; 19.13
*42-43 Μὴ … Βαβυλῶνος Am 5.25-27
m43 NO P: TR WH AD NA M
*44 Ἡ … ἐρήμῳ Ex 27.21; Nu 1.50 διετάξατο … ἑωράκει Ex 25.9, 40
*45 ἣν καὶ εἰσήγαγον … Ἰησοῦ Jos 3.14-17; 18.1 ἐν … πατέρων ἡμῶν Jos 23.9; 24.18
*45-46 Δαυίδ … Ἰακώβ 2 Sm 7.2-16; 1 Kgs 8.17-18; 1 Chr 17.1-14; 2 Chr 6.7-8; Ps 132.1-5
646 {B} οἴκῳ P74 א* B D 2344 itd copsams // θεῷ (see Ps 132.5) א2 A C E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 Byz [P] l 1178 itar, c, dem, e, gig, h, p, ph, ro, w vg syrp, h copsamss, bo, meg arm eth geo slav Chrysostom Hesychius
*47 1 Kgs 6.1, 14; 8.19-20; 2 Chr 3.1; 5.1; 6.2, 10
n47 P: REV FC NIV
*49-50 Is 66.1-2
o50 NO P: WH AD NA M
*51 Σκληροτράχηλοι Ex 32.9; 33.3, 5 ἀπερίτμητοι … ὠσίν Lv 26.41; Jr 9.26; 6.10 ὑμεῖς ἀεὶ … ἀντιπίπτετε Is 63.10
*52 τίνα τῶν προφητῶν … ὑμῶν 2 Chr 36.16 ἀπέκτειναν … δικαίου Mt 23.31
*53 οἵτινες … ἀγγέλων Ac 7.38; Ga 3.19; He 2.2
p53 NO P: TR AD // SP: WH // P: NA M RSV NJB REB NRSV
*54 διεπρίοντο … αὐτῶν Ac 5.33 ἔβρυχον … αὐτόν Job 16.9; Ps 35.16; 37.12; 112.10
q54 S: NJB
*55 ὑπάρχων … ἁγίου Ac 4.8; 6.3, 5; 9.17; 11.24; 13.9 Ἰησοῦν … ἐκ δεξιῶν τοῦ θεοῦ Mt 22.44; 26.64; Mk 12.36; 14.62; 16.19; Lk 20.42; 22.69; Ac 2.34; Ro 8.34; Eph 1.20; Col 3.1; He 1.3, 13; 8.1; 10.12; 12.2; 1 Pe 3.22
*56 τοὺς … διηνοιγμένους Mt 3.16; Lk 3.21; Jn 1.51; Ac 10.11; Re 19.11
r56 P: TEV FC NIV VP
*58 οἱ μάρτυρες … Σαύλου Ac 22.20
*59 Κύριε … δέξαι … μου Ps 31.5; Lk 23.46
*60 ἔκραξεν φωνῇ μεγάλῃ Mt 27.46, 50; Mk 15.34; Lk 23.46 Κύριε … ἁμαρτίαν Lk 23.34
s60 P: FC VP
t60 SP: WH // P: NA RSV TEV Seg FC NIV VP NJB TOB
*8.1 Σαῦλος … αὐτοῦ Ac 7.58; 22.20 Ἐγένετο … ἀποστόλων Ac 8.4; 11.19
a8.1 NO P: TR RSV // P: WH AD M Seg NJB NRSV
b1 P: NJB
*2 συνεκόμισαν … εὐλαβεῖς Mt 14.12; Mk 6.29
c2 P: TEV FC NJB
*3 Ac 9.1, 13; 22.4; 26.9-11
d3 NO P: TR TOB // P: AD M RSV Seg REB NRSV
*4 Ac 8.1; 11.19
e4 S: TR TOB // MS Seg
15 {C} τήν P74 א A B 181 1175 2344 // omit C D E Ψ 33 36 81 307 453 610 614 945 1409 1678 1739 1891 Byz [P] Lect copsa, bo, meg Chrysostom
*7 πνεύματα … ἐξήρχοντο Mt 10.1; Mk 6.7; 16.17
f8 NO P: TR AD // SP: WH // S: NIV NJB
210 {A} καλουμένη P74 א A B C D E 33 81 181 945 1175 1409 1739 1891 2344 l 1178 itar, c, d, dem, e, gig, p, ph, r, ro, w vg copbo arm geo Irenaeuslat Origen // λεγομένη 614 // omit Ψ 36 307 453 1678 Byz [L P] Lect syrp copsa, meg eth slav Chrysostom
g10 P: FC VP
h13 NO P: TR AD // SP: WH
*17 Ac 19.6
i17 SP: NA // P: TEV Seg FC NIV VP Lu NJB TOB REB
318 {B} πνεῦμα א B copsa, meg Apostolic Constitutions // πνεῦμα τὸ ἅγιον P45, 74 A C D E Ψ 33 36 81 181 307 453 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect itar, c, d, dem, e, gig, p, ph, r, ro, t, w vg syrp, h copbo arm eth geo slav Basil Amphilochius Chrysostom; Augustine
*21 ἡ γὰρ καρδία … θεοῦ Ps 78.37
*23 χολὴν πικρίας Dt 29.17; Lm 3.15 lxx σύνδεσμον ἀδικίας Is 58.6
*24 Δεήθητε … κύριον Ex 8.4 lxx, 24 lxx; 9.28 lxx
424 {A} ἐπ᾽ ἐμὲ ὧν εἰρήκατε P74 א A B (C omit ἐπ᾽) (E εἰρήκατε κακῶν) Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [(L ὡς for ὧν) P] Lect itartxt, c, dem, gig, p, ph, r, (ro), t, w vg syrp, h copsa, bo arm eth geo slav(ms) Apostolic Constitutions Chrysostom // μοι τούτων τῶν κακῶν ὧν εἰρήκατε μοι· ὃς πολλὰ κλαίων διελίμπανεν D* (D2 itarmg, e omit ὃς … διελίμπανεν) (syrhmg) (copmeg)
k24 NO P: AD M NJB // SP: WH NA
l25 NO P: WH // P: TR AD NA M RSV REB NRSV
m26 End quotation: TR WH? M? RSV TEV VP REB NRSV
n26 P: FC
o28 P: VP
*31 Πῶς … ὁδηγήσει με Jn 16.13
p31 P: FC VP
q31 P: Seg NIV REB
*32-33 Ὡς … ζωὴ αὐτοῦ Is 53.7-8 lxx
r33 NO P: TR WH AD NA M RSV Lu NRSV
s35 P: Seg NIV NJB
*36 Ἰδοὺ … βαπτισθῆναι Ac 10.47
536 {A} omit verse 37 P45, 74 א A B C Ψ 33vid 81 181 614 1175 1409 2344 Byz [L P] Lect vgww, st syrp copsa, bo ethpp Chrysostom; Ambrose // add verse 37 εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Φίλιππος, Ἐὰν πιστεύεις ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου, σωθήσει· ἀποκριθεὶς δὲ εἶπε, Πιστεύω εἰς τὸν Χριστὸν τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ E ite Greek msacc. to Bede // add verse 37 εἶπε δὲ αὐτῷ, Εἰ πιστεύεις ἐξ ὅλης καρδίας σου, ἔξεστιν· ἀποκριθεὶς δὲ εἶπε, Πιστεύω τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ εἶναι Ἰησοῦν Χριστόν (with minor variants) 36 307 453 610 945 1678 1739 1891 l 592 l 1178 lAD itar, c, dem, gig, l, p, ph, ro, t, w vgcl syrh with * copmeg arm ethTH geo slav Irenaeus; Cyprian Ambrosiaster Pacian Chromatius Augustine Speculum
t36 P: TEV FC VP
*39 πνεῦμα … εὐνοῦχος 1 Kgs 18.12
639 {A} πνεῦμα P45, 74 א A* B C E Ψ 33vid 81 181 614 1175 1409 2344 Byz [L P] Lect itc, dem, e, gig, ph, r, ro, t vg syrp copsa, bo eth Didymuslat Chrysostom; Rebaptism Jerome1/2 // πνεῦμα ἅγιον ἐπέπεσεν ἐπὶ τὸν εὐνοῦχον, ἄγγελος δὲ Ac 36 307 453 610 945 1678 1739 1891 l 1178 itar, l, p, (w) vgmss (syrh with *) copmeg arm geo slav Jerome1/2
*40 Ac 21.8
u40 P: AD M RSV NRSV
*9.1 Ὁ δὲ Σαῦλος … κυρίου Ac 8.3; 9.13
*1-2 προσελθὼν … Ἰερουσαλήμ Ac 9.14
a9.2 SP: WH NA // P: TEV Seg FC NJB
*5 1 Cor 15.8
b6 P: TEV FC NIV VP
*7 Wsd 18.1
*8 ἀνεῳγμένων … αὐτὸν 13.11
c9 NO P: TR
*11 Σαῦλον … Ταρσέα Ac 21.39
*12 ἐπιθέντα … ἀναβλέψῃ Mk 8.23-25
112 {C} ἄνδρα ἐν ὁράματι B C 1175 l 60 copbomss, meg // ἐν ὁράματι ἄνδρα E 33 36 181 307 453 610 614 945 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect itar, e arm geo slav Chrysostomlem; Greek msacc. to Bede // ἄνδρα P74 א A 81 itc, dem, gig, l, p, ph, r, ro, t, w vg copsa, bo eth // ἐν ὁράματι Ψ l 1590
d12 P: TEV FC NIV VP NJB
*13 ὅσα … Ἰερουσαλήμ Ac 8.3; 9.1
*14 Ac 9.1-2, 21; 26.10 τοὺς … ὄνομά σου Ac 9.21; 22.16; 1 Cor 1.2; 2 Tm 2.22
*15 τοῦ … βασιλέων Ro 1.5; Ac 26.1; 27.24
*16 ὅσα … παθεῖν 2 Cor 11.23-28
e16 P: TR TEV Seg FC NIV VP REB
f17 P: FC VP
g19 NO P: TR AD RSV VP // P: WH NA M Seg REB NRSV
h19 S: VP
i20 P: TEV
*21 Οὐχ … ὄνομα τοῦτο Ac 8.1; 9.1, 14; 26.10
k21 P: TEV FC VP
*22 συμβιβάζων … Χριστός Ac 17.3; 18.5, 28
l22 NO P: TR AD M Lu // SP: WH // P: NA RSV TEV Seg FC NIV NJB TOB REB NRSV
*23 συνεβουλεύσαντο… αὐτόν Ac 23.12
*24 ἐγνώσθη … αὐτῶν Ac 23.16
*25 διὰ τοῦ τείχους … σπυρίδι 2 Cor 11.33
m25 NO P: TR AD // SP: WH // P: NA M RSV Seg NIV Lu REB NRSV
*26-27 Παραγενόμενος … ἀποστόλους Ga 1.18
*27 ἐν τῇ ὁδῷ … κύριον 1 Cor 9.1; 15.8 ἐλάλησεν αὐτῷ Ac 9.4; 22.7; 26.14 ἐν Δαμασκῷ … Ἰησοῦ Ac 9.20
229 {A} Ἑλληνιστάς P74 א B C E Ψ 36 81 104 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect geo Chrysostom // Ἑλληνας A arm slav
*30 ἐξαπέστειλαν … Ταρσόν Ac 11.25
n30 NO P: TR // S: NA Seg NJB REB // MS: WH
331 {A} ἡ … ἐκκλησία … εἶχεν … οἰκοδομουμένη καὶ πορευομένη … ἐπληθύνετο P74 א A B C 36 81 181 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 l 1178 itc, dem, ph, ro, w vg (syrp) (copsa, bo, fay, meg) arm eth Ps-Dionysius // αἱ … ἐκκλησίαι … εἶχον … οἰκοδομούμεναι καὶ πορευόμεναι … ἐπληθύνοντο 614 1409 2344 Byz [L P] Lect (l 422 l 1154 omit καὶ πορευόμεναι; l 680 ληταιβόμεναι [sic] for πορευόμεναι) itar, gig, (p) syrh (copbomss) geo slav Chrysostom; (Augustine) Bede1/4 // αἱ … ἐκκλησίαι πάσαι … εἶχον … οἰκοδομούμενοι καὶ πορευόμενοι … ἐπληθύνοντο E (Ψ ἡ … ἐκκλησία … εἶχον … οἰκοδομουμένοι κ. π. … ἐπληθύνετο) ite
331 {A} ἡ … ἐκκλησία … εἶχεν … οἰκοδομουμένη καὶ πορευομένη … ἐπληθύνετο P74 א A B C 36 81 181 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 l 1178 itc, dem, ph, ro, w vg (syrp) (copsa, bo, fay, meg) arm eth Ps-Dionysius // αἱ … ἐκκλησίαι … εἶχον … οἰκοδομούμεναι καὶ πορευόμεναι … ἐπληθύνοντο 614 1409 2344 Byz [L P] Lect (l 422 l 1154 omit καὶ πορευόμεναι; l 680 ληταιβόμεναι [sic] for πορευόμεναι) itar, gig, (p) syrh (copbomss) geo slav Chrysostom; (Augustine) Bede1/4 // αἱ … ἐκκλησίαι πάσαι … εἶχον … οἰκοδομούμενοι καὶ πορευόμενοι … ἐπληθύνοντο E (Ψ ἡ … ἐκκλησία … εἶχον … οἰκοδομουμένοι κ. π. … ἐπληθύνετο) ite
o31 C: TR TEV Seg FC NIV (Lu) TOB
p31 C: WH RSV Seg NIV VP (Lu) NRSV
331 {A} ἡ … ἐκκλησία … εἶχεν … οἰκοδομουμένη καὶ πορευομένη … ἐπληθύνετο P74 א A B C 36 81 181 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 l 1178 itc, dem, ph, ro, w vg (syrp) (copsa, bo, fay, meg) arm eth Ps-Dionysius // αἱ … ἐκκλησίαι … εἶχον … οἰκοδομούμεναι καὶ πορευόμεναι … ἐπληθύνοντο 614 1409 2344 Byz [L P] Lect (l 422 l 1154 omit καὶ πορευόμεναι; l 680 ληταιβόμεναι [sic] for πορευόμεναι) itar, gig, (p) syrh (copbomss) geo slav Chrysostom; (Augustine) Bede1/4 // αἱ … ἐκκλησίαι πάσαι … εἶχο&# x03BD; … οἰκοδομούμενοι καὶ πορευόμενοι … ἐπληθύνοντο E (Ψ ἡ … ἐκκλησία … εἶχον … οἰκοδομουμένοι κ. π. … ἐπληθύνετο) ite
q31 C: TR AD M (Seg) FC (Lu) NJB TOB REB
331 {A} ἡ … ἐκκλησία … εἶχεν … οἰκοδομουμένη καὶ πορευομένη … ἐπληθύνετο P74 א A B C 36 81 181 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 l 1178 itc, dem, ph, ro, w vg (syrp) (copsa, bo, fay, meg) arm eth Ps-Dionysius // αἱ … ἐκκλησίαι … εἶχον … οἰκοδομούμεναι καὶ πορευόμεναι … ἐπληθύνοντο 614 1409 2344 Byz [L P] Lect (l 422 l 1154 omit καὶ πορευόμεναι; l 680 ληταιβόμεναι [sic] for πορευόμεναι) itar, gig, (p) syrh (copbomss) geo slav Chrysostom; (Augustine) Bede1/4 // αἱ … ἐκκλησίαι πάσαι … εἶχον … οἰκοδομούμενοι καὶ πορευόμενοι … ἐπληθύνοντο E (Ψ ἡ … ἐκκλησία … εἶχον … οἰκοδομουμένοι κ. π. … ἐπληθύνετο) ite
r31 P: WH AD NA M Seg REB
s34 P: FC VP
f35 P: TR WH AD NA M RSV TEV Seg NIV REB NRSV
u38 P: NIV VP NJB
*39 ἀναστὰς … αὐτοῖς Ac 10.23
v39 P: NIV
*40 ἐκβαλὼν … ἀνάστηθι Mk 5.40-41
w40 P: FC VP
x42 P: NJB
*43 Ac 10.6, 32
y43 P: AD NA M RSV REB NRSV
*10.1-8 Ac 10.30-33
*1-2 ἑκατοντάρχης … λαῷ Lk 7.2, 5; Ac 27.1, 3
a10.2 P: Seg NJB
*3 περὶ … ἡμέρας Ac 3.1
*5 Σίμωνά … Πέτρος Mt 10.2; Mk 3.16; Lk 6.14; Jn 1.42; Ac 10.18; 11.13
15 {B} τινά A B C 36 81 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 2344 itar, c, ph, ro, w vg syrhmg copbo armmss // omit א E Ψ 33 181 614 1409 2344 Byz [L P] Lect itd, dem, e, gig, l, p vgms (syrh) copsa, meg armmss eth geo slav Irenaeuslat Chrysostom; Bede
*6 οὗτος … βυρσεῖ Ac 9.43; 10.32
b6 P: Seg FC NIV
c8 NO P: TR AD // SP: WH NA // S: NIV TOB
*11-20 Ac 11.5-12
211 {C} καὶ καταβαῖνον σκεῦός τι ὡς ὀθόνην μεγάλην τέσσαρσιν ἀρχαῖς καθιέμενον P74 א A B (C2 omit μεγάλην) (E τέτραρσιν) (181 καταβαίνοντα and καθιεμένην) 1175 (l 60 omit καταβαῖνον and καὶ καθιεμένην) itar, c, dem, e, p2, ph, ro, w vg Origen // καὶ καταβαῖνον σκεῦός τι ὡς ὀθόνην μεγάλην τέσσαρσιν ἀρχαῖς δεδεμένον καὶ καθιέμενον (C*vid omit μεγάλην) (36 omit καὶ καθιέμενον) 81 307 453 (945 τὸ καταβαῖνον) 1678 1739 1891 2344 (l 593 δεδεμένεν) l 1178 (syrp) // καὶ καταβαῖνον ἐπ᾽ αὐτὸν σκεῦός τι ὡς ὀθόνην μεγάλην τέσσαρσιν ἀρχαῖς δεδεμένον καὶ καθιέμενον 614 1409 Byz [L P] Lect (l 590 l 1156 δεδεμένεν καὶ καθιεμένην; l 751 σκεῦός τι ἐπ᾽ αὐτόν; l 1154 omit καὶ καθιέμενον; l 1356 omit τι) slav Chrysostom // καὶ τέσσαρσιν ἀρχαῖς δεδεμένον σκεῦός τι ὡς ὀθόνην μεγάλην καταβαῖνον καὶ καθιέμενον (P45 vid omit ὡς … καί) Ψ 33 (itd, gig, l, p) (syrh) arm (Apostolic Constitutions)
312 {B} τετράποδα καὶ ἑρπετὰ τῆς γῆς P74 א A B C2vid 81 (181 945 1739 1891 τὰ ἑρπετά) 1175 2344 it(ar), c, (d), dem, gig, (l), (p), ph, ro, w vg cop(sams), bopt arm (eth) geo (Clement) Origengr 1/2, (lat 1/2) (Apostolic Constitutions); Jerome1/3, (1/3) (Augustine1/4) Maximus // τετράποδα καὶ ἑρπετὰ τῆς γῆς καὶ τὰ θηρία E (ite) (Origengr 1/2) (Didymus); (Jerome1/3) (Chromatius) // τετράποδα τῆς γῆς καὶ τὰ θηρία καὶ τὰ ἑρπετὰ Ψ 614 1409 Byz [L P] Lect (l 895 omit τῆς γῆς; l 921 ἑρπετὰ τῆς γῆς) syrh slav Chrysostom; (Jerome1/3) (Augustine1/4) // τετράποδα καὶ τὰ θηρία καὶ τὰ ἑρπετὰ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς (C*vid 33 l 1178 omit τὰ ἐπί) 36 307 453 1678 (Origenlat 1/2)
*14 οὐδέποτε … ἀκάθαρτον Lv 11.1-47; Eze 4.14
*15 Ἃ … ἐκαθάρισεν … κοίνου Mk 7.15, 19
416 {B} εὐθὺς ἀνελήμφθη P74 א A B C E 81 (181 εὐθέως) itar, c, dem, ph, ro, w vg syrhmg copbo slav // ἀνελήμφθη P45 36 307 453 610 1175 1678 2344 itd syrp copsamss, boms arm geo Origenlat Apostolic Constitutions; Ambrose Chromatius Augustine // πάλιν ἀνελήμφθη (D ἀνελήμφθη πάλιν) Ψ 614 945 1739 1891 Byz [L P] Lect ite, (gig), (p) syrh copsamss, meg Chrysostom // εὐθὺς ἀνεσπάσθη πάλιν 1409
d16 NO P: AD VP // SP: WH NA
*18 Σίμων … Πέτρος Mt 10.2; Mk 3.16; Lk 6.14; Jn 1.42; Ac 10.5, 32; 11.13
e18 P: TEV Seg FC NIV VP
*19 εἶπεν … πνεῦμα Ac 11.12; 13.2
519 {B} τρεῖς (see 11.11) P74 א A C E 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 l 1178 itar, c, dem, e, gig, p2, ph, ro, w vg syrp, hmg copsa, bo, meg eth geo Didymusdub; Vigilius // δῦο (see 10.7) B // omit D Ψ 614 Byz [L P] l 597 itd, l, p* syrh slav Apostolic Constitutions Chrysostom; Ambrose Augustine Speculum Cassiodorus
f20 P: FC NIV VP Lu
*22 Ac 10.1-2, 5 μαρτυρούμενός … Ἰουδαίων Lk 7.5
*23 τινες … ἀπὸ Ἰόππης … αὐτῷ Ac 10.45; 11.12
g23 NO P: TR AD VP // SP: WH NA // S: NIV
h23 P: VP
624 {C} εἰσῆλθεν B D Ψ 81 181 614 Lectpt itar, c, dem, d, l, p, ph, ro, w vg syrp, h copsamss eth // εἰσῆλθον P74 א A C E 36 307 453 610 945 (1175 συνῆλθον) 1409 1678 1739 (1891 ἦλθον) 2344 Byz [L P] Lectpt, AD (l 921 συνῆλθον) ite, gig syrhmg copsams, bo, meg arm geo slav Chrysostom
i24 P: TR
*25-26 πεσὼν … εἰμι Ac 14.13-15; Re 19.10
*26 καὶ ἐγὼ αὐτὸς ἄνθρωπός εἰμι Wsd 7.1
k26 P: FC NIV VP
*28 κἀμοὶ … ἄνθρωπον Ac 10.15; 11.9
l29 P: RSV TEV Seg FC NIV VP REB NRSV
*30-33 Ac 10.1-8
*30 ἤμην … προσευχόμενος Ac 3.1 ἀνὴρ … λαμπρᾷ Lk 24.4; Ac 1.10
730 {B} τὴν ἐνάτην P74 א A* B C 81 945 1739 1891 itc, dem, p, ro, w vg copbo (arm) eth geo // νηστεύων καὶ τὴν ἐνάτην P50 A2 (D* τὴν ἐνάτην τε, D2 omit τε) (181 καὶ after ἐνάτην) 1175 (1409 omit τὴν ἐνάτην) copsa, meg // νηστεύων καὶ τὴν ἐνάτην ὥραν Ψ 36 307 453 610 614 1678 2344 Byz [P] Lect syrp, h slav Chrysostom (itar, d, e, gig, l, ph, ro Greek and Latin mssacc. to Bede, but with differences in the sentence) // νηστεύων (and omit τὴν ἐνάτην … οἴκῳ μου) L
*32 Σίμωνα … Πέτρος Mt 10.2; Mk 3.16; Lk 6.14; Jn 1.42; Ac 10.18; 11.13 οὗτος … θάλασσαν Ac 9.43; 10.6
832 {B} θάλασσαν P45, 74 א A B 36 81 307 453 610 1678 itc, dem, p2, ro2, w vg copbo // θάλασσαν ὃς παραγενόμενος λαλήσει σοι C D E Ψ 181 614 945 1175 1409 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect (l 1021 omit παρὰ θάλασσαν) itar, d, e, gig, l, p*, ph, ro*, t syrp, h, pal (copsa, meg) arm (eth) geo (slav) Chrysostom; Greek msacc. to Bede
933 {C} τοῦ κυρίου P45 א A B C E Ψ 36 (81* 945 2344 omit τοῦ) 181 307 453 610 614 1175 1409 1678 1739 1891 l 60 l 597 l 1178 itar, c, dem, e, gig, l, ph, ro, w vg syrh copbo arm geo // τοῦ θεοῦ P74 D (81c omit τοῦ) Byz [L P] Lect (l 884 omit τοῦ) itd, p syrp, pal copsa, boms, meg slav Chrysostom
m33 NO P: WH AD // P: TR NA M RSV Seg NIV Lu REB NRSV
*34 οὐκ … προσωπολήμπτης ὁ θεός Dt 10.17; 2 Chr 19.7; Ro 2.11; Ga 2.6; Eph 6.9; Col 3.25; 1 Pe 1.17
*35 Jn 9.31
n35 P: TOB
*36 τὸν … ἀπέστειλεν Ps 107.20; 147.18 εὐαγγελιζόμενος εἰρήνην Is 52.7; Na 1.15 διὰ … κύριος Re 17.14; 19.16
1036 {C} ὅν P74 א* C D E Ψ 36 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1891 2344 Byz [L P] Lect ite syrp, h geo slav Cyril-Jerusalem Didymusdub Chrysostom // omit א1 A B 81 614 1739 l 1178 itar, c, d, dem, gig, l, p, ph, ro, t, w vg copsa, bo, meg arm eth Hippolytus Athanasius Cyril; Speculum
*37 Mt 4.12, 17; Mk 1.14
1137 {B} ἀρξάμενος א B C E Ψ 181 1739 l 60 l 883 l 1154 l 1178 l 1356 itar, c, gig slav Hilary Faustinus Ambrose // ἀρξάμενος γάρ P74 A D itd, dem, e, l, p, ph, ro, sin, t, w vg syrpal Irenaeuslat // ἀρξάμενον P45 33 36 81 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1891 2344 Byz [L P] Lect Ps-Athanasius Didymusdub Chrysostom
*38 ἔχρισεν … πνεύματι ἁγίῳ Is 61.1; Lk 4.18 ὁ θεὸς ἦν μετ᾽ αὐτοῦ Jn 3.2
p38 P: NIV TOB
*39 κρεμάσαντες ἐπὶ ξύλου Dt 21.22
*40-41 ἔδωκεν … ἡμῖν Jn 14.19, 22
1240 {C} ἐν τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ א* C l 1977 // τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ P74 א2 A B D2 E Ψ 33 36 81 181 307 463 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect itar, c, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg Irenaeuslat Didymusdub Chrysostom // μετὰ τὴν τρίτην ἡμέραν D* itd, l, t
*41 ἡμῖν… νεκρῶν Lk 24.30, 42; Jn 21.12-13; Ac 1.4
*42 οὗτός … νεκρῶν Ac 17.31; Ro 14.9; 2 Tm 4.1; 1 Pe 4.5
*43 Is 33.24; 53.5-6; Jr 31.34; Dn 9.24
q43 NO P: TR AD // SP: WH // P: NA M RSV Seg NIV Lu REB NRSV
*44 Ac 11.15; 15.8
*46 ἤκουον … θεόν Mk 16.17; Ac 2.4, 11; 19.6
*47 Μήτι … βαπτισθῆναι τούτους Ac 8.36
*48 προσέταξεν … βαπτισθῆναι Ac 19.5 τότε … ἐπιμεῖναι ἡμέρας τινάς Jn 4.40
1348 {B} ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ βαπτισθῆναι P74 א A B E 81c 181 (1175 omit Χριστοῦ) itar, c, dem, e, gig (ph), ro, w vgww, st syrh copsa, bo, meg armmss eth slav Cyril-Jerusalem Chrysostom; Rebaptism Jerome // βαπτισθῆναι ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ Ψ 33 36 307 453 610 614 945 1678 1739 1891 2344 l 60 (l 591 omit Χριστοῦ) l 1178 // βαπτισθῆναι ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ κυρίου Byzpt [L P] Lectpt, AD (l 170 τοῦ θεοῦ) vgms // βαπτισθῆναι ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ κυρίου Ἰησοῦ Byzpt Lectpt (l 1021 εἰς τὸ ὄνομα) // βαπτισθῆναι ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ D (81* transposes βαπτισθῆναι after Χριστοῦ) (1409 Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ κυρίου) itd, p vgcl syrp (armmss) (geo)
r48 P: WH AD NA M RSV REB NRSV
12 {A} ὅτε δὲ ἀνέβη Πέτρος εἰς Ἰερουσαλήμ, διεκρίνοντο πρὸς αὐτὸν οἱ ἐκ περιτομῆς P45, 74 א A B 81 181 itar, c, dem, l, ph vg syrp (copsa, bo) arm (eth) geo (slav) Jerome // ὅτε δὲ ἀνέβη Πέτρος εἰς Ἱεροσόλυμα, διεκρίνοντο πρὸς αὐτὸν οἱ ἐκ περιτομῆς E 36 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 l 60 ite, gig Chrysostom // καὶ ὅτε ἀνέβη Πέτρος εἰς Ἱεροσόλυμα, διεκρίνοντο πρὸς αὐτὸν οἱ ἐκ περιτομῆς Ψ 33 614 1409 2344 Byz [L P] Lect (l 591 διεκρίναντο; l 921 Πέτρος ἀνέβη) // ὁ μὲν οὖν Πέτρος διὰ ἱκανοῦ κρόνου ἠθέλησε πορευθῆναι εἰς Ἱεροσόλυμα· καὶ προσφωνήσας τοὺς ἀδελφοὺς καὶ ἐπιστηρίξας αὐτοὺς πολὺν λόγον ποιούμενος διὰ τῶν χωρῶν διδάσκων αὐτούς· ὃς καὶ κατήντησεν αὐτοῖς καὶ ἀπήγγειλεν αὐτοῖς τὴν χάριν τοῦ θεοῦ. οἱ δὲ ἐκ περιτομῆς ἀδελφοὶ διεκρίνοντο πρὸς αὐτόν D itd, p, ro, w vgmss (syrh with *) (copmeg)
*3 Εἰσῆλθες… αὐτοῖς Ac 10.28; Ga 2.12
a3 SP: NA // P: M Seg FC NIV VP
b4 P: TEV TOB REB
*5-12 Ἐγὼ … διακρίναντα Ac 10.9-20
c10 SP: NA // P: NIV NJB
211 {C} ἦμεν P74 א A B D 181 l 884 l 1178 itar vgms // ἤμεν P45 E Ψ 33 36 81 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1891 2344 Byz [L P] l 1441 itc, dem, e, gig, l, p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, bo, meg armmss eth geo slav Chrysostom // ἦσαν itd
*12 ἦλθον … οὗτοι Ac 10.23, 45
312 {C} μηδὲν διακρίναντα (P74 ἀνακρίναντα) א2 A B 33 81 945 1739 1891 2344vid // μηδὲν διακρίνοντα א* E Ψ 36 307 610 1175 1678 // μηδὲν διακρινόμενον 453 614 1409 Byz [L P] l 884 l 1178 l 1441 Chrysostom // omit P45 vid D itd, l, p* syrh
*13 Ac 10.3-5, 22, 30-32
*14 ὃς λαλήσει ῥήματα πρὸς σὲ Ac 10.22 σωθήσῃ … σου Ac 16.31
d14 P: NIV NJB
*15 Ac 10.44 ἐπέπεσεν … ἀρχῇ Ac 2.4
*16 Ac 1.5
417 {A} ὁ θεός P74 א A B E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] l 884 l 1178 l 1441 itar, c, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, bo, meg arm eth geo slav Didymuslat Didymusdub Chrysostom; Jerome // omit D itd vgmss Rebaptism Augustine
517 {A} θεόν P74 א A B E Ψ 33vid 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] l 884 l 1178 l 1441 itc, dem, e, gig, (ph) vg syrp copsa, bo arm eth geo slav Didymusdub Chrysostom; Ambrose Jerome // θεόν τοῦ μὴ δοῦναι αὐτοῖς πνεῦμα ἅγιον πιστεύσασιν ἐπ᾽ αὐτῷ D it(ar), d, (p), (ph), (ro), (w) (syrh with *) (copmeg) (Augustine)
e17 SP: NA // P: TEV Seg FC NIV VP NJB REB
*18 Ἄρα … ἔδωκεν Ac 13.48; 14.27
f18 P: AD NA M RSV
*19 Ac 8.1-4
*20 ἐλάλουν … Ἰησοῦν Jn 7.35
620 {C} Ἑλληνιστάς B D2 E Ψ 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect geo Chrysostom // Ἕλληνας P74 א2 A D* arm slav // εὐαγγελίστας א*
*21 πολύς … κύριον Ac 2.41; 4.4; 5.14; 6.7; 11.24; 21.20
g21 SP: NA // P: TEV Seg FC NIV VP Lu NJB REB
722 {C} διελθεῖν D E Ψ 33 36 181 307 453 610 614 945 1409 1678 2344 Byz [L P] Lect (l 1365* ἐλθεῖν ) itd, e, gig, p, ro2 syrh copsa, meg slav Chrysostom // omit P74 א A B 81 1175 1739 1891 itar, c, dem, ph, ro*, w vg syrp copbo arm eth geo
*23 παρεκάλει … κυρίῳ Ac 13.43; 14.22
823 {B} τῷ κυρίῳ P74 א A D E 36 81 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect copsamss eth Chrysostom // ἐν τῷ κυρίῳ B Ψ 181 itar, c, d, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg copsamss, bo, meg arm geo slav
*24 ἀνὴρ … πίστεως Ac 6.5 προσετέθη … κυρίῳ Ac 2.41; 4.4; 5.14; 6.7; 11.21; 21.20
h24 SP: NA // P: TEV Seg FC NIV VP NJB REB
*25 ἐξῆλθεν … Σαῦλον Ac 9.30
i26 NO P: TR // S: NJB TOB // MS: WH
*27 προφῆται εἰς Ἀντιόχειαν Ac 13.1; 15.32
*28 εἷς … Ἅγαβος Ac 21.10
929 {A} ἀναστὰς δὲ … ἐσήμανεν P74 א A E 33vid 36 81 181 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] l 60 l 592 l 895supp l 1178 l 1365supp l 1441 lAD ite, gig eth Chrysostom; Vigilius // ἀναστὰς δὲ … ἐσήμαινεν B (Ψ ὅς ἐσήμαινεν) itar, c, dem, ph, ro, w vg // ἦν δὲ πολλὴ ἀγαλλίασις· συνεστραμμένων δὲ ἡμῶν ἔφη εἷς … σημαίνων D itd, p (copmeg) Augustine
*30 Ac 12.25
k30 P: WH AD M RSV NRSV
a12.2 SP: NA // P: Lu
*12.4 ὃν … φυλακήν Ac 4.3
b4 P: NIV
*5 προσευχὴ … αὐτοῦ Jas 5.16
c5 NO P: WH AD M Lu // P: TR NA RSV Seg NIV NJB TOB REB NRSV
*6 φύλακές … φυλακήν Ac 5.23
*10 Ac 5.19
110 {A} ἐξελθόντες P74 א A B E 33 81 181 614 945 1175 1409 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect itar, c, dem, e, gig, ph, r, ro, w vg syrp, h copsa, bo arm eth geo slav Chrysostom; Lucifer // εἰσελθόντες Ψ 36 307 453 610 1678 // ἐξελθόντες κατέβησαν τοὺς ἑπτὰ βαθμοὺς καί D itd, (p) (copmeg)
d10 SP: NA // P: M TEV Seg FC NIV VP REB
e11 P: RSV TEV FC NIV VP Lu NJB NRSV
*12 Ἰωάννου … Μάρκου Ac 12.25; 15.37
f12 P: TR
*15 οἱ … Μαίνῃ Ac 26.24 Ὁ ἄγγελός ἐστιν αὐτοῦ Mt 18.10
g15 P: TEV FC NIV VP REB
*17 κατασείσας … σιγᾶν Ac 13.16; 19.33; 21.40
h17 NO P: TR WH AD // S: Lu
*18-19 ἦν … εὑρών Ac 5.22-24
i19 P: TEV REB // S: NIV
k19 NO P: TR N NIV // P: WH AD NA RSV Seg Lu NRSV
*20 διὰ … βασιλικῆς 1 Kgs 5.11; Eze 27.17
l20 P: TR TEV FC NIV
*22 Eze 28.2
m22 P: FC
*23 ἐπάταξεν … θεῷ Dn 5.20
223 {A} γενόμενος σκωληκόβρωτος P74 א A B E Ψ 33vid 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] l 884 l 1178 itar, c, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg syr(p), h copsa, bo arm eth geo slav Basil Chrysostom; Ambrosiaster Lucifer // καταβὰς ἀπὸ τοῦ βήματος γενόμενος σκωληκόβρωτος ἕτι ζῶν καὶ οὕτως D itd (copmeg)
n23 NO P: TR AD // SP: WH
*24 Ac 6.7; 19.20
o24 P: RSV TEV Seg FC NIV VP NJB
*25 Βαρναβᾶς … διακονίαν Ac 11.29-30 Ἰωάννην … Μᾶρκον Ac 12.12; 15.37
325 {C} εἰς Ἰερουσαλήμ א B 81 1409 Byz [L P] Lectpt syrhmg slav Chrysostommss // ἀπὸ Ἰερουσαλήμ D Ψ 36 181 307 453 610 614 1678 Lectpt itar, c, d, dem, gig, ph, ro vg copbo, meg Chrysostomms // ἐξ Ἰερουσαλήμ P74 A 33 2344 copsamss eth Chrysostom // ἐξ Ἰερουσαλήμ εἰς Ἀντιόχειαν (E 1175 ἀπό for ἐξ) 945 1739 1891 (l 1178 ἀπό for ἐξ) lAD ite, p, w syrp copsa
p25 P: AD M // MS: Seg NJB
*13.1 Ἦσαν … προφῆται Ac 11.27; 15.32
*2 Ἀφορίσατε … αὐτούς Ac 9.15; Ga 1.15-16
a13.2 P: TEV FC VP
*3 νηστεύσαντες … αὐτοῖς Ac 6.6; 14.23
b3 NO P: TR AD // P: WH NA M RSV Seg REB NRSV
*4 ἀπέπλευσαν εἰς Κύπρον Ac 15.39
c4 P: Seg
*5 εἶχον … ὑπηρέτην Ac 12.25; 13.13; 15.39
d5 SP: WH NA // P: TEV Seg FC NIV VP NJB
*8 2 Tm 3.8
*10 διαστρέφων τὰς ὁδούς Pr 10.9 τὰς ὁδοὺς … εὐθείας Ho 14.9
*11 Ac 9.8; 22.11
e11 P: WH TEV FC NIV VP
f12 P: TR WH AD NA M RSV REB NRSV
*13 Ἰωάννης … Ἱεροσόλυμα Ac 13.5; 15.38
g13 P: Seg
*15 τὴν ἀνάγνωσιν τοῦ νόμου Ac 15.21
h15 SP: NA // P: M Seg FC NIV VP
*16 κατασείσας τῇ χειρί Ac 12.17; 19.33; 21.40 Ἄνδρες … θεόν Ac 13.26
i16 NO P: TR WH AD M RSV FC NIV VP Lu // S: NJB
*17 μετὰ … ἐξήγαγεν … αὐτῆς Ex 6.1, 6; 12.51
*18 Ex 16.35; Nu 14.34
118 {C} ἐτροποφόρησεν א B C2 D 36 81 307 453 610 614 945 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect itar, c, dem, p, ph, ro vg syrhgr (Apostolic Constitutions) Chrysostom Hesychius // ἐτροφοφόρησεν (see Dt 1.31) P74 A C* E Ψ 33 181 1175 l 809 l 938 l 1364 itd, e, gig syrp, h copsa, bo, meg arm eth geo slav
*19 Dt 7.1 κατεκληρονόμησεν … αὐτῶν Jos 14.1
219 {B} τὴν γῆν αὐτῶν P74 א B Ψ 33 81 181 1175 2344 l 165 copsams // αὐτοῖς τὴν γῆν αὐτῶν A C D2 E (36 307 453 610 1678 omit αὐτῶν) 614 945 1409 1739 1891 Byz [L P] Lect (l 884 τῆς ἐπαγγελίας for αὐτῶν) itar, c, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg syrp copsamss, bo arm eth geo slav Chrysostom // τὴν γῆν τῶν ἀλλοφύλων D* itd syrh with * copmeg
k19 Comma: RSV Seg // Semicolon: Lu // Colon: TOB // Period: TEV FCmg NIV VP // Different text: TR AD Segmg NJBmg
*20 μετὰ … κριτάς Jdg 2.16 ἕως … προφήτου 1 Sm 3.20
l20 P: TEV FC NIV VP
320 {C} ὡς ἔτεσιν τετρακοσίοις καὶ πεντήκοντα. καὶ μετὰ ταῦτα P74 א A B C 33 36 81 181 307 453 610 1175 1409 1678 2344 itar, c, dem, p, ph, ro, w vg cop(bo), (meg) arm geo slavms // καὶ μετὰ ταῦτα ὡς ἔτεσιν τετρακοσίοις καὶ πεντήκοντα D2 E Ψ 945 1739 1891 Byz [L P] Lect (l 603 τριακοσίοις) ite eth slavms Chrysostom; Greek msacc. to Bede // καὶ ἕως ἔτεσιν τετρακοσίοις καὶ πεντήκοντα D* (itd, gig copsa syrh ὡς) // ἔτεσιν τετρακοσίοις καὶ πεντήκοντα καί 614 (syrp)
m20 P: REB
*21 κἀκεῖθεν … βασιλέα 1 Sm 16.12-13 ἔδωκεν … Βενιαμίν 1 Sm 10.20-21, 24; 11.15
*22 μεταστήσας αὐτόν 1 Sm 13.14 ἤγειρεν … βασιλέα 1 Sm 16.12-13 Εὗρον Δαυὶδ Ps 89.20 ἄνδρα … καρδίαν μου 1 Sm 13.14 ὃς … θελήματά μου Is 44.28
n22 P: M Seg NIV
*23 τούτου … σωτῆρα 2 Sm 7.12; Is 11.1
423 {B} ἤγαγεν P74 א A B E Ψ 81 1175 1409 Byz [L P] Lect (l 1356 ἀνήγαγε) itar, c, dem, e, p, ph, ro, w vg copbo eth Athanasius Chrysostom1/2; Augustine // ἤγειρε C D 33 36 181 307 453 610 614 945 1678 1891 2344 l 921 l 1178 itd, gig vgmss syrp, h copsa, meg arm geo slav Chrysostom1/2 Theodoret // omit 1739
*24 Mt 3.1-2, 5; Mk 1.4-5; Lk 3.3
*25 Τί … εἰμὶ ἐγώ Jn 1.20 ἔρχεται … λῦσαι Mt 3.11; Mk 1.7; Lk 3.16; Jn 1.27
525 {B} Τί ἐμέ P74 א A B E (33 81 με) 1175 copsa, meg eth Augustine Quodvultdeus1/2 // Τίνα με P45 C D Ψ 36 181 307 453 610 614 945 1409 1678 1891 2344 Byz [L P] Lect (l 751 omit με) itar, c, d, dem, e, gig, p,. ph, ro, w vg syrp, h copbo Chrysostom; Quodvultdeus1/2
o25 NO P: TR WH AD M Lu // SP: NA
*26 Ἄνδρες … θεόν Ac 13.16
636 {B} ἡμῖν P74 א A B D Ψ 33 81 614 2344vid itd, sin syrhmg copsa, meg // ὑμῖν P45 C E 36 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1881 Byz [L P] Lect itar, c, dem, e, gig, p, ph, ro, t, w vg syrp, h copbo arm eth geo slav Chrysostom
*27 Ac 3.17
727 {A} τοῦτον ἀγνοήσαντες καὶ τὰς φωνὰς … κρίναντες P45, 74 א A B C (D2 ἀγνοοῦντες) Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect (l 1364 l 1365 l 1441 κρίνοντες) it(ar), c, dem, gig, p, ph, ro, sin, t, w vg syrh (copsa, bo, meg) arm geo slav Chrysostom // τοῦτον ἀγνοήσαντες καὶ τὰς γραφὰς … κρίναντες E ite syrp // μὴ συνιέντες τὰς γραφὰς … καὶ κρίναντες D*vid itd (eth)
*28 μηδεμίαν … εὑρόντες Mt 26.60; Mk 14.55, 56, 59; 15.14; Lk 23.4, 14, 15, 22; Jn 18.38; 19.4, 6 ᾐτήσαντο … αὐτόν Mt 27.22-23; Mk 15.13-14; Lk 23.21, 23; Jn 19.6, 7, 15
*29 καθελόντες … μνημεῖον Mt 27.59-60; Mk 15.46; Lk 23.53; Jn 19.38, 41-42
*30 ὁ δὲ … νεκρῶν Ac 2.24, 32; 3.15; 4.10; 5.30; 10.40; 17.31
*31 ὃς ὤφθη … εἰς Ἰερουσαλήμ Ac 1.3 οἵτινες … μάρτυρες αὐτοῦ Lk 24.48; Ac 1.8; 2.32; 3.15; 5.32; 10.39, 41
p31 SP: NA // P: M Seg NIV VP NJB TOB REB
*32-33 ἡμεῖς … Ἰησοῦν Ac 13.23
*33 Υἱός … σε Ps 2.7 (He 1.5; 5.5)
833 {C} αὐτῶν ἡμῖν C3 E 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect (l 1443 ὑμῖν by itacism?) ite syrp, h copsa arm geo (slav) Chrysostom; Greek msacc. to Bede // ἡμῶν P74 א A B C* D (Ψ ὑμῶν by itacism?) 1409 itar, c, d, dem, (p), ph, ro, t, w vg copmeg Hilary Ambrose // αὐτῶν 1175 itgig copbopt // ὑμῶν ὑμῖν l 170vid // omit copbopt eth
933 {B} τῷ ψαλμῷ γέγραπται τῷ δευτέρῳ P74 א A B C Ψ 33 36 81 181 307 453 610 945 1678 1739 1891 2344 arm geo // τῷ ψαλμῷ τῷ δευτέρῳ γέγραπται E 614 1409 Byz [L P] l 156 l 170 l 617 l 883 l 1178 (l 1443 τῷ δευτέρῳ ψαλμῷ) itar, c, dem, e, p, ph, ro, t vg slav Chrysostom; (Ambrose1/2) Bede2/3 // τῷ πρώτῳ ψαλμῷ γέγραπται D itd, gig (Origen); Hilary Cassiodorus Latin mssacc. to Bede // ῷ ψαλμῷ γέγραπται 1175 (Hesychius); Bede1/3 // τοῖς ψαλμοῖς γέγραπται P45 vid (Ambrose1/2 προφήταις for ψαλμοῖς)
q33 P: Seg TOB
*34 Δώσω … πιστά Is 55.3 lxx
r34 P: Seg TOB
*35 Οὐ … διαφθοράν Ps 16.10 lxx
s35 P: Seg NIV TOB
*36 Δαυὶδ … αὐτοῦ 1 Kgs 2.10; Ac 2.29 προσετέθη … αὐτοῦ Jdg 2.10
t37 P: Seg NIV NJB
*38 διὰ … καταγγέλλεται Ac 10.43 ἀπὸ … δικαιωθῆναι He 9.9
*39 ἐν … δικαιοῦται Ro 4.25; 6.7; 10.4
u39 P: NJB TOB
1040 {B} ἐπέλθῃ P74 א2 (א* ἀπέλθῃ) B D 33 36 307 453 610 614 1678 2344 itd vgst // ἐπέλθῃ ἐφ᾽ ὑμᾶς A C E Ψ 097 81 181 1175 1409 1739 1891 Byz [L P]l 1178 itar, c, dem, e, gig, p, ph, ro, w vgcl, ww copsa, bo, meg arm eth geo slav Basil Chrysostom
*41 Hab 1.5 lxx
v41 NO P: WH
1142 {A} αὐτῶν P74 א A B C D E Ψ 097 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1678 1739 1891 2344 l 11781/2 itar, c, d, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg syr(p), h copsa, bo, meg arm slavms Chrysostomlem // ἐκ τῆς συναγωγῆς τῶν Ἰουδαίων Byzpt [P] // αὐτῶν ἐκ τῆς συναγωγῆς τῶν Ἰουδαίων 1409 Byzpt [L] l 11781/2 slavms
1242 {B} παρεκάλουν εἰς τὸ μεταξὺ σάββατον P74 א A C Ψ 097 33 (36 307 453 610 1678 παρεκάλουν after σάββατον) 81 181 614 945 1175 1739 1891 2344 l 11781/2 itar, c, d, dem, gig, p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, meg arm (eth) slavms Chrysostomlem // παρεκάλουν τὰ ἔθνη εἰς τὸ μεταξὺ σάββατον 1409 Byz [L P] l 11781/2 geo slavms // εἰς τὸ μεταξὺ σάββατον ἠξίουν B copbo // εἰς τὸ μεταξὺ σάββατον E ite // παρεκάλουν εἰς τὸ ἑξῆς σάββατον D
*43 ἔπειθον … θεοῦ Ac 11.23; 14.22
1343 {A} Βαρναβᾷ P74 א A B C D E Ψ 097 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] l 60 l 1178 itar, c, d, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg copsa, bo, meg arm eth geo slav Chrysostom // Βαρναβᾷ ἀξιοῦντες βαπτισθῆναι 614 syrh with *
1443 {A} θεοῦ. P74 א A B C Ψ 097 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] l 60 l 1178 itar, c, dem, (gig), p, ph, ro vg syrp, h copsa, bo arm eth geo slav Chrysostom // θεοῦ. ἐγένετο δὲ καθ᾽ ὅλης τῆς πόλεως διελθεῖν τὸν λόγον τοῦ θεοῦ D (itd) (syrhmg) // θεοῦ. ἐγένετο δὲ κατὰ πᾶσαν πόλιν φημισθῆναι τὸν λόγον E ite, w (copmeg) Greek msacc. to Bede
w43 NO P: AD M // SP: WH NA // S: NJB TOB
1544 {C} τὸν λόγον τοῦ κυρίου P74 א A B2 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 l 1178 itar, c, gig, p, ro, w vgww, st copsa geo // τὸν λόγον τοῦ θεοῦ B* C E Ψ 614 Byz [L P] l 60 itdem, e, p vgcl syrp, h copbo arm slav Chrysostom // Παύλου πολύν τε λόγον ποιησάμενου περὶ τοῦ κυρίου D itd (copmeg)
*45 Ac 14.2
1645 {B} βλασφημοῦντες P74 א A B C L Ψ 33 36 81 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 l 1178 itar, c, dem, p2, ph, ro, w vg syrp copsa, bo, meg arm ethpp geo slav // ἀντιλέγοντες καὶ βλασφημοῦντες D 097 181 614 Byz [P] l 60 itd, p* syrh (ethTH) Chrysostom // ἐναντιούμενοι καὶ βλασφημοῦντες E ite, gig
*46 Ὑμῖν … θεοῦ Ac 3.26; Ro 1.16 ἐπειδὴ … ζωῆς Lk 7.30 ἐπειδὴ … ἔθνη Ac 18.6
*47 Τέθεικα … γῆς Is 49.6
x47 P: NA M RSV TEV Seg FC NIV VP Lu NJB TOB NRSV
*48 Ac 11.18
1748 {C} τὸν λόγον τοῦ κυρίου P45, 74 א A C Ψ 33 36 81 181 307 610 945 1175 1409 1739 1891 2344 Byz [L P] itc, d, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg copsamss, meg arm geo slavms Chrysostom; Augustine1/2 // τὸν λόγον τοῦ θεοῦ B D E 453 l 60 copsams, bo Augustine1/2 // τὸν θεόν 614 l 1178 (itar τὸν κύριον) syrp, h
y48 P: TEV Seg FC NIV TOB
z49 P: NJB
*50 γυναῖκας … πρώτους Ac 17.4, 12
*51 ἐκτιναξάμενοι … αὐτοὺς Mt 10.14; Mk 6.11; Lk 9.5; 10.11; Ac 18.6
aa52 P: WH AD NA M RSV REB NRSV
a1 P: NJB
*14.2 Ac 13.45
b2 P: NJB
*3 τῷ κυρίῳ … αὐτῶν Mk 16.20; Ac 19.11; He 2.4
c3 P: NJB
d4 P: TEV FC
*5 ὁρμὴ … αὐτούς Ac 14.19; 2 Tm 3.11
*6 Mt 10.23
e7 SP: WH // P: TR AD NA M RSV REB NRSV
*8 χωλὸς … αὐτοῦ Jn 9.1; Ac 3.2
*9 ἰδὼν …σωθῆναι Mt 9.28
f10 P: Seg NIV NJB TOB
*11 Οἱ θεοὶ … ἡμᾶς Ac 28.6
g13 SP: NA // TEV NIV REB
*15 ἡμεῖς … ἄνθρωποι Ac 10.26; Jas 5.17 θεὸν … αὐτοῖς Ex 20.11; Ps 146.6
h15 P: M
*16 Ac 17.30
*17 οὐρανόθεν … καρποφόρους Ps 147.8; Jr 5.24
i17 P: FC VP
k18 NO P: M // SP: WH // S: NJB
*19 Ἐπῆλθαν … ὄχλους Ac 17.13 λιθάσαντες τὸν Παῦλον 2 Cor 11.25; 2 Tm 3.11
l20 SP: NA // S: Seg Lu
m20 NO P: TR WH AD NA RSV Seg Lu // P: M VP NJB REB NRSV
*22 1 Tm 3.3 ἐπιστηρίζοντες … μαθητῶν Ac 15.32; 18.23 παρακαλοῦντες … πίστει Ac 11.23; 13.43
n22 P: FC
*23 προσευξάμενοι μετὰ νηστειῶν Ac 13.3
o23 SP: NA // P: RSV TEV FC NJB TOB REB NRSV // S: VP
125 {B} λόγον B D 36 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 Byz [L P] Lect itd vgms copsa, bo, meg (eth) Chrysostom // λόγον τοῦ κυρίου א A C Ψ 33 81 181 614 1409 2344vid l 597 l 680 l 921 itar, c, dem, l, p, ph, ro, w vg syrp, h with * arm slav // λόγον τοῦ θεοῦ P74 E ite, gig copboms geo
p25 P: NIV Lu
*26 εἰς Ἀντιόχειαν … ἐπλήρωσαν Ac 13.1-2; 15.40
q26 P: TEV Seg FC NJB
*27 παραγενόμενοι … αὐτῶν Ac 15.4, 12 ἤνοιξεν … πίστεως Ac 11.18; 13.47-48
r28 P: AD M RSV NRSV // MS: WH
*15.1 Ga 5.2 Ἐὰν … Μωϋσέως Lv 12.3
*2 ἔταξαν … Ἰερουσαλήμ Ac 11.30; Ga 2.1
12 {A} ἔταξαν ἀναβαίνειν Παῦλον καὶ Βαρναβᾶν καί τινας ἄλλους ἐξ αὐτῶν P74 (א ἐξ αὐτῶν ἄλλους) A B C (E ἐτάξαντο) Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect (l 593 ἔταξαν ἀναβαίνειν καί τινας ἐξ αὐτῶν) it(ar), (c), (dem), e, (l), p, (ro) vg(cl) syr(p), h (copsa, bo) arm eth geo (slav) Amphilochius Chrysostom; Jerome // ἔλεγεν γὰρ ὁ Παῦλος μένειν οὕτως καθὼς ἐπίστευσαν διϊσχυριζόμενος· οἱ δὲ ἐληλυθότες απὸ Ἰερουσαλὴμ παρήγγειλαν αὐτοῖς τῷ Παύλῳ καὶ Βαρναβᾷ καὶ τισιν ἄλλοις ἀναβαίνειν D (itd, gig, ph, w) (syrhmg) (copmeg)
a15.2 SP: WH // P: TEV FC VP NJB REB
b3 P: VP TOB REB
*4 Ac 14.27; 15.12
c4 P: NIV // S: NJB
d5 NO P: Lu NJB // S: TOB
26 {A} πρεσβύτεροι P45vid, 74 א A B C D E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect itar, c, d, dem, e, gig, l, p, ph, ro, w vg syrp copsa, bo arm eth geo slav Chrysostom // πρεσβύτεροι σὺν τῷ πλήθει 614 syrh
e6 P: Lu TOB
*7-8 ἀναστὰς … ἡμῖν Ac 2.4; 10.44; 11.15
37 {A} ἀναστὰς Πέτρος P74 א A B C D2 E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 945 (1175 ἀναστὰς δέ) 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect itar, c, d, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, bo arm eth geo slav (Apostolic Constitutions) Chrysostom // ἀνέστησεν ἐν πνεῦματι Πέτρος καί D* (614 ἀναστὰς Πέτρος ἐν πνεῦματι ἁγίῳ) itd, l (syrhmg) // after γενομένης add τῷ Παύλῳ καὶ τῷ Βαρναβᾷ πρὸς αὐ[τούς· ἔταξαν ἀναβαί]νειν Παῦλον καὶ Βαρναβᾶν καὶ τινας [ἄλλους ἐξ αὐτῶν εἰς Ἰερουσαλὴμ πρὸς] τοὺς ἀποστόλους καὶ πρεσβυτέρους· γεν[ομένης ἀναστὰς Πέτρος (compare 15.2) P45 vid
f7 P: Seg NJB
*9 οὐθὲν … καὶ αὐτῶν Ac 10.34-35
*10 ἐπιθεῖναι … μαθητῶν Ac 15.19; Ga 5.1
*11 Ga 2.16; Eph 2.5-8
g11 NO P: TR WH AD M Lu // SP: NA
*12 ἤκουον … αὐτῶν Ac 14.27; 15.4
412 {A} ἐσίγησεν δέ P74 א A B (C 945 ἐσίγησαν) E Ψ 33 36 81 181 453 610 614 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect (l 592 ἐσίγησεν and omit δέ; l 1364 ἐσίγησεν οὐ [sic]) itar, c, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg (syrp) copsamss, bo (arm) eth geo slav (Basil) Apostolic Constitutions Hesychius (Theodoret); Jerome // συγκατατιθεμένων δὲ τῶν πρεσβυτέρων τοῖς ὑπὸ τοῦ Πέτρου εἰρημένοις ἐσίγησεν D itd, (l) syrh with *
h12 P: M Seg Lu TOB REB // S: NJB
i13 P: Seg
*14 Ac 15.7-9 ὁ θεὸς … λαὸν Lk 1.68
*16-17 Am 9.11-12
k17 P: FC
*18 γνωστὰ ἀπ᾽ αἰῶνος Is 45.21
517-18 {B} ταῦτα γνωστὰ ἀπ᾽ αἰῶνος א B C Ψ 33 81 1175 2344 copsa, bo // ταῦτα πάντα γνωστὰ ἀπ᾽ αἰῶνος 36 307 453 610 1678 1739 1891 arm (geo) (slav) // ταῦτα πάντα ἅ ἐστιν γνωστὰ αὐτῷ ἀπ᾽ αἰῶνος 945 (eth) // ταῦτα· γνωστὸν ἀπ᾽ αἰῶνος τῷ κυρίῳ τὸ ἔργον αὐτοῦ P74 A (D ἀπ᾽ αἰῶνος ἐστιν) it(ar), c, d, dem, l, (p), ph, ro, w vg (syrhmg) armms (Irenaeuslat); Jerome // ταῦτα· γνωστὰ ἀπ᾽ αἰῶνοςτῷ κυρίῳ πάντα τά ἔργα 1409 // ταῦτα πάντα· γνωστὰ ἀπ᾽ αἰῶνος ἐστιν τῷ θεῷ πάντα τά ἔργα αὐτοῦ (E πάντα ταῦτα) (181 omit πάντα1,2) 614 Byz [(L πάντα ταῦτα) P] l 156 l 617 l 1178 ite, (gig) (slavms) (Apostolic Constitutions) Chrysostom
l18 P: TEV Seg FC NIV VP NJB TOB
*19 Ac 15.10
*20 τοῦ αἵματος Gn 9.4; Lv 3.17; 17.10-14
620 {A} καὶ τῆς πορνείας (see footnotes 7 and 8) P74 א A B C D E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 1175 1409 1678 2344 Byz [L P] l 1178 it(ar), c, d, dem, e, gig, l, p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, (bo) arm geo slav Irenaeuslat Origenlat(1/2) (Apostolic Constitutions) Chrysostom; (Ambrosiaster) // καὶ τῆς πορνείας after καὶ τοῦ αἵματος καὶ τοῦ πνικτοῦ (see 15.29) 945 1739 1891 // omit P45 eth
720 {C} καὶ τοῦ πνικτοῦ (see footnotes 6 and 8) P45 א C E 36 181 307 453 610 614 (945) 1175 1409 1678 (1739) (1891) 2344 Byz [L P] l 1178 itar, c, dem, e, l, p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, (bo) arm eth geo slav Origenlat(1/2) Chrysostom // καὶ πνικτοῦ P74 A B Ψ 33 81 Apostolic Constitutions // omit D itd, gig Irenaeusacc. to 1739; (Ambrosiaster)
820 {A} αἵματος (see footnotes 6 and 7) P45, 74 א A B C E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 1175 1409 1678 2344 Byz [L P] itc, dem, e, gig, l, p, ph, ro, w vg syrp, h copbo arm geo slavms Origenlat(1/2) Apostolic Constitutions Chrysostom // αἵματος καὶ ὅσα μὴ θέλουσιν ἑαυτοῖς γίνεσθαι ἑτέροις μὴ ποιεῖτε (see 15.29) D itar, (d) (copsa) (eth) slavms Irenaeuslat // καὶ τῆς πορνείας (see footnote 6 concerning word-order), καὶ ὅσα ἂν μὴ θέλουσιν αυτοῖς γίνεσθαι ἑτέροις μὴ ποιεῖν 945 1739 1891 (l 1178 γενέσθαι)
*21 Ac 13.15
m21 NO P: AD // SP: WH // P: TR NA M RSV Seg REB NRSV
n23 P: Seg NIV VP Lu REB
923 {B} ἀδελφοί P33, 74 א* A B C D 33 81 2344 it(ar), c, d, dem, gig, l, p, ph, ro, w vg armmss Irenaeuslat; Pacian Ps-Vigilius // καὶ οἱ ἀδελφοί א2 E Ψ 36 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 Byz [L P] ite syrp, h copbomss armmss eth geo slav Apostolic Constitutions Amphilochius Chrysostom Socrates // omit l 1178 copsa Origenlat
o23 P: Seg REB
*24 τινὲς … λόγοις Ac 15.1
1024 {C} ἐξελθόντες P33, 74 א2 A C D E (L 1409 ἐλθόντες) Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1678 1739 1891 2344 Byz [P] l 1178 itar, c, d, dem, e, gig, l, p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, bo eth geo slav Irenaeuslat Origenlat Socrates; Pacian // omit א* B 1175 arm Apostolic Constitutions Amphilochius Chrysostom; Ps-Vigilius
1124 {A} ὑμῶν P33, 45vid, 74 א A B D 33 81 2344 itar, c, d, dem, l, p, ph, ro, w vg copsa, (bo) Apostolic Constitutions Amphilochius // ὑμῶν and add τηρεῖν τὸν νόμον after διεστείλατο 1175 // ὑμῶν λέγοντες περιπέμνεσθαι καὶ τηρεῖν τὸν νόμον C (E περιπέμνεσθαι δεῖ) Ψ 36 181 307 453 610 614 945 1409 1678 1739 1891 Byz [L P] l 1178 (ite, gig) syrp, h arm eth (geo) slav(ms) (Irenaeuslat) (Chrysostom) Socrates; (Greek msacc. to Bede)
1225 {C} ἐκλεξαμένοις P45 vid A B Ψ 33 81 614 945 1175 1739 1891 2344 Byzpt [L] itar, c, dem, e, gig, l, p, ph, ro, w vg (syrp) arm geo // ἐκλεξαμένους א C D E 36 181 307 453 610 1409 1678 Byzpt [P] l 1178 itd syrh slav Irenaeuslat Apostolic Constitutions Amphilochius Chrysostom Socrates
*28 μηδὲν … βάρος Mt 23.4
*29 αἵματος Gn 9.4; Lv 3.17; 17.10-14
1329 {B} καὶ πνικτῶν א* B C 81 614 1175 copsa, bo eth Clement Origenlat 1/2 Cyril-Jerusalemmss Amphilochius1/2 Socrates; Gaudentius Jerome1/2 mssacc. to Jerome Cassian // καὶ πνικτοῦ P74 א2 A2 E Ψ 33 36 181 307 453 610 945 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] l 1178 itar, c, dem, e, gig, (p), (ph), (ro), w vgcl, (ww) syrp, h arm (geo) slav (Origenlat 1/2) Apostolic Constitutions Cyril-Jerusalem Diodore Amphilochius1/2 Didymusdub Chrysostom Severian Cyril; mssacc. to Ambrosiaster Ps-Vigilius // omit D itd, l Irenaeusacc. to 1739; Tertullian Cyprian Pacian Jerome1/2 Ambrosiaster Augustine
1429 {A} καὶ πορνείας P33, 74 א A B C E Ψ 33vid 36 81 181 307 453 610 1175 1409 1678 2344 Byz [L P] itc, dem, e, gig, ro, w vg syrp copbo arm geo slav Clement Origenlat Apostolic Constitutions Cyril-Jerusalem Diodore Amphilochius Didymusdub Chrysostom Severian Socrates Cyril; Tertullian Ambrosiaster Pacian Gaudentius // καὶ πορνείας καὶ ὅσα μὴ θέλετε ἑαυτοῖς γίνεσθαι ἑτέροις μὴ ποιεῖν (see 15.20) (D ἑτέρω, D2 ποιεῖτε) (614 αὐτοῖς γενέσθαι and ποιεῖτε) (945 1891 θέλητε 1739 l 1178 itar, (d), l, p, ph vgms (syrh with *) copsa (eth) Irenaeuslat; Cyprian
1529 {A} πράξετε P33 א A B (E πράξητε) Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 Byz [P] l 1178 itc, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg copsa, bo (arm) geo slav Clement Origenlat Apostolic Constitutions Didymusdub Chrysostom Socrates; Pacian Ps-Vigilius // πράξατε P74 C L 2344 itar eth (Amphilochius) // πράξατε φερόμενοι ἐν τῷ ἁγίῳ πνεύματι D itd, (l) (Irenaeusacc. to 1739); Tertullian
p29 S: Lu NJB
*32 Ἰούδας … ὄντες Ac 11.27; 13.1 παρεκάλεσαν … ἐπεστήριξαν Ac 14.22; 18.23
1633 {A} omit verse 34: P74 א A B E Ψ 81 Byz [L P] itdem, e, p vgww, st syrp copbo Chrysostom // add verse 34: ἔδοξε δὲ τῷ Σιλᾷ ἐπιμεῖναι αὐτοῦ (C αὐτούς for αὐτοῦ) 33 36 (181 ἐπιμένειν) 307 453 610 614 (945 αὐτόθι) 1175 1409 1678 1739 1891 2344 l 1178 itc syrh with * copsa, bomss arm eth geo slav // ἔδοξε δὲ τῷ Σιλᾷ ἐπιμεῖναι πρὸς αὐτοὺς, μόνος δὲ Ἰούδας ἐπορεύθη D1 (D* Σιλεᾷ and omit πρός) itd (itar, gig, l, ph, ro vgmss αὐτοῦ for πρὸς αὐτοὺς, itw vgcl ἐπορεύθη εἰς Ἰερουσαλήμ) Cassiodorus
q33 SP: WH // P: TEV // P after v. 34: AD Seg FC
r35 NO P: AD // P: NA M // MS: NJB REB
s36 P: FC VP
*37 Ἰωάννην … Μᾶρκον Ac 12.12, 25
*38 τὸν … ἔργον Ac 13.13; Col 4.10
t38 P: NJB
*39 τόν τε … Κύπρον Ac 4.36; 13.4
u39 P: Seg
*40 παραδοθεὶς … κυρίου Ac 14.26
1740 {B} κυρίου P74 א A B D1 (D* omit τοῦ) 33 81 181 1409 2344 l 597 l 598 itar, c, d, dem, p, ph2, ro vgww, st copsa // θεοῦ P45 C E Ψ 36 307 453 610 614 945 1175 1678 1739 1891 Byz [L P] Lect ite, p, ph*, w vgcl syrp, h copbo arm geo slav Chrysostom Theodoret
v40 P: Seg // S: NJB
1841 {A} τὰς ἐκκλησίας P45 א A B C E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect ite, p vgww, st syrp, h copsa, bo arm eth geo slav Chrysostom; Jerome // τοὺς ἀδελφούς P74 (l 884 τοὺς τῆς ἐκκλησίας ἀδελφούς) // τὰς ἐκκλησίας παραδιδοὺς τὰς ἐντολὰς τῶν πρεσβυτέρων D (itd) (syrhmg) // ecclesias praecipiens custodire praecepta apostolorum et seniorum itar, c, dem, gig, ph, ro, w vgcl
w41 NO P: TR // SP: WH // P: AD NA M RSV Seg NJB REB NRSV
*1 Κατήντησεν … Δέρβην Ac 1.6 Τιμόθεος … πιστῆς 2 Tm 1.5
*2 Php 2.20, 27
*3 λαβὼν … ἐκείνοις Ga 2.3-5
a16.3 SP: NA // P: NJB
*4 τὰ δόγματα … Ἱεροσολύμοις Ac 15.23-29
b4 SP: WH // P: NJB
*5 Ac 2.42; 5.14; 6.7
c5 NO P: AD // P: TR WH NA M RSV Seg Lu REB
17 {A} Ἰησοῦ P74 א A B C2 D E (Ψ τοῦ Ἰησοῦ) 33 36 81* 181 307 453 610 1175 1409 1678 1739 2344 itar, c, d, e, l, p, ph, ro, w vg syrp, h copbo, fay armms eth slavms Origenlat Didymusdub Cyril; Jerome // κυρίου C* itdem, gig copbomss geo // omit 81c 945 1891 Byz [L P] l 884 l 1178 copsa armms slavms Epiphanius Chrysostom // ἅγιον vgms (Ambrosiaster)
d8 SP: NA // P: NJB // S: Lu
210 {B} θεός P74 א A B C E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 2344 itdem, e, l, p, ph, ro, w vg copbo geo slavms Jerome // κύριος D 614 1409 Byz [L P] l 884 l 1178 itc, d, gig syrp, h copsa arm slavms Irenaeuslat Chrysostom
e10 NO P: TR // P: WH AD NA M RSV REB NRSV
311 {B} ἀναχθέντες δέ P74 א A E Ψ 33 81 181 1175 1409 2344 itar, c, dem, e, l, p, ph, ro, w vg copsams, bo eth Chrysostom // ἀναχθέντες οὖν B C 36 307 453 610 945 1678 1739 1891 Byz [L Pvid] l 884 l 1178 itgig copsamss Irenaeuslat // Τῇ δὲ ἐπαύριον ἀναχθέντες D2 (D* ἀχθέντες) 614 (itd) syrhmg
412 {D} πρώτης μερίδος τῆς itc vgmss slav // πρώτης τῆς μερίδος P74 א A C Ψ 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1678 1891 2344 l 884 // πρώτης τῆς μερίδος τῆς (Bomit first τῆς) Byz [L P] l 1178 itar, e, gig, (l), p*, ro, w vg copsams, bo // πρώτης τῆς 614 1409 1739 l 1439 syrh eth Chrysostom // πρώτη μερίς E itdem, p2, ph vgms copsamss arm geo // κεφαλὴ τῆς D itd syrp
f12 SP: WH // P: TR ‖
g12 P: Seg NIV
513 {C} ἐνομίζομεν προσευχήν A2 (A*vid B 181 προσευχή) C Ψ 33 81 2344 copsa, bo // ἐνομίζετο προσευχήν 36 307 610 1678 (arm slavms) // ἐνομίζετο προσευχή E 453 614 945 1175 1409 1739 1891 Byz [L P] l 884 l 1178 l 1439 geo slavms Chrysostomlem // ἐνόμιζεν προσευχή P74 (א προσευχήν) // ἐδόκει προσευχή D itar, c, d, dem, e, gig, l, p, ph, ro, w vg syrp, h
h13 S: Lu
*15 ἐβαπτίσθη … αὐτῆς Ac 16.33; 18.8
i15 NO P: TR AD // SP: WH // P: NA M RSV Seg VP REB NRSV
*16 ἐργασίαν … αὐτῆς Ac 19.24
*17 Οὗτοι … δοῦλοι … εἰσίν Mk 1.24, 34; Lk 4.34, 41
617 {B} ὑμῖν P74 א B D E 36 307 453 610 1175 1409 1739 1409 1739 1891 itar, c, d, dem, gig, l, p, w vg syrp, h, pal copbo arm eth geo Origenlat Eustathius; Lucifer // ἡμῖν A C Ψ 33 81 181 614 945 1678 2344 Byz [L P] Lect ite, ph, ro copsa slav Origengr Chrysostom
k17 P: FC VP
*18 διαπονηθεὶς … αὐτῆς Mk 16.17; Ac 19.13
l18 P: FC VP
m18 SP: NA // P: RSV Seg NIV VP NJB REB NRSV
*20 Ac 17.6 ἐκταράσσουσιν … πόλιν 1 Kgs 18.17
n21 P: FC NIV VP
*22-23 Php 1.30; 1 Th 2.2
*22 ἐκέλευον ῥαβδίζειν 2 Cor 11.25
o22 P: TEV
p22 P: Lu
q24 NO P: TR WH AD // SP: NA // S: Lu NJB
*27 Ac 12.18-19
r28 P: TEV FC NIV VP NJB
*30 Κύριοι … σωθῶ Ac 2.37
s31 P: FC VP
732 {B} τοῦ κυρίου P45, 74 א2 A C (D omit τοῦ ) E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 2344 Byz [L P] Lect itc, d, dem, e, gig, l, p, ph, ro, w vg syrp, h, pal copsa, bo arm geo slavmss Epiphanius Chrysostom; Lucifer // τοῦ θεοῦ א* B l 1439 slavms // omit 1891 itar
*33 ἐβαπτίσθη … πάντες Ac 16.15
t34 NO P: WH // SP: NA
835 {A} ἀπέστειλαν οἱ στρατηγοί P45,74 א A B C E Ψ 33vid 36 81 181 307 453 610 (614 ἀπέστάλκασιν) 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] l 884 l 1178 itar, c, dem, e, gig, l, (p), ph, ro, w vg syrp, h, pal copsa, bo arm eth geo slav Chrysostom // συνῆλθον οἱ στρατηγοὶ επὶ τὸ αὐτὸ εἰς τὴν ἀγορὰν καὶ ἀναμνησθεντες τὸν σεισμὸν τὸν γεγονότα ἐφοβήθησαν καὶ ἀπέστειλαν D itd (syrhmg)
935 {A} ἐκείνους P45, 74 א A B C E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] l 884 l 1178 itar, c, dem, (e), gig, p, ph, ro, w vg syr(p), pal copsa, bo arm eth slav Chrysostom // ἐκείνους οὓς ἐχθὲς παρέλαβες D (614 χθὲς) itd syrh (geo)
1036 {A} ἐν εἰρήνῃ P45vid, 74 (א εἰς εἰρήνῃ) A B C E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] l 1178 itar, c, dem, e, l, p, ph, ro, w vg syrp, h arm eth geo slav Chrysostom // omit D itd, gig
*37 Δείραντες … ὑπάρχοντας Ac 22.25
u37 P: TEV FC NIV VP NJB
*39 Mt 8.34
1139 {A} ἐλθόντες παρεκάλεσαν αὐτούς καὶ ἐξαγαγόντες ἠρώτων ἀπελθεῖν ἀπὸ τῆς πόλεως (with minor variants) P45vid, 74 א A B E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] l 884 l 1178 itar, c, dem, e, gig, l, p, ph, ro*, w vg syrp copsa, bo arm eth geo slav Chrysostom // παραγενόμενοι μετὰ φίλων πολλῶν εἰς τὴν φυλακὴν παρεκάλεσαν αὐτοὺς ἐξελθεῖν εἰπόντες Ἠγνοήσαμεν τὰ καθ᾽ ὑμᾶς ὅτι ἐστὲ ἄνδρες δίκαιοι, καὶ ἐξαγαγόντες παρεκάλεσαν αὐτοὺς λέγοντες Ἐκ τῆς πόλεως ταύτης Ἐξέλθατε, μήποτε πάλιν συστραφῶσιν ἡμῖν ἐπικράζοντες καθ᾽ ὑμῶν D itd (syrh with *) // ἐλθόντες εἰς τὴν φυλακὴν παρεκάλεσαν αὐτοὺς ἐξελθεῖν εἰπόντες Ἠγνοήσαμεν τὰ καθ᾽ ὑμᾶς ὅτι ἐστὲ ἄνδρες δίκαιοι καὶ ἐκ ταύτης τῆς πόλεως ἐξέλθετε, μήπως ἐπιστραφῶσιν πάλιν οἱ ἐπικράξαντες καθ᾽ ὑμῶν 614 (itro2)
v40 P: WH AD NA M RSV NRSV
*17.1-9 1 Th 2.1-2
*2 κατὰ δὲ τὸ εἰωθὸς … αὐτούς Lk 4.16; Ac 9.20; 17.10, 17
a2 C: TEV? VP TOB REB
b2 NO C: TEV? VP TOB REB
*3 τὸν … παθεῖν Lk 24.26; Ac 3.18 τὸν … νεκρῶν Lk 24.46 οὗτος … ὑμῖν Ac 9.22; 18.5, 28
13 {C} ὁ Χριστός ὁ Ἰησοῦς B l 593vid // ὁ Χριστός Ἰησοῦς Ψ 181 610 945 1175 1739 1891 Byz [L P] Lect itc, d, dem, gig, l*, p, ro, w vgww, st copsa arm slavmss // Χριστός Ἰησοῦς א 614 itar, e, l2, ph vgcl slavms // Ἰησοῦς ὁ Χριστός E 36 307 453 1678 l 59 l 680 l 895 l 921 l 1159 l 1441 l 1590 copbo // ὁ Χριστός l 751 l 883 l 1021 geo
c3 P: FC VP
*4 τῶν τε … ὀλίγαι Ac 13.50; 17.12
24 {B} Ἑλλήνων א B E Ψ 614 945 1175 1739 1891 Byz [L P] Lect itp vgmss syrp, h copsa, bomss arm eth geo slav Chrysostom // καὶ Ἑλλήνων P74 A D 33 81 181 2344 itar, c, d, dem, (e), gig, l, ph, ro, w vg copbo // omit 36 307 453 610 1678
34 {A} γυναικῶν τε P74 א A B E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect itar, e Chrysostom // γυναικῶν δέ l 1021 slav // γυναικῶν l 680 eth // καὶ γυναῖκες D itc, d, dem, gig, l, p, ph, ro, w vg syrp, h
d4 SP: NA // P: TEV FC NIV NJB TOB REB
*5-6 1 Th 2.14
*6 Οἱ … πάρεισιν Ac 16.20
*7 ἀπέναντι … πράσσουσι Lk 23.2 βασιλέα … Ἰησοῦν Jn 19.12
e7 P: FC VP
f9 NO P: TR AD // SP: WH // P: NA M RSV Seg REB NRSV
*11 ἀνακρίνοντες … οὕτως Jn 5.39
*12 τῶν Ἑλληνίδων … ὀλίγοι Ac 13.50; 17.4
g12 SP: NA // P: NIV NJB TOB
*13 Ac 14.19
413 {B} καὶ ταράσσοντες τοὺς ὄχλους P74 א A B E (Ψ τοὺς ὄχλους before καί) 33 36 81 181 307 453 610 614 1175 1678 1739 1891 2344 l 1178 itar, c, dem, gig, p, ph, ro, w vg syrh copsamss, (bo) arm slav // καὶ ταράσσοντες τοὺς ὄχλους οὐ διελίμπανον D1 (D* τάσσοντες) itd (syrp) // τοὺς ὄχλους P45 E Byz [L P] l 156 l 165 l 170 l 617 ite eth (geo)
h14 P: Seg
i15 P: TR WH AD NA M RSV REB NRSV
*17 διελέγετο … Ἰουδαίοις Ac 18.19
k18 ἀνάστασιν: TEVmg Segmg FCmg NJB TOBmg REB
l18 P: FC NJB
m20 P: Seg FC VP
n21 NO P: WH AD
o22 P: Seg // S: NJB
p23 P: NIV VP NJB REB
*24 ὁ θεὸς … κύριος Ps 146.6; Is 42.5 οὗτος … κύριος Mt 11.25 οὐκ … κατοικεῖ 1 Kgs 8.27; Ac 7.48
*25 οὐδὲ … προσδεόμενός τινος Ps 50.12 αὐτὸς … πάντα Is 42.5
q25 P: VP TOB
*26 τὰς ὁροθεσίας … αὐτῶν Dt 32.8
526 {B} ἐξ ἑνός P74 א A B 33 81 181 1175 1739 1891 l 1178 itc, dem, p, ph, ro, w vg copsamss, bo (eth) Clement // ἐξ ἑνὸς αἵματος D E 36 307 453 610 614 945 1678 2344 Byz [L P] Lect (l 422 ἐξ αἵματος ἑνός) itar, d, e, gig syrp, h arm geo slav Irenaeuslat Chrysostom Theodoret; Greek mssacc. to Bede // ἐξ ἑνὸς στόματος Ψ l 603 l 1156
*27 ζητεῖν … εὕροιεν Is 55.6 οὐ … ὑπάρχοντα Ps 145.18; Jr 23.23
626 {A} ζητεῖν τὸν θεόν P74 א A B L Ψ 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 2344 l 60 l 5931/2 l 751 l 1356 l 1441 itar(2), c, dem, p, ph, ro(2), (w) vg(mss) (syrp, h) copsa, bo arm geo Chrysostom // ζητεῖν τὸν κύριον E Byz [P] Lect ite slav // μάλιστα ζητεῖν τὸν θεῖον ἐστιν D (itd, gig) (Irenaeuslat) (Clement); (Ambrose)
r27 P: TOB
*28 Τοῦ … ἐσμέν Cleanthes? Aratus, Phaenomena 5
728 {A} ὡς καί τινες τῶν καθ᾽ ὑμᾶς ποιητῶν א A E Ψ 36 181 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 Byz [L P] Lect itar, c, dem, e, p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, bo arm eth geo slav Clement Origen Josippus Chrysostom; Jerome // ὡς καί τινες τῶν καθ᾽ ἡμᾶς ποιητῶν P74 B 614 (2344 σοφῶν for ποιητῶν) l 147supp l 593 l 599 l 1439 Didymusdub // τὸ καθ᾽ ἡμέραν ὥσπερ καὶ τῶν καθ᾽ ὑμᾶς τινες D itd, gig eth Irenaeuslat; Ambrosiaster Pacian Ambrose Pelagius Augustine
s28 P: NIV NJB TOB
*29 γένος … θεοῦ Gn 1.27 οὐκ … ὅμοιον Is 40.18-20; 44.10-17; Ac 19.26
t29 P: NJB
*30 τοὺς … ὑπεριδὼν ὁ θεὸς Ac 14.16; 17.23
*31 μέλλει … δικαιοσύνῃ Ps 9.8; 96.13; 98.9 μέλλει … ὥρισεν Ac 10.42
831 {A} ἐν ἀνδρί P41, 74 א A B E Ψ 33 36 181 307 453 610 614 945 1175 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect (l 1154 omit ἐν) itc, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, (bo) arm eth geo slav Origenlat Chrysostom Cyril Proclus Nestorius Theodoret; Ambrose Augustine // ἀνδρὶ Ἰησοῦ D itar, d Irenaeuslat
u31 NO P: TR WH AD M // SP: NA
v32 P: FC VP
w34 P: WH AD NA M RSV REB NRSV
11 {B} ἐκ P41, 74 א B 33 2344 itar, c, dem, gig, p, ph, ro, w vg copsa, bo Augustine // ὁ Παῦλος ἐκ A E Ψ 36 181 307 453 610 614 945 1175 1678 1739 1678 1739 1891 Byz [L P] Lect ite, h syrp, h copboms arm eth geo slav Origenlat Chrysostom; Cassian // ἀναχωρήσας δὲ ἀπό D itd
*2 τινα Ἰουδαῖον … αὐτοῦ Ro 16.3
*3 ἔμενεν … τέχνῃ Ac 20.34; 1 Cor 4.12
23 {B} ἠργάζετο/εἰργάζετο P74 א2 A D E Ψ 33 36 181 307 453 610 614 945 1175 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] l 1178 it(ar), c, d, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg syrp, h copsamss arm geo slav Chrysostom; (Augustine) (Speculum) // ἠργάζοντο א* B copsamss, bo eth Origenlat
a3 SP: NA // P: Seg
b4 NO P: TR AD NA Seg Lu TOB // SP: WH
*5 Ὡς … Τιμόθεος Ac 17.14-15 διαμαρτυρόμενος … Ἰησοῦν Ac 9.22; 17.3; 18.28
35 {B} λόγῳ P74 א A B D E Ψ 33 181 614 2344 itar, c, d, dem, e, gig, (h), p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, bo (eth) Basil Theodoret; Jerome // πνεύματι 36 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 Byz [L P] l 156 l 165 l 170 syrhmg arm geo slav Chrysostom // omit l 1178
*6 Ac 13.45-46 ἐκτιναξάμενος τὰ ἱμάτια Mt 10.14; Mk 6.11; Lk 9.5; 10.10-11; Ac 13.51 Τὸ αἷμα … καθαρὸς ἐγώ Ac 20.26
c6 P: FC NIV VP
47 {C} Τιτίου Ἰούστου B* D2 syrh geo // Τίτου Ἰούστου א E P 36 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 itar, (c), dem, e, gig, ph, ro, w vg copbo arm // Ἰούστου A B2 D* Ψ 33 181 614 1409 2344 Byz [L] l 1178 itd, h, p eth slav Chrysostom // Τίτου syrp copsa, boms
*8 1 Cor 1.14 ἐπίστευσεν … αὐτοῦ Ac 16.15, 33
58 {A} καὶ ἐβαπτίζοντο P74 א A B E Ψ 33 36 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect itar, c, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg (syrp) copsa, bo arm eth geo slav // διὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἐβαπτίζοντο 614 syrh with * // καὶ ἐβαπτίζοντο πιστεύοντες τῷ θεῷ διὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ D itd, (h)
d8 SP: NA // TEV Seg FC NIV Lu
*9-10 εἶπεν … σε 1 Cor 9.23 Μὴ φοβοῦ … κακῶσαί σε Is 41.10; 43.5; Jr 1.8
e11 SP: WH // S: NJB TOB
*14-15 ὁ Γαλλίων … εἶναι Ac 23.29; 25.18-19
*15 Jn 18.31
f15 P: FC VP
617 {B} πάντες P74 א A B itc, dem, p, ph, ro, w vg copbo // πάντες οἱ Ἕλληνες D E Ψ 33 181 614 945 1175 1409 1739 1891 2344 Byz [L P] itar, d, e, gig, (h) syrp, h copsa arm eth geo slav Chrysostom1/2; (Augustine) Greek msacc. to Bede // πάντες οἱ Ἰουδαῖοι 36 307 453 610 1678
g17 SP: WH // P: AD NA M RSV REB NRSV
*18 κειράμενος … εἶχεν Nu 6.18; Ac 21.24
h18 P: Seg NJB
*19 αὐτὸς … Ἰουδαίοις Ac 17.17
719 {B} κατήντησαν א A B E 33 181 2344 itc, d, e syrp eth slavms // κατήντησεν P74 Ψ 36 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 Byz [L P] l 1178 itar, dem, gig, p, ph, ro, w vg syrp copbo geo slavms Chrysostom // καταντήσας D ith arm
*21 Πάλιν … θέλοντος Ro 1.10; 1 Cor 4.19
821 {A} εἰπών P74 א A B E 33 36 307 453 610 945 1409 1678 1739 1891 2344 itc, e, p, ro vg copsa, bo arm geo // εἰπών, Δεῖ με πάντως τὴν ἑορτὴν ποιῆσαι εἰς Ἱεροσόλυμα (see 20.16) Ψ 181 614 1175 Byz [L P]l 1178 itar, dem, gig, ph, w vgmss syrp, h slav Chrysostom // εἰπών, Δεῖ δὲ πάντως τὴν ἑορτὴν ἡμέραν ἐρχομένην ποιῆσαι εἰς Ἱεροσόλυμα D* (D2 με for δέ) (itd)
i21 P: FC VP
k21 P: RSV TEV NJB NRSV
l22 P: NIV Lu // S: NA Seg
m23 P: TR WH AD NA M RSV Seg NIV NRSV
*25 ζέων τῷ πνεύματι Ro 12.11 ἐπιστάμενος … Ἰωάννου Ac 19.3
925 {A} τοῦ Ἰησοῦ P74 vid א A B (D 33 2344 omit τοῦ) E L Ψ 36 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 l 60 l 598 l 1153 l 1159 itar, c, d, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, bo arm(ms) eth(TH) geo slav Didymus; Augustine // τοῦ Χριστοῦ P41 vid // τοῦ κυρίου Byz [P] Lect Chrysostom // τοῦ κυρίου Ἰησοῦ l 680 l 921 l 1298 l 1365 // τὴν ὁδὸν κυρίου and omit τὰ περί (see 18.25a.26) l 599
*26 ἤρξατο … συναγωγῇ Ac 19.8
1026 {C} τὴν ὁδὸν τοῦ θεοῦ P74 א A B 33 181 307 453 610 614 1175 1409 1678 2344 l 60 l 156 l 165 l 593 l 883 l 1356 vgww, st syrh copsa, bo arm geo slavmss // τὴν τοῦ θεοῦ ὁδόν Ψ Byz [L P] Lect (l 1298 l 1365 τῇ … ὁδῷ) slavms Chrysostom // τὴν ὁδὸν τοῦ κυρίου E 36 l 598 l 1154 (l 599 l 921 τοῦ κυρίου ὁδόν) itar, c, dem, e, p, ph, ro, w vgcl syrp Jerome Augustine // τὸν λόγον τοῦ κυρίου 945 1739 1891 // τὴν ὁδόν D itd, gig Hesychiuslat
n26 P: NIV NJB
*27 βουλομένου … αὐτόν 2 Cor 3.1
*28 Ac 9.22; 17.3
o28 SP: WH // P: AD NA M RSV REB NRSV
11 {A} Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ τὸν Ἀπολλῶ εἶναι ἐν Κορίνθῳ Παῦλον διελθόντα τὰ ἀνωτερικὰ μέρη κατελθεῖν εἰς Ἔφεσον (with minor variants) P74 א A B E Ψ 33 36 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect itar, c, dem, e, gig, p, ph, ro*, w vg copsa, bo arm eth geo slav Chrysostom; Jerome Petilianus // θέλοντος δὲ τοῦ Παῦλου κατὰ τὴν ἰδίαν βουλὴν πορεύεσθαι εἰς Ἱεροσόλυμα εἶπεν αὐτῷ τὸ πνεῦμα ὑποστρέφειν εἰς τὴν Ἀσίαν· διελθὼν δὲ τὰ ἀνωτερικὰ μέρη ἔρχεται εἰς Ἔφεσον P38 vid D itd, (ro2) syrhmg
*19.2 Εἰ … πιστεύσαντες Ac 2.38 οὐδ᾽ … ἠκούσαμεν Jn 7.39; Ac 8.16
*4 Ἰωάννης … πιστεύσωσιν Mt 3.11; Mk 1.4, 7-8
a4 P: TEV FC VP
*6 ἐπιθέντος … αὐτούς Ac 8.17; 10.44 ἐλάλουν … ἐπροφήτευον Ac 10.46
b7 NO P: TR AD // SP: WH
*8 Εἰσελθὼν … ἐπαρρησιάζετο Ac 18.26
*9 ἀποστὰς … μαθητάς 2 Cor 6.17
29 {B} Τυράννου P74 א A B 945 1739 1891 2344 itp, r vgww, st copsa, bo (eth) geo // Τυράννου τινός E Ψ 36 (181 Τυραννίου) 307 453 610 1175 1678 Byz [L P] l 1178 itc, dem, e, ro vgcl (syrp) arm slav Chrysostom // Τυράννου τινὸς ἀπὸ ὥρας πέμπτης ἕως δεκάτης D (614 1409 ἕως ὥρας δεκάτης) it(ar), d, gig, (ph), w vgh with * (Ambrosiaster)
c10 NO P: TR AD M Seg VP Lu REB // SP: WH NA // P: RSV NIV NRSV
*11 Ac 14.3
*12 5.15-16
e12 P: NA M Seg NIV VP Lu NJB REB
*13 ἐπεχείρησαν … Ἰησοῦ Mk 9.38; Lk 9.49
*15 ἀποκριθὲν … γινώσκω Mk 1.24; Lk 4.34, 41
e16 P: NIV
*17 ἐπέπεσεν … αὐτούς Ac 5.5, 11
f17 SP: NA // P: VP Lu NJB TOB
g19 P: Seg NJB
*20 Ac 6.7; 12.24
320 {B} τοῦ κυρίου ὁ λόγος ηὔξανεν καὶ ἴσχυεν (א* ἴσχυσεν) A B // ὁ λόγος ηὔξανεν καὶ ἴσχυεν P74 (אc ἴσχυσεν) (Ψ ἴσχυεν σφόδρα, Ψc ἴσχυσεν) 33 36 181 307 453 610 614 945 1175 (1409 ἴσχυεν καὶ ἐπληθύνετο) 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] l 156 l 165 l 170 l 617 l 1178 itdem vgmss syrh cop(sa), bo geo slav Chrysostom; Jerome // ὁ λόγος τοῦ θεοῦ ηὔξανεν καὶ ἴσχυεν E itar, c, e, gig, p, ph, ro, w vg arm // ἐνίσχυσεν καὶ ἡ πίστις τοῦ θεοῦ ηὔξανεν καὶ ἐπλήθυνεν D* (D2 ἐπληθύνετο) itd (syrp)
h20 P: TR AD NA M Seg NIV VP Lu REB // MS: WH NJB
*21 Μετὰ … Ῥώμην ἰδεῖν Ac 23.11; Ro 1.13
i22 NO P: TR AD // SP: WH // S: Seg NIV VP Lu NJB
*23 2 Cor 1.8
*24 παρείχετο … ἐργασίαν Ac 16.16
*26 λέγων … γινόμενοι Ac 17.29
k27 NO P: TR WH AD M Lu NJB // SP: NA
428 {A} θυμοῦ P74 א A B E Ψ 33 36 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] l 1178 itar, c, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg syrp, h copsa, bo arm eth slav Chrysostom // θυμοῦ δραμόντες εἰς τὸ ἄμφοδον D (614) itd syrhmg
l28 P: Seg FC VP
m29 P: M
n31 P: NIV NJB TOB
*33 κατασείσας τὴν χεῖρα Ac 12.17; 13.16; 21.40
533 {B} συνεβίβασαν P74 א A B E 33 945 1739 1891 2344 // προεβίβασαν D2 Ψ 36 181 307 453 610 614 1175 1409 1678 Byz [L P] l 1178 vgmss arm eth Chrysostom // κατεβίβασαν D* itar, c, d, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg geo slav
o34 SP: NA // P: TEV Seg FC NIV VP REB
637 {B} ἡμῶν P74 א A B D (Ec ἡμῖν) Ψ 36 181 307 453 1175 1678 1739 1891 itd, e, gig syrsa, bo arm eth geo // ὑμῶν (E* ὑμῖν) 614 1409 2344 2464 Byz [L P] l 1178 itar, c, dem, p, ph, ro, w vg syrh copbo slav Chrysostom
739 {B} περαιτέρω P74 B 33 36 307 453 610 945 1409 1678 1739 1891 2344 itd, gig // περὶ ἑτέρων א A D Ψ 181 614 1175 Byz [L P] l 1178 itar, c, dem, e, p, ph, ro, w vg syrh copsa, bo arm eth Chrysostom // περ᾽ἕτερον E (2464 omit περ᾽ ) geo slav
840 {C} οὐ א A B Ψ 181 614 1409 1739 2464 Byz [L P] l 1178 itp* vgst syrp, h copbo arm geo slav Chrysostom // omit P74 D E 33 36 307 453 610 945 1175 1678 1891 2344 itar, c, d, dem, e, gig, p2, ph, ro, w vgcl, ww copsa, bomss eth
pP: WH AD NA M RSV NRSV
a20.1 P: Seg
14 {B} συνείπετο δὲ αὐτῷ P74 א B 33 itar, c, dem, p, ph, ro* vg copsa, bo eth // συνείπετο δὲ αὐτῷ ἄχρι τῆς Ἀσίας A E (Ψ συνείποντο) 36 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 1464 Byz [L P] l 1178 ite, (gig), ro2, w vgmss syrh arm (geo) slav Chrysostom; Greek msacc. to Bede // μέλλοντος οὖν ἐξιέναι αὐτοῦ μέχρι τῆς Ἀσίας D itd
24 {B} Πύρρου P74 א A B D E Ψ (33 Πύρου) 36 181 (307) 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 1464 l 1178 itc, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg syrhmg, pal copsams, bo arm geo // υἱὸς Βέρου copsams // omit 614 Byz [L P] syrp, h slav Chrysostom
34 {B} Δερβαῖος P74 א B2 D2 E Ψ 36 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2464 Byz [L P] l 1178 itar, c, dem, e, p, ph, ro, w vg copsa arm eth Chrysostom // ὁ Δερβαῖος A B* 33 2344 copbo geo // Δουβέριος D*vid itd, gig
b5 S: Lu
c6 NO P: TR AD // SP: WH // P: NA M RSV Lu REB NRSV
*7 συνηγμένων … ἄρτον Ac 2.42, 46
*10 1 Kgs 17.21
d10 P: FC VP
e12 NO P: TR AD // SP: WH // P: NA M RSV REB NRSV
415 {B} τῇ δέ P41vid, 74 א A B C E 33 36 307 453 1175 1891 2344 // καὶ τῇ 2464 itar, c, dem, (e), p, ph, ro, w vg (copbo) arm (ethpp) geo // καὶ μείναντες ἐν Τρωγυλ(λ)ίῳ τῇ D 181 614 (945 ἐν Στρωγυλλόῳ, ἤλθομεν τῇ ) (1409 Στρωγυλλίῳ) 1678 Byz [L P] l 1178 itd, gig syrp, h (copsa) ethTH slav Chrysostom // μείνοντες εἰς τὸ Γύλλιον· τῇ Ψ
f16 NO P: REB // P: TR WH AD NA M RSV Seg NIV NRSV
*17 Ac 18.21
*18 ἀπὸ … ἐγενόμην Ac 18.19; 19.10
g18 SP: NA // P: Seg NJB REB
*19 ταῖς … Ἰουδαίων Ac 20.3
521 {B} εἰς τὸν κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν B Ψ 614 Byzpt [L P] itgig syrh copsa Basil; Lucifer // εἰς τὸν κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν P74 א A C (E omit ἡμῶν) 33 36 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byzpt l 60 l 599 l 1159 l 1178 itar, c, d, (e), dem, p, ro, w vg copbo(pt) arm eth geo slav Chrysostomlem // διὰ τοῦ κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν D itph
h21 SP: NA // P: M Seg NIV NJB TOB
*22 δεδεμένος … Ἰερουσαλήμ Ac 19.21
*23 Ac 21.4, 11 θλίψεις με μένουσιν Ac 9.16
*24 Ac 21.13 ὡς τελειῶσαι τὸν δρόμον μου 2 Tm 4.7
i24 NO P: TR WH AD RSV Lu // SP: NA
*26 καθαρός … πάντων Ac 18.6
k27 P: NJB
*28 προσέχετε … θεοῦ 1 Pe 5.2 τὴν … περιεποιήσατο Ps 74.2
628 {C} θεοῦ א B 614 1175 1409 l 60 l 592 l 598 l 603 l 1021 l 1439 itar, c, dem, ph, ro, w vg syrp, h copboms geo Athanasius Basil Epiphanius Chrysostom Cyril; Ambrose // κυρίου P74 A C* D E Ψ 33 36 181 307 453 610 945 1678 1739 1891 2344 1464 l 599 itd, e, gig, p syrhmg copsa, bo arm Irenaeuslat Didymusdub Theodoret(1/2); (Ambrosiaster) Jerome Pelagius // κυρίου καὶ θεοῦ C3 Byz (Byzpt τοῦ θεοῦ) [L P] Lect slav(ms)
728 {A} αἵματος τοῦ ἰδίου P74 א A B C D E Ψ 33 36 181 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 2464 l 60 syrhgr arm (eth) geo (Irenaeuslat) Cyril Theodoret // ἰδίου αἵματος 614 1409 2344 Byz [L P] Lect slav Athanasius Didymusvid Didymusdub Chrysostom
l28 P: NJB TOB
*29 λύκοι βαρεῖς Mt 7.15; Jn 10.12
*30 ἐξ … διεστραμμένα 1 Jn 2.19
*31 Ac 19.10 οὐκ … ἕκαστον 1 Th 2.11
m31 SP: NA // P: M TEV Seg FC NIV VP REB
*32 κληρονομίαν … πᾶσιν Dt 33.3-4; Wsd 5.5; Ac 26.18
832 {B} θεῷ P74 א A C D E Ψ 33 36 181 307 453 610 614 945 1175 1678 1739 1891 2344 2464 Byz [L P] Lect itar, c, dem, e, p, ph, ro, w vg syrp, h copsamss arm geo slavmss Chrysostom; Jerome Quodvultdeus // κυρίῳ B 1409 l 593 l 599 itgig copsamss, bo slavms
n32 P: NJB TOB
*33 1 Sm 12.3; 1 Cor 9.11
*34 Ac 18.3; 1 Cor 4.12; 1 Th 2.9
*35 Μακάριόν … λαμβάνειν Mt 10.8
o35 NO P: TR WH AD M // SP: NA
*36 Ac 21.5
*37 ἐπιπεσόντες … αὐτόν Ac 21.5; Ro 16.16; 1 Pe 5.14
*38 ἐπὶ … θεωρεῖν Ac 20.25
p38 P: WH AD NA M RSV REB NRSV
11 {A} Πάταρα (P74 A C Πάτερα) א B E Ψ 33 36 181 307 453 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 2464 Byz [L P] l 1178 itar, c, dem, e, p, ro vg syrp, h, hgr copbo arm eth geo slav Chrysostom // Πάταρα καὶ Μύρα (see 27.5) P41 vid D it(gig), (ph), (w) (vgmss) (copsa)
*4 οἵτινες … Ἱεροσόλυμα Ac 20.23
*5 θέντες … προσευξάμενοι Ac 20.36
a6 NO P: TR AD Lu TOB // SP: WH
b7 P: Seg Lu TOB
*8 Φιλίππου τοῦ εὐαγγελιστοῦ Ac 8.40 Φιλίππου … ἑπτά Ac 6.5
28 {A} ἤλθομεν P74 א A B C E Ψ 33 36 181 307 453 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 1464 l 1178 itar, c, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg syrp, h, pal copsa, bo arm eth geo slavmss Eusebius Chrysostom // οἱ περὶ Παῦλον ἤλθομεν l 590 l 1159 // οἱ περὶ τὸν Παῦλον ἦλθον Byz [L P] // οἱ ἀπόστολοι ἀπὸ Τύρου ἦλθον (see 21.7) Lect (at beginning of lesson) (slavms)
*9 θυγατέρες … προφητεύουσαι Jl 2.28; Ac 2.17
c9 SP: NA // P: NIV
*10 κατῆλθέν … Ἅγαβος Ac 11.28
*11 Jn 21.18; Ac 20.23; 21.33
d11 P: TEV FC NIV VP
*12 παρεκαλοῦμεν … Ἰερουσαλήμ Mt 16.22
*13 ἐγὼ … Ἰησοῦ Ac 20.24
313 {B} τότε ἀπεκρίθη ὁ Παῦλος B2 (B* omit ὁ) C2 36 307 453 1678 copbo // τότε ἀπεκρίθη ὁ Παῦλος καὶ εἶπεν (P74 omit ὁ) א A E itar, c, dem, e, p, ph, ro w vg (syrp, pal) copsa, bomss arm (geo) // τότε ἀπεκρίθη δὲ ὁ Παῦλος C* 1175 slavms // τότε ἀπεκρίθη δὲ ὁ Παῦλος καὶ εἶπεν 33 (181 ἀποκριθείς and omit καί) 1409 // ἀπεκρίθη τε ὁ Παῦλος (Ψ 614 2464 δέ for τε) Byzpt [L P] Lect (Byzpt l 60 l 593 l 883 l 884 δέ for τε) (syrh) slavmss (Basil) (Chrysostom) // ἀπεκρίθη δὲ ὁ Παῦλος καὶ εἶπεν 645 1739 1891 (2344 omit δέ) (itgig) eth // εἶπεν δὲ πρὸς ἡμᾶς ὁ Παῦλος D (itd)
*14 Τοῦ … γινέσθω Mt 26.39; Mk 14.36; Lk 22.42
e14 NO P: AD M // S: WH NA Lu NJB // MS: Seg
f16 NO P: WH AD NA Lu REB // P: M RSV Seg NJB NRSV
416-17 {A} ξενισθῶμεν Μνάσωνί … 17 Γενομένων δὲ ἡμῶν (with other minor variants) P74 (א Ἰάσονι) A B C E Ψ 33 36 (181 αὐτόν for ἡμῶν) 307 453 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 2464 Byz [L P] l 1178 itar, c, dem, gig, p, ph, ro, (w) vg syrp, h, pal copsa, bo arm eth geo slav Chrysostom // ξενισθῶμεν. καὶ παραγενόμενοι εἴς πινα κώμην ἐγενόμεθα παρὰ Νάσωνι … κακεῖθεν Ἐξιόντες ἤλθομεν Dvid according to old editions and itd (syrhmg)
g17 P: NA Lu REB
*18 Ac 15.2 εἰσῄει … Ἰάκωβον Ac 15.13; Ga 1.19
*19 ἐξηγεῖτο … αὐτοῦ Ac 15.12
h19 SP: NA // P: M NIV
*20 πόσαι … ὑπάρχουσιν Ac 15.1, 5
*21 Ac 15.30; 16.3; 21.28; Ga 2.3
522 {B} ἀκούσονται B C*vid 36 307 453 614 1175 1739txt syr(p), h copsa, bo arm(ms) eth geo // δεῖ συνελθεῖν πλῆθος· ἀκούσονται γάρ P74 א2 (א* C2 omit γάρ) A E 33 181 945 1409 (1678 πλῆθος· καὶ ἀκούσονται) 1739v.r. 1891 2344 it(ar), c, dem, e, gig, p, ph, ro, w vg slav (Jerome) (Augustine) // δεῖ πλῆθος συνελθεῖν· ἀκούσονται γάρ D Ψ 2464 Byz [L P] l 1178 itd Chrysostom
*23-24 ἄνδρες … κεφαλήν Nu 6.5, 13-18, 21; Ac 18.18
*25 Ac 15.19-20, 28-29
625 {C} ἡμεῖς ἐπεστείλαμεν P74 א A C2 E 33 36 307 453 945 1175 1409 1739 1891 2344 2464 Byz [L P] l 1178 itar, c, dem, e, p, ph, ro w vg (eth) (geo) slav Chrysostom; Augustine // ἡμεῖς ἀπεστείλαμεν B C* Ψ 181 614 1678 copbo arm // οὐδὲν ἔχουσιν λέγειν πρός σε· ἡμεῖς γὰρ ἀπεστείλαμεν D itd, gig (copsa)
725 {B} κρίναντες φυλάσσεσθαι αὐτούς P74 א A B 33 1175 1409 2344 itar, c, dem, p, ph, ro, w vg (syrp, pal) copsa, bo // κρίναντες μηδὲν τοιοῦτο τηρεῖν αὐτοὺς ἀλλὰ φυλάσσεσθαι (945 κρίνοντες) 1739 (1891 2464τοιοῦτον) (l 1178 τοιοῦτον and ἀλλ᾽ἤ) // κρίναντες μηδὲν τοιοῦτον τηρεῖν αὐτοὺς εἰ μὴ φυλάσσεσθαι αὐτούς D2 (D* κρίνοντες) (C E Ψ 181 307 453) 36 614 1678 Byz [L P] itd, e, gig syrh arm (eth) geo slav Chrysostom; Augustine Greek mssacc. to. Bede
825 {B} τό τε εἰδωλόθυτον καὶ αἷμα καὶ πνικτὸν καὶ πορνείαν (P74 omit τε) א A B C 33 (36 307 453 omit second καί) 945 (1175 omit καὶ πορνείαν) 1678 1739 1891 2344 (2464 πορνείας) // τό τε εἰδωλόθυτον καὶ τὸ αἷμα καὶ πνικτὸν καὶ πορνείαν (Ψ 614 omit τε) (181 omit τε and add τό before πνικτόν) 1409 Byz [L P] l 1178 (syrp) (eth) (Chrysostom) // ἀπὸ εἰδωλοθύτων καὶ αἵματος καὶ πνικτοῦ καὶ πορνείας E itar, c, dem, (e), p, ph, ro, w vg syrh, pal arm geo slav // τὸ εἰδωλόθυτον καὶ αἷμα καὶ πορνείαν D itd, gig Augustine
i25 SP: NA // P: TEV FC NIV NJB // S: VP
*26 ὁ … ἱερόν 1 Cor 9.20 σὺν … προσφορά Nu 6.2-5, 13-21
k26 C: RSV TEV FC VP Lu REB NRSV
l26 NO P: TR // P: WH AD NA M RSV VP NRSV
*28 οὗτος … διδάσκων Ac 6.13; 21.21 Ἕλληνας … τοῦτον Eze 44.7
m28 P: FC VP
n29 P: TEV Seg NIV VP NJB REB
o30 SP: NA // P: Lu
p32 P: NIV
*33 ἐκέλευσεν … δυσί Ac 20.23; 21.11
*36 τὸ πλῆθος … Αἶρε αὐτόν Lk 23.18; Jn 19.15; Ac 22.22
q36 NO P: AD Lu // SP: WH // P: TR NA M RSV NJB REB NRSV
*38 Ac 5.36-37
*39 Ἐγὼ … πολίτης Ac 9.11; 22.3
r39 P: TR TEV FC NIV VP
*40 κατέσεισεν … γενομένης Ac 12.17; 13.16; 19.33 προσεφώνησεν … διαλέκτῳ Ac 26.14
s40 P: AD M RSV TEV Seg FC VP TOB // S: Lu NJB
*12.1 Ἄνδρες … μου Ac 7.2
a22.1 P: RSV Seg FC NIV VP
b2 SP: NA // P: NIV
c2 P: RSV TEV Seg VP NRSV
*3 Ἐγώ … Κιλικίας Ac 21.39 ἀνατεθραμμένος … νόμου Ac 5.34 ζηλωτὴς … σήμερον Ro 10.12
d3 NO C: TR WH AD RSV TEV NRSV
e3 C: TR WH AD RSV TEV NRSV
*4 Ac 8.3; 22.19; 26.9-11
f5 NO P: TR WH AD REB // SP: NA // P: M RSV Seg NIV Lu NJB TOB NRSV
*9 Wsd 18.1
19 {B} ἐθεάσαντο P74 א2 (א* ἐθεᾶτο) A B 33 181 1175 1409 2344 2464 itar, c, dem, p, ph, ro, w vg syrp copbo arm geo (Didymus) // ἐθεάσαντο καὶ ἔμφοβοι ἐγένοντο D E Ψ (36 307 453 610 1678 γενόμενοι for ἐγένοντο) 614 945 1739 1891 Byz [L P] l 1178 ite, gig syrh copsa eth slav Chrysostom; Greek mssacc. to Bede
g11 NO P: TR WH AD // SP: NA
212 {B} κατοικούντων Ἰουδαίων P74 א A B E Byzpt [P] l 1178 itar, e, (gig), p*, ph vg (syrp) copbo // Ἰουδαίων 629 itd Chrysostom // κατοικούντων ἐν Δαμάσκῳ Ἰουδαίων (P41 vid ἐν τῇ) Ψ 33 (36 Ἰουδαίων before ἐν) 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 2464 Byzpt [L P] itc, dem, p2, ro, (w) vgmss syrh copsa arm eth geo slav
*16 ἀπόλουσαι … αὐτοῦ Jl 2.32; Ac 2.21; Ro 10.13
h16 NO P: TR WH AD M // SP: NA // P: RSV Seg NIV Lu NJB TOB REB NRSV
*18 Ac 9.29-30
*19 ἐγὼ ἤμην φυλακίζων … ἐπὶ σέ Ac 8.3; 22.4-5; 26.9-11
*20 Ac 7.58; 8.1
*21 ἐγὼ εἰς ἔθνη … σε Ac 9.15; 13.2; Ga 2.7-9
i21 SP: WH // P: TR AD NA M RSV TEV TOB REB NRSV
*22 ἐπῆραν … ζῆν Ac 21.36
k22 P: FC NIV Lu
*25 Εἰ … μαστίζειν Ac 16.37; 23.27
326 {A} Τί P74 א A B C E Ψ 33 36 181 307 610 614 945* 1175* 1678 1739 2344 itar, c, dem, e, ph, ro, w vg syrp, h copbo arm geo // Ὅρα τί D 453 945c 1175c 1409 1891 (2464 βλέπε τί) Byz [L P] l 1178 itgig, p vgms copsa eth slav Chrysostom
*29 ὁ χιλίαρχος … ἐστιν Ac 16.38
l29 P: TR WH AD NA M RSV Lu NRSV
m30 P: NA M RSV TEV Seg FC NIV VP NJB TOB NRSV // S: Lu
*23.1 ἐγὼ … ἡμέρας Ac 24.16
a23.1 P: Seg FC VP
*2-3 Jn 18.22-23
*3 τοῖχε κεκονιαμένε Eze 13.10-15 σὺ … τύπτεσθαι Lv 19.15
*5 Ἄρχοντα … κακῶς Ex 22.28
b5 NO P: TR WH AD Lu // SP: NA
*6 Ac 4.2 ἐγὼ … Φαρισαίων Ac 26.5; Php 3.5 περὶ … κρίνομαι Ac 24.15, 21
c6 P: TEV FC VP
*8 Σαδδουκαῖοι … πνεῦμα Mt 22.23
d8 P: NIV
*9 Οὐδὲν κακὸν … τούτῳ Lk 23.4, 14, 22; Jn 18.38; 19.4, 6; Ac 25.25
e9 Statement: TEV FC VP Lu REB // Dash: WH // Different text: TR AD // SP: NA // P: TEV FC VP
f10 NO P: AD NA M Lu // SP: WH // S: TR
*11 Τῇ δὲ ἐπιούσῃ … Θάρσει Ac 18.9 ὡς … μαρτυρῆσαι Ac 19.21; 27.24; 28.16, 23
g11 NO P: TR // SP: WH // P: AD NA M RSV REB NRSV
112 {B} συστροφὴν οἱ Ἰουδαῖοι P74 א A B C E (Ψ 614 οἱ Ἰουδαῖοι συστροφὴν) 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 2344 2464 l 1178 ite copbo arm eth geo (Chrysostom) // τινες τῶν Ἰουδαίων συστροφήν 1409 Byz [(L συστροφήν τινες) P] (itar, c, dem, gig, h, p, ph, w vg) (syrp) (copsamss) slav // … ] βοήθειαν συστραφέντες τινὲς τῶν P48
*14-15 Ac 25.3
h15 SP: NA // P: M RSV TEV Seg FC NIV VP Lu NJB REB NRSV
i22 NO P: TR WH AD // P: NA M RSV Seg REB NRSV
k24 P: FC NIV
l25 SP: NA // P: RSV Seg FC NIV VP NJB REB NRSV
m26 P: Seg REB
*27 Τὸν … ἐξειλάμην Ac 21.30-33 μαθὼν … ἐστιν Ac 22.27
*28 Ac 22.30
*29 Ac 18.14-15; 25.18-19 ἐγκαλούμενον … αὐτῶν Ac 23.6 μηδὲν … ἔγκλημα Ac 23.9; 26.31; 28.18
229 {A} αὐτῶν … ἔχοντα ἔγκλημα P74 א A B (E Ψ 1409 ἔγκλημα ἔχοντα) 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 2344 2464 Byz [(L P ἔγκλημα ἔχοντα)] l 1178 itar, c, dem, (e), p, ph, ro, w vg syrp copsa, bo arm eth geo slav(ms) (Chrysostom) // αὐτῶν Μωϋσέως καὶ Ἰησοῦ τινος … ἔγκλημα ἔχοντα ἐξήγαγον αὐτον μόλις τῇ βίᾳ (P48 vid attested only first part) 614 (itgig) (syrhmg)
*30 παραγγείλας … σοῦ Ac 24.5-8; 25.5
330 {B} ἔσεσθαι, ἐξαυτῆς P74 B Ψ 36 307 453 610 614 1678 2464 copbo // ἔσεσθαι ἐξ αὐτῶν א A E (33 2344 εἰς τὸν ἄνδρα after ἔσεσθαι) 81 181 1175 1739 1891 it(ar), (c) (dem), e, (p), (ph) (ro) (vg) syrh arm // μέλλειν ἔσεσθαι ἐξ αὐτῶν 945 // μέλλειν ἔσεσθαι ὑπὸ τῶν ἐξαυτῆς (1409 omit μέλλειν) Byz [L P] l 1178 (itgig) (syrp) copsa (eth) slav (Chrysostom)
430 {B} σοῦ. A B 33 2344 itc, gig, p, ph, ro vgww, st copsa, bo // σοῦ. ἔρρωσο. א E Ψ 36 (81 omit ἐπὶ σοῦ) 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2464 Byz [L] l 1178 itar, dem, e, w vgcl syrp, h arm eth geo slav Chrysostom // σοῦ. ἔρρωσθε. Byzpt [P]
n30 NO P: AD // SP: WH
*34 πυθόμενος … Κιλικίας Ac 22.3
o35 P: WH AD NA M RSV NRSV
*24.1 Ac 25.2
a24.1 P: Seg
b2 P: RSV Seg REB NRSV
c2 NO P: TR REB
d3 C: TR REB
e4 P: NIV
*5 εὑρόντες … οἰκουμένην Ac 17.6 τῆς … αἱρέσεως Ac 21.30
16-8 {B} ἐκρατήσαμεν, P74 א A B 81 1175 Byzpt [L P] l 1178 itp*, s vgww, st copsa, bo geo // ἐκρατήσαμεν καὶ κατὰ τὸν ἡμέτερον νόμον ἠθελήσαμεν κρῖναι. 7 παρελθὼν δὲ Λυσίας ὁ χιλίαρχος μετὰ πολλῆς βίας ἐκ τῶν χειρῶν ἡμῶν ἀπήγαγε, 8 κελεύσας τοὺς κατηγόρους αὐτοῦ ἔρχεσθαι επὶ σέ. (with minor variants) E Ψ 33 36 181 307 453 610 614 945 1409 1678 1891 2344 2464 Byzpt itar, c, dem, e, gig, p2, ph, ro, w vgcl syrp, h arm slav Chrysostom; mssacc. to Bede
f8 P: RSV Seg FC NIV VP NRSV
g9 NO P: WH VP Lu // P: TR AD NA M RSV Seg NIV NJB REB NRSV
h10 P: Seg NRSV // S: NJB
*11 οὐ … Ἰερουσαλήμ Ac 21.17 ἀνέβην … Ἰερουσαλήμ Ac 8.27
i11 Causal: WH
k13 P: NJB
*14 κατὰ τὴν … θεῷ Ac 24.5
*15 Dn 12.2; Jn 5.28-29; Ac 23.6
*16 Ac 23.1
l16 P: TEV FC NIV VP NJB REB
*17 Ac 11.29-30; Ro 15.25-26; Ga 2.10
*18-19 ἐν αἷς … Ἰουδαῖοι Ac 21.26-27
220 {B} εὗρον ἀδίκημα P74 א A B 33 81 181 1175 2344 copsa // εὗρον ἐν ἐμοὶ ἀδίκημα C E Ψ 36 307 453 610 614 (945 1739 1891 ἀδίκημα ἐν ἐμοί) 1409 1678 2464 Byz [L P] l 1178 itar, c, dem, e, (gig), p, ph, ro, w vg syrp, h copbo arm geo slav Chrysostom
*21 Ac 23.6; 24.15
m21 NO P: WH AD // S: Lu NJB
*23 Ac 27.3; 28.16, 30
n23 NO P: M // SP: WH // P: TR (AD) NA RSV Seg NIV VP Lu NJB REB NRSV
324 {B} Χριστὸν Ἰησοῦν P74 א* B E (Ψ τὸν Χριστὸν Ἰησοῦν) 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 Byzpt [L] l 1178 itar, (c), dem, e, gig, (p), (ph), (ro), s, w vg(ww, st) syrh copsams, bo arm(mss) (eth) geo Chrysostom // Χριστόν אc A Cvid 614 2344 2464 Byzpt [P] syrp copsamss slav
*25 περὶ … μέλλοντος Jn 16.8
o25 P: FC VP Lu
p26 NO P: TR AD M RSV VP Lu TOB REB // SP: WH NA
*27 θέλων … Ἰουδαίοις Ac 25.9
427 {A} θέλων τε χάριτα καταθέσθαι τοῖς Ἰουδαίοις ὁ Φῆλιξ κατέλιπε τὸν Παῦλον δεδεμένον (with minor variants) P74 א A B C E Ψ 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 2464 Byz [L P] l 1178 itar, c, dem, e, gig, p, ph, ro, s, w vg syrp, h, pal copsa, bo arm eth geo slav Chrysostom // τὸν δε Παῦλον εἴασεν ἐν τηρήσει διὰ Δρουσίλλαν 614 syrhmg
q27 P: AD NA RSV NRSV
*25.2 ἐνεφάνισάν … Παύλου Ac 24.1; 25.15
*3 Ac 23.15
*5 Ac 23.30
a5 NO P: TR AD // SP: WH
*6 τῇ … ἀχθῆναι Ac 25.17
b6 P: Seg
*7 πολλὰ … καταφέροντες Ac 24.5-6 ἃ … ἀποδεῖξαι Ac 24.13
c8 SP: NA // P: TEV FC NIV VP // S: Lu
*9 θέλων … καταθέσθαι Ac 24.27
d12 P: TR WH AD NA M RSV REB NRSV
*14 Ἀνήρ … δέσμιος Ac 24.27
*15 γενομένου … Ἰουδαίων Ac 25.1-2
e15 P: NIV
*17 Ac 25.6
*18-19 περὶ οὗ … πρὸς αὐτόν Ac 18.14-15; 23.29
118 {C} πονηρῶν א2 B E 81 1409 2344vid ite syrpal // πονηράν P74 A C* Ψ 33vid 36 181 307 453 610 614 945 1175 1678vid 1739 1891 2464 l 598 it(ar), c, (dem), gig, p(*), ph, (ro), vg(cl, st) syrp, h eth geo // πονηρά א* C2 itw vgms // omit Byz [L P] Lect arm slav Chrysostom
*20 ἔλεγον … τούτων Ac 25.9
*21 Ac 25.11-12
*22 Ἐβουλόμην … ἀκοῦσαι Lk 23.8
f22 SP: WH // S: NIV
*23 Mt 10.18; Mk 13.9; Lk 21.12
g23 P: Seg
*24 τοῦτον … ἐνθάδε Ac 25.2, 7, 15 βοῶντες … μηκέτι Ac 22.22
h27 NO P: WH // P: AD NA M RSV NIV NJB REB NRSV
a26.1 P: Seg NIV VP
b1 P: RSV TEV Seg REB NRSV // S: NJB
c3 SP: NA // P: RSV TEV Seg FC NIV Lu NJB TOB REB NRSV // SP: VP
*26.5 κατὰ … Φαρισαῖος Php 3.5-6
*6 Ac 23.6; 24.15, 21; 28.20
d8 SP: NA // P: M RSV TEV Seg FC NIV NJB TOB REB NRSV // S: VP
*9-11 Ac 8.3; 22.4-5
e11 NO P: TR WH AD M // SP: NA // P: RSV Seg NIV Lu NJB TOB REB NRSV
*16 στῆθι … σου Eze 2.1
116 {C} με B C*vid 614 945 1175 1739 1891 2464 l 60 syrp, h copsa arm eth geo Ambrose Augustine // omit P74 א A C2 E Ψ 096 36 81 181 307 453 610 1409 1678 2344 Byz [L P] Lect itar, c, dem, e, gig, ph, ro, w vg copbo slav Chrysostom
*17 ἐξαιρούμενός … ἐθνῶν 1 Chr 16.35 εἰς οὓς … ἀποστέλλω σε Jr 1.7
*18 ἀνοῖξαι … αὐτῶν Is 35.5; 42.7; 61.1 lxx τοῦ ἐπιστρέψαι … φῶς Is 42.16 τῆς … Σατανᾶ Eph 2.2; Col 1.13 κλῆρον … ἡγιασμένοις Dt 33.3-4; Wsd 5.5; Ac 20.32
f18 NO P: TR WH AD // SP: NA // P: M RSV Seg NIV Lu NJB TOB REB NRSV
*20 τοῖς ἐν Δαμασκῷ πρῶτόν Ac 9.19 ἄξια … πράσσοντας Mt 3.8
*21 Ac 21.30-31
*22 ὧν … Μωϋσῆς Lk 24.44
*23 Lk 24.46-47 φῶς … ἔθνεσιν Is 42.6; 49.6
g23 NO P: TR AD // SP: WH // P: NA M RSV TEV Seg NIV Lu TOB REB NRSV
*26 Jn 18.20
228 {A} ποιῆσαι P74 א A B 048 33 81 181 1175 syrhmg, pal copsa, bo (eth) // γενέσθαι E Ψ 36 307 453 610 614 945 1409 1678 1439 1891 2344 2464 Byz [L P] l 1178 itar, c, dem, e, gig, p, ph, ro, s, w vg syrp, h arm geo slav Cyril-Jerusalem Chrysostom
h29 NO P: TR AD M // SP: WH NA
*31 Οὐδὲν θανάτου … οὗτος Ac 23.29
*32 εἰ … Καίσαρα Ac 25.11
i32 P: AD RSV NRSV
*27.1 Ὡς … Ἰταλίαν Ac 25.12
*2 Ἀριστάρχου … Θεσσαλονικέως Ac 19.29; 20.4
a27.2 P: Seg NIV
*3 φιλανθρώπως … χρησάμενος Ac 28.2 ἐπέτρεψεν … πορευθέντι Ac 24.23
b3 P: NJB
15 {A} κατήλθομεν P74 א A B Ψ 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 Byz [L P] Lect itgig, s syrp, pal arm geo slav Chrysostom // κατήχθημεν 2464 l 1159 l 1356 // ἤλθομεν 104 itc, dem, p, ro, w vg copsa, bo eth // δι᾽ ἡμερῶν δεκαπέντε κατήλθομεν 614 itar, h, ph syrh with *
c5 P: VP REB
d6 P: TEV Seg FC NJB
e8 NO P: TR AD // SP: WH // S: NJB
*9-10 2 Cor 11.26
*9 διὰ … παρεληλυθέναι Lv 16.29
*10 Ac 27.22
f10 P: FC VP
g12 NO P: TR WH AD M REB // P: NA NRSV Seg NJB NRSV
h13 P: M
214 {B} Εὐρακύλων P74 א A B* (itar, c, dem, gig, p(*), ph, ro, s, w vg Cassiodorus: Euroaquilo) syrpal copsa, bo // Εὐροκλύδων (B2 181 Εὐρυκλύδων) Ψ (33 Εὐροκοίδον 36 (81 Εὐροκλύδω) 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344vid 2464 Byz [L Pc] Lect (l 1356 Εὐρουκλύδων) syrp, h, hmg, (hgr) slavmss Chrysostom // omit ὁ καλούμενος Εὐρακύλων P*
316 {B} Καῦδα P74 א2 B 1175 itar2, (c), (gig), p2, s, w vg(st) syrp geo // Κλαῦδα א* Avid 33 81 181 614 945 1739 2344 2464 l 1178 (l 60 omit καλούμενος and Κλαῦδαν) (itar*,p*) syrh, hgr copsa, bo arm slavmss // Κλαύδην (36 omit καλούμενον) 307 453 610 1409 1678 1891 Byz [L P] Lect (l 598 Κλαύδη; l 1356 Κλάδην) vgmss slavms Chrysostom // Γαύδην Ψ (Jerome) (Cassiodorus) // Κλαύδιον l 884 l 1439
i20 NO P: TR WH AD
*22 ἀποβολὴ … πλοίου Ac 27.10, 31
*24 Μὴ … παραστῆναι Ac 23.11
*26 Ac 28.1
k26 NO P: TR AD // SP: WH // S: NIV TOB
l29 P: Seg
*31 Ἐὰν … δύνασθε Ac 27.22
m32 NO P: TR WH AD
*34 οὐδενὸς … ἀπολεῖται 1 Sm 14.45; 2 Sm 14.11; Mt 10.30; Lk 12.7
n34 P: FC VP
*35 λαβὼν … κλάσας Mt 15.36; Mk 8.6; Lk 22.19; 1 Cor 11.23-24
435 {A} ἐσθίειν P74 א A B C Ψ 33 36 81 181 307 453 610 945 1175 1678 1739 1891 2344 2464 Byz [L P] Lect itar, c, dem, gig, p, ph, ro, w vg syrp copbo arm eth geo slav Basil Chrysostom // ἐσθίειν ἐπιδιδοὺς καὶ ἡμῖν 614 1409 syrh with * copsa
537 {B} διακόσιαι ἑβδομήκοντα ἕξ א (A πέντε for ἕξ) C Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344vid 2464 Byz [L P] Lect itar, c, dem, gig, p, ph, ro, w vg syrp, h copbo (copbomss ἑκατόν for διακόσιαι) arm eth geo slav Chrysostom; Jerome // διακόσιοι δέκα ἕξ l 1156 // ὡς ἑβδομήκοντα ἕξ B copsa Epiphanius1/2 (Epiphanius1/2 omit ἕξ)
o38 NO P: TR WH AD // P: NA M RSV Seg NIV Lu NJB TOB REB NRSV
639 {A} ἐξῶσαι א A B2 Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 1175 1409 1678 1739 1891 2344 2464 Byz [L P] Lect itar, c, dem, gig, p, ph, ro, w vg syrp, h eth geo slav Chrysostom // ἐκσῶσαι B* C copsa, bo arm
*41 Ac 27.22
741 {C} ὑπὸ τῆς βίας τῶν κυμάτων P74 א2 C 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1739 1891 2344vid Byz [L P] Lect (l 599 ἀπό for ὑπό) (itar, c dem, gig, p, ph, ro, w vg) syrp, h cop(sa), bo slav Chrysostom // ὑπὸ τῆς βίας (א* ἀπό) A B arm geo // ὑπὸ τῶν κυμάτων Ψ 1678 2464 l 1441 eth
p41 P: TEV Seg FC NIV VP NJB
*43-44 Ac 27.22, 24
q44 P: TR WH AD NA M RSV REB NRSV
11 {A} Μελίτη (P74 Μελήτη) א A B2 C Ψ 33 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678 1739 1891 2344 2464 Byz [L (P Μελήτη)] Lect (vgcl) syrp copsa geo slav Chrysostom // Μελιτήτη B* l 60 l 599 (itar, dem, gig, p*, ro, w vgww, st Ambrosiaster Jerome in different spelling) syrh, hmg copbo arm // Μυτιλήνη itc, p2, ph vgmss
a28.1 P: Seg
*28.2 διὰ τὸ ψῦχος 2 Cor 11.27
b2 SP: NA
*5 Mk 16.18
*6 ἔλεγον … θεόν Ac 14.11
c6 SP: WH // P: NA M RSV TEV Seg FC NIV VP Lu NJB TOB REB NRSV
d10 P: TR WH AD NA M RSV REB NRSV
213 {C} περιελόντες (see 27.40) א* B Ψl 597 (copsa) // περιελθόντες P74 א2 A 048 066 36 81 181 307 453 610 614 945 1175 1409 1678vid 1739 1891 2344 2464 Byz [L P] Lect (l 680 παρελθόντες) syrp, h slavms Chrysostom // circumlegentes itc, dem, p, ph, ro, w vg; circumnavigantes itar; tulimus et itgig // προελθόντες l 1441 eth
e14 P: NJB
f15 NO P: AD M RSV FC NIV VP Lu NJB // SP: WH NA // S: TR TEV TOB REB
*16 ἐπετράπη … στρατιώτῃ Ac 24.23; 28.30
316 {A} ἐπετράπη τῷ Παύλῳ P74 vid א A B Ψ 048vid 066 81 1175 1739 2344 2464 l 60 itar, c, dem, ph, ro, w vg syrp copbo arm (ethpp) geo Chrysostom // ὁ ἑκατόνταρχος παρέδωκεν τοὺς δεσμίους τῷ στρατοπεδάρχῳ(-χῃ), τῷ δὲ Παύλῳ ἐπετράπη 36 307 453 610 614 945 1409 1678 1891 Byz [L P] Lect (l 599 δεσμιώτας) itgig, p vgmss (syrh with *) copsa (ethTH) slav
g16 NO P: TR TOB REB // P: AD NA M RSV TEV Seg NRSV
*17 Ἐγώ … πατρῴοις Ac 24.12-13; 25.8
*18 Ac 23.29; 25.25; 26.31-32
*19 ἠναγκάσθην … Καίσαρα Ac 25.11
419 {A} κατηγορεῖν א A B 33 81 181 945 1175 1409 1739 2344 2464 l 60 l 598 l 883 l 884 copsa, bo arm eth slavms // κατηγορῆσαι Ψ 36 307 453 610 1678 1891 Byz [L P] Lect (l 895 κατηγορήσας) Chrysostom // κατηγορῆσαι ἀλλ᾽ ἵνα λυτρώσωμαι τὴν ψυχήν μου ἐκ θανάτου 614 l 422 itc, gig, p vgmss syrh with *
*20 Lk 2.34 ἕνεκεν … Ἰσραὴλ Ac 24.15; 26.6-7
h20 P: TEV Seg FC NIV VP NJB
*22 τῆς αἱρέσεως ταύτης Ac 24.14
i22 NO P: TR AD Lu TOB // SP: WH // S: NJB
k24 P: Lu
525 {B} ὑμῶν P74 א A B Ψ 33 81 181 945 1175 1409 1739 2344 2464 l 422 l 592 l 597 l 598 l 680 l 884 l 1178 l 1443 itp, s vgms syrp copsa, bo ethTH geo slavmss Athanasius Cyril-Jerusalem Didymuslat 1/2 Didymusdub John-Damascus; Ambrosiaster Ps-Vigilius Bede // ἡμῶν 36 307 453 610 614 1678 1891 Byz [L P] Lect itar, c, dem, gig, ph, ro, w vg copboms arm ethpp slavms Chrysostom Didymuslat 1/2; Ambrose Jerome Pelagius Varimadum // omit syrh
*26-27 Πορεύθητι … αὐτούς Is 6.9-10
l27 P: TEV Seg NJB TOB
*28 τοῖς … θεοῦ Ps 67.2; 98.3; Is 40.5 lxx; Lk 3.6; Ac 13.46; 18.6
628 {A} omit verse 29 P74 א A B E Ψ 048 33 81 181 1175 1739 2344 2464 (l 60 omit verse 28 and 29) itdem, e, ro, s vgww, st syrp copsa, bo arm ethpp geo // add verse 29: καὶ ταῦτα αὐτοῦ εἰπόντος ἀπελθον οἱ Ἰουδαῖοι, πολλὴν ἔχοντες ἐν ἑαυτοῖς συζήτησιν. (with minor variants) 36 307 453 610 614 945 1409 1678 1891 Byz [L P] Lect (l 593 omit καὶ … εἰπόντος) itar, c, gig, p, ph, w vgcl syrh with * armms ethTH slav Chrysostom; Cassiodorusvid
m28 S: NJB // S after v. 29: TR // P after v. 29: AD Seg FC
*30 Ac 28.16
731 {A} ἀκωλύτως. P74 א A B E 33 81 945 1739 1891 2344 2464 Byz [L P] Lect itar, c, e, gig, ph, s vgcl, st syrp copsa, bo arm geo slav // ἀκωλύτως. ἀμήν. Ψ 36 181 307 453 610 614 1175 1409 1678 l 60 l 590 l 1590 vgww Chrysostom // sine prohibitione dicens quia hic est Jesus filius dei per quem incipient totus mundus iudicari itdem, p, ro, (w) vgmss (syrh)